W odpowiedzi na pismo otrzymane dnia 03.09.2004 r., dotyczące interpretacji przepisów z zakresu opodatkowania podatkiem dochodowym od osób prawnych, na podstawie art. 14a ustawy z dnia 29.08.1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. Nr 137, poz. 926 ze zmianami), Naczelnik Świętokrzyskiego Urzędu Skarbowego informuje.

W w/w piśmie podatnik pyta, czy powinien zapłacić zryczałtowany podatek dochodowy, a jeżeli tak, to w jakiej wysokości od usług doradczych wykonanych na jego rzecz przez podmiot z Belgii, oraz czy takiemu samemu opodatkowaniu podlegają odsetki od pożyczki wypłacone firmie belgijskiej.

Ustawa o podatku dochodowym od osób prawnych w pewnych sytuacjach nakłada na podmiot polski obowiązek obliczenia, potracenia i odprowadzenia do urzędu skarbowego podatku od przychodów osiąganych przez podmioty zagraniczne.

Zgodnie z art. 26 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 2000 r., Nr 54, poz. 654 ze zmianami) osoby prawne i jednostki organizacyjne nie mające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne będące przedsiębiorcami osoby fizyczne, które dokonują wypłat należności z tytułów wymienionych w art. 21 ust. 1 oraz w art. 22, są obowiązane, jako płatnicy, pobierać, z zastrzeżeniem ust. 2, w dniu dokonania wypłaty, zryczałtowany podatek dochodowy od tych wypłat.

Jednakże zastosowanie stawki podatku wynikającej z właściwej umowy w sprawie zapobieżenia podwójnemu opodatkowaniu albo niepobranie podatku zgodnie z taką umową jest możliwe pod warunkiem udokumentowania miejsca siedziby podatnika do celów podatkowych, uzyskanym od niego zaświadczeniem (certyfikat rezydencji), wydanym przez właściwy organ administracji podatkowej.

Kluczowe znaczenie będzie więc miał fakt posiadania przez firmę belgijską certyfikatu rezydencji.

Przepis powyższy zawiera w swej treści odniesienie do art. 21 ust. 1 pkt 2a, w myśl którego, podatek dochodowy z tytułu uzyskanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przez podatników, o których mowa w art. 3 ust. 2, przychodów z tytułu świadczeń doradczych, księgowych, badania rynku, usług prawnych, usług reklamowych, zarządzania i kontroli, przetwarzania danych, usług rekrutacji pracowników i pozyskiwania personelu, gwarancji i poręczeń oraz świadczeń o podobnym charakterze - ustala się w wysokości 20% przychodów.

Podatnicy, o których mowa w art. 3 ust 2 w/w ustawy, to tacy podatnicy którzy, jeżeli nie mają na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej siedziby lub zarządu podlegają obowiązkowi podatkowemu tylko od dochodów, które osiągają na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

W myśl ustępu 2 art. 21 w/w ustawy, przepisy ust. 1 stosuje się z uwzględnieniem umów w sprawie zapobieżenia podwójnemu opodatkowaniu, których stroną jest Rzeczpospolita Polska.

Umowa między Rządem Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej a Rządem Królestwa Belgii o uniknięciu podwójnego opodatkowania i zapobieżeniu uchylaniu się od opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i majątku, podpisana w Brukseli dnia 14.09.1976 r. (Dz. U. z 1978 r. Nr 24, poz. 109) nie wymienia bezpośrednio jako źródeł dochodu świadczenia usług doradczych. Przychody z tytułu świadczeń doradczych zostały wymienione w art. 21 ust. 1 pkt 2a ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Do zysków z usług doradczych wykonywanych przez firmę belgijską na terenie Polski należy zastosować przepis art. 7 „Zyski przedsiębiorstw” Polsko-Belgijskiej umowy o uniknięciu podwójnego opodatkowania.

Zgodnie z ust. 1 tego artykułu zyski z przedsiębiorstwa Umawiającego się Państwa mogą być opodatkowane tylko w tym Państwie, chyba że przedsiębiorstwo prowadzi działalność w drugim Umawiającym się Państwie przez położony tam zakład.

Z przedstawionego przepisu umowy wynika zatem, że przychody z umów o świadczenie usług doradczych przez firmę belgijską nie będą podlegać w Polsce zryczałtowanemu opodatkowaniu.

Odpowiadając na drugą część pytania dotyczącą opodatkowania zryczałtowanym podatkiem dochodowym odsetek od pożyczki wypłaconych firmie belgijskiej Naczelnik Świętokrzyskiego Urzędu Skarbowego wyjaśnia.

Zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 1 podatek dochodowy z tytułu uzyskanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przez podatników, o których mowa w art. 3 ust. 2, przychodów z odsetek – ustala się w wysokości 20% przychodów. W myśl ust. 2 przepisy ust. 1 stosuje się z uwzględnieniem umów w sprawie zapobieżenia podwójnemu opodatkowaniu, których stroną jest Rzeczpospolita Polska.

Stosownie do art. 11 ust. 5 wymienionej umowy wyrażenie „odsetki” oznacza dochody z wierzytelności wszelkiego rodzaju, tak zabezpieczonych, jak i nie zabezpieczonych hipoteką lub klauzulą udziału w zyskach dłużnika, a w szczególności dochody z pożyczek publicznych i skryptów dłużnych, w tym również premie i udziały związane z powyższymi tytułami. Kary za zwłokę w wypłacie odsetek nie są traktowane jako odsetki w rozumieniu tego artykułu.

W myśl ust. 1 i 2 tego przepisu odsetki pochodzące z jednego Umawiającego się Państwa i wypłacane osobie mającej miejsce zamieszkania lub siedzibę zamieszkania w drugim Umawiającym się Państwie są opodatkowane w tym drugim Państwie. Jednakże odsetki te mogą być opodatkowane w tym Umawiającym się Państwie, z którego pochodzą i według jego ustawodawstwa, ale jeżeli osoba otrzymująca odsetki jest ich rzeczywistym odbiorcą, podatek ten nie może przekroczyć 10% sumy odsetek. Oznacza to, iż opodatkowanie odsetek następuje zarówno w państwie będącym miejscem zamieszkania lub siedziby odbiorcy odsetek (Belgia) oraz w państwie, w którym wypłaca się odsetki (Polska), z tym, że umowa stanowi, iż podatek od odsetek nie może w Polsce przekroczyć 10% sumy odsetek.

Powyższe postanowienia nie mają zastosowania, jeżeli odbiorca odsetek mający miejsce zamieszkania lub siedzibę w Belgii wykonuje w Polsce działalność handlową lub przemysłową przy pomocy zakładu położonego w Polsce, bądź wolny zawód w oparciu o stałą placówkę położoną w Polsce i jeżeli wierzytelności, na których zaspokojenie są płacone odsetki, faktycznie należą do tego zakładu lub związane są z wykonywaniem wolnego zawodu - w tym przypadku mają zastosowanie odpowiednio postanowienia art. 7 lub art. 14 (art. 11 ust. 6 umowy). A zatem w takiej sytuacji odsetki stanowią przychód zakładu i podlegają opodatkowaniu w Polsce. Definicja zakładu w rozumieniu wymienionej umowy określona jest w art. 5. Zgodnie z tym artykułem pojęcie „zakład” oznacza stałą placówkę, w której całkowicie lub częściowo wykonuje się działalność przedsiębiorstwa.

Podobne stanowisko zajęło również Ministerstwo Finansów w Piśmie PO4/BA-802-802/174/97 z dnia 27 sierpnia 1997 r.

W związku, zatem z przedstawionym powyżej stanem prawnym oraz stanem faktycznym wynikającym z pisma stwierdza się, iż odsetki płacone przez podmioty polskie na rzecz osób prawnych mających siedzibę w Belgii z tytułu pożyczek (kredytów) podlegają opodatkowaniu w Polsce stawką 10%, z wyjątkiem sytuacji, gdy osoba zagraniczna posiada w Polsce zakład w rozumieniu omawianej umowy - wówczas, bowiem - jak już zostało powyżej wspomniane - odsetki te stanowią przychód zakładu i podlegają opodatkowaniu w Polsce na podstawie obowiązujących przepisów.