Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie
IPPB2/436-621/13-4/LS
z 17 lutego 2014 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r., poz. 749 z późn. zm.) oraz § 8 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko - przedstawione we wniosku z dnia 19 listopada 2013 r. (data wpływu 21 listopada 2013 r.) uzupełniony pismem z dnia 30 stycznia 2014 r. (data nadania 30 stycznia 2014 r., data wpływu 3 lutego 2014 r.) na wezwanie Nr IPPB2/436-621/13-2/LS z dnia 22 stycznia 2014 r. (data nadania 22 stycznia 2014 r., data doręczenia 24 stycznia 2014 r.) o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych zawarcia umowy faktoringu:

• w odniesieniu do pytania Nr 1 - jest prawidłowe,
  

• w odniesieniu do pytania Nr 2 - jest nieprawidłowe.
  
  

UZASADNIENIE

W dniu 21 listopada 2013 r. został złożony ww. wniosek o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych zawarcia umowy faktoringu.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawca – X. (dalej „Faktor” lub „Wnioskodawca”) jest spółką kapitałową zarejestrowaną we Francji, prowadzącą działalność gospodarczą obejmującą m.in.: działalność w zakresie wykonywania usług faktoringowych uraz zarejestrowanym we Francji podatnikiem VAT. Wnioskodawca nie posiada stałego miejsca prowadzenia działalności dla potrzeb podatku VAT oraz stałego zakładu w rozumieniu podatku CIT w Polsce. Faktor planuje zawrzeć z podmiotami posiadającymi swoje siedziby w różnych państwach członkowskich Unii Europejskiej, w tym w Polsce, Ogólnoeuropejską Umowę Faktoringu (ang. Pan-European Factoring Agreement, dalej „Umowa”). Stroną umowy będzie spółka z ograniczoną odpowiedzialnością, L. Polska sp. z o.o. z siedzibą w Polsce (dalej „Faktorant”).

Celem zawarcia Umowy będzie ramowe uregulowanie kwestii przenoszenia wierzytelności i należnego wynagrodzenia z tytułu wykonywania przez Faktora na rzecz Faktoranta usług faktoringu. W oparciu o Umowę dokonywane będą liczne cesje wierzytelności oraz udostępniane będą Faktorantowi środki pieniężne. Podstawowym celem zawarcia Umowy jest w szczególności umożliwienie Faktorantowi finansowania bieżącej działalności jego przedsiębiorstwa.

W Umowie, Faktor zobowiązuje się do:

• przyjmowania wierzytelności przelewanych przez Faktoranta,
  

• finansowania działalności przedsiębiorstwa Faktoranta, w drodze zapłaty Faktorantowi wynagrodzenia, przed uzyskaniem od dłużnika faktycznej zapłaty tytułem zaspokojenia wierzytelności pierwotnie przysługujących Faktorantowi,
  

• upoważnienia Faktoranta do dochodzenia wierzytelności i przekazywania ich Faktorowi,
  

• w razie cofnięcia upoważnienia - do zarządzania wierzytelnościami i ich dochodzenia we własnym imieniu,
  

• prowadzenia na rzecz Faktorantów rachunków bieżących, na których księgowane są przesunięcia majątkowe dokonane pomiędzy stronami wynikające z realizacji Umowy,
  
  

W Umowie, Faktorant zobowiązuje się do:

• przelewania wierzytelności na Faktora,
  

• zbywania wierzytelności wyłącznie na rzecz Faktora,
  

• niezawierania z osobami trzecimi umów, które mogłyby szkodzić interesowi Faktora wynikającemu z przyjętych wierzytelności,
  

• w przypadku, gdy raz już zbył wierzytelność względem pewnego dłużnika - do zbycia, zgodnie z treścią Umowy, wszystkich nowych wierzytelności względem tego dłużnika Faktorowi.
  
  
  

W odniesieniu do dłużnika Faktoranta, faktoring ma charakter jawny. Oznacza to, że dłużnik zostaje poinformowany o dokonaniu przez Faktoranta przelewu wierzytelności na Faktora ewentualnego przelewu zwrotnego.

Przedmiotem przelewów będą jedynie wierzytelności spełniające określone warunki, tj. m.in.:

• muszą w pełni przysługiwać Faktorantowi,
  

• powinny wynikać z umów sprzedaży towarów (albo powiązanych usług),
  

• powinny podlegać prawu właściwemu dla siedziby Faktoranta lub prawu właściwemu, na które zgodził się Faktor po przeanalizowaniu towarzyszących okoliczności,
  

• powinny być denominowane w PLN lub innej walucie wskazanej przez Umowę,
  

• powinny być źródłem ważnego, zgodnego z prawem, wiążącego i wykonywalnego zobowiązania do zapłaty,
  

• nie mogą podlegać wymogowi uzyskania zgody dłużnika Faktoranta na przeniesienie (przelew) takiej wierzytelności albo zgoda taka powinna zostać uzyskana przed przeniesieniem (przelaniem) wierzytelności na rzecz Faktora,
  

• nie mogą wynikać z umów z konsumentami (niebędącymi przedsiębiorcami w świetle przepisów Kodeksu Cywilnego) lub zamówień publicznych.
  
  
  

Na podstawie Umowy, w przypadku gdy wierzytelność nie spełnia kryteriów w niej wskazanych lub jest nieściągalna, Faktor może przelać wierzytelności powrotnie na Faktoranta.

W przypadku wierzytelności zabezpieczonych wekslem, by wyodrębnić prawo wynikające z weksla, Faktorant będzie zobowiązany przedłożyć Faktorowi dokument(y) weksla(i) wraz z deklaracją(ami) wekslowymi.

Z tytułu świadczonych usług, Faktor otrzymania wynagrodzenie na zasadach prowizyjnych, ustalone na poziomie:

• 0,13% wartości wierzytelności nabytych wtoku realizacji Umowy, przy czym wciągu roku kwota wynagrodzenia nie może być mniejsza niż 330.000 EUR,
  

• stawki EURIBOR/LIBOR + 1,95% kwoty określonej w umowie - z tytułu tzw. Specjalnej Prowizji,
  

• 0,50% wartości ustalonej maksymalnej kwoty wypłaty określonej w umowie z tytułu prowizji przygotowawczej.
  
  
  

Pismem z dnia 22 stycznia 2014 r. Nr IPPB2/436-621/13-2/LS wezwano Wnioskodawcę do uzupełnienia wniosku w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania poprzez wskazanie:

• Czy umowa cesji przybierze postać którejkolwiek z czynności cywilnoprawnej wymienionej w art. 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych?
  

• Na podstawie jakiej czynności cywilnoprawnej będą udostępniane Faktorantowi środki pieniężne?
  
  
  

Wezwanie skutecznie doręczono w dniu 24 stycznia 2014 r. Pismem z dnia 30 stycznia 2014 r. (data nadania 30 stycznia 2014 r., data wpływu 3 lutego 2014 r.) Wnioskodawca uzupełnił wniosek w wyznaczonym terminie. W nadesłanym uzupełnieniu Wnioskodawca wskazał, że:

1. Czy umowa cesji przybierze postać którejkolwiek z czynności cywilnoprawnej wymienionej w art. 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych?
   
   

W rozważanej transakcji umowa cesji nie przybierze postaci którejkolwiek z czynności cywilnoprawnych, które zostały wymienione w art. 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.

W analizowanej sytuacji umowa cesji, choć technicznie podlega prawu polskiemu, jest regulowana postanowieniami, podlegającej prawu obcemu, umowy faktoringu. Cesja wierzytelności nie jest tu samoistnym zdarzeniem, stanowi bowiem niezbędny element kompleksowej usługi faktoringu mającej na celu finansowanie działalności Faktoranta oraz wyegzekwowanie przez Faktora zobowiązania pierwotnego dłużnika Faktoranta. Zatem cesja jako czynność prawna mająca na celu realizację wyżej wymienionej kompleksowej umowy faktoringu (istniejąca w analizowanej strukturze tylko w wykonaniu umowy faktoringu) nie może być rozpatrywana jako odrębna czynność prawno-podatkowa. Z tego powodu, z uwagi na brak wspomnianej odrębności, w analizowanej transakcji przybiera ona postać czynności prawnej jedynie zbliżonej do umowy sprzedaży w rozumieniu art. 535 i następnych Kodeksu cywilnego.

2. Na podstawie jakiej czynności cywilnoprawnej będą udostępniane Faktorantowi środki pieniężne?
   
   

Środki pieniężne będą udostępniane Faktorantowi na podstawie umowy faktoringowej, tj. czynności cywilnoprawnej, na podstawie której Faktor zobowiązuje się do:

• przyjmowania wierzytelności przelewanych przez Faktoranta,
  

• finansowania działalności przedsiębiorstwa Faktoranta, w drodze zapłaty Faktorantowi wynagrodzenia przed uzyskaniem od dłużnika faktycznej zapłaty tytulem zaspokojenia wierzytelności pierwotnie przysługujących Faktorantowi,
  

• upoważnienia Faktoranta do dochodzenia wierzytelności i przekazywania ich Faktorowi,
  

• w razie cofnięcia upoważnienia, - do zarządzania wierzytelnościami i ich dochodzenia we własnym imieniu
  

• prowadzenia na rzecz Faktorantów rachunków bieżących, na których księgowane są przesunięcia majątkowe dokonane pomiędzy stronami wynikające z realizacji Umowy,
  
  

natomiast Faktorant zobowiązuje się do:

• przelewania wierzytelności na Faktora,
  

• zbywania wierzytelności wyłącznie na rzecz Faktora,
  

• niezawierania z osobami trzecimi umów, które mogłyby szkodzić interesowi Faktora wynikającemu z przyjętych wierzytelności,
  

• w przypadku, gdy raz już zbył wierzytelność względem pewnego dłużnika - do zbycia wszystkich nowych wierzytelności względem tego dłużnika Faktorowi.
  
  
  

Wymienione wyżej postanowienia umowne, na podstawie których odbywa się finansowanie Faktoranta, stanowią immanentne cechy umowy faktoringu. Umowa ta należy do kategorii umów nienazwanych, tj. takich, które nie posiadają definicji legalnej i zostaje skonstruowana w oparciu o swobodę zawierania umów zgodnie z art. 353 Kodeksu cywilnego, co przy jej definiowaniu implikuje odwołanie się do dorobku doktryny ekonomicznej, zgodnie z którą faktoring polega na nabywaniu przez faktora (usługodawcę) niewymagalnych wierzytelności faktoranta (usługobiorcy) przysługujących temu drugiemu z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej, w zamian za odpowiednie wynagrodzenie, odpowiadające najczęściej określonemu procentowi wartości nominalnej wierzytelności głównej oraz prowizji faktora, co zostało odzwierciedlone w treści umowy faktoringowej, której stroną będzie Wnioskodawca.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

1. Czy czynności faktoringu wskazane w opisie zdarzenia przyszłego dokonywane przez Wnioskodawcę stanowią transakcję podlegającą opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych (dalej „PCC”)?
2. Czy czynności wskazane w opisie zdarzenia przyszłego dokonywane przez Wnioskodawcę będą podlegać wyłączeniu z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych jako czynności w której przynajmniej jedna ze stron z tytułu ich dokonania, opodatkowana jest podatkiem od towarów i usług lub zwolniona z podatku od towarów usług?
   
   

Zdaniem Wnioskodawcy,

1. Wnioskodawca w związku z wykonywaniem czynności faktoringu nie dokona transakcji podlegającej opodatkowaniu PCC.
2. Wskazane w opisie zdarzenia przyszłego czynności wykonywane przez Wnioskodawcę będą podlegać wyłączeniu z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych jako czynność prawna w której przynajmniej jedna ze stron z tytułu dokonania tych czynności opodatkowana jest podatkiem od towarów i usług lub zwolniona z podatku od towarów i usług.
   
   

Uzasadnienie

1. Art. 1 ust. 1 ustawy o PCC enumeratywnie wymienia zdarzenia podlegające opodatkowaniu PCC, do których należą wymienione w art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy o PCC czynności cywilnoprawne, a także zmiany tych umów oraz orzeczenia sądów i ugody, o ile wywołują takie same skutki prawne jak czynności wymienione w art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy o PCC. Art. 1 ust.1 stanowi zamknięty katalog zdarzeń podlegających opodatkowaniu PCC. Jak wskazał Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku w wyroku z dnia 2 lutego 2011 r. (sygn. akt: I SA/Gd 1/11): „zamknięty charakter katalogu czynności prawnych obciążonych podatkiem od czynności cywilnoprawnych wyklucza jakąkolwiek możliwość opodatkowania umów nieznajdujących swojego dokładnego odpowiednika wśród tych wymienionych w art. 1 ust. 1 u.p.c.c., nawet gdyby faktycznie łączyły one w sobie pewne elementy kilku umów nazwanych, podlegających podatkowi”. Ponieważ nie ma wątpliwości, że zawarcie Umowy oraz dokonywanie w jej ramach Cesji nie będzie stanowiło ani zmiany umowy, ani tym bardziej wyroku sądu lub ugody w rozumieniu art. 1 ustawy o PCC, konsekwencje tych czynności na gruncie ustawy o PCC uzależnione są przede wszystkim od możliwości zakwalifikowania tych umów, jako jednej z czynności wymienionych w art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy o PCC. Natomiast możliwość klasyfikacji danego stosunku prawnego jako jednej z umów określonych w tym przepisie, zależy przede wszystkim od tego, czy cechy tego stosunku odpowiadają określonym wprawie essentialia negotii jednej z umów wymienionych w art. 1 ust. 1 ustawy o PCC.
   
   

Jednocześnie, jak słusznie podkreśla się w doktrynie „w zakresie umów nienazwanych należy uznać za niepodważalny pogląd, iż jako niezdefiniowane oraz niewymienione w ustawie nie będą podlegały opodatkowaniu PCC” (R. Jurkiewicz, Transakcje finansowe - zakres przedmiotowy w podatku od czynności cywilnoprawnych, Monitor Podatkowy 3/2010).

Ustawa o PCC nie zawiera normatywnej definicji transakcji (umów) wymienionych w art. 1 ust. 1 tejże ustawy i podlegających opodatkowaniu. W szczególności ustawa o PCC w żaden sposób nie precyzuje, co należy rozumieć przez umowę sprzedaży lub umowę pożyczki. Z tego względu, kierując się wykładnią systemową należy odwołać się do znaczenia tych pojęć już funkcjonujących w systemie prawa, w szczególności poprzez przepisy prawa cywilnego. Ponieważ umowy cywilnoprawne wymienione w art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy PCC stanowią umowy nazwane, to (lege non distinguente) nie ma podstaw aby nadawać im inne znaczenie, niż to obowiązujące już na gruncie prawa cywilnego czy handlowego, skoro sam ustawodawca nie wprowadza takiego rozróżnienia. Nie stoi na przeszkodzie takiemu stanowisku zasada autonomii prawa podatkowego. Jak słusznie wskazał Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 26 czerwca 2008 r. (sygn. akt: III FSK 626/07): „autonomia prawa podatkowego oznacza, iż ustawodawca tworząc przepisy podatkowe ma zapewnioną samodzielność w kreowaniu instytucji i pojęć na potrzeby tej gałęzi prawa. Przedstawiona zasada traci jednak rację bytu wówczas, gdy prawodawca nie tworzy instytucji i pojęć właściwych prawu podatkowemu. W takiej sytuacji, w procesie wykładni przepisów prawa podatkowego, odwołać należy się do znaczenia pojęć już funkcjonujących na gruncie innych gałęzi prawa, np.: wprawie cywilnym. Zastosowanie wykładni systemowej zewnętrznej pozwoli na realizację zasady zupełności i spójności systemu prawa”.

Z powyższego wynika, iż aby transakcja mogła zostać uznana za umowę sprzedaży lub umowę pożyczki podlegającą opodatkowaniu PCC musi spełniać warunki określone odpowiednio w art. 535 Kodeksu cywilnego (umowa sprzedaży) lub w art. 720 § 1 Kodeksu cywilnego (umowa pożyczki). Biorąc pod uwagę wskazany w zdarzeniu przyszłym opis transakcji nie powinno budzić wątpliwości, iż rozważana przez Wnioskodawcę transakcja nie stanowi umowy pożyczki. Wnioskodawca nie przenosi bowiem na Faktoranta środków pieniężnych z zastrzeżeniem ich zwrotu. Wypłacone środki pieniężne stanowią formę spłaty wierzytelności Faktoranta w celu uzyskania przez Wnioskodawcę praw do tych wierzytelności i tylko na zasadzie wyjątku jeżeli wierzytelność nie spełni kryteriów w niej wskazanych lub będzie nieściągalna, Wnioskodawca ma możliwość przelania wierzytelności powrotnie na Faktoranta i odzyskania wypłaconych mu środków. Niewątpliwie również wskazana w opisie zdarzenia przyszłego transakcja nie stanowi umowy sprzedaży, co wynika w szczególności z następujących okoliczności:

• Celem Umowy nie jest zobowiązanie się Faktoranta do przeniesienia na Wnioskodawcę własności praw do wierzytelności przy jednoczesnym zobowiązaniu się Wnioskodawcy do zapłaty ekwiwalentnej ceny. Podstawowym celem Umowy jest finansowanie działalności Faktoranta oraz wyegzekwowanie przez Wnioskodawcę zobowiązania pierwotnego dłużnika Faktoranta. Przeniesienie zaś praw do wierzytelności na Wnioskodawcę stanowi jedynie środek służący powyższemu.
  

• Umowa przewiduje szereg kompleksowych zobowiązań Wnioskodawcy oraz Faktoranta z pośród których przeniesienie praw do wierzytelności na Wnioskodawcę stanowi jedynie element stosunku prawnego pomiędzy Wnioskodawcą a Faktorantem.
  

• Środki pieniężne jakie wypłaci Wnioskodawca Faktorantowi nie stanowią zapłaty ceny, a jedynie formę finansowania na rzecz Faktoranta przed uzyskaniem od dłużnika faktycznej zapłaty tytułem zaspokojenia wierzytelności pierwotnie przysługujących Faktorantowi.
  

• Faktorant nie przenosi ostatecznie i bezwarunkowo praw do wierzytelności na Wnioskodawcę, gdyż Wnioskodawca ma możliwość przelania wierzytelności powrotnie na Faktoranta i odzyskania wypłaconych mu środków jeżeli wierzytelność nie spełni kryteriów w niej wskazanych łub będzie nieściągalna. Zatem na Wnioskodawcę nie przechodzi ryzyko związane z wierzytelnościami, co zasadniczo miałoby miejsce gdyby celem Umowy była sprzedaż praw do wierzytelności.
  
  
  

Mając zatem na uwadze opis zdarzenia przyszłego oraz całokształt postanowień Umowy, na podstawie której środki pieniężne będą udostępnianie spółce Y. Sp. z o.o., należy uznać, że stanowi ona umowę nienazwaną, wyróżnianą zarówno w nauce prawa, jak i w praktyce organów podatkowych jako faktoring. Umowa ta, skonstruowana w oparciu o swobodę zawierania umów zgodnie z art. 353 Kodeksu cywilnego, co przy jej definiowaniu implikuje odwołanie się do dorobku doktryny ekonomicznej, zgodnie z którą faktoring polega na nabywaniu przez faktora (usługodawcę) niewymagalnych wierzytelności faktoranta (usługobiorcy), przysługujących temu drugiemu z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej w zamian za odpowiednie wynagrodzenie, odpowiadające najczęściej określonemu procentowi wartości nominalnej wierzytelności głównej oraz prowizji faktora, co zostało odzwierciedlone w treści Umowy.

Faktoring, jako umowę nienazwaną, scharakteryzował m.in. Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach w interpretacji z 6 marca 2013 r., gdzie opisano umowę faktoringu w następujący sposób: „Podstawowym Cale nie jedynym) warunkiem jaki musi być spełniony by usługa pośrednictwa finansowego była uznana za faktoring, jest przelew wierzytelności. Podkreślić trzeba, że faktoring nie jest samym tylko przelewem wierzytelności. Co prawda, w ramach umowy faktoringu dochodzi do przelewu, a częściej przelewu powierniczego wierzytelności jednak nie jest to jedyna usługa wykonywana przez faktora na rzecz faktoranta.”

Jest przy tym przyjęte, że faktoring występować może w różnych formach:

• faktoringu właściwego (bez prawa zwrotnego przeniesienia wierzytelności przez faktora na faktoranta),
  

• faktoringu niewłaściwego (z prawem zwrotnego przeniesienia wierzytelności przez faktora na faktoranta),
  

• faktoringu mieszanego (z podziałem ryzyka niewypłacalności dłużnika pomiędzy faktorem i faktorantem).
  
  

Jak wynika z opisu zdarzenia przyszłego, Urnowa będzie stanowić umowę faktoringu, ponieważ głównym celem jej zawarcia jest odpłatne udzielenie Faktorantowi finansowania. W ramach Umowy będzie dochodziło do przelewów wierzytelności, a Faktor będzie także zobowiązany do wykonywania szeregu usług dodatkowych, do których należeć będzie ni. in. prowadzenie na rzecz Faktoranta rachunków bieżących, na których księgowane są przesunięcia majątkowe dokonane pomiędzy stronami wynikającej realizacji Umowy. Umowa będzie stanowiła umowę faktoringu niewłaściwego ponieważ Faktor zachowa prawo do dokonania cesji zwrotnej wierzytelności w przypadku niewypłacalności dłużnika.

Należy zauważyć, że w analizowanej sytuacji dokonywane w oparciu o Umowę przelewy wierzytelności choć technicznie podlegające prawu polskiemu są regulowane postanowieniami podlegającej prawu obcemu umowy factoringu. Przelewy wierzytelności nie są tu samoistnymi zdarzeniami stanowią bowiem niezbędny element kompleksowej usługi faktoringu mającej na celu finansowanie działalności Faktoranta oraz wyegzekwowanie przez Faktora zobowiązania pierwotnego dłużnika Faktoranta. Zatem przelewy wierzytelności jako czynności prawne mające na celu realizacje wyżej wymienionej kompleksowe) umowy faktoringu (istniejącej w analizowanej strukturze tylko w wykonaniu umowy faktoringu) nie mogą być rozpatrywane jako odrębne czynności prawno-podatkowe. Z tego powodu, z uwagi na brak wspomnianej odrębności, w analizowanej transakcji przybierają jedynie postać czynności zbliżonych do umowy sprzedaży w rozumieniu art. 535 i następnych Kodeksu cywilnego, a zatem nie przybierają postaci którejkolwiek z czynności cywilnoprawnych, które zostały wymienione w art. 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.

Biorąc pod uwagę powyższe oraz fakt, że Umowa będzie stanowiła umowę faktoringu, należącą do grupy tzw. umów nienazwanych a umowy takie pozostają poza wyznaczonym przez art. 1 ust. 1 ustawy o PCC zakresem czynności opodatkowanych PCC, Wnioskodawca nie dokona w związku z przystąpieniem do Umowy czynności opodatkowanej PCC w rozumieniu art. 1 ust. 1 ustawy o PCC.

Powyższe stanowisko potwierdzają organy podatkowe, przykładowo:

• Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach w interpretacji z dnia 14 września 2012 r. sygn. lBPBII/1/436-210/12/ASz pisząc, że:
  „umowa factoringu nie jest wymieniona w katalogu art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych. Zatem co do zasady nie podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych Regulacjom wskazanej ustawy podlegać będzie jedynie wówczas, gdyby przyjęta postać jednej z umów wymienionych w katalogu przedmiotowym ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych (np. umowy sprzedaży)”.

• Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji z dnia 11 września 2008 r. sygn. IPPB2/436-223/08-3/MZ pisząc, że:
  „Poza zakresem obowiązywania ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych pozostają umowy nazwane pozakodeksowe (...) Podobna jest też sytuacja umów nienazwanych, czyli umów, które często nie dadzą się zakwalifikować do żadnego z ustawowych typów, a które zostały uregulowane przez praktykę obrotu, głównie gospodarczego, choć niekiedy występują pod określonymi nazwami (np. factoring, (...)”

• Naczelnik Małopolskiego Urząd Skarbowy w interpretacji z dnia 7 lipca 2004 r. sygn. PMO-436/08/04/SM pisząc, iż:
  „umowa factoringu nie będzie podlegała podatkowi od czynności cywilnoprawnych”. Należy zwrócić uwagę że powyższy sposób rozumowania został w całości zaaprobowany przez Dyrektora izby Skarbowej w Warszawie, w interpretacji z dnia 16 września 2013 r. o nr IPPB2/436-295/13-4/MZ.
  
  
  

2. Stanowisko Wnioskodawcy wynika z faktu „ze czynności wykonywane przez Wnioskodawcę będą dokonywane w ramach realizacji usług podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.
   
   

Zgodnie z art. 2 pkt 4 ustawy o PCC podatkowi od czynności cywilnoprawnych nie podlegają m.in.: czynności cywilnoprawne inne niż umowy spółki I jej zmiany, jeżeli przynajmniej jedna ze stron z tytułu dokonania tej czynności jest;

1. opodatkowana podatkiem od towarów i usług,
   
2. zwolniona od podatku od towarów i usług z wyjątkiem:
   • umów sprzedaży i zamiany, których przedmiotem jest nieruchomość lub jej część, albo prawo użytkowania wieczystego, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, prawo do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub prawo do miejsca postojowego w garażu wielostanowiskowym lub udział w tych prawach,
   • umowy sprzedaży udziałów i akcji w spółkach handlowych.
     
     

Biorąc pod uwagę charakter czynności wykonywanych przez Wnioskodawcę na rzecz Faktoranta, Wnioskodawca stoi na stanowisku „iż świadczone przez Wnioskodawcę usługi stanowią rodzaj usług finansowych, objętych zakresem przedmiotowym VAT na mocy art. 8 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011, Nr 177, poz. 1054 ze zm. dalej: „Ustawa o VAT”).

Zgodnie z art. 28b Ustawy o VAT, miejscem świadczenia przedmiotowej usługi jest miejsce w którym podatnik będący usługobiorcą posiada siedzibę działalności gospodarczej. Ponadto zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 4 Ustawy o podatku od towarów i usług z dnia 11 marca 2004 r. (Dz. U. Nr 54, poz. 535) podatnikami są również osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne będące usługobiorcami usług świadczonych przez podatników nieposiadających siedziby działalności gospodarczej lub stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium kraju. W związku z tym świadczenie przez Wnioskodawcę odpłatnych usług na rzecz polskiego Faktoranta ma charakter importu usługa Faktorant jako usługobiorca Usług świadczonych przez Wnioskodawcę będzie zobowiązany do rozliczenia VAT z mechanizmem „reverse chargé”).

Należy zwrócić uwagę, że świadczone przez Wnioskodawcę czynności wskazane w opisie stanu przyszłego stanowią kompleksowa usługę pośrednictwa finansowego opodatkowaną podatkiem VAT, której głównym celem jest zapewnienie Faktorantowi finansowania prowadzonego przez niego przedsiębiorstwa.

Należy ponadto zwrócić uwagę że jak wynika z zaistniałego w analizowanej sprawie stanu przyszłego Wnioskodawca jest podmiotem profesjonalnie zajmującym się świadczeniem usług wskazanych w opisie stanu przyszłego w ramach prowadzonej przez siebie działalności gospodarczej. Charakterystyczne dla tych usług jest to, że występują jedynie w obrocie dwustronnie profesjonalnym, w którym obie strony posiadają status przedsiębiorcy. W związku z tym świadczenie przez Faktoranta usługi, jak i sam jej przedmiot związane są z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą. Świadczenie Wnioskodawcy na rzecz Faktoranta zgodnie z Umową ma mieć charakter powtarzalny i powiązane jest z uzyskiwaniem przez Wnioskodawcę należnego wynagrodzenia z tytułu wykonywania w zorganizowany sposób usług faktoringowych. Działanie Wnioskodawcy jest więc związane z obrotem profesjonalnym, do którego przynależy opodatkowanie podatkiem VAT nie zaś podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

W związku z powyższym mając na uwadze że: przedstawionym opisie zdarzenia przyszłego usługi świadczone przez Wnioskodawcę mają charakter kompleksowych usług finansowych świadczonych na rzecz Faktoranta, które będą objęte przedmiotowym zakresem VAT, co spowoduje że Faktorant jako nabywca usługi będzie obowiązany do rozliczenia w Polsce należnego VAT od zakupionych usług jako importu usług, zdaniem Wnioskodawcy wskazane w opisie zdarzenia przyszłego czynności wykonywane przez Wnioskodawcę, będą podlegać zgodnie z art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych wyłączeniu z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych jako czynność prawna w której przynajmniej jedna ze stron z tytułu dokonania tej czynności opodatkowana jest podatkiem VAT lub zwolniona jest z podatku VAT.

Należy zaznaczyć, ze punktu widzenia przepisu art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych fakt, która ze stron danej czynności cywilnoprawnej podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług jest bez znaczenia, istotną okolicznością jest natomiast sam fakt, że przynajmniej jedna ze stron (w zaistniałej sytuacji Faktorant) z tytułu dokonania konkretnej czynności jest opodatkowana podatkiem VAT lub jest z tego podatku zwolniona. (por. wyrok Naczelnego Sadu Administracyjnego z dnia 3 października 2007, sygn. akt: II FSK 1086/06).

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej opisanego zdarzenia przyszłego uznaje się: w odniesieniu do pytania Nr 1 za prawidłowe, natomiast w odniesieniu do pytania Nr 2 za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (Dz. U. z 2010 r. Nr 101, poz. 649 z późn. zm.) podatkowi temu podlegają następujące czynności cywilnoprawne:

1. umowy sprzedaży oraz zamiany rzeczy i praw majątkowych,
2. umowy pożyczki pieniędzy lub rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku,
3. (uchylona),
4. umowy darowizny – w części dotyczącej przejęcia przez obdarowanego długów i ciężarów albo zobowiązań darczyńcy,
5. umowy dożywocia,
6. umowy o dział spadku oraz umowy o zniesienie współwłasności – w części dotyczącej spłat lub dopłat,
   
7. (uchylona),
8. ustanowienie hipoteki,
9. ustanowienie odpłatnego użytkowania, w tym nieprawidłowego, oraz odpłatnej służebności,
   
10. umowy depozytu nieprawidłowego,
11. umowy spółki;
    
    

Podatkowi od czynności cywilnoprawnych podlegają też zmiany ww. umów, jeżeli powodują one podwyższenie podstawy opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych oraz orzeczenia sądów, w tym również polubownych, oraz ugody, jeżeli wywołują one takie same skutki prawne ( art. 1 ust. 1 pkt 2 i 3 ww. ustawy).

Ustawodawca wprowadził zasadę enumeratywnego określenia czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Szczegółowe określenie zakresu przedmiotowego ma określone konsekwencje. Ustawodawca, wprowadzając zasadę numerus clausus czynności podlegających opodatkowaniu, wyłączył od opodatkowania inne podobne, które nie zostały wyraźnie wskazane w przepisie. Oznacza to, że czynności niewymienione w ustawowym katalogu nie podlegają opodatkowaniu, nawet gdy wywołują skutki w sferze gospodarczej takie same bądź podobne do tych, które zostały w nim wyliczone.

Reasumując należy stwierdzić, iż umowa faktoringu jako nie wymieniona w art. 1 ust. 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Odnosząc się do pytania Nr 2 należy wskazać, że nie można potwierdzić stanowiska Wnioskodawcy, iż czynności wykonywane w ramach usługi faktoringu będą podlegały wyłączeniu na podstawie art. 2 pkt 4 ustawy, bowiem czynności te nie przybiorą postaci którejkolwiek z czynności wymienionej w art. 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, zatem nie będą podlegały opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych i w tym przypadku wyłączenie na mocy art. 2 pkt 4 ustawy nie będzie miało zastosowania.

W odniesieniu do powołanych przez Wnioskodawcę interpretacji indywidualnych, wskazać należy, iż rozstrzygnięcia te zapadły w indywidualnych sprawach i nie są wiążące dla organu wydającego interpretację.

Odnosząc się do powołanych przez Wnioskodawcę wyroków Naczelnego Sądu Administracyjnego oraz Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, które zdaniem Wnioskodawcy przemawiają za słusznością stanowiska przedstawionego we wniosku podkreślić należy, iż jakkolwiek orzeczenia kształtują pewną linię wykładni obowiązującego prawa, jednak dotyczą wyłącznie konkretnych spraw, w danym stanie faktycznym. Orzeczenia te zapadły w indywidualnych sprawach i w świetle art. 87 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej nie są źródłem powszechnie obowiązującego prawa i tym samym nie mogą być wiążące dla organu wydającego przedmiotową interpretację.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2012 r., poz. 270). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.