Interpretacja Ministra Finansów
DD3/033/133/CRS/13/RD-91390/13
z 4 września 2013 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

Na podstawie art. 14e § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz.U. z 2012 r., poz. 749, z późn. zm.) Minister Finansów, w związku ze stwierdzeniem nieprawidłowości interpretacji indywidualnej z dnia 19 czerwca 2009 r. Nr ILPB1/415-392/09-2/IM wydanej w imieniu Ministra Finansów przez Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu, zmienia z urzędu wyżej wymienioną interpretację stwierdzając, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku złożonym w dniu 27 marca 2009 r., o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie obowiązków płatnika jest:

• prawidłowe w zakresie możliwości zastosowania zwolnienia od podatku dochodowego określonego w art. 21 ust. 1 pkt 16 lit. b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych do należności z tytułu podróży służbowej radnych;
• nieprawidłowe w zakresie możliwości zastosowania zwolnienia od podatku dochodowego określonego w art. 21 ust. 1 pkt 17 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych do wartości szkoleń radnych sfinansowanych przez starostwo powiatowe.

UZASADNIENIE

Dnia 19 czerwca 2009 r. Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając – na podstawie § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz.U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.) – w imieniu Ministra Finansów, wydał interpretację indywidualną dotyczącą podatku dochodowego od osób fizycznych. Interpretacja wydana została na ww. wniosek złożony w dniu 27 marca 2009 r.

W przedmiotowym wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Radni Powiatu uczestniczyli w szkoleniu związanym z pełnioną przez nich funkcją. Koszty uczestnictwa zostały poniesione przez radnych, a następnie zwrócone przez Wnioskodawcę. Radni uczestniczą w szkoleniu na podstawie polecenia wyjazdu służbowego.

W związku z powyższym zadano pytania.

1. Czy zwrócone radnym koszty szkolenia korzystają ze zwolnienia z podatku na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 17 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych?
2. Czy należność z tytułu podróży służbowej korzysta ze zwolnienia na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 16 ww. ustawy?
3. Jak obliczyć podatek dochodowy, gdy zostanie przekroczona kwota wolna 2280,00 zł?
   
   

Zdaniem Wnioskodawcy, należności z tytułu podróży służbowej korzystają ze zwolnienia na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 16 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, natomiast koszty szkolenia radnych związane z pełnioną przez nich funkcją korzystają ze zwolnienia wskazanego w art. 21 ust. 1 pkt 17 ww. ustawy (kwoty stanowiące zwrot kosztów).

Podatek dochodowy wystąpi w przypadku, gdy łącznie w danym miesiącu kwoty diet z mandatu oraz zwrot wydatku za szkolenie przekroczą kwotę 2280 zł. Zaliczka od nadwyżki kwoty wolnej pobierana jest w wysokości 18% po potrąceniu kosztów uzyskania przychodu wg art. 22 ust. 2.

Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu, w interpretacji indywidualnej z dnia 19 czerwca 2009 r. Nr ILPB1/415-392/09-2/IM uznał stanowisko Wnioskodawcy za:

• nieprawidłowe w części dotyczącej zwolnienia z opodatkowania zwróconych radnym kosztów szkolenia,
• prawidłowe w części dotyczącej zwolnienia z opodatkowania wypłaconych radnym należności z tytułu podróży służbowej.

Na tle przedstawionego przez Wnioskodawcę opisu zdarzenia przyszłego Minister Finansów stwierdza, co następuje.

Stosownie do postanowień ustawy z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym (Dz.U. z 2013 r., poz. 595 i 645), w brzmieniu obowiązującym w dacie przedstawienia opisu zdarzenia przyszłego, zwanej dalej „ustawą o samorządzie”, organami powiatu są:

1. rada powiatu;
2. zarząd powiatu.
   
   

Rada powiatu jest organem stanowiącym i kontrolnym powiatu, z zastrzeżeniem przepisów o referendum powiatowym (art. 9 ust. 1 ustawy o samorządzie).

W skład rady powiatu wchodzą radni (art. 9 ust. 4 ustawy o samorządzie), którzy m.in. są zobowiązani brać udział w pracach organów powiatu oraz powiatowych jednostek organizacyjnych, do których zostali wybrani lub desygnowani (art. 21 ust. 2 ustawy o samorządzie).

Dla zabezpieczenia skutecznego realizowania obowiązków przez radnych ustawodawca zagwarantował im prawo do diet oraz zwrotu kosztów podróży służbowych (art. 21 ust. 4 ustawy o samorządzie), a także przyznał radnym status funkcjonariuszy publicznych (art. 21 ust. 3 ustawy o samorządzie).

Przechodząc na grunt przepisów ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz.U. z 2012 r., poz. 361, z późn. zm.), w brzmieniu obowiązującym w dacie przedstawienia opisu zdarzenia przyszłego, zwanej dalej „ustawą PIT”, należy wskazać, że na podstawie art. 13 pkt 5 w związku z art. 10 ust. 1 pkt 2 ustawy PIT, za przychody z działalności wykonywanej osobiście uważa się przychody otrzymywane przez osoby wykonujące czynności związane z pełnieniem obowiązków społecznych lub obywatelskich, bez względu na sposób powoływania tych osób, nie wyłączając odszkodowania za utracony zarobek, z wyjątkiem przychodów, o których mowa w pkt 7.

Ustawa PIT nie zawiera definicji wykonywania obowiązków społecznych lub obywatelskich. Jednakże zgodnie z wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego z dnia 25 listopada 1997 r. (sygn. akt U. 6/97) „o pełnieniu obowiązku obywatelskiego możemy mówić wtedy, gdy dana osoba uczestniczy w zawiadywaniu sprawami państwowymi jako obywatel, zgodnie z zasadami demokratyzmu instytucji publicznych. Z pełnieniem obowiązków społecznych natomiast, mamy do czynienia wówczas, gdy dana osoba uczestniczy w pracy instytucji (w szczególności instytucji samorządu terytorialnego) jako reprezentant pewnej społeczności, biorąc udział w rozwiązywaniu problemów tej społeczności w jej interesie.” Z tych względów za wykonywanie obowiązków społecznych lub obywatelskich należy rozumieć przede wszystkim wykonywanie obowiązków związanych z uczestniczeniem obywateli w sprawowaniu władzy publicznej, zarówno wykonawczej, sądowniczej, jak i ustawodawczej. Będą to również obowiązki związane z wykonywaniem określonych funkcji w ramach organizacji o charakterze społecznym (organizacje pozarządowe).

W świetle powyższego, mimo że ustawa nie definiuje pojęcia obowiązków społecznych lub obywatelskich, to niewątpliwie sprawowanie funkcji radnego powiatu, który jako reprezentant lokalnej społeczności ma działać na jej rzecz, mieści się w tym terminie.

Do przychodów radnego należy zatem zaliczyć wymienione w ustawie o samorządzie diety oraz zwrot kosztów podróży służbowych. Przy czym, na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 17 ustawy PIT, diety oraz kwoty stanowiące zwrot kosztów, otrzymywane przez osoby wykonujące czynności związane z pełnieniem obowiązków społecznych i obywatelskich są wolne od podatku dochodowego do wysokości nieprzekraczającej miesięcznie kwoty 2280 zł.

Z kolei diety i inne należności za czas podróży radnego korzystają ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 16 lit. b ustawy PIT – do wysokości określonej w odrębnych ustawach lub w przepisach wydanych przez ministra właściwego do spraw pracy w sprawie wysokości oraz warunków ustalania należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej, z tytułu podróży służbowej na obszarze kraju oraz poza granicami kraju, z zastrzeżeniem ust. 13.

W myśl art. 21 ust. 13 pkt 3 ustawy PIT, przepis ust. 1 pkt 16 lit. b stosuje się, jeżeli otrzymane świadczenia nie zostały zaliczone do kosztów uzyskania przychodów i zostały poniesione przez organy (urzędy) władzy lub administracji państwowej albo samorządowej oraz jednostki organizacyjne im podległe lub przez nie nadzorowane.

Jednocześnie omawiane zwolnienie jest limitowane do wysokości określonej w rozporządzeniach Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 19 grudnia 2002 r. w sprawie wysokości oraz warunków ustalania należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej:

• na obszarze kraju (Dz.U. Nr 236, poz. 1990, z późn. zm.);
• poza granicami kraju (Dz.U. Nr 236, poz. 1991, z późn. zm.)

obowiązujących do dnia 28 lutego 2013 r.¹

Odnosząc się zatem do poruszonej przez Wnioskodawcę kwestii zastosowania art. 21 ust. 1 pkt 16 ustawy PIT, należy potwierdzić, że należności wypłacone z tytułu podróży radnego będą korzystać z zawartego w tym przepisie zwolnienia od podatku dochodowego, do wysokości limitów określonych w powołanych w tym przepisie rozporządzeniach Ministra Pracy i Polityki Społecznej.

Należności korzystające ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 16 lit. b ustawy PIT płatnik będzie miał obowiązek wykazać w informacji o wypłaconych podatnikowi kwotach z tytułu pełnienia obowiązków społecznych i obywatelskich (PIT-R). Natomiast w sytuacji, gdy należności te przekroczą kwoty wolne od podatku, od nadwyżki ponad kwotę wolną od podatku dochodowego (ponad limit określony w stosownych rozporządzeniach) płatnik będzie zobowiązany do poboru zaliczki na podatek zgodnie z art. 41 ust. 1 ustawy PIT, tj. w wysokości 18% należności pomniejszonej o koszty uzyskania przychodów, określone w art. 22 ust. 9 pkt 5 ustawy PIT. Jednocześnie do końca lutego roku następującego po roku podatkowym płatnik będzie zobowiązany do sporządzenia i przesłania podatnikowi oraz właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego informacji o dochodach oraz o pobranych zaliczkach na podatek dochodowy (PIT-11) na podstawie art. 42 ust. 2 pkt 1 ustawy PIT.

Odnosząc się natomiast do szkoleń radnych powiatu związanych z pełnioną przez nich funkcją radnego, sfinansowanych przez Wnioskodawcę, należy zauważyć, że uczestnictwo radnego w szkoleniu mającym na celu pogłębianie jego wiedzy merytorycznej, służącej lepszemu wypełnianiu przez niego obowiązków radnego, należy zaliczyć do narzędzi niezbędnych w realizowaniu codziennych obowiązków radnego. Dla prawidłowego funkcjonowania organu powiatu, jakim jest rada powiatu, członkowi tej rady (radnym) powinny być stworzone odpowiednie warunki, pozwalające na efektywne sprawowanie jego funkcji.

Należy podzielić pogląd Naczelnego Sądu Administracyjnego, który w wyroku z dnia 21 września 2011 r. sygn. akt II FSK 535/11 dotyczącym świadczeń otrzymywanych od gminy przez radnych (w tym kosztów szkoleń radnych sfinansowanych im z budżetu jednostki samorządu terytorialnego) stwierdził, iż „poza powyższymi wywodami Naczelny Sąd Administracyjny zwraca uwagę, że ocena czy świadczenie jednostki samorządu terytorialnego na rzecz radnego należy zakwalifikować jako podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym przychód wymaga oceny konkretnego stanu faktycznego w odniesieniu do konkretnego wydatku. Istotna jest tu okoliczność czy poniesione przez taką jednostkę wydatki są wydatkami związanymi z funkcjonowaniem jej organów. Ustawa z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz.U. Nr 157, poz. 1240, ze zm.) przewiduje w art. 226 ust. 1 pkt 1 i ust. 2 pkt 2 prognozowanie obok dochodów bieżących także wydatki bieżące budżetu jednostki samorządu terytorialnego, w tym właśnie wydatki związane z funkcjonowaniem jej organów. Wydatki związane z funkcjonowaniem organów jednostki samorządu terytorialnego są kosztem tej jednostki finansowanym z jej budżetu.

Uprawnione byłoby zatem, w ocenie Naczelnego Sądu Administracyjnego w składzie rozpoznającym sprawę, stwierdzenie, że wydatki związane z funkcjonowaniem organu gminy jakim jest rada gminy (art. 11 ust. 1 pkt 1 ustawy o samorządzie gminnym), w skład której wchodzą radni (art. 17 tej ustawy), nie mogą stanowić nieodpłatnego świadczenia dla podmiotów wchodzących w skład tego organu.”.

Stąd też, uczestnictwo radnego w szkoleniu dotyczącym funkcjonowania tego organu, należy zaliczyć do narzędzi niezbędnych w realizowaniu codziennych obowiązków radnego i w konsekwencji wydatki samorządów w tym zakresie nie generują po stronie radnych przychodu w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zatem do tego rodzaju świadczenia nie będą miały zastosowania przepisy ustawy PIT, w tym także obowiązujące w niej zwolnienia podatkowe (czyli także powołane przez Wnioskodawcę zwolnienie z art. 21 ust. 1 pkt 17 ustawy PIT). W konsekwencji, brak będzie podstaw do wykazania wartości przedmiotowych szkoleń w imiennych informacjach PIT-R lub PIT-11.

Reasumując należy stwierdzić, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku złożonym w dniu 27 marca 2009 r. uznaje się za:

• prawidłowe w zakresie możliwości zastosowania zwolnienia od podatku dochodowego określonego w art. 21 ust. 1 pkt 16 lit. b ustawy PIT do należności z tytułu podróży radnych;
• nieprawidłowe w zakresie możliwości zastosowania zwolnienia od podatku dochodowego określonego w art. 21 ust. 1 pkt 17 ustawy PIT do wartości szkoleń radnych sfinansowanych przez Wnioskodawcę.
  
  

W świetle powyższego należało z urzędu zmienić interpretację indywidualną Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z dnia 19 czerwca 2009 r. Nr ILPB1/415-392/09-2/IM, gdyż błędnie w niej uznano, że opłacone przez Wnioskodawcę szkolenie stanowi dla radnego nieodpłatne świadczenie, które podlega opodatkowaniu jako przychód określony w art. 13 pkt 5 ustawy PIT.

POUCZENIE

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa, po uprzednim wezwaniu na piśmie Ministra Finansów w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz.U. z 2012 r., poz. 270, z późn. zm., zwanej dalej „ustawą”). Skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego wnosi się (w dwóch egzemplarzach) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzieli odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ustawy), na adres: ul. Świętokrzyska 12, 00-916 Warszawa.

1) Wymienione rozporządzenia z dniem 1 marca 2013 r. zostały zastąpione rozporządzeniem Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 29 stycznia 2013 r. w sprawie należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej (Dz.U. z 2013 r., poz. 167).

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.