D E C Y Z J A

Na podstawie art. 14b § 5 pkt 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) po rozpatrzeniu zażalenia z dnia 25.04.2006 r. wniesionego przez podatnika na postanowienie Naczelnika Pierwszego Urzędu Skarbowego w Katowicach uznające za prawidłowe stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 12.01.2006 r. (wpływ do urzędu w dniu 13.01.2006 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej zwolnienia z opodatkowania w trybie art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych odszkodowania wypłaconego w 2005 r. przez Urząd Miasta w związku z nienawiązaniem stosunku pracy
- Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach odmawia zmiany postanowienia organu pierwszej instancji.

U Z A S A D N I E N I E

Pismem z dnia 12.01.2006 r. podatnik zwrócił się do Naczelnika Pierwszego Urzędu Skarbowego w Katowicach z wnioskiem o udzielenie interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego w indywidualnej sprawie. Ze stanu faktycznego przedstawionego w ww. piśmie wynika, iż Urząd Miasta wystawił ww. podatnikowi "Informację o przychodach z innych źródeł oraz o niektórych dochodach z kapitałów pieniężnych w 2005 r. PIT - 8C", w której wykazał przychód z tytułu odszkodowania wypłaconego na podstawie wyroku Sądu Apelacyjnego w Katowicach III Wydziału Pracy i Ubezpieczeń Społecznych.

Zdaniem wnioskodawcy, na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, nie jest zobowiązany do uiszczenia podatku od otrzymanego odszkodowania.

Postanowieniem Naczelnik Pierwszego Urzędu Skarbowego w Katowicach uznał stanowisko podatnika za prawidłowe.
Dodatkowo organ ten poinformował wnioskodawcę, iż opodatkowaniu podlegają odsetki od otrzymanego odszkodowania.
Pismem z dnia 25.04.2006 r. podatnik wniósł zażalenie na ww. postanowienie kwestionując opodatkowanie odsetek ustawowych od zasądzonego odszkodowania.

Rozpatrując zażalenie Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach stwierdza, co następuje:
Zgodnie z treścią art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26.07.1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (jedn. tekst Dz. U. z 2000 r. nr 14, poz. 176 ze zm. w brzmieniu obowiązującym w 2005 r.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku. Jeżeli podatnik uzyskuje dochody z więcej niż jednego źródła, przedmiotem opodatkowania w danym roku podatkowym jest, z zastrzeżeniem art. 24 ust. 3 i art. 28-30, art. 30a-30c oraz art. 44 ust. 7e i 7f, suma dochodów ze wszystkich źródeł przychodów (art. 9 ust. 1a tej ustawy).

Art. 21 ust. 1 pkt 3b ww. ustawy stanowi, iż wolne od podatku dochodowego są inne odszkodowania otrzymane na podstawie wyroku lub ugody sądowej do wysokości określonej w tym wyroku lub ugodzie, z wyjątkiem odszkodowań:
a) otrzymanych w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą,
b) dotyczących korzyści, które podatnik mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono.

W przedmiotowym przypadku wyrokiem Sąd Okręgowy w Katowicach zasądził od Urzędu Miasta na rzecz podatnika odszkodowanie na kwotę 25.982,88 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 30.03.2004 r.Z uzasadnienia wyroku wynika, iż "... podstawą dochodzenia roszczeń o naprawienie szkody wynikłej z nie zawarcia umowy o pracę, wobec braku regulacji tej kwestii w kodeksie pracy, stanowił art. 471 k.c. w zw. z art. 300 k.p.".
Sąd Apelacyjny wyrokiem zmienił wyrok Sądu Okręgowego - Sądu Pracy w Katowicach w ten sposób, że:
- z apelacji powoda zasądził od Urzędu Miasta na rzecz podatnika kwotę 2.119,00 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 30.03.2004 r.,
- z apelacji pozwanego obniżył zasądzoną kwotę do wysokości 22.965,47 zł,
- oddalił apelacje w pozostałej części,
- oddalił zażalenie powoda.

Z uzasadnienia ww. wyroku wynika, iż podstawę prawną do dochodzenia przez byłego pracownika (podatnika) od Urzędu Miasta odszkodowania (roszczenia o naprawienie szkody wynikłej z nie zawarcia umowy o pracę) stanowił przepis art. 471 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm.).
Zgodnie bowiem z art. 471 tego Kodeksu, dłużnik obowiązany jest do naprawienia szkody wynikłej z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania, chyba że niewykonanie lub nienależyte wykonanie jest następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi.
Zatem samo odszkodowanie w wysokości określonej wyrokiem sądowym (tj. w wysokości poniesionej szkody) korzysta ze zwolnienia od podatku dochodowego na mocy art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Instytucję prawną odsetek za zwłokę reguluje art. 481 Kodeksu cywilnego. Z § 1 art. 481 ww. Kodeksu wynika, iż jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi. Jeżeli stopa odsetek za opóźnienie nie była z góry oznaczona, należą się odsetki ustawowe (art. 481 § 2 tego Kodeksu).

Analizując treść powyższych przepisów należy zauważyć, że nie można utożsamiać odsetek za zwłokę z odszkodowaniem (naprawieniem szkody). Istota odszkodowania związana jest z naprawieniem szkody i stanowi instytucję odrębną od odsetek za zwłokę. Wierzyciel może ich żądać dopiero, jeżeli dłużnik opóźni się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego.
Odsetki mają charakter uboczny względem świadczenia głównego - są skutkiem niewykonania zobowiązań. Z tych względów wyłączenie z opodatkowania należności głównej nie oznacza, iż wolne od podatku są także odsetki od niej naliczone.
Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie przewiduje zwolnienia od podatku odsetek ustawowych od ww. świadczeń - zwalnia od opodatkowania jedynie odszkodowania, tj. świadczenia polegające na naprawieniu szkody na rzecz poszkodowanego.

Na zasadzie wyjątku, w art. 21 ust. 1 pkt 95 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych zostały zwolnione z podatku jedynie odsetki z tytułu nieterminowej wypłaty wynagrodzeń i świadczeń z tytułów, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 1, tj. stosunku służbowego, stosunku pracy, w tym spółdzielczego stosunku pracy, członkostwa w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub innej spółdzielni zajmującej się produkcją rolną, pracy nakładczej, emerytury lub renty. A przedmiotowego odszkodowania nie można zaliczyć do tej kategorii przychodów. W konsekwencji odsetki ustawowe stanowiące należność wierzyciela odrębną od odszkodowania nie korzystają ze zwolnienia z opodatkowania. W związku z tym, że w art. 21, 52, 52a i 52c ww. ustawy dochód ten nie został wymieniony jako wolny od podatku i od tego dochodu nie zaniechano poboru podatku należy uznać, że podlega opodatkowaniu.

W świetle powyższego, otrzymane na podstawie wyroku Sądu Apelacyjnego ustawowe odsetki są przychodem wierzyciela - byłego pracownika (w roku ich otrzymania) opodatkowanym na zasadach ogólnych. Rodzaje źródeł przychodów zostały wymienione w art. 10 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a wśród nich w punkcie 9 ustawodawca zawarł inne źródła.
W myśl art. 20 ust. 1 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (w brzmieniu obowiązującym w 2005 r.) za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, z wyjątkiem alimentów na rzecz dzieci, stypendia, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i 17 oraz przychody nie znajdujące pokrycia w ujawnionych źródłach.
Przepis ten zawiera katalog otwarty - ustawodawca podał jedynie przykłady niektórych przychodów zaliczanych do innych źródeł. Przychodami, zgodnie z zapisem art. 11 ust. 1 ww. ustawy, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń. A zatem, otrzymane odsetki należy zakwalifikować do przychodów z innych źródeł o których mowa w art. 20 ust. 1 ww. ustawy.

Należy przy tym zaznaczyć, iż przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, jakkolwiek nie zobowiązują Urzędu Miasta (jako płatnika) wypłacającego odsetki ustawowe do poboru zaliczek na podatek dochodowy od wartości wypłaconych odsetek, to jednak w myśl postanowień art. 42a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nakładają na niego obowiązek sporządzenia informacji według ustalonego wzoru o wysokości przychodów (PIT-8C) i przekazania w terminie do końca lutego następnego roku podatkowego podatnikowi oraz urzędowi skarbowemu, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania podatnika, a w przypadku podatników, o których mowa w art. 3 ust. 2a, urzędowi skarbowemu, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy w sprawach opodatkowania osób zagranicznych.
Reasumując, Urząd Miasta wypłacający odsetki ustawowe dla poszkodowanego byłego pracownika (podatnika), był zobowiązany do sporządzenia informacji PIT-8C, w której winien był wykazać wypłacone odsetki ustawowe. Natomiast podatnik (były pracownik - podatnik) był obowiązany do wykazania przychodu z tytułu ww. odsetek ustawowych w rocznym zeznaniu podatkowym składanym za rok podatkowy, w którym nastąpiła wypłata tych odsetek.

Biorąc powyższe pod uwagę, brak jest przesłanek do dokonania zmiany postanowienia Naczelnika Pierwszego Urzędu Skarbowego w Katowicach.

Decyzja niniejsza, na mocy art. 143 Ordynacji podatkowej, została wydana z upoważnienia Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach.
Decyzja niniejsza jest ostateczna. Służy na nią skarga (w dwóch egzemplarzach) do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach ul. Prymasa Stefana Wyszyńskiego 2 za pośrednictwem Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach (adres do korespondencji: Izba Skarbowa w Katowicach - Ośrodek Zamiejscowy ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała) w terminie 30 dni od dnia doręczenia decyzji.