Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie
IPPB2/436-307/14-2/MZ
z 23 czerwca 2014 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r., poz. 749 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko - przedstawione we wniosku zdnia 4 czerwca 2014 r. (data wpływu 9 czerwca 2014 r.) o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie zachowania prawa do ulgi określonej w art. 16 ww. ustawy- jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 9 czerwca 2014 r. został złożony ww. wniosek o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie zachowania prawa do ulgi określonej w art. 16 ww. ustawy.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Postanowieniem sądu 4 stycznia 2013 r. Wnioskodawca nabył nieruchomość gruntową zabudowaną budynkiem mieszkalnym jako jedyny spadkobierca ustawowy, zaliczony do I grupy podatkowej. Spadek odziedziczył po rodzicach, którzy zmarli: ojciec - w lutym 1984 r., matka - w lutym 2006 r.

Zeznania podatkowe SD-3 Wnioskodawca złożył do Urzędu Skarbowego 4 lutego 2013 r. Decyzjami z dnia 12.03.2013 r. Naczelnika Urzędu Skarbowego wymiar podatku został ustalony z uwzględnieniem ulgi przysługującej z mocy art. 16 ustawy o podatku od spadków i darowizn, w brzmieniu obowiązującym do końca 2006 r. W złożonym oświadczeniu Wnioskodawca zobowiązał się, że „będę zamieszkiwać w nabytym lokalu lub budynku przez 5 lat od dnia złożenia zeznania podatkowego”. W odziedziczonym budynku Wnioskodawca mieszka od wielu lat i zamierza mieszkać nadal. W najbliższej przyszłości chciałby jednak przekazać nieruchomość w formie darowizny swojej żonie. Przekazanie darowizny nastąpiłoby przy jednoczesnym ustanowieniu dożywotniej służebności mieszkania na rzecz Wnioskodawcy.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy dokonanie darowizny odziedziczonej nieruchomości na rzecz żony przed upływem 5 lat od dnia złożenia zeznania podatkowego, przy jednoczesnym zamieszkaniu w budynku, będzie traktowane jako niedotrzymanie warunków określonych w art. 16 ust. 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn, (w szczególności pkt 5 lit. a) w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2006 r. (Dz. U. Z 2004 r., Nr 142, poz. 1514 z późn. zm.) i tym samym ulga podatkowa zostanie utracona?

Zdaniem Wnioskodawcy, w myśl art. 924 Kodeksu cywilnego spadek otwiera się z chwilą śmierci spadkodawcy, natomiast spadkobierca nabywa spadek z chwilą otwarcia spadku (art. 925 Kodeksu cywilnego). Oznacza to, iż dniem nabycia spadku jest data śmierci spadkodawcy. Natomiast, zgodnie z art. 1025 § 1 Kodeksu cywilnego, prawomocne postanowienie sądu o nabyciu spadku potwierdza jedynie prawo spadkobiercy do tego spadku od momentu jego otwarcia.

Wnioskodawcy rodzice zmarli: ojciec – w lutym 1984 r., matka – w lutym 2006 r.

Powyższe oznacza więc, ze w analizowanej sprawie będą miały zastosowanie przepisy ustawy o podatku od spadków i darowizn w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2006 r.

Zgodnie bowiem z treścią art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 16 listopada 2006 r. o zmianie ustawy o podatku od spadków i darowizn oraz ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych (Dz. U. z 2006 r. Nr 222, poz. 1629) do nabycia własności rzeczy lub praw majątkowych, które nastąpiło przed dniem 1 stycznia 2007 r., stosuje się przepisy ustawy o podatku od spadków i darowizn w brzmieniu obowiązującym na dzień 31 grudnia 2006 r.

W Dz. U. z 2004 r., Nr 142, poz. 1514 z późn. zm., art. 16 ust. 2 brzmiał:

Ulga, o której mowa w ust. 1, przysługuje osobom, które łącznie spełniają następujące warunki:

1. spełniają wymogi określone w art. 4 ust. 4;
   
2. nie są właścicielami innego budynku mieszkalnego lub lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość bądź będąc nimi przeniosą własność budynku lub lokalu na rzecz zstępnych, Skarbu Państwa lub gminy;
   
3. nie dysponują spółdzielczym lokatorskim prawem do lokalu lub nie są właścicielami spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego oraz wynikających z przydziału spółdzielni mieszkaniowych: prawa do domu jednorodzinnego lub prawa do lokalu w małym domu mieszkalnym, a w razie dysponowania tymi prawami przekażą je zstępnym lub przekażą do dyspozycji spółdzielni, w terminie 3 miesięcy od dnia złożenia zeznania podatkowego;
   
4. nie są najemcami lokalu lub budynku lub będąc nimi rozwiążą umowę najmu;
   
5. będą zamieszkiwać w nabytym lokalu lub budynku przez 5 lat:
   1. od dnia złożenia zeznania podatkowego – jeżeli w chwili złożenia zeznania nabywca mieszka w nabytym lokalu lub budynku,
      
   2. od dnia zamieszkania w nabytym lokalu lub budynku – jeżeli nabywca zamieszka w ciągu roku od dnia złożenia zeznania podatkowego.
      
      

Wnioskodawca uważa, że wszystkie powyższe przesłanki uprawniające go do ulgi zostaną zachowane w przypadku jego dalszego zamieszkiwania w nabytym drogą dziedziczenia budynku.

Interpretację swoją Wnioskodawca wywodzi stąd, że dopiero nowela ustawy podatku od spadków i darowizn obowiązująca od 1 stycznia 2007 r. oprócz wymogu zamieszkiwania w nabytym lokalu mieszkalnym przez okres 5 lat, nałożyła na obdarowanego również obowiązek posiadania zameldowania w tym konkretnym lokalu na pobyt stały oraz utrzymaniu tytułu prawnego do nabytego, np. tytułem dziedziczenia lokalu przez okres 5 lat. Ustawodawca nie przewidział takiego obowiązku w stosunku do nabycia rzeczy lub praw majątkowych, które miało miejsce do dnia 31 grudnia 2006 r.

Wnioskodawca uważa zatem, że fakt przekazania nieruchomości gruntowej zabudowanej budynkiem mieszkalnym darowizną na rzecz jego żony przed upływem 5-letniego okresu od dnia złożenia zeznania podatkowego – na gruncie przepisów obowiązujących do 31 grudnia 2006 r. - nie powinien pozbawiać Wnioskodawcy prawa do ulgi określonej w art. 16 ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn, ponieważ będzie w budynku nadal zamieszkiwał.

Wnioskodawca nadmienia, że otrzymał interpretację indywidualną z dnia 5 czerwca 2013 r., znak: IPPB2/436-152/13-4/MZ dotyczącą przekazania odziedziczonej nieruchomości darowizną na rzecz jego zstępnych. Jednakże z ostrożności występuje ponownie, ponieważ w opisanym zdarzeniu przyszłym zmieniłby się obdarowany.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej opisanego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (t. j. Dz. U. z 2004 r. Nr 142, poz. 1514 z późn. zm.) podatkowi temu podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej tytułem spadku.

Ponieważ ustawa o podatku od spadków i darowizn nie określa chwili (daty) otwarcia spadku, to należy posiłkować się przepisami ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.) regulującymi sprawy spadkowe.

Zgodnie z art. 922 Kodeksu cywilnego spadek stanowią prawa i obowiązki zmarłego, które z chwilą jego śmierci przechodzą na jedną lub kilka osób, stosownie do przepisów niniejszej ustawy. W myśl art. 924 Kodeksu cywilnego spadek otwiera się z chwilą śmierci spadkodawcy, natomiast spadkobierca nabywa spadek z chwilą otwarcia spadku (art. 925 Kodeksu cywilnego). Oznacza to, iż dniem nabycia spadku jest data śmierci spadkodawcy. Natomiast, zgodnie z art. 1025 § 1 Kodeksu cywilnego, prawomocne postanowienie sądu o nabyciu spadku potwierdza jedynie prawo spadkobiercy do tego spadku od momentu jego otwarcia.

Powyższe oznacza więc, że nabycie spadku nastąpiło w datach śmierci po zmarłych tj. ojciec - luty 1984 r., matka – luty 2006 r. Oznacza to, że w badanej sprawie będą miały zastosowanie przepisy ww. ustawy o podatku od spadków i darowizn w brzmieniu obowiązującym na dzień 31 grudnia 2006 r.

Zgodnie bowiem z treścią art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 16 listopada 2006 r. o zmianie ustawy o podatku od spadków i darowizn oraz ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych (Dz. U. z 2006 r. Nr 222, poz. 1629) do nabycia własności rzeczy lub praw majątkowych, które nastąpiło przed dniem 1 stycznia 2007 r., stosuje się przepisy ustawy o podatku od spadków i darowizn w brzmieniu obowiązującym na dzień 31 grudnia 2006 r.

Stosownie do art. 16 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn - w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2006 r. - w przypadku nabycia budynku mieszkalnego lub jego części, lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość, spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego oraz wynikających z przydziału spółdzielni mieszkaniowych: prawa do domu jednorodzinnego lub prawa do lokalu w małym domu mieszkalnym w drodze spadku lub darowizny przez osoby zaliczane do I grupy podatkowej - nie wlicza się do podstawy opodatkowania ich wartości do łącznej wysokości nieprzekraczającej 110 m 2 powierzchni użytkowej budynku lub lokalu.

Według zapisu art. 16 ust. 2 ww. ustawy z omawianej ulgi mogą skorzystać nabywcy, którzy łącznie spełniają następujące warunki:

1. są obywatelami polskimi lub mają miejsce stałego pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;
   
2. nie są właścicielami innego budynku mieszkalnego lub lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość bądź będąc nimi przeniosą własność budynku lub lokalu na rzecz zstępnych, Skarbu Państwa lub gminy;
   
3. nie dysponują spółdzielczym lokatorskim prawem do lokalu lub nie są właścicielami spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego oraz wynikających z przydziału spółdzielni mieszkaniowych: prawa do domu jednorodzinnego lub prawa do lokalu w małym domu mieszkalnym, a w razie dysponowania tymi prawami przekażą je zstępnym lub przekażą do dyspozycji spółdzielni, w terminie 3 miesięcy od dnia złożenia zeznania podatkowego;
   
4. nie są najemcami lokalu lub budynku lub
5. będą zamieszkiwać w nabytym lokalu lub budynku przez 5 lat:
   1. od dnia złożenia zeznania podatkowego - jeżeli w chwili złożenia zeznania nabywca mieszka w nabytym lokalu lub budynku,
   2. od dnia zamieszkania w nabytym lokalu lub budynku - jeżeli nabywca zamieszka w ciągu roku od dnia złożenia zeznania podatkowego.
      
      

W związku z powyższym stwierdzić należy, że zasadniczym celem ustawodawcy jest zwolnienie bliskich spadkodawcy lub darczyńcy od obciążeń podatkowych z tytułu nabycia nieruchomości mieszkaniowej, gdy nie dysponują innym mieszkaniem czy domem i będą mieszkać w uzyskanej nieruchomości przez 5 lat.

W myśl art. 16 ust. 7 omawianej ustawy - w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2006 r. - nie stanowi jednak podstawy do wygaśnięcia decyzji zbycie udziału w budynku lub lokalu na rzecz innego ze spadkobierców lub obdarowanych oraz zbycie budynku lub lokalu, jeżeli było ono uzasadnione koniecznością zmiany warunków mieszkaniowych, a nabycie innego budynku lub uzyskanie pozwolenia na jego budowę albo nabycie innego lokalu nastąpiło nie później niż w ciągu sześciu miesięcy od dnia zbycia.

Na tle powyższego stwierdzić należy, że wśród enumeratywnie wymienionych warunków art. 16 ust. 2 ww. ustawy, nie wymieniono zakazu zbycia nabytego w drodze dziedziczenia mieszkania. Ponadto prawo do tej ulgi przysługuje również w przypadkach, gdy wymienione osoby - po zamieszkaniu w nabytym w ten sposób budynku lub lokalu - znajdują się w sytuacji życiowej powodującej konieczność zmiany warunków mieszkaniowych, skutkującą zbyciem przedmiotu darowizny czy masy spadkowej, przed upływem okresu określonego w art. 16 ust. 2 pkt 5 ustawy. Zatem jeżeli spadkobierca - nabywca budynku lub lokalu nadal będzie w nim zamieszkiwał, pomimo zbycia tytułu prawnego do tego budynku lub lokalu, to zostanie spełniony warunek, o którym mowa w art. 16 ust. 2 pkt 5 ustawy.

Z przedstawionego we wniosku opisu zdarzenia przyszłego wynika, że postanowieniem sądu 4 stycznia 2013 r. Wnioskodawca nabył nieruchomość gruntową zabudowaną budynkiem mieszkalnym jako jedyny spadkobierca ustawowy, zaliczony do I grupy podatkowej. Spadek odziedziczył po rodzicach, którzy zmarli: ojciec - w lutym 1984 r., matka - w lutym 2006 r. Zeznania podatkowe SD-3 Wnioskodawca złożył do Urzędu Skarbowego 4 lutego 2013 r. Decyzjami z dnia 12.03.2013 r. Naczelnika Urzędu Skarbowego wymiar podatku został ustalony z uwzględnieniem ulgi przysługującej z mocy art. 16 ustawy o podatku od spadków i darowizn,w brzmieniu obowiązującym do końca 2006 r. W złożonym oświadczeniu Wnioskodawca zobowiązał się, że „będę zamieszkiwać w nabytym lokalu lub budynku przez 5 lat od dnia złożenia zeznania podatkowego”. W odziedziczonym budynku Wnioskodawca mieszka od wielu lat i zamierza mieszkać nadal. W najbliższej przyszłości chciałby jednak przekazać nieruchomość w formie darowizny swojej żonie. Przekazanie darowizny nastąpiłoby przy jednoczesnym ustanowieniu dożywotniej służebności mieszkania na rzecz Wnioskodawcy.

Reasumując, należy stwierdzić, iż skoro w opisanym we wniosku lokalu mieszkalnym Wnioskodawca będzie nadal zamieszkiwać, pomimo zbycia go tytułem darowizny, to nie utraci z tego powodu prawa do ulgi przewidzianej w art. 16 ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2012 r., poz. 270). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.