Stan faktyczny:

W dniu 12 maja 2003r. spółka jawna zawarła umowę leasingu samochodu ciężarowego Peugeot 206.

W dniu 31 sierpnia 2003r. leasingowany pojazd uległ wypadkowi. Rzeczoznawcy PZU uznali szkodę za całkowitą i określili kwoty odszkodowania i wartości pojazdu po szkodzie. Zgodnie z umową leasingu w takiej sytuacji umowa wygasa, a spółka jest zobowiązana wypłacić Leasingodawcy umowne odszkodowanie. Spółka zamierza odkupić od Leasingodawcy uszkodzony pojazd za cenę wskazaną przez PZU i odsprzedać go innemu kontrahentowi z zyskiem.

Ocena prawna stanu faktycznego:

Na skutek wypadku korzystający utracił przedmiot leasingu (samochód ciężarowy), służący uzyskaniu przychodu, umowa leasingu wygasła, a po stronie leasingobiorcy powstał obowiązek wypłacenia leasingodawcy umówionego odszkodowania, które zgodnie z art. 23 ust. 1 pkt 8 lit. b ustawy z dnia 26 lipca 1991r. o podatku dochodowym od osób fizycznych nie stanowi kosztu uzyskania przychodu.

W przypadku zakupu pozostałości po szkodzie przez dotychczasowego korzystającego zastosowanie znajdą ogólne przepisy regulujące zagadnienie przychodów i kosztów z działalności gospodarczej.

Stosownie do treści art. 14 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000r. Nr 14 poz. 176 z późń. zm.) za przychód z pozarolniczej działalności gospodarczej uważa się kwoty należne, choćby nie zostały faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont.

Z kolei zasadność zaliczenia w poczet kosztów uzyskania przychodu poniesionych wydatków podlega ocenie zgodnie z treścią art. 22 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991r. o podatku dochodowym od osób fizycznych stanowiącego, że kosztami uzyskania przychodów z poszczególnego źródła są wszelkie koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23.

Jak wynika z cytowanego przepisu kosztami uzyskania przychodu są wszelkie koszty, a wiec bezpośrednio i pośrednio związane z uzyskaniem przychodu, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23 ust.1 powołanej ustawy.

U podatników prowadzących księgę przychodów i rozchodów jak wynika z treści art. 22 ust. 4 powołanej ustawy z dnia 26 lipca 1991r. koszty uzyskania przychodów, z zastrzeżeniem ust. 5 i 6, są potrącane tylko w tym roku podatkowym, w którym zostały poniesione.

Z art. 22 ust. 5 powołanej ustawy wynika, że u podatników prowadzących księgi rachunkowe (handlowe) koszty uzyskania przychodów objętych tymi księgami są potrącane tylko w tym roku podatkowym, którego dotyczą, tj. są potrącalne także koszty uzyskania poniesione w latach poprzedzających rok podatkowy, lecz dotyczące przychodów roku podatkowego oraz określone co do rodzaju i kwoty koszty uzyskania, które zostały zarachowane, chociaż ich jeszcze nie poniesiono, jeżeli odnoszą się do przychodów danego roku podatkowego, chyba że zarachowanie ich nie było możliwe; w tym wypadku są one potrącalne w roku, w którym zostały poniesione.

Powyższa zasada może mieć zastosowanie również u podatników prowadzących księgi przychodów i rozchodów - pod warunkiem, że stale w każdym roku podatkowym księgi te będą prowadzone w sposób umożliwiający wyodrębnienie kosztów uzyskania odnoszących się tylko do tego roku podatkowego (art. 22 ust. 6 ustawy z dnia 26 lipca 1991r.)

W przedstawionym stanie faktycznym spółka nie sprecyzowała jakiego rodzaju ewidencję prowadzi dla potrzeb podatku dochodowego. Tymczasem informacja ta istotna jest dla ustalenia momentu ujęcia w kosztach uzyskania przychodu wydatku poniesionego na nabycie pozostałości po szkodzie.

Jeżeli bowiem spółka prowadzi księgi rachunkowe, lub księgę przychodów i rozchodów na zasadach takich jak określone dla ksiąg rachunkowych, to wydatek poniesiony na zakup wraku samochodu będzie stanowił koszt uzyskania przychodu w momencie osiągnięcia przychodu z jego sprzedaży.

Natomiast w przypadku gdy spółka prowadzi księgę przychodów i rozchodów to wydatek poniesiony na zakup pozostałości po szkodzie będzie stanowił koszty uzyskania przychodu w momencie poniesienia tego wydatku. Jednakże zgodnie z treścią art. 24 ust. 2 ustawy z dnia 26 lipca 1991r. dochodem z działalności - jest różnica pomiędzy przychodem w rozumieniu art. 14 a kosztami uzyskania powiększona o różnicę pomiędzy wartością remanentu końcowego i początkowego towarów handlowych, materiałów (surowców) podstawowych i pomocniczych, półwyrobów, wyrobów gotowych, braków i odpadków, jeżeli wartość remanentu końcowego jest wyższa niż wartość remanentu początkowego, lub pomniejszona o różnicę pomiędzy wartością remanentu początkowego i końcowego, jeżeli wartość remanentu początkowego jest wyższa.

Z powyższego wynika, iż na poziom osiągniętego dochodu ma m.in. wpływ wartość remanentu, którym należy objąć wartość zakupionego wraku samochodu w przypadku nie dokonania jego sprzedaży w przeciągu roku. Nie ma natomiast obowiązku korygowania złożonych deklaracji podatkowych oraz dokonywania dodatkowych wpisów w prowadzonych księgach w związku z utratą przedmiotu leasingu. Zapłacone za okres korzystania z samochodu opłaty