POSTANOWIENIE

Naczelnik Małopolskiego Urzędu Skarbowego w Krakowie działając na podstawie art. 14a § 1 i § 4 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja Podatkowa (Dz. U. z 1997 r. Nr 137, poz. 926 ze zm.) w odpowiedzi na wniosek z dnia 3 stycznia 2005 r. (nr sprawy PD2/423-1/05) w sprawie udzielenia informacji o zakresie stosowania przepisów prawa podatkowego w podatku dochodowym od osób prawnych potwierdza stanowisko Podatnika przedstawione w/w piśmie.

Uzasadnienie

Zapytanie Podatnika dotyczy ustalenia czy różnice kursowe powstające w wyniku kompensaty (potrącania) wzajemnych wierzytelności Podatnika i kontrahenta zagranicznego powoduje skutki podatkowe.
Zdaniem Spółki w sytuacji rozliczania się z kontrahentem przy zastosowaniu instytucji potrącenia nie powstaną różnice kursowe, które miałyby wpływ na podstawę opodatkowania podatkiem dochodowym od osób prawnych.Pojęcie potrącenia (kompensaty) zostało zdefiniowane w art. 498 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm.). Niniejszy przepis stanowi, że jeżeli dwie osoby są jednocześnie względem siebie dłużnikami i wierzycielami, każda z nich może potrącić swoją wierzytelność z wierzytelnościami drugiej strony, jeżeli przedmiotem obu wierzytelności są pieniądze lub rzeczy tej samej jakości oznaczone tylko co do gatunku, a obie wierzytelności są wymagalne i mogą być dochodzone przed sądem lub przed innym organem państwowym. Wskutek potrącenia obie wierzytelności umarzają się nawzajem do wysokości wierzytelności niższej.

W myśl art. 12 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. Nr. 54, poz. 654 ze zm.) przychodami są w szczególności otrzymane pieniądze, wartości pieniężne, w tym również różnice kursowe.
Stosownie do art. 12 ust. 3 zd. 2 ustawy jeżeli przychody wyrażone są w walutach obcych, a między dniem ich uzyskania i dniem faktycznego otrzymania występują różne kursy walut, przychody te odpowiednio podwyższa się lub obniża o różnice wynikające z zastosowania kursu kupna walut z dnia faktycznego otrzymania przychodu, ustalonego przez bank, z którego usług korzystał uzyskujący przychód, oraz z zastosowania kursu średniego ogłaszanego przez NBP z dnia uzyskania przychodu.

W myśl art. 15 ust. 1 ustawy kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów. Koszty poniesione w walutach obcych przelicza się na złote według kursów średnich ogłaszanych przez NBP z dnia poniesienia kosztu. Jeśli koszty wyrażone są w walutach obcych, a między dniem ich zarachowania i dniem zapłaty występują różne kursy walut, koszty te odpowiednio podwyższa się lub obniża o różnice wynikające z zastosowania kursu sprzedaży walut z dnia zapłaty, ustalonego przez bank, z którego usług korzystał ponoszący koszt, oraz z zastosowania kursu średniego ogłaszanego przez NBP z dnia zarachowania kosztów.

Z przytoczonych przepisów wynika, że różnice kursowe doniosłe z punktu widzenia opodatkowania podatkiem dochodowym wystąpią wyłącznie wówczas, gdy różne kursy walut pojawią się między dniem „uzyskania" przychodów, a dniem ich „faktycznego otrzymania" - w przypadku różnej wyceny przychodów -oraz między dniem „zarachowania" kosztów, a dniem ich „zapłaty" - w odniesieniu do kosztów wyrażonych w walutach obcych. W literaturze przedmiotu podnosi się, że pojęcia „faktyczne otrzymanie" i „zapłata" należy rozumieć ściśle, literalnie.
Potrącenie jest sposobem umarzania zobowiązań bez posługiwania się pieniądzem gotówkowym. Dochodzi do skutku przez złożenie drugiej stronie oświadczenia o potrąceniu. Z uwagi więc na mechanizm potrącenia, które dla swej skuteczności nie wymaga efektywnej zapłaty w pieniądzu, czyli nie jest związane z finansowymi operacjami skutkującymi - w ujęciu kasowym - utratą lub wzrostem wartości waluty, przyjmuje się, iż potrącenie nie daje podstaw do uznania za koszt bądź przychód podatkowy różnic między kursami walut z dnia zarachowania kosztu lub przychodu i z dnia potrącenia wzajemnych zobowiązań. Powstałe za ten okres różnice kursowe mogą co najwyżej zostać uwzględnione w rachunku bilansowym.Przedstawione do potrącenia wierzytelności mogą mieć różną wysokość. W takiej sytuacji, zgodnie z dyspozycją art. 498 § 2 k.c., będą się umarzały wskutek kompensowania tylko do wysokości wierzytelności niższej. Ta zaś część wierzytelności, która nie zostanie rozliczona w wyniku potrącenia wciąż będzie stanowiła zobowiązanie należne. Zobowiązanie to będzie mogło zostać wygaszone w każdy dopuszczany prawem sposób, w tym również przez zapłatę gotówkową, a wówczas znajdą w stosunku do niego zastosowanie przepisy art. 12 ust. 3 i 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Niniejsze postanowienie jest urzędową interpretacją przepisów prawa podatkowego na dzień 17 stycznia 2005 r. Zaprezentowane w nim stanowisko zostało już uprzednio wyrażone w wyjaśnieniach Ministerstwa Finansów z dnia 19 grudnia 2002 r. Nr PB4/KGK-8214-2292-335/02 oraz w odpowiedzi na interpelację poselską z dnia 16 kwietnia 2004 r.

Zgodnie z art. 14b § 1 ustawy Ordynacja podatkowa niniejsza interpretacja nie jest wiążąca dla Podatnika. Jeżeli jednak podatnik zastosuje się do tej interpretacji, organ nie może wydać decyzji określającej lub ustalającej jego zobowiązanie podatkowe bez zmiany albo uchylenia niniejszego postanowienia, jeżeli taka decyzja byłaby niezgodna z interpretacją zawartą w tym postanowieniu.Stosownie do art. 14b § 2 ustawy interpretacja jest wiążąca dla organów podatkowych i organów kontroli skarbowej właściwych dla wnioskodawcy i może zostać zmieniona albo uchylona wyłącznie w drodze decyzji, w trybie określonym w § 5.

Na niniejsze postanowienie przysługuje Stronie, na podstawie art. 14a § 4 w związku z art. 236 i 239 ustawy Ordynacja podatkowa, prawo wniesienia zażalenia do Dyrektora Izby Skarbowej w Krakowie ul. Wadowicka 10 za pośrednictwem Naczelnika tut. Urzędu w terminie 7 dni od dnia doręczenia postanowienia.
Zażalenie powinno zawierać zarzuty przeciw postanowieniu, określać istotę i zakres żądania będącego przedmiotem zażalenia stosownie do art. 222 w związku z art. 239 cytowanej wyżej ustawy. Zażalenie podlega opłacie skarbowej uiszczanej w postaci znaków opłaty skarbowej, która wynosi 5 zł od podania (50 gr każdy załącznik).