P O S T A N O W I E NI E

Na podstawie art. 216 i art. 14a § 1 i § 4 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2005 r. nr 8 poz. 60) stwierdzam, że stanowisko Banku przedstawione we wniosku z dnia 15 lipca 2005 r. o udzielenie pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania przepisów prawa podatkowego w kwestii uprawdopodobnienia nieściągalności wierzytelności z tytułu udzielonego kredytu jest nieprawidłowe

U Z A S A D N I E N I E

W dniu 15 lipca 2005 r. Bank wystąpił z wnioskiem o udzielenie pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego. Bank prosio wyjaśnienie, czy można zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów równowartość rezerw na kredyty, których nieściągalność została uprawdopodobniona w sposób następujący: opóźnienie w spłacie kredytu przekroczyło 6 miesięcy, a ponadto wierzytelność została skierowana na drogę postępowania egzekucyjnego, z tym że wierzytelność w stosunku do jednego dłużnika wynika z kilku umów kredytowych, a do komornika skierowano wierzytelność wynikającą z jednej umowy kredytowej.

Przedstawiając stan faktyczny sprawy, Bank stwierdza, że w sytuacji gdy egzekucja jest nieskuteczna w stosunku do danego kredytobiorcy i zostaje umorzona przez komornika z powodu braku majątku dłużnika, kierowanie do egzekucji wierzytelności wynikającej z wszystkich umów wyłącznie przysparza Bankowi dodatkowych kosztów egzekucyjnych, które w świetle ustawy z dnia 15 lutego 1992r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 2000 r. nr 54 poz. 654 z późn.zm.) są również kosztem uzyskania przychodów.

Zdaniem Banku, nieściągalność wierzytelności wymagalnej, a nieściągalnej wynikającej z kilku umów kredytowych w stosunku do jednego dłużnika uznaje się za uprawdopodobnioną w przypadku skierowania do komornika wierzytelności wynikającej z jednej umowy kredytowej i spełnieniu pozostałych warunków określonych w tym przepisie.

Oceniając stanowisko Banku wyrażone w sprawie, stwierdzam co następuje:

Zgodnie z art. 16 ust.1 pkt 26 cytowanej wyżej ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, nie uważa się za koszty uzyskania przychodów rezerw tworzonych na pokrycie wierzytelności, których nieściągalność została uprawdopodobniona. Od tej zasady powołany przepis przewiduje pewne wyjątki. Jeden z nich dotyczy rezerw tworzonych przez jednostki organizacyjne uprawnione, na podstawie odrębnych ustaw regulujących zasady ich funkcjonowania, do udzielania kredytów (pożyczek). Taką jednostką jest niewątpliwie Bank. Zgodnie z art. 26 ust 1 lit a podmioty te mogą zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów rezerwy utworzone na pokrycie:

- wymagalnych, a nieściągalnych kredytów (pożyczek),- kredytów (pożyczek) zakwalifikowanych do kategorii straconych, udzielonych przedsiębiorcom realizującym program restrukturyzacji na podstawie odrębnych ustaw W tym przypadku w myśl art. 16 ust. 2a pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych nieściągalność wierzytelności uznaje się za uprawdopodobnioną jeżeli:a. spełniony jest warunek określony w art. 16 ust.2a pkt 1 lit. a albo lit.b tj. - dłużnik zmarł, został wykreślony z ewidencji działalności gospodarczej, postawiony w stan likwidacji lub została ogłoszona jego upadłość obejmująca likwidację majątku, albo - zostało wszczęte postępowanie upadłościowe z możliwością zawarcia układu w rozumieniu przepisów prawa upadłościowego i naprawczego lub na wniosek dłużnika zostało wszczęte postępowanie ugodowe w rozumieniu przepisów o restrukturyzacji finansowej przedsiębiorstw i banków, lubb. opóźnienie w spłacie kapitału kredytu (pożyczki) lub odsetek przekracza 6 miesięcy, a ponadto: - spełniony jest warunek określony w pkt 1 lit. d art. 16 ust 2a tj. wierzytelność jest kwestionowana przez dłużnika na drodze powództwa sądowego, albo - wierzytelność została skierowana na drogę postępowania egzekucyjnego, albo - miejsce pobytu dłużnika jest nieznane i nie został ujawniony jego majątek mimo podjęcia przez wierzyciela działań zmierzających do ustalenia tego miejsca i majątku.

Jak z powyższego wynika, art. 16 ust. 2 a pkt 2 ustawy zawiera zamknięty katalog przesłanek uprawdopodobnienia nieściągalności wierzytelności. Odnosząc przedstawiony przez podatnika stan faktyczny do powołanych wyżej regulacji prawnych stwierdza się, że Bank posiadając w stosunku do jednego wierzyciela wierzytelności wynikające z kilku umów kredytowych, gdzie opóźnienie w spłacie kredytu przekroczyło 6 miesięcy i kierując na drogę postępowania egzekucyjnego wierzytelność wynikającą z jednej umowy kredytowej nie uprawdopodobnił nieściągalności wierzytelności wynikających z wszystkich umów. Uprawdopodobniono jedynie nieściągalność wierzytelności, w przypadku której skierowano sprawę na drogę postępowania egzekucyjnego, spełniając warunki uprawdopodobnienia nieściągalności wskazane w art. 16 ust. 2 a pkt 2 lit b tj.

1.opóźnienie w spłacie kredytu przekroczyło 6 miesięcy,2. wierzytelność została skierowana na drogę postępowania egzekucyjnego.

Z powołanego przepisu wynika, że dla uprawdopodobnienia nieściągalności wierzytelności warunki te muszą być spełnione łącznie.

W tym miejscu należy zauważyć, że na gruncie prawa cywilnego wierzytelność to uprawnienie do dochodzenia od dłużnika określonego świadczenia. W analizowanym przypadku świadczenie to wynika z kilku umów kredytowych. Stosunek zobowiązaniowy wynikający z każdej umowy, mimo że dotyczy tego samego dłużnika, stanowi odrębną wierzytelność. Dlatego też w celu uprawdopodobnienia nieściągalności wierzytelności wynikających z poszczególnych umów kredytowych, zgodnie z omawianym wyżej przepisem, na drogę postępowania egzekucyjnego należało skierować każdą z nich.

Przedstawiając własne stanowisko w sprawie, Bank przesądza z góry wynik postępowania egzekucyjnego, zakładając jego bezskuteczność. Na tej podstawie wywodzi, że „nieściągalność wierzytelności wymagalnej, a nieściągalnej wynikającej z kilku umów kredytowych w stosunku do jednego dłużnika uznaje się za uprawdopodobnioną w przypadku skierowania do komornika wierzytelności wynikającej z jednej umowy kredytowej”. Należy zauważyć, że w chwili skierowania sprawy na drogę postępowania egzekucyjnego (przesłanka uprawdopodobnienia nieściągalności) nie można przesądzać o jego bezskuteczności, a tym samym o nieściągalności wierzytelności. Celem postępowania egzekucyjnego jest uzyskanie przez wierzyciela należnego od dłużnika świadczenia. Niekonicznie musi się ono zakończyć stwierdzeniem bezskuteczności egzekucji.

Wobec nie stwierdzenia w przedstawionym stanie faktycznym innych przesłanek uprawdopodobnienia nieściągalności, stwierdza się, że stanowisko Banku w rozstrzyganej kwestii jest nieprawidłowe. Udzielona interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia. Zgodnie z art. 14 b § 1 i § 2 Ordynacji podatkowej niniejsza interpretacja nie jest wiążąca dla podatnika, płatnika, inkasenta, wiąże natomiast organy podatkowe i organy kontroli skarbowej właściwe dla wnioskodawcy – do czasu jej zmiany lub uchylenia. Na niniejsze postanowienie zgodnie z art. 236 w związku z art. 14 a § 4 Ordynacji podatkowej służy prawo wniesienia zażalenia do Dyrektora Izby Skarbowej w Lublinie za pośrednictwem Naczelnika Lubelskiego Urzędu Skarbowego w Lublinie w terminie 7 dni od daty jego doręczenia.