Na podstawie art. 11 ust 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz.U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 ze zm.), przychodami są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.Stosownie do postanowień art. 18 ust 1 ustawy z dnia 13 października 1988 r, o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz.U. Nr 137, poz. 887 ze zm.), podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe pracowników stanowi przychód, w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych,z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy. Składki na ubezpieczenie emerytalne i rentowe, finansują z własnych środków, w równych częściach, ubezpieczeni pracownicy i płatnicy składek (art. 16 ust 1 pkt w/w. ustawy). Jak wynika z powołanych przepisów, składka finansowana przez pracownika pochodzi z wynagrodzenia oraz innych świadczeń wypłacanych pracownikowi z tytułu pracy tj. pochodzi ze źródła, o którym mowa w art. 10 ust 1 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zakład Ubezpieczeń Społecznych zawiadamiając płatników składek o przekroczeniu rocznej podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe, przekazuje równocześnie informację, że przy zwrocie ubezpieczonemu nienależne potrąconej części wynagrodzenia, stanowiącej różnicę między zawyżoną częścią składki na ubezpieczenie emerytalne i rentowe, finansowaną ze środków ubezpieczonego, a zaniżoną częścią składki na ubezpieczenie zdrowotne (wynikającą ze skorygowanego imiennego raportu miesięcznego), płatnicy powinni obliczyć podatek dochodowy. Ponadto od zwracanej ubezpieczonemu nienależnie potrąconej części wynagrodzenia płatnicy powinni potrącić należną składkę na ubezpieczenie zdrowotne, o którą powinni pomniejszyć należną zaliczkę na podatek.

Zatem kwota nadpłaconych składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe sfinansowana przez pracownika, następnie zwrócona przez ZUS za pośrednictwem pracodawcy (płatnika składek) - stanowi de facto zwrot uprzednio nienależnie pomniejszonego przychodu ze stosunku pracy. Tym samym w miesiącu, w którym kwota zwróconych składek została wypłacona pracownikowi (postawiona do jego dyspozycji), pracodawca dolicza ją do pozostałych przychodów uzyskanych przez pracownika w tym miesiącu i pobiera zaliczkę na podatek dochodowy, stosowniedo postanowień art. 32 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.W zakresie obowiązku ubezpieczeń społecznych należy uznać, iż kwota zwrotu nie stanowi podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne. Przyjęcie odmiennego stanowiska oznaczałoby obowiązek opłacenia składek od kwot zwróconych, nienależnie wcześniej pobranych składek.

Stosownie do postanowień art. 21 ustawy z dnia 6 lutego 1997 r. o powszechnym ubezpieczeniu zdrowotnym (Dz.U. Nr 28, poz. 153 ze zm.) do ustalenia podstawy wymiaru składki na powszechne ubezpieczenie zdrowotne stosuje się przepisy określające podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe -z pewnymi jednak wyjątkami. I tak w tym przypadku nie stosuje się rocznego ograniczenia podstawy wymiaru składki na powszechne ubezpieczenie zdrowotne (art. 21 ust. 2b w/w. ustawy). Oznacza to, że w razie osiągnięcia kwoty granicznej i zaprzestania opłacania składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, o kwotę odpowiadającą tym składkom zwiększa się przychód ubezpieczonego, stanowiący podstawę wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne. W konsekwencji zwrócona ubezpieczonemu kwota nadpłaconych składekstanowi podstawę wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne.Wobec powyższego prawidłowe rozliczenie z tytułu zwrotu nienależnie pobranych składek na ubezpieczenie społeczne w przypadku opisanym przez Szpital winno być:2.550,04 (1273,88+ 1276,16) x 19 % = 484,51 - podatek podlegający potrąceniu wg, skali podatkowej2.550,04 x 7,75 % = 197,63 - składka zdrowotna podlegająca odliczeniu od podatku484,51 - 197,63 = 286,88 = 286,90 - podatek podlegający odprowadzeniu do urzędu skarbowego.Rozliczenie przedstawione przez jednostkę jest nieprawidłowe.