Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie
IPPB2/436-376/13-2/MZ
z 11 września 2013 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2012 r., poz. 749 ze zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pana przedstawione we wniosku z dnia 22.07.2013 r. (data wpływu 24.07.2013 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych zawarcia umowy pożyczki - jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 24.07.2013 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych zawarcia umowy pożyczki.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Wnioskodawca pod koniec maja 2013 roku otrzymał pocztą zawiadomienie z Urzędu Skarbowego wzywające do go złożenia oświadczenia czy w zeznaniu za 2009 r. ujawnił dochody ze wszystkich źródeł przychodów. Z uzyskanych informacji telefonicznych dowiedział się, że wezwanie dotyczy wyjaśnienia źródeł pokrycia zakupu nieruchomości potwierdzonej aktem notarialnym podpisanym w 2009 r. Po analizie dochodów stwierdził, że jednym ze źródeł pokrycia wpłat na poczet zakupu nieruchomości była pożyczka, zawarta z potencjalnym przyszłym wspólnikiem, która właśnie została w całości przeznaczona na wpłaty do dewelopera na poczet budowy lokalu użytkowego.

Umowa pożyczki została podpisana w listopadzie 2006 r., tj. w roku rozpoczęcia inwestycji w lokal użytkowy. Wnioskodawca stwierdził również, że z powodu niewiedzy nie zgłosił umowy pożyczki do Urzędu Skarbowego w ciągu 14 dni od dnia zawarcia umowy. Wnioskodawca postanowił naprawić swój błąd i złożył w Urzędzie Skarbowym bez wezwania deklarację PCC-3 oraz uiścił podatek w wysokości 2%, zakładając, że obowiązek podatkowy w PCC w tym przypadku powstał po raz drugi w związku z faktem, iż będzie powoływał się na fakt zawarcia umowy przed Urzędem Skarbowym przy wyjaśnianiu źródeł finansowania zakupu nieruchomości. Następnie złożył pismo wyjaśniające wraz z kopią umowy pożyczki, kopią deklaracji PCC i dowodu opłaty podatku.

Analizując przepisy ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych oraz przepisy ustawy wprowadzające obecną stawkę 20% Wnioskodawca chciałby uzyskać potwierdzenie, co do słuszności zastosowania stawki 2%.

W związku z powyższym zadano następujące pytania.

1. Czy zapłacony z własnej inicjatywy przez wnioskodawcę podatek od czynności cywilnoprawnych w wysokości 2% wartości pożyczki jest prawidłowy?
   
2. Czy wnioskodawca z tytułu umowy pożyczki zawartej w roku 2006 powinien zapłacić podatek według stawki sankcyjnej 20% skoro zapłacił 2%?
   
   

Zdaniem Wnioskodawcy, uiszczony przez niego podatek w kwocie 2% od umowy pożyczki jest właściwie określonym zobowiązaniem podatkowym z tytułu podatku od czynności cywilno -prawnych. Należy zaznaczyć, że umowa pożyczki została zawarta w roku 2006 zatem będą miały zastosowanie przepisy ustawy z dnia 09-09-2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych w brzmieniu obowiązującym w roku 2006. Zgodnie z art. 7 ust. 1 pkt 4 w/w ustawy stawka podatku od umowy pożyczki wynosi 2%. O powstaniu obowiązku uiszczenia podatku od umowy pożyczki decyduje moment dokonania czynności cywilnoprawnej. Zatem obowiązek podatkowy od umowy pożyczki powstał w 2006 roku. Jednakże na podstawie art. 3 ust. 1 pkt 4 ustawy obowiązek podatkowy może powstać również z chwilą powołania się przez podatnika na fakt dokonania czynności jeżeli podatnik nie złożył deklaracji w terminie lat od końca roku, w którym upłynął termin płatności, a następnie powołuje się przed organami podatkowymi na fakt jej dokonania. Określony w art. 3 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych moment powstania obowiązku podatkowego następuje z chwilą dokonania czynności, co w powiązaniu z przepisami Kodeksu Cywilnego wskazuje na moment zawarcia umowy pożyczki. Z dniem 1 stycznia 2007 roku ustawodawca wprowadził dodatkową (sanacyjną) stawkę podatku od czynności cywilno-prawnych. Zgodnie z art. 7 ust. 5 w/w ustawy stawka podatku wynosi 20%. Z nowych regulacji wprowadzonych z dniem 1 stycznia 2007 roku wynika jednakże, że do czynności, z tytułu których obowiązek powstał przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy, stosuje się przepisy dotychczasowe (przepis przejściowy zawarty w art. 4). Zatem bez względu na fakt i moment jej ujawnienia przed organem podatkowym, podatek należy zapłacić w wysokości 2%. Takie stanowisko potwierdzają liczne indywidualne interpretacje wydane w podobnych sprawach:

• interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 20-07-2011 nr IPPB2/436-182/11-5/AF
  

• interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 29-07-2011 nr IPPB2/436-205/11-7/MZ
  

• interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 02-07-2012 nr IPPB2/237/12-2/MZ.
  
  
  

Reasumując skoro umowa pożyczki została zawarta w 2006 roku zatem nie obowiązuje stawka sankcyjna w wysokości 20%, która została wprowadzona dla czynności zawartych począwszy od 1 stycznia 2007, zatem powinien uiścić podatek w wysokości 2%. Jednocześnie fakt, że Wnioskodawca przed powołaniem się przed Urzędem Skarbowym na zawartą w 2006 r. umowę pożyczki, złożył deklarację bez wezwania i uiścił podatek PCC uznając, iż na nowo powstał obowiązek podatkowy w zakresie PCC powoduje, że stawka 20% nie ma zastosowania.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej opisanego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Na podstawie art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. b ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (Dz. U. z 2010 r. Nr 101, poz. 649, z późn. zm.), zwanej dalej: uPCC, w brzmieniu obowiązującym w 2006 r., podatkowi temu podlegały umowy pożyczki.

Zgodnie z art. 3 ust. 1 pkt 1 uPCC obowiązek podatkowy powstał z chwilą dokonania czynności (tj. listopad 2006 r.). W terminie 14 dni od dnia powstania obowiązku podatkowego, na podstawie przepisu art. 10 uPCC, podatnicy (pożyczkodawca lub pożyczkobiorca, będący wówczas podmiotami zobowiązanymi solidarnie) byli obowiązani bez wezwania organu podatkowego złożyć deklarację w sprawie podatku od czynności cywilnoprawnych oraz obliczyć i wpłacić podatek.

Jednym ze sposobów wygaśnięcia zobowiązania podatkowego jest przedawnienie. Stosownie do art. 70 § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2012 r., poz. 749 ze zm.) zobowiązanie podatkowe przedawnia się z upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym upłynął termin płatności podatku. Taka sytuacja została opisana przez Wnioskodawcę. W przedmiotowej sprawie 5 letni termin płatności należy liczyć od końca 2006 roku, zatem zobowiązanie podatkowe przedawniło się z końcem 2011 r.

Konsekwencją przedawnienia się zobowiązania podatkowego jest brak podstaw do egzekwowania należności podatkowej przez organ podatkowy. Nie ma także wówczas uzasadnienia do zapłaty podatku przez podatnika.

Zgodnie jednak z przepisem art. 3 ust. 1 pkt 4 uPCC, jeżeli podatnik nie złożył deklaracji w sprawie podatku od czynności cywilnoprawnych w terminie 5 lat od końca roku, w którym upłynął termin płatności podatku (w przedmiotowej sprawie do końca 2011 r.), a następnie powołuje się przed organem podatkowym lub organem kontroli skarbowej na fakt jej dokonania, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą powołania się przez podatnika na fakt dokonania czynności cywilnoprawnej. Od chwili powstania obowiązku podatkowego tj. od chwili powołania się przez podatnika na fakt dokonania czynności cywilnoprawnej, biegnie 14-dniowy termin zapłaty podatku.

Jednocześnie, stosownie do art. 7 ust. 5 pkt 1 uPCC, jeżeli przed organem podatkowym lub organem kontroli skarbowej w toku czynności sprawdzających, postępowania podatkowego, kontroli podatkowej lub postępowania kontrolnego podatnik powołuje się na fakt zawarcia np. umowy pożyczki, a należny podatek od tej czynności nie został zapłacony, stawka podatku wynosi 20%. Jak wyjaśnił Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 13 lipca 2011 r., sygn. akt II FSK 413/10: „Zastosowanie tej stawki podatkowej następuje w przypadku powołania się na fakt zawarcia takiej umowy (tj. umowy pożyczki) przed określonym organem w toku czynności prowadzonych przez ten organ i stwierdzenia niewypełnienia obowiązku zapłaty należnego z tego tytułu podatku we właściwym czasie. (…) W takim wypadku obowiązek podatkowy nie może zostać wykonany w sposób wskazany w art. 10 ust. 1 uPCC, tj. przez złożenie deklaracji oraz wpłatę należnego podatku. Przewidziany w tym przepisie 14-dniowy termin mógł zostać zachowany jedynie w przypadku wypełnienia określonych w nim obowiązków od daty dokonania czynności cywilnoprawnej (pierwotne powstanie obowiązku podatkowego – art. 3 ust. 1 pkt 1 uPCC). Odmienne (…) rozumienie omawianych przepisów prowadziłoby do niczym nieuzasadnionego preferowania tych podatników, którzy spóźniali się z wypełnieniem obowiązków przez okres przekraczający 5 lat, wobec tych podatników, którzy to uczynili przed upływem tego okresu.”

Sąd w powyższym wyroku wskazał, że określenie „powołuje się” użyte w przepisach art. 3 ust. 1 pkt 4 oraz art. 7 ust. 5 pkt 1 uPCC należy rozumieć w analogiczny sposób. Cytując, „nie ma bowiem racjonalnego uzasadnienia dla różnego rozumienia tych samych określeń wprowadzonych w różnych jednostkach redakcyjnych tej samej ustawy”. Z powyższego wynika, że aby powstał obowiązek podatkowy na podstawie art. 3 ust. 1 pkt 4 uPCC, musi nastąpić powołanie przed organami i w okolicznościach, określonych w art. 7 ust. 5 pkt 1 uPCC, tj. przed organem podatkowym lub organem kontroli skarbowej w toku czynności sprawdzających, postępowania podatkowego, kontroli podatkowej lub postępowania kontrolnego.

Nie można zgodzić się z twierdzeniem Wnioskodawcy, że 20% stawka sankcyjna ma zastosowanie wyłącznie do umów zawartych po 01.01.2007 r. Jeżeli czynność została dokonana przed dniem 1 stycznia 2007 r., zaś powtórny obowiązek podatkowy powstał na podstawie art. 3 ust. 1 pkt 4 uPCC – z chwilą powołania się przed organem podatkowym lub organem kontroli skarbowej na fakt zawarcia umowy pożyczki, to konsekwencją jest zastosowanie 20% stawki podatku określonej w art. 7 ust. 5 uPCC.

Podsumowując, należy stwierdzić, iż w przedstawionym przez Wnioskodawcę przypadku z końcem 2011 r. nastąpiło przedawnienie zobowiązania podatkowego.

W efekcie powyższego, do chwili powołania się przed organem podatkowym lub organem kontroli skarbowej na fakt zawarcia umowy pożyczki nie było podstaw do zapłaty podatku od czynności cywilnoprawnych.

Dopiero z chwilą powołania się przez podatnika na fakt dokonania czynności cywilnoprawnej powstaje obowiązek podatkowy na podstawie art. 3 ust. 1 pkt 4 uPCC. Konsekwencją tego powinno być zastosowanie stawki przewidzianej w przepisie art. 7 ust. 5 pkt 1 uPCC, zgodnie z którym stawka podatku wynosi 20%, jeżeli przed organem podatkowym lub organem kontroli skarbowej w toku czynności sprawdzających, postępowania podatkowego, kontroli podatkowej lub postępowania kontrolnego podatnik powołuje się na fakt zawarcia np. umowy pożyczki, a należny podatek od tej czynności nie został zapłacony.

Jeżeli zapłata podatku następuje po upływie 14 dni od dnia powstania obowiązku podatkowego (na podstawie art. 3 ust. 1 pkt 4 uPCC) podatnik jest zobowiązany do zapłaty także odsetek za zwłokę, stosownie do art. 53 Ordynacji podatkowej.

Odnosząc się do argumentacji Wnioskodawcy opartej na treści wskazanych interpretacji w uzasadnieniu własnego stanowiska, należy stwierdzić, iż co do zasady wiążą one w sprawie, w której zostały wydane i nie są źródłem prawa powszechnie obowiązującego. Tym samym nie stanowią podstawy prawnej przy wydawaniu interpretacji. Zgodnie z art. 14e § 1 ustawy Ordynacja podatkowa, Minister właściwy do spraw finansów publicznych może, z urzędu, zmienić wydaną interpretację ogólną lub indywidualną, jeżeli stwierdzi jej nieprawidłowość uwzględniając w szczególności orzecznictwo sądów, Trybunału Konstytucyjnego lub Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości. W stosunku do wymienionych przez Wnioskodawcę interpretacji uruchomiono procedurę wynikającą z art. 14e ustawy Ordynacja podatkowa.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistniałego zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2012 r., poz. 270). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.