Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach
IBPBI/1/415-1094/13/SK
z 31 stycznia 2014 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2012 r., poz. 749 ze zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.), Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawczyni przedstawione we wniosku z dnia 28 października 2013 r. (data wpływu do tut. Biura 31 października 2013 r.), uzupełnionym 20 i 23 stycznia 2014 r., o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego, dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie nie powstania obowiązku podatkowego w związku z dokonaniem darowizny przedsiębiorstwa Wnioskodawczyni na rzecz jej małżonka - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 31 października 2013 r. wpłynął do tut. Biura ww. wniosek o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej m.in. podatku dochodowego od osób fizycznych, w zakresie nie powstania obowiązku podatkowego w związku z dokonaniem darowizny przedsiębiorstwa. Wnioskodawczyni na rzecz jej małżonka. Wniosek powyższy nie spełniał wymogów formalnych, dlatego tez pismem z 10 stycznia 2014 r. Znak: IBPBI/1/415-1094/13/SK wezwano do jego uzupełnienia, co też nastąpiło 20 i 23 stycznia 2014 r.

We wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

Wnioskodawczyni prowadzi jednoosobowo działalność gospodarczą i jest czynnym płatnikiem podatku VAT. Zdarzenia gospodarcze związane z tą działalnością ewidencjonuje w podatkowej księdze przychodów i rozchodów, opodatkowując dochody według skali podatkowej. Okresowo Wnioskodawczyni uzyskuje przychody z najmu lokalu użytkowego prywatnego, który powstał po przyjęciu spadku w 2012 r., lecz nie jest on wykorzystywany w działalności. Wnioskodawczyni jako współwłaściciel lokalu, od swojej części zysku płaci podatek VAT. W skład środków trwałych prowadzonej działalności gospodarczej wchodzi lokal oraz samochód osobowy (zakupione w 2007 r.). Między Wnioskodawczynią a małżonkiem nie występuje rozdzielność majątkowa. Wnioskodawczyni zamierza nieodpłatnie przekazać mężowi całe swoje

przedsiębiorstwo wraz z wyposażeniem, środkami trwałymi, towarami, należnościami i zobowiązaniami, a następnie działalność tą zlikwidować. W uzupełnieniu wniosku, ujętym w piśmie z 20 stycznia 2014 r., Wnioskodawczyni wskazała, że przekazanie przedsiębiorstwa prowadzonego, jako jednoosobowa działalność gospodarcza odbędzie się w całości na podstawie umowy darowizny spełniającej definicję zawartą w Kodeksie cywilnym. Przekazaniu będą podlegały wszystkie składniki wchodzące w skład przedsiębiorstwa.

Etapy przekazania:

• I etap: małżonek Wnioskodawczyni zarejestruje działalność gospodarczą, jako osoba fizyczna. W urzędzie skarbowym właściwym ze względu na miejsce wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu złoży formularz VAT-R, będzie to urząd w którym w zakresie VAT rozlicza się z uwagi na miejsce prowadzenia działalności gospodarczej, które nie ulegnie zmianie, poda datę rozpoczęcia działalności, miesiąc za który będzie złożona pierwsza deklaracja,
• II etap: przekazanie przedsiębiorstwa - na tym etapie jest dwóch zarejestrowanych podatników VAT, następnie nastąpi zbycie (przekazanie) przedsiębiorstwa, w formie wybranej przez strony, najbardziej odpowiadającej i korzystnej – w formie darowizny,
• III etap: wyrejestrowanie działalności Wnioskodawczyni. Zgłoszenie zaprzestania wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem VAT poprzez złożenie w urzędzie skarbowym formularza VAT-Z. Wnioskodawczyni wskaże datę zaprzestania wykonywania czynności i przyczynę likwidacji działalności gospodarczej, na tej podstawie zostanie wykreślona z rejestru podatników VAT. Kończąc działalność w terminie 14 dnia od jej likwidacji, małżonek Wnioskodawczyni sporządzi spis z natury, według stanu na dzień likwidacji działalności, następnie złoży zawiadomienie o spisie w urzędzie skarbowym. Wcześniejsze zbycie całego przedsiębiorstwa spowoduje, iż remanent likwidacyjny wyniesie 0 zł.
  
  

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy nieodpłatne przekazanie całego przedsiębiorstwa małżonkowi, a następnie zakończenie prowadzenia działalności gospodarczej spowoduje konieczność zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych?

(pytanie wymienione we wniosku, jako drugie)

Zdaniem Wnioskodawczyni, przekazanie przedsiębiorstwa w całości nie pociąga za sobą żadnych dodatkowych konsekwencji podatkowych poza tymi wynikającymi z kontynuowania działalności przez małżonka. Obecna sytuacja ekonomiczna nie pozwala Wnioskodawczyni na kontynuowanie prowadzenia działalności gospodarczej.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Na wstępie zauważyć należy, iż przedmiotem niniejszej interpretacji indywidualnej nie jest ocena sposobu oraz dopuszczalności (skuteczności) zawarcia przez Wnioskodawczynię oraz jej małżonka umowy darowizny całego przedsiębiorstwa prowadzonego przez Wnioskodawczynię na rzecz jej małżonka, w przypadku gdy pomiędzy małżonkami istnieje wspólność majątkowa (wspólność ustawowa). Są to bowiem kwestie regulowane przez odrębne przepisy (przepisy ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny – t.j. Dz. U. z 2014 r., poz. 121 oraz ustawy z dnia 15 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy - t.j. Dz. U. z 2012 r., poz. 788 ze zm.), niebędące przepisami prawa podatkowego, a tym samym nie mogące być przedmiotem indywidualnej interpretacji przepisów prawa podatkowego.

Zgodnie z art. 5a pkt 3 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz. U. z 2012 r., poz. 361 ze zm.), ilekroć w ustawie jest mowa o przedsiębiorstwie oznacza to przedsiębiorstwo w rozumieniu przepisów Kodeksu cywilnego.

Definicja przedsiębiorstwa zawarta została w art. 55¹ Kodeksu cywilnego, zgodnie z którym, przedsiębiorstwo jest zorganizowanym zespołem składników niematerialnych i materialnych przeznaczonym do prowadzenia działalności gospodarczej.

Obejmuje ono w szczególności:

1. oznaczenie indywidualizujące przedsiębiorstwo lub jego wyodrębnione części (nazwa przedsiębiorstwa),
   
2. własność nieruchomości lub ruchomości, w tym urządzeń, materiałów, towarów i wyrobów, oraz inne prawa rzeczowe do nieruchomości lub ruchomości,
   
3. prawa wynikające z umów najmu i dzierżawy nieruchomości lub ruchomości oraz prawa do korzystania z nieruchomości lub ruchomości wynikające z innych stosunków prawnych,
   
4. wierzytelności, prawa z papierów wartościowych i środki pieniężne,
   
5. koncesje, licencje i zezwolenia,
   
6. patenty i inne prawa własności przemysłowej,
   
7. majątkowe prawa autorskie i majątkowe prawa pokrewne,
   
8. tajemnice przedsiębiorstwa,
   
9. księgi i dokumenty związane z prowadzeniem działalności gospodarczej.
   
   

Zauważyć przy tym należy, iż katalog składników (elementów) przedsiębiorstwa, o których mowa w ww. przepisie, nie ma charakteru zamkniętego, o czym świadczy użycie sformułowania „w szczególności”. W związku z powyższym w skład przedsiębiorstwa w rozumieniu Kodeksu cywilnego mogą wchodzić także inne składniki majątkowe, niewymienione w cyt. wyżej przepisie, np. zobowiązania wynikające z prowadzonej w ramach tego przedsiębiorstwa pozarolniczej działalności gospodarczej.

W myśl natomiast art. 55² kodeksu cywilnego, czynność prawna mająca za przedmiot przedsiębiorstwo obejmuje wszystko, co wchodzi w skład przedsiębiorstwa, chyba że co innego wynika z treści czynności prawnej albo z przepisów szczególnych. Zbycie przedsiębiorstwa podlega zasadzie swobody umów. Może więc nastąpić na podstawie każdej czynności rozporządzającej, w tym na podstawie umowy sprzedaży, zamiany czy darowizny.

Jednocześnie, ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie definiuje pojęcia „darowizna”, dlatego należy w tym zakresie odwołać się do odpowiednich przepisów Kodeksu cywilnego.

Zgodnie z art. 888 § 1 Kodeksu cywilnego, przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swego majątku. Celem darowizny jest dokonanie nieodpłatnego przysporzenia na rzecz obdarowanego kosztem majątku darczyńcy. Może ona polegać zarówno na przesunięciu do majątku obdarowanego określonych przedmiotów majątkowych, jak i na innych formach dyspozycji majątkowych darczyńcy prowadzących do zmniejszenia jego majątku, a po stronie majątku obdarowanego – do zwiększenia aktywów lub zmniejszenia pasywów. Natomiast z treści art. 890 § 1 Kodeksu cywilnego, wynika, iż oświadczenie darczyńcy powinno być złożone w formie aktu notarialnego. Jednakże umowa darowizny zawarta bez zachowania tej formy staje się ważna, jeżeli przyrzeczone świadczenie zostało spełnione.

Z powyższego wynika, że w przypadku przekazania przedsiębiorstwa innemu podmiotowi, przedmiotem tego przekazania są wszelkie składniki majątkowe funkcjonalnie związane z tym przedsiębiorstwem, o ile na podstawie czynności prawnej będącej podstawą przekazania, bądź przepisów szczególnych, nie zostały z niego wyłączone.

Z przedstawionego we wniosku oraz jego uzupełnieniu opisu zdarzenia przyszłego wynika, że Wnioskodawczyni prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą. Wnioskodawczyni zamierza przekazać małżonkowi w drodze umowy darowizny całe przedsiębiorstwo w rozumieniu art. 55¹ Kodeksu cywilnego. Miedzy małżonkami istnieje ustrój wspólności majątkowej małżeńskiej (wspólności ustawowej). Po przekazaniu (darowiźnie) przedsiębiorstwa Wnioskodawczyni zakończy prowadzoną działalność gospodarczą.

Odnosząc się do skutków podatkowych dla Wnioskodawczyni związanych z ww. darowizną przedsiębiorstwa, w kontekście postawionego we wniosku pytania, zauważyć należy, że zgodnie z art. 2 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, przepisów ustawy nie stosuje się do przychodów podlegających przepisom o podatku od spadków i darowizn.

W myśl art. 1 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (t.j. Dz.U. z 2009 r. Nr 93, poz. 768), podatkowi od spadków i darowizn podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, m.in. tytułem darowizny.

Z powyższych przepisów wynika zatem, że każda darowizna a zatem również darowizna przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 55¹ Kodeksu cywilnego, prowadzonego przez Wnioskodawczynię, dokonana na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej podlega przepisom ustawy o podatku od spadków i darowizn, co wyklucza możliwość jej opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

W przypadku darowizny przedsiębiorstwa mamy do czynienia z nieodpłatnym, jednostronnym świadczeniem. W związku z aktem darowizny darczyńca nie otrzymuje żadnych wartości pieniężnych, ani innego przysporzenia majątkowego. W związku z powyższym przekazanie przedsiębiorstwa małżonkowi w drodze umowy darowizny nie będzie wywoływało skutków podatkowych u darczyńcy. W szczególności zauważyć należy, że po stronie Wnioskodawczyni nie powstanie przychód z pozarolniczej działalności gospodarczej, bowiem ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych wiąże, co do zasady, powstanie przychodu z tego źródła z odpłatnym zbyciem składników majątku wykorzystywanych w tej działalności. W myśl art. 14 ust. 1 ww. ustawy, za przychód z działalności, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 3, uważa się kwoty należne, choćby nie zostały faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont. U podatników dokonujących sprzedaży towarów i usług opodatkowanych podatkiem od towarów i usług za przychód z tej sprzedaży uważa się przychód pomniejszony o należny podatek od towarów i usług.

Zgodnie z art. 14 ust. 2 pkt 1 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, przychodem z działalności gospodarczej są również przychody z odpłatnego zbycia wykorzystywanych na potrzeby związane z działalnością gospodarczą oraz przy prowadzeniu działów specjalnych produkcji rolnej składników majątku będących:

1. środkami trwałymi,
2. składnikami majątku, o których mowa w art. 22d ust. 1, z wyłączeniem składników, których wartość początkowa ustalona zgodnie z art. 22g nie przekracza 1500 zł,
3. wartościami niematerialnymi i prawnymi

-ujętych w ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, w tym także przychody z odpłatnego zbycia składników majątku wymienionych w lit. b), spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu użytkowego lub udziału w takim prawie nieujętych w ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, z zastrzeżeniem ust. 2c; przy określaniu wysokości przychodów przepisy ust. 1 i art. 19 stosuje się odpowiednio.

Mając powyższe na względzie stwierdzić należy, iż jeżeli w świetle odrębnych przepisów, nie będących przepisami prawa podatkowego, a tym samym nie mogących być przedmiotem niniejszej interpretacji indywidualnej, darowizna, o której mowa we wniosku, jest czynnością prawnie dopuszczalną, to z tytułu przekazania w drodze darowizny ww. przedsiębiorstwa na rzecz małżonka Wnioskodawczyni nie powstanie dla Niej przychód podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

W związku z powyższym, stanowisko Wnioskodawczyni w zakresie nie powstania obowiązku podatkowego w związku z dokonaniem darowizny przedsiębiorstwa Wnioskodawczyni na rzecz jej małżonka uznano za prawidłowe. Wskazać przy tym należy, iż stosownie do zadanego pytania (wyznaczającego zakres rozpatrzenia wniosku), w kontekście opisanego zdarzenia przyszłego, przedmiotem niniejszej interpretacji indywidualnej była wyłącznie ww. kwestia dotycząca powstania obowiązku podatkowego w podatku dochodowym od osób fizycznych w związku z dokonaniem darowizny przedsiębiorstwa Wnioskodawczyni na rzecz jej małżonka.

Jednocześnie wskazać należy, iż w związku z przekazaniem przedsiębiorstwa w drodze umowy darowizny i zakończeniem prowadzonej działalności gospodarczej wiążą się przewidziane ustawą obowiązki podatnika związane z likwidacją jego działalności gospodarczej. W myśl bowiem art. 24 ust. 3a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w razie likwidacji działalności gospodarczej, w tym także w formie spółki niebędącej osobą prawną, lub wystąpienia wspólnika ze spółki niebędącej osobą prawną, sporządza się wykaz składników majątku na dzień likwidacji działalności gospodarczej lub na dzień wystąpienia wspólnika z takiej spółki. Wykaz powinien zawierać co najmniej następujące dane: liczbę porządkową, określenie (nazwę) składnika majątku, datę nabycia składnika majątku, kwotę wydatków poniesionych na nabycie składnika majątku oraz kwotę wydatków poniesionych na nabycie składnika majątku zaliczoną do kosztów uzyskania przychodów, wartość początkową, metodę amortyzacji, sumę odpisów amortyzacyjnych oraz wysokość wypłaconych środków pieniężnych należnych wspólnikom z tytułu udziału w spółce niebędącej osobą prawną na dzień wystąpienia lub likwidacji. Z powyższego przepisu wynika zatem, iż podatnicy, którzy zlikwidują działalność gospodarczą są zobowiązani do sporządzenia wykazu składników majątku pozostałych na dzień likwidacji tej działalności.

Z wniosku wynika, iż darowizna przedsiębiorstwa (a więc wszystkich składników majątku wchodzących w jego skład) nastąpi, przed zakończeniem prowadzonej przez Wnioskodawczynię działalności gospodarczej. Stąd też w momencie likwidacji przedsiębiorstwa nie będzie ona posiadała żadnych składników jego majątku. W związku z powyższym, Wnioskodawczyni zobowiązana będzie do sporządzenia wykazu, o którym mowa w cyt. 24 ust. 3a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a nie remanentu likwidacyjnego, jak wskazano we wniosku w opisie zdarzenia przyszłego. Przy czym, z uwagi na fakt, iż na dzień likwidacji działalności gospodarczej Wnioskodawczyni nie będzie posiadała żadnych składników majątku tej działalności, to wartość tego wykazu, wyniesie „zero”.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Nadmienić należy, iż w zakresie podatku od towarów zostanie wydane odrębne rozstrzygnięcie.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie, ul. Rakowicka 10, 31-511 Kraków, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t.j. Dz. U. z 2012 r., poz. 270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.