Rodzaj dokumentu
informacja o zakresie stosowania przepisów prawa podatkowego
Sygnatura
IA415/40/03
Data
2004.04.02
Autor
Urząd Skarbowy Łódź-Polesie
Temat
Podatek dochodowy od osób fizycznych --> Źródła przychodów --> Katalog źrodeł przychodów
Podatek od czynności cywilnoprawnych --> Przedmiot opodatkowania --> Wyłączenia
Słowa kluczowe
kodeks spółek handlowych
majątek
majątek wspólny małżonków
małżonek
spółka jawna
spółki
spółki handlowe
umowa
umowa cywilnoprawna
umowa spółki
wspólność
wspólność ustawowa
zasada swobody umów
Pytanie podatnika
- Czy w przypadku przeniesienia ogółu praw i obowiązków wspólnika spółki jawnej pozostającego w związku małżeńskim (wspólność ustawowa) na małżonkę, w sytuacji gdy wspólnicy taką możliwość przewidzieli w umowie spółki jawnej, wystąpi zobowiązanie podatkowe w podatku dochodowym od osób fizycznych po stronie występującego, jak również wstępującego wspólnika ?
- Czy wyżej opisana czynność prawna dotycząca przeniesienia ogółu praw i obowiązków wspólnika spółki jawnej na małżonkę, będzie podlegała opodatkowaniu na podstawie przepisów ustawy z dnia 09.09.2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych ?
W związku z otrzymaniem Pana pisma w sprawie udzielenia pisemnej informacji o zakresie stosowania przepisów prawa podatkowego w trybie art. 14a § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. Nr 137, poz. 926 ze zm.), Naczelnik Urzędu Skarbowego Łódź-Polesie uprzejmie informuje, że do przedstawionego przez Pana w przedmiotowym piśmie stanu faktycznego ma zastosowanie art. 10 § 1 ustawy z dnia 15 września 2000 r. Kodeks Spółek Handlowych (Dz. U. Nr 94, poz. 1037 ze zm.). Przepis art. 10 § 1 KSH stanowi, iż ogół praw i obowiązków wspólnika spółki osobowej może być przeniesiony na inną osobę tylko wówczas, gdy umowa spółki tak stanowi. Biorąc pod uwagę fakt istnienia aneksu do umowy spółki jawnej z dnia 24 grudnia 2002r., który zawiera nowelę § 12 przedmiotowej umowy oraz domniemaną zgodę drugiego wspólnika spółki, Pana Juliusza T. na przeniesienie ogółu Pańskich praw i obowiązków, na małżonkę Panią Aleksandrę P. stwierdzić należy, że w niniejszej sprawie tego rodzaju zmiana umowy spółki jawnej w aspekcie formalno - prawnym jest dopuszczalna. Podkreślić należy, że ważność dokumentów mających doprowadzić do wyżej opisanej zmiany umowy spółki jawnej musi ocenić Sąd Rejestrowy, przed dokonaniem wpisu do Krajowego Rejestru Sądowego nowego wspólnika. W ocenie tut. organu podatkowego projekt ,,umowy przeniesienia udziału spółkowego’’ zawiera sprzeczności oraz zapisy niezgodne z przepisami ustawy KSH. Przede wszystkim wadliwy jest zapis § 2 w/w projektu umowy stwierdzający, że na podstawie przedmiotowej umowy nie dochodzi do przeniesienia praw i obowiązków o charakterze majątkowym z uwagi na ustrój majątkowy wiążący małżonków P. W opisywanej sprawie należy brać pod uwagę jedynie przepisy KSH, jako decydujące o prawach i obowiązkach wspólników. Powyższa zmiana osobowa spółki jawnej niczego nie zmieni w dotychczasowym ustroju majątkowym Pana i Pańskiej małżonki w rozumieniu przepisów prawa rodzinnego. Nie budzi wątpliwości, że Pani Aleksandra P.przejmie również ogół praw majątkowych (uczestnictwo w zyskach, prawo do odsetek od udziału kapitałowego, partycypacja w majątku spółki w razie jej rozwiązania i likwidacji) oraz obowiązków majątkowych (uczestnictwo w stratach, odpowiedzialność za zobowiązania spółki – solidarnie z występującym wspólnikiem – art. 10 § 3 wyżej powołanej ustawy KSH). Jednocześnie zauważyć należy, że KSH w odniesieniu do spółek osobowych nie posługuje się pojęciem udziału spółkowego na oznaczenie ogółu uprawnień wspólnika z tytułu uczestnictwa w spółce, jak czyni to wobec spółek kapitałowych, gdzie udział oznaczony jest określonym ułamkiem odpowiadającym części kapitału zakładowego. W/w ustawa KSH posługuje się pojęciem ,,udział’’ na oznaczenie takich uprawnień wspólnika, jak uczestnictwo w zyskach i stratach (art. 51 KSH),co do zasady uzależniając je od ilości wspólników.Natomiast na oznaczenie praw do majątku spółki (takich, jak np. wypłata odsetek czy części majątku spółki po jej likwidacji lub wystąpieniu wspólnika) KSH wprowadził określenie ,, udział kapitałowy’’. Wyżej opisana zmiana składu osobowego w spółce jawnej w ocenie tut. organu podatkowego nie pociągnie za sobą zobowiązań podatkowych zarówno po stronie występującego, jak również wstępującego wspólnika. Jednakże wbrew Pana tezie, brak obowiązku podatkowego nie wynika z majątkowego ustroju wiążącego Pana i Pańską małżonkę, lecz z zapisu zawartego w § 2 w/w projektu umowy, że ,,przeniesienie udziału spółkowego jest dokonane nieodpłatnie’’. Powyższy zapis należy odnieść do art. 19 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000r. Nr 14, poz. 176 ze zm.), ponieważ przedmiotem zbycia będą między innymi prawa majątkowe. Z literalnej wykładni powołanego wyżej przepisu jednoznacznie wynika, że jedynie odpłatne zbycie praw majątkowych podlega opodatkowaniu. Brak jest również podstaw do opodatkowania omawianej czynności prawnej na podstawie przepisów ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (Dz. U. z 2000 r. Nr 86, poz. 959 ze zm.). Z treści art. 1 ust. 1 pkt 3 ppkt 1 przedmiotowej ustawy wynika, że obowiązek podatkowy rodzi tylko zmiana spółki jawnej, polegająca na wniesieniu do spółki wkładu, którego wartość powoduje zwiększenie majątku spółki.
|