Naczelnik Świętokrzyskiego Urzędu Skarbowego w Kielcach działając na podstawie art. 14a § 1 oraz § 4 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) po rozpatrzeniu wniosku Spółki otrzymanego dnia 19.06.2006 r. w sprawie udzielenia interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego w zakresie podatku od towarów i usług, stwierdza, iż przedstawione we wniosku stanowisko podatnika jest prawidłowe.

Ze stanu faktycznego przedstawionego we wniosku złożonym przez Spółkę dnia 19.06.2006 r., wynika, iż Spółka z tytułu prowadzonej przez siebie działalności gospodarczej posiada wierzytelności, względem których zobowiązanym do ich uiszczenia jest podatnik, w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 11.03.2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2004r. Nr 54, poz. 535 ze zm.), którego upadłość z możliwością zawarcia układu została ogłoszona wyrokiem sądu. Brak jest także propozycji układowych. Spółka w czerwcu 2006r. utworzyła, na podstawie art. 16 ust. 1 pkt 26a oraz ust. 2a pkt 1 lit. b ustawy z dnia 15.02.1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst jednolity Dz. U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654, ze zm.), odpis aktualizujący na całą kwotę tej wierzytelności, jednocześnie uznając, że odpis ten będzie stanowił koszt uzyskania przychodów. Dostawa towaru, z tytułu której kontrahent nie wywiązał się z zobowiązania, była dokonana w 2006 r. Kontrahent ten nie był wówczas w trakcie postępowania upadłościowego lub likwidacyjnego. Dostawa ta została przez Spółkę wykazana w deklaracji VAT-7 jako obrót opodatkowany i podatek należny.

Spółka pyta czy może zastosować przepisy ustawy o VAT w odniesieniu do nieściągalnych wierzytelności ?

Spółka stoi na stanowisku, że zgodnie z art. 89a ust. 1 ustawy o VAT może skorygować podatek należny z tytułu dostawy towaru na terytorium kraju w przypadku wierzytelności odpisanych jako nieściągalne, stanowiące koszt uzyskania przychodów w myśl przepisów ustawy o podatku dochodowym. Jednocześnie Spółka wskazuje na konieczność poinformowania kontrahenta o odpisaniu wierzytelności jako nieściągalnych, zgodnie z art. 89a ust. 2 pkt 6 ustawy o VAT. Spółka zwraca również uwagę na konieczność uzyskania informacji, z właściwego dla kontrahenta urzędu skarbowego, o tym, że jest on czynnym podatnikiem. Spółka uważa, że w przypadku otrzymania propozycji układowych, po złożeniu przedmiotowej korekty, nie będzie korygować odpisu aktualizującego do kwoty redukcji. Korekta taka będzie miała miejsce w chwili otrzymania każdej raty układowej i wtedy Spółka będzie odprowadzać należny podatek VAT od danej raty.

Odnosząc się do przedstawionego stanu faktycznego oraz pytania Spółki, Naczelnik Świętokrzyskiego Urzędu Skarbowego w Kielcach stwierdza co następuje:

W myśl art. 16 ust. 1 pkt. 26a ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych nie uważa się za koszty uzyskania przychodów odpisów aktualizujących, z tym że kosztem uzyskania przychodów są odpisy aktualizujące wartość należności, określone w ustawie o rachunkowości, od tej części należności, która była uprzednio zaliczona na podstawie art. 12 ust. 3 cyt. ustawy do przychodów należnych a ich nieściągalność została uprawdopodobniona na podstawie ust. 2a pkt 1 lit. b, który wskazuje wszczęcie postępowania upadłościowego z możliwością zawarcia układu jako podstawę uprawdopodobnienia nieściągalności wierzytelności, a tym samym zaliczenia ich do kosztów uzyskania przychodów. Z przepisu art. 35b ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 29.09.1994 r. o rachunkowości (tekst jednolity Dz. U. z 2002 r. Nr 76, poz. 694, ze zm.) wynika, że "wartość należności aktualizuje się uwzględniając stopień prawdopodobieństwa ich zapłaty poprzez dokonanie odpisu aktualizującego, w odniesieniu do należności od dłużników postawionych w stan upadłości - do wysokości należności nieobjętej gwarancją lub innym zabezpieczeniem należności, zgłoszonej likwidatorowi lub sędziemu komisarzowi w postępowaniu upadłościowym". Na podstawie powyżej przytoczonych przepisów można dokonywać odpisów aktualizujących na należności nieściągalne, które zaliczane są do kosztów uzyskania przychodów. Jak wynika z przedstawionego stanu faktycznego Spółka zaliczyła do kosztów uzyskania przychodów wartość odpisów aktualizujących w miesiącu czerwcu 2006 r.

W świetle art. 89a ust. 1 ustawy o VAT podatnik może skorygować podatek należny z tytułu dostawy towarów lub świadczenia usług na terytorium kraju w przypadku wierzytelności odpisanych jako nieściągalne, stanowiących koszty uzyskania przychodów w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym . Przepis ten stosuję się jednak w przypadku, gdy spełnione będą następujące warunki, określone w ust. 2:
- dostawa towarów lub świadczenie usług jest dokonana na rzecz podatnika, o którym mowa w art. 15 ust. 1 ustawy o VAT , zarejestrowanego jako podatnik VAT czynny, nie będącego w trakcie postępowania upadłościowego lub likwidacyjnego;
- wierzytelności zostały uprzednio wykazane w deklaracji jako obrót i podatek należny;
- wierzyciel i dłużnik na dzień dokonania korekty są podatnikami zarejestrowanymi jako podatnicy VAT czynni;
- wierzytelności nie zostały uregulowane w jakiejkolwiek formie ani nie zostały zbyte;
- od daty wystawienia faktury będącej podstawą do odpisania wierzytelności, nie upłynęło 5 lat, licząc od początku roku, w którym została wystawiona faktura;
- wierzyciel zawiadomił dłużnika o odpisaniu wierzytelności jako nieściągalnych a dłużnik, w ciągu 28 dni od dnia otrzymania zawiadomienia nie uregulował należności w jakiejkolwiek formie.

Z przedstawionego przez Spółkę stanu faktycznego wynika, że dostawa towarów, z tytułu której powstały wierzytelności nastąpiła w roku 2006, na rzecz podatnika w rozumieniu art. 15 ustawy o VAT czynnego i nie będącego w trakcie postępowania upadłościowego ani likwidacyjnego. Wierzytelności te zostały uprzednio przez Spółkę wykazane w deklaracji VAT-7 i nie zostały uregulowane przez dłużnika. Spółka zawiadomiła także dłużnika o odpisaniu wierzytelności jako nieściągalna w miesiącu czerwcu 2006 r. Wnioskodawca przewidział także konieczność potwierdzenia w urzędzie skarbowym właściwym dla dłużnika, iż jest on zarejestrowanym podatnikiem VAT czynnym.

Treść art. 89a ust. 3 wskazuje termin dokonania korekty na okres rozliczeniowy następujący po miesiącu , w którym dłużnik otrzymał zawiadomienie o odpisanej wierzytelności - w tym przypadku lipiec 2006 r. Przepisy ust. 4, 5, 6 art. 89a wskazują na powinne zachowanie podatnika w określonych sytuacjach powstałych po dokonaniu korekty . Podatnik w myśl ust. 5 i 6 wraz z deklaracją podatkową, w której dokonuje korekty podatku należnego powinien zawiadomić o tej korekcie właściwy Urząd Skarbowy, a w terminie 7 dni od tej czynności także dłużnika. W przypadku, gdy po dokonaniu korekty, należność została w jakiejkolwiek formie uregulowana w całości lub w części, podatnik obowiązany jest zwiększyć podatek należny w rozliczeniu za okres, w którym należność została uregulowana w całości lub w części. Z przedstawionego własnego stanowiska w sprawie wynika, że Spółka właściwie interpretuje także przepisy dotyczące obowiązków wierzyciela po dokonaniu korekty.
Należy jednak zwrócić uwagę na postanowienia art. 89a ust. 7, który deroguje zapisy ust. 1 - 6 w przypadku, kiedy między wierzycielem a dłużnikiem zachodzi związek, o którym mowa w art. 32 ust. 2 - 4 ustawy o VAT.