INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 03 lipca 2012 r. poz. 749 ze zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.), Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy, przedstawione we wniosku z dnia 04 stycznia 2013 r. (data wpływu do tut. BKIP 09 stycznia 2013 r.), uzupełnionym w dniu 03 kwietnia 2013 r., o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej m.in. podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie zastosowania przepisów art. 16 ust. 1 pkt 60 i pkt 61 o niedostatecznej kapitalizacji, w związku z zawarciem umowy cash poolingu (pytanie oznaczone we wniosku Nr 3) – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 09 stycznia 2013 r. wpłynął do tut. BKIP wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej m.in. podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie zastosowania przepisów art. 16 ust. 1 pkt 60 i pkt 61 o niedostatecznej kapitalizacji, w związku z zawarciem umowy cash poolingu. Wniosek nie spełniał wymogów formalnych, dlatego też pismem z dnia 18 marca 2013 r. znak IBPP2/443-12/13/ICz, IBPBII/1/436-10/13/HK, IBPBI/2/423-54/13/JS wezwano do ich uzupełnienia. Uzupełnienia dokonano w dniu 03 kwietnia 2013 r.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

Wnioskodawca wraz z innymi spółkami z grupy kapitałowej (dalej: „Uczestnicy”), zamierza przystąpić do struktury cash poolingu w roli uczestnika (dalej również jako: „Spółka”, „Wnioskodawca”, „Uczestnik”). W tym celu Wnioskodawca zawrze umowę cash poolingu z bankiem z siedzibą na terytorium Polski (dalej: „Bank”). Bank będzie podmiotem zewnętrznym, nie powiązanym z żadnym z Uczestników w rozumieniu art. 11 ust. 1 i 4 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Jeden z Uczestników struktury, nie będący Wnioskodawcą, będzie pełnił rolę Agenta, a jego rachunek bankowy będzie rachunkiem rozliczeniowym w strukturze cash poolingu. W powyższej umowie podstawą rozliczeń będą transakcje przelewu (cesji) wierzytelności oraz przejęcia długu.

Umowa cash poolingu ma na celu zwiększenie efektywności działalności gospodarczej prowadzonej przez Uczestników poprzez zoptymalizowanie kosztów pozyskiwanego finansowania i odpowiednie wykorzystanie sumy dziennych sald na ich rachunkach bankowych. Każdy z Uczestników przystępując do umowy zakłada, że uczestnictwo w umowie przyczyni się do zmniejszenia obciążeń z tytułu odsetek od wierzytelności Banku wobec Uczestników oraz pozwoli na uzyskiwanie większych przychodów z tytułu odsetek od środków zgromadzonych w Banku na rachunku bieżącym. Zaletą przedmiotowej struktury jest umożliwienie kompensowania przejściowych nadwyżek wykazywanych przez niektórych Uczestników z przejściowymi niedoborami wykazywanymi przez pozostałych Uczestników.

Spółka oraz pozostali Uczestnicy struktury (z wyjątkiem Agenta) są polskimi rezydentami podatkowymi w rozumieniu art. 3 ust. 1 ustawy o PDOP. Natomiast Agent jest rezydentem szwedzkim, czyli podmiotem niemającym nieograniczonego obowiązku podatkowego w Polsce. Pomiędzy Uczestnikami struktury oraz Wnioskodawcą występują powiązania kapitałowe, jednakże Uczestnicy oraz Wnioskodawca nie wchodzą w skład podatkowej grupy kapitałowej w rozumieniu art. 1a ustawy o PDOP.

Mechanizm prawny systemu cash poolingu będzie się składał z następujących elementów:

Bank otworzy dla każdego z Uczestników, w tym Agenta, rachunki bankowe bieżące, na których będzie przechowywał środki pieniężne i dokonywał na ich zlecenie rozliczeń pieniężnych.

Bank otworzy dla Agenta, oprócz rachunku bieżącego, tzw. rachunek pomocniczy do jego rachunku bieżącego, przeznaczony do dokonywania rozliczeń i przeprowadzania operacji związanych z zawartą Umową cash poolingu. Na rachunku pomocniczym Agenta Bank otworzy linię kredytową do określonej kwoty.

Na podstawie cesji wierzytelności oraz przyjęcia długu Agent będzie nabywać od Banku wierzytelności wobec Uczestników oraz przejmować dług Banku wobec Uczestników. Czynności te dokonywane będą na bieżąco. Rachunki bieżące Uczestników, w tym Agenta, podlegać będą automatycznemu mechanizmowi konsolidacji na rachunku Agenta, w ramach którego wszystkie salda (dodatnie bądź ujemne) będą na bieżąco konsolidowane. Księgowa ewidencja tych operacji będzie miała miejsce na koniec dnia roboczego.

Na koniec każdego dnia roboczego Bank dokona ewidencji księgowej wszystkich wierzytelności przeniesionych na Agenta w ciągu dnia roboczego, w tym wierzytelności przysługujących Bankowi wobec Agenta z tytułu ujemnego salda na jego rachunku. Z tytułu nabycia wierzytelności Agent zapłaci Bankowi wynagrodzenie w wysokości ich wartości nominalnej, które zostanie zapłacone przez obciążenie rachunku Agenta. Ponadto, na koniec każdego dnia roboczego Bank dokona ewidencji księgowej wszystkich długów przejętych przez Agenta, w tym długu Banku wobec Agenta z tytułu dodatniego salda na jego rachunku. Z tytułu przejęcia długów Bank zapłaci Agentowi wynagrodzenie w wysokości ich wartości nominalnej. Wynagrodzenie zostanie zapłacone przez uznanie Rachunku Agenta.

Na początku każdego dnia roboczego następującego po dniu, w którym Bank przeniósł na Agenta wierzytelności, Agent dokona zwrotnego przeniesienia wszystkich wierzytelności na Bank za wynagrodzeniem w wysokości ich wartości nominalnej, a Bank dokona przeksięgowania na rachunek pomocniczy prowadzony dla Agenta wierzytelności przysługującej Bankowi wobec Agenta z tytułu ujemnego salda na jego rachunku. Wynagrodzenie zostanie zapłacone przez uznanie rachunku pomocniczego Agenta. Wierzytelności zwrotnie przeniesione na Bank zostaną zaliczone w ciężar rachunku danego Uczestnika.

Ponadto, na początku każdego dnia roboczego następującego po dniu, w którym Agent przejął od Banku długi, Bank dokona zwrotnego przejęcia wszystkich długów od Agenta za wynagrodzeniem w wysokości ich wartości nominalnej oraz dokona przeksięgowania na rachunek pomocniczy prowadzony dla Agenta długu Banku wobec Agenta z tytułu dodatniego salda na jego rachunku. Wynagrodzenie zostanie zapłacone przez obciążenie rachunku pomocniczego Agenta. Dług zwrotnie przejęty przez Bank zostanie zaliczony w dobro rachunku danego Uczestnika.

Jeżeli po dokonaniu przelewów wierzytelności oraz przejęcia długów na rachunku pomocniczym Agenta powstanie saldo dodatnie, to Bank będzie naliczał odsetki od tego salda w ustalonej wysokości za każdy dzień utrzymywania się salda dodatniego na rachunku pomocniczym Agenta. W ostatnim dniu roboczym każdego miesiąca Bank uzna tymi odsetkami rachunek pomocniczy Agenta.

Natomiast jeżeli po dokonaniu przelewów wierzytelności oraz przejęcia długów na rachunku pomocniczym Agenta powstanie saldo ujemne, to Bank pobierze odsetki od tego salda w ustalonej wysokości za każdy dzień utrzymywania się salda ujemnego na rachunku pomocniczym Agenta. W ostatnim dniu roboczym każdego miesiąca Bank obciąży tymi odsetkami rachunek pomocniczy Agenta.

Salda ujemne i dodatnie na rachunkach bieżących Uczestników nie będą oprocentowane w relacjach pomiędzy Bankiem i tymi Uczestnikami. Bank będzie jedynie uznawał lub obciążał odsetkami (w zależności od salda) rachunek pomocniczy Agenta.

Ostatniego dnia roboczego każdego miesiąca odsetki, którymi rachunek pomocniczy Agenta zostanie uznany lub obciążony zostaną podzielone pomiędzy Uczestników poprzez odpowiednio uznanie lub obciążenie ich rachunków bieżących. Podział odsetek zostanie dokonany stosownie do udziału każdego Uczestnika w powstałych każdego dnia roboczego dodatnich lub ujemnych saldach na rachunku pomocniczym Agenta według ustalonego w Umowie cash poolingu oprocentowania.

Za wykonywanie czynności związanych z Umową cash poolingu Bank będzie pobierał od każdego Uczestnika wynagrodzenie początkowe oraz miesięczne w ustalonej w Umowie wysokości.

W związku z powyższym zadano m.in. następujące pytanie:

Czy przy zaliczaniu do kosztów uzyskania przychodów odsetek, którymi obciążany będzie rachunek bieżący Wnioskodawcy w ramach systemu cash poolingu, należy stosować ograniczenia wynikające z art. 16 ust. 1 pkt 60 lub 61 ustawy o PDOP... (pytanie oznaczone we wniosku Nr 3)

Zdaniem Spółki, przy zaliczaniu do kosztów uzyskania przychodów odsetek, którymi obciążany będzie rachunek bieżący Wnioskodawcy w ramach systemu cash poolingu, nie będą miały zastosowanie ograniczenia wynikające z art. 16 ust. 1 pkt 60 lub 61 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz. U. z 2011 r. Nr 74, poz. 397 ze zm., dalej jako: „ustawa o PDOP”).

Zgodnie z dyspozycją art. 16 ust. 1 pkt 60 i 61 ustawy o PDOP, nie uznaje się za koszt uzyskania przychodów:

• odsetek od pożyczek (kredytów) udzielonych spółce przez jej udziałowca (akcjonariusza) posiadającego nie mniej niż 25% udziałów (akcji) tej spółki albo udziałowców (akcjonariuszy) posiadających łącznie nie mniej niż 25% udziałów (akcji) tej spółki, jeżeli wartość zadłużenia spółki wobec udziałowców (akcjonariuszy) tej spółki posiadających co najmniej 25% udziałów (akcji) i wobec innych podmiotów posiadających co najmniej 25% udziałów w kapitale takiego udziałowca (akcjonariusza) osiągnęły łącznie trzykrotność wartości kapitału zakładowego spółki - w części, w jakiej pożyczka (kredyt) przekracza tę wartość zadłużenia, określoną na dzień zapłaty odsetek; przepisy te stosuje się odpowiednio do spółdzielni, członków spółdzielni oraz funduszu udziałowego takiej spółdzielni,
• odsetek od pożyczek (kredytów) udzielonych przez spółkę innej spółce, jeżeli w obu tych podmiotach ten sam udziałowiec (akcjonariusz) posiada nie mniej niż po 25% udziałów (akcji), a wartość zadłużenia spółki otrzymującej pożyczkę (kredyt) wobec udziałowców (akcjonariuszy) tej spółki posiadających co najmniej 25% jej udziałów (akcji) i wobec innych podmiotów posiadających co najmniej 25% udziałów w kapitale tych udziałowców (akcjonariuszy) oraz wobec spółki udzielającej pożyczki (kredytu) osiągnie łącznie trzykrotność wartości kapitału zakładowego spółki - w części, w jakiej pożyczka (kredyt) przekracza tę wartość zadłużenia, określoną na dzień zapłaty odsetek; przepisy te stosuje się odpowiednio do spółdzielni, członków w spółdzielni oraz funduszu udziałowego takiej spółdzielni.
  
  

Zgodnie z dyspozycją art. 16 ust. 7b ustawy o PDOP, przez pożyczkę, o której mowa w ust. 1 pkt 60 i 61 oraz w ust. 7, rozumie się każdą umowę, w której dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego pożyczkę określoną ilość pieniędzy, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy; przez pożyczkę tę rozumie się także emisję papierów wartościowych o charakterze dłużnym, depozyt nieprawidłowy lub lokatę.

Spółka wskazuje, iż w strukturze kompleksowego zarządzania płynnością finansową będą mogły uczestniczyć również podmioty z nią powiązane w sposób określony w art. 16 ust. 1 pkt 60 i 61 ustawy o PDOP. Jednakże powołane powyżej przepisy o niedostatecznej kapitalizacji w odniesieniu do opisanej w stanie faktycznym struktury cash poolingu nie znajdą zastosowania z uwagi na niespełnienie jednej z przesłanek wskazanej w tych przepisach, tzn. podstawą dokonywanych transferów w ramach struktury nie będą bowiem pożyczki, o których mowa w art. 16 ust. 7b ustawy o PDOP, lecz transakcja przelewu wierzytelności lub przejęcia długu w myśl art. 509 § 1 oraz art. 519 Kodeksu cywilnego.

W omawianej strukturze cash poolingu występują co najmniej trzy podmioty, a mianowicie podmiot posiadający wolne środki finansowe, podmiot posiadający niedobór tych środków oraz występujący w roli pośrednika Bank działający we własnym imieniu.

Z tytułu uczestnictwa w transakcjach cash poolingowych dla każdego z podmiotów powstają określone prawa i obowiązki, co jednak nie prowadzi do zawarcia umowy pożyczki. Każdy z Uczestników będzie uprawniony w ramach systemu cash poolingu do uzyskania z rachunku pomocniczego Agenta, bądź zobowiązany do wpłaty na ten rachunek proporcjonalnej części odsetek, w zależności od salda na własnym rachunku bieżącym. W szczególności żaden z Uczestników cash poolingu nie zobowiązuje się do przeniesienia na własność innego Uczestnika określonej ilości pieniędzy, a także żaden z Uczestników nie zobowiązuje się do ich zwrotu. Wszystkie transfery środków będą wykonywane na podstawie przelewu wierzytelności lub przejęcia długu w sposób automatyczny. Uczestnicy dysponujący saldem dodatnim nie mają wiedzy odnośnie tego, jaka część zgromadzonych na ich rachunkach bieżących nadwyżek przetransferowana na rachunek pomocniczy Agenta zostaje wykorzystana przez pozostałych Uczestników.

W związku z powyższym nie można wskazać, który z Uczestników pełniłby funkcję dającego pożyczkę, a który biorącego pożyczkę. Także przedmiot pożyczki pozostaje nieokreślony, ponieważ zasilenie rachunku bieżącego Uczestnika o niedoborze finansowym następuje z rachunku pomocniczego Agenta, a nie ze środków zgromadzonych na rachunku Uczestnika dysponującego nadwyżką. W żadnym momencie nie dojdzie do bezpośredniego przepływu środków pomiędzy Uczestnikami cash poolingu, co oznacza, że Uczestnicy w ramach grupy kapitałowej nie dokonują pomiędzy sobą żadnych bezpośrednich transakcji. To Bank oblicza oprocentowanie od salda skonsolidowanego na rachunku pomocniczym Agenta i to Bank alokuje odsetki na odpowiednie rachunki bieżące Uczestników.

Wobec powyższego, ograniczenia dotyczące niedostatecznej kapitalizacji przewidziane w art. 16 ust. 1 pkt 60 i 61 ustawy o PDOP, nie znajdują zastosowania w odniesieniu do omawianego stanu faktycznego (powinno być: zdarzenia przyszłego), a odsetki, którymi obciążane są rachunki bieżące Uczestników w przypadku stwierdzenia sald ujemnych na ich rachunkach bieżących będą mogły stanowić koszty uzyskania przychodów na zasadach ogólnych zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o PDOP.

Spółka podnosi, iż powyższe stanowisko zostało potwierdzone w szeregu wydanych w analogicznym stanie faktycznym interpretacji indywidualnych, w tym:

• interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z dnia 10 listopada 2009 r. (sygn. IBPBI/2/423-957/09/AP),
• interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z dnia 18 lutego 2009 r. (sygn. ITPB3/423-705/08/PS),
• interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z dnia 26 września 2008 r. (sygn. ILPB3/423-403/08-4/DS),
• interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 15 stycznia 2008 r. (sygn. IP-PB3-423-339/07-3/MS).
  
  

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny stanowiska wnioskodawcy.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie wydania interpretacji.

Nadmienić należy, iż w zakresie pytania oznaczonego we wniosku Nr 1, 2, 4-7 wydane zostały odrębne rozstrzygnięcia.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, ul. Prymasa S. Wyszyńskiego 2, 44-100 Gliwice, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t.j. Dz. U. z dnia 14 marca 2012 r., poz. 270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.