Zgodnie z treścią art. 14 ust. 1 ustawy z dnia 26.07.1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (j. t. Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176, ze zm.), zwanej dalej ustawą za przychód z działalności, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 3, (tj. pozarolniczej działalności gospodarczej), uważa się kwoty należne, choćby nie zostały faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont. U podatników dokonujących sprzedaży towarów i usług opodatkowanych podatkiem od towarów i usług za przychód z tej sprzedaży uważa się przychód pomniejszony o należny podatek od towarów i usług.
W świetle ww. definicji kwota należności z tytułu sprzedaży towaru stanowi u podatnika przychód, który koryguje się m. in. o wartość towarów faktycznie zwróconych przez nabywcę. Ponieważ zwrócone towary- zwrócona prowizja agenta ubezpieczeniowego za ubezpieczenie klienta pomniejsza przychód, prawidłowe jest ewidencjonowanie zwróconej prowizji ze znakiem minus lub na czerwono po stronie przychodów w księdze podatkowej. Przy czym dla celów podatku dochodowego przychód koryguje się w dacie faktycznego otrzymania zwróconego towaru (zwróconej prowizji). Jego wartość pomniejsza przychody tego okresu, w którym dokonano zwrotu (podatnik nie pomniejsza przychodu w dacie sprzedaży tego towaru).

W myśl art. 26 ust. 1 pkt 5 ustawy podstawę obliczenia podatku, z zastrzeżeniem art. 24 ust. 3 i art. 28 - 30, stanowi dochód ustalony zgodnie z art. 9, art. 24 ust. 1 i 2 oraz ust. 4 - 6 i 8 - 12 lub art. 24b ust. 1 i 2 lub art. 25, po odliczeniu kwot dokonanych w roku podatkowym zwrotów nienależnie pobranych świadczeń, które uprzednio zwiększyły dochód podlegający opodatkowaniu, w kwotach uwzględniających pobrany podatek dochodowy, jeżeli zwroty te nie zostały potrącone przez płatnika.
Świadczenia, o których mowa wyżej podlegają więc odliczeniu od dochodu przez podatnika jeżeli zostały spełnione łącznie dwa warunki:
1) świadczenia te zwiększyły uprzednio dochód podlegający opodatkowaniu,
2) nie zostały potrącone przez płatnika.
Zgodnie z treścią art. 8 ustawy z dnia 29.08.1997 r. Ordynacja podatkowa, płatnikiem jest osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna nie mająca osobowości prawnej, obowiązana na podstawie przepisów prawa podatkowego do obliczenia i pobrania od podatnika podatku i wpłacenia go we właściwym terminie organowi podatkowemu.

Ze złożonego zapytania wynika, że jako agent ubezpieczeniowy, w 2001 r. podatnik ubezpieczył klienta, za którego pobrał prowizję z góry za cały rok. W związku z tym, że klient przestał płacić raty za swoje ubezpieczenie wystąpiła konieczność zwrotu przez podatnika prowizji do PZU Życie S.A., o czym poinformowano podatnika pismem z dnia 12.11.2003 r. Zgodnie z zawartą umową z PZU podatnik zwrócił tę należność. Należność w kwocie 1.159,74 zł. została zwrócona z innego źródła dochodów, ponieważ z uwagi na nie prowadzenie od 01.03.2002 r. działalności gospodarczej, brak było możliwości uwzględnienia zwrotu należności do PZU w kosztach prowadzonej działalności gospodarczej.
Mając na uwadze przedstawiony stan faktyczny i uregulowania prawne w tym zakresie należy stwierdzić, że:
1) zwrócona prowizja powinna pomniejszać przychód z działalności gospodarczej lecz z uwagi na nie prowadzenie tej działalności w 2003 r. brak jest możliwości skorygowania przychodu o kwotę zwróconej prowizji,
2) prowizja nie jest świadczeniem wypłaconym przez płatnika (umowę zawarto z PZU Życie S.A. - nie będącą płatnikiem), a więc przepis art. 26 ust. 1 pkt 5 ustawy nie ma zastosowania.