Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 11.03.2004 r. o podatku od towarów i usług ( Dz. U. z 2004 r. Nr 54, poz. 535 ) podlega m.in. import towarów.Wg „starej” ustawy o podatku VAT, tj. ustawy z dnia 08.01.1993 r. o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym ( Dz. U. z 1993 r. Nr 11, poz. 50 ze zm. )- obowiązującej do dnia 30.04.2004 r., importem towarów, zgodnie z art. 4 pkt 3 tej ustawy, był przywóz towarów na polski obszar celny. W związku z wejściem w życie od dnia 01.05.2004 r. „nowej” ustawy o VAT zmieniło się także pojęcie „ importu towarów”.Importem towarów bowiem , w rozumieniu ustawy z dnia 11.03.2004 r. o podatku od towarów i usług ( art. 2 pkt 7 ww. ustawy o VAT), jest przywóz towarów z terytorium państwa trzeciego na terytorium kraju ( przez terytorium kraju rozumie się terytorium Rzeczypospolitej Polskiej – art. 2 pkt 1 ustawy o p.t.u. ).

Wg ogólnej zasady wyrażonej w art. 19 ust. 7 ustawy o VAT obowiązek podatkowy w imporcie towarów powstaje z chwilą powstania długu celnego.Jednakże od tej zasady istnieją odstępstwa. Zgodnie bowiem z art. 19 ust. 8 ustawy o VAT w przypadku objęcia towarów procedurą celną : uszlachetniania czynnego w systemie ceł zwrotnych , odprawy czasowej z częściowym zwolnieniem od należności celnych przywozowych, przetwarzania pod kontrolą celną – obowiązek podatkowy z tytułu importu towarów powstaje z chwilą objęcia towarów tą procedurą.Natomiast w sytuacji, gdy import towarów objęty jest procedurą celną : składu celnego, odprawy czasowej z całkowitym zwolnieniem od należności celnych przywozowych, uszlachetniania czynnego w systemie zawieszeń, tranzytu, a od towarów tych pobierane są opłaty wyrównawcze lub opłaty o podobnym charakterze i nie powstaje jednocześnie dług celny – obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wymagalności tych opłat ( art. 19 ust. 9 ustawy o p.t.u. ). Zatem w procedurze składu celnego obowiązek podatkowy powstaje z chwilą jej zakończenia. Moment powstania obowiązku podatkowego został przez ustawodawcę związany z miejscem wykonania czynności rodzącej ten obowiązek. Jak stanowi bowiem art. 36 ust. 1 ustawy o VAT jeśli towary zostaną objęte, na terytorium państwa członkowskiego innym niż terytorium kraju , procedurą składu celnego, tranzytu, odprawy czasowej z całkowitym zwolnieniem od należności celnych przywozowych, uszlachetniania czynnego w systemie zawieszeń i towary te przestaną podlegać tym procedurom na terytorium kraju, uważa się, iż import tych towarów będzie dokonany na terytorium kraju. Jeżeli jednak towary zostaną objęte na terytorium kraju procedurą składu celnego i przestaną podlegać tym procedurom na terytorium państwa członkowskiego innym niż terytorium kraju, uważa się, iż import tych towarów nie będzie dokonany na terytorium kraju.

Od dnia 01.05.2004 r. wraz ze zmianą przepisów ustawy o VAT zmieniło się także pojęcie eksportu, bowiem w stosunku do poprzednio obowiązującego , tj. do dnia 30.04.2004 r. pojęcia eksportu, uległo ono znacznemu zawężeniu. Pod rządami „starej” ustawy o VAT przez eksport towarów należało rozumieć potwierdzony przez graniczny urząd celny wywóz towarów z polskiego obszaru celnego w wykonaniu czynności określonych w art. 2 ust. 1 i 3 ustawy z dnia 08.01.1993 r. o podatku od towarów i usług ( Dz. U. z 1993 r. Nr 11, poz. 50 ze zm. ). Zgodnie z obecnie obowiązującym art. 2 pkt 8 ustawy z dnia 11.03.2004 r. o podatku od towarów i usług przez eksport towarów rozumie się potwierdzony przez urząd celny wyjścia wywóz towarów z terytorium kraju poza terytorium Wspólnoty w wykonaniu czynności określonych w art. 7 ust. 1 pkt 1-4, jeżeli wywóz dokonywany jest przez:a) dostawcę lub w jego imieniu, lubb) nabywcę mającego siedzibę poza terytorium kraju , lub w jego imieniu.

Przez czynności, o których mowa w art. 7 ust. 1 pkt 1-4 ustawy o VAT należy rozumieć natomiast dostawę towarów, tj. przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, w tym również : 1) przeniesienie z nakazu władzy publicznej lub podmiotu działającego w imieniu takiego organu lub przeniesienia z mocy prawa własności towarów w zamian za odszkodowanie,2) wydanie towarów na podstawie umowy dzierżawy, leasingu lub innej umowy o podobnym charakterze zawartej na czas określony lub umowy sprzedaży na warunkach odroczonej płatności , jeżeli umowa przewiduje, że w następstwie normalnych zdarzeń przewidzianych tą umową lub z chwilą zapłaty ostatniej raty prawo własności zostanie przeniesione,3) wydanie towarów na podstawie umowy komisu, między komitentem a komisantem, jak również wydania towarów przez komisanta osobie trzeciej,4) wydanie towarów komitentowi przez komisanta na podstawie umowy komisu, jeżeli komisant zobowiązany był do nabycia rzeczy na rachunek komitenta .

Zatem w sytuacji, gdy podatnik dokonał importu towarów na terytorium kraju, a następnie dokonał potwierdzonego przez urząd celny wyjścia ich wywozu poza terytorium Wspólnoty, to w rozumieniu art. 2 pkt 8 ustawy o VAT jest to eksport towarów , jeżeli natomiast import towarów nie był dokonany na terytorium kraju, to do wywozu tych towarów poza terytorium Wspólnoty nie będą miały zastosowania przepisy dotyczące eksportu .