Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy
ITPP1/443-495/14/DM
z 21 lipca 2014 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r. poz. 749, z późn. zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 5 kwietnia 2014 r. (data wpływu 7 maja 2014 r.) o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania czynności świadczonych na rzecz mieszkańców oraz prawa do odliczenia podatku naliczonego z tytułu budowy przydomowych oczyszczalni –jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 7 maja 2014 r. został złożony wniosek o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania czynności świadczonych na rzecz mieszkańców oraz prawa do odliczenia podatku naliczonego z tytułu budowy przydomowych oczyszczalni.

W złożonym wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Gmina, jako jednostka samorządu terytorialnego wykonuje zadania publiczne określone przepisami prawa. W myśl art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2013 r., poz. 594) gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność. Do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów (art. 6 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym). Stosownie do postanowień art. 7 ust. 1 pkt 3 wyżej wymienionej ustawy do zadań własnych Gminy należą sprawy wodociągów i zaopatrzenia w wodę, kanalizacji, usuwania i oczyszczania ścieków komunalnych, utrzymania czystości i porządku oraz urządzeń sanitarnych, wysypisk i unieszkodliwiania odpadów komunalnych, zaopatrzenia w energię elektryczną i cieplną oraz gaz.

Gmina jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług (VAT). Gmina w 2013 r. poniosła wydatki na realizację inwestycji polegającej na budowie przydomowych oczyszczalni ścieków. Przydomowa oczyszczalnia ścieków jest indywidualną instalacją do oczyszczania ścieków dla danej nieruchomości.

Niniejsza inwestycja była realizowana z udziałem środków Unii Europejskiej w ramach Programu Operacyjnego „Z”, w ramach środka 4 objętego osią priorytetową – Z. Podatek VAT nie był kosztem kwalifikowalnym. Faktury VAT związane z realizacją przedmiotowej inwestycji były wystawiane na Gminę jako nabywcę.

Dodatkowo Gmina zawarła z mieszkańcami umowy użyczenia, na podstawie których mieszkańcy zobowiązali się udostępnić nieruchomości stanowiące ich własność dla celów budowy i eksploatacji przydomowych oczyszczalni ścieków. Na podstawie przedmiotowych umów mieszkańcy zobowiązali się jednocześnie do pokrywania kosztów eksploatacji i bieżącej konserwacji wybudowanych i oddanych do użytku przydomowych oczyszczalni ścieków. Wybudowane i udostępnione mieszkańcom przydomowe oczyszczalnie ścieków są i pozostaną przez okres 5 lat, jako środki trwałe, własnością Gminy. Wszystkie powstałe w ramach inwestycji budowle oraz zakupione towary zostały przyjęte na stan środków trwałych Gminy. Zgodnie z zawartą umową, po 5 latach przydomowe oczyszczalnie ścieków zostaną przekazane właścicielom nieruchomości, na rzecz których zostały wybudowane.

W związku z realizacją przydomowych oczyszczalni ścieków, mieszkańcy ponosili na rzecz Gminy opłaty na podstawie umów darowizny, zawartych indywidualnie pomiędzy Gminą a konkretnymi mieszkańcami Gminy. Zgodnie z przedmiotowymi umowami, mieszkańcy zobowiązali się do wpłaty kwoty pieniężnej w wysokości 3500,00 zł na rachunek bankowy Gminy, którą to kwotę pieniężną Gmina zobowiązała się przeznaczyć na realizację inwestycji polegającą na budowie przydomowych oczyszczalni ścieków. W umowach darowizny dodatkowo zastrzeżono, że jeśli Gmina nie otrzyma wspomnianego wcześniej we wniosku dofinansowania ze środków Unii Europejskiej, bądź nie wykorzysta przekazanej przez mieszkańców kwoty pieniężnej w terminie 1 roku od dnia podpisania umów, przekazana kwota pieniężna zostanie zwrócona mieszkańcom.

W umowach cywilnoprawnych użyczenia części nieruchomości dodano, że realizacja projektu instalacji przydomowych oczyszczalni ścieków będzie możliwa po spełnieniu określonych warunków, z których to jednym z warunków jest uzyskanie od mieszkańców wspomnianych kwot środków pieniężnych w wysokości 3500,00 zł oraz, że Gmina może odstąpić od wykonywania przydomowej oczyszczalni ścieków w przypadku nie otrzymania od mieszkańców tej kwoty.

W konsekwencji, budowa przydomowych oczyszczalni ścieków była uzależniona od wniesienia wpłaty przez mieszkańców Gminy.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania.

1. Czy wniesione przez mieszkańców kwoty pieniężne na podstawie umowy darowizny można uznać za wynagrodzenie z tytułu świadczenia przez Gminę usług i w związku z tym będą one podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarowi usług (VAT)?
2. Czy Gmina ma prawo do odliczania podatku VAT wynikającego z faktur VAT dokumentujących wydatki na budowę przydomowych oczyszczalni ścieków?
3. Czy w przypadku gdy Gmina przeniesie własność oczyszczalni wówczas taka transakcja nie będzie stanowić odrębnej czynności opodatkowanej VAT, ale będzie stanowić element całościowej usługi świadczonej przez Gminę na rzecz mieszkańców, natomiast w przypadku gdyby Gmina z tytułu przeniesienia własności pobrała opłatę w związku z przeniesieniem własności, wówczas taka opłata będzie zwiększać podstawę opodatkowania VAT?

Ad. 1. Zdaniem Wnioskodawcy wniesione przez mieszkańców kwoty pieniężne należy uznać za wynagrodzenie z tytułu świadczenia przez Gminę usług i w związku z tym będą one podlegać opodatkowaniem podatkiem od towarów i usług (VAT).

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarowi usług (Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054, z późn.zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu ww. podatkiem podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Przez dostawę towarów rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (art. 7 ust. 1 ustawy o VAT). Pieniądz, jako środek płatniczy nie jest towarem i nie mieści się w granicach ww. definicji ustawowej.

Natomiast w myśl art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 tej ustawy rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 ustawy o VAT, w tym również:

1. przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej,
2. zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
3. świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Aby uznać dane świadczenie za odpłatne świadczenie usług, musi istnieć stosunek prawny pomiędzy świadczącym usługę a odbiorcą, a w zamian za wykonanie usługi powinno zostać wypłacone wynagrodzenie. Musi istnieć bezpośredni związek pomiędzy świadczoną usługą i przekazanym za nią wynagrodzeniem. Oznacza to, że z danego stosunku prawnego, na podstawie którego wykonywana jest usługa, musi wynikać wyraźna, bezpośrednia korzyść na rzecz świadczącego usługę.

Z przedstawionego we wniosku zdarzenia wynika, że Gmina, będąca czynnym podatnikiem podatku VAT, otrzymała od wybranych mieszkańców kwotę pieniężną na konkretny cel, jakim było wybudowanie przydomowych oczyszczalni ścieków. Dodatkowo, jak wspomniano w opisie stanu faktycznego, Gmina zawarła z mieszkańcami umowy użyczenia części nieruchomości, w których zastrzeżono, że realizacja projektu instalacji przydomowych oczyszczalni ścieków będzie możliwa po spełnieniu określonych warunków, z których to jednym z warunków jest uzyskanie od mieszkańców wspomnianych kwot środków pieniężnych w wysokości 3500,00 zł (par. 6 Umowy użyczenia) oraz, że Gmina może odstąpić od wykonywania przydomowej oczyszczalni ścieków w przypadku nie otrzymania od mieszkańców tej kwoty. Biorąc pod uwagę te zastrzeżenia, zdaniem Wnioskodawcy, zawarta z mieszkańcami umowa darowizny kwoty pieniężnej ma odpłatny i wzajemny charakter, gdyż w zamian za wpłatę kwoty pieniężnej przez konkretnego mieszkańca, Gmina zobowiązała się do wybudowania przydomowej oczyszczalni ścieków dla budynku mieszkalnego będącego jego własnością.

Pomiędzy świadczeniem, do którego zobowiązała się Gmina i przekazanymi na jego realizację środkami pieniężnymi przez mieszkańców istnieje bezpośredni związek.

Biorąc powyższe pod uwagę, wpłaty dokonane na jego rzecz przez mieszkańców Gminy stanowią wynagrodzenie z tytułu świadczenia przez Gminę usług i podlegają opodatkowaniu podatkiem VAT w wysokości otrzymanych przez Gminę środków.

Ad. 2. Zdaniem Wnioskodawcy, Gmina ma prawo do odliczania podatku VAT wynikającego z faktur VAT dokumentujących wydatki na budowę przydomowych oczyszczalni ścieków.

Zdaniem Wnioskodawcy, stosownie do postanowień art. 15 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Natomiast zgodnie z ust. 6 tego artykułu, nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Z powołanych wyżej przepisów wynika, że, co do zasady, gmina jako jednostka samorządu terytorialnego nie powinna być uznawana za podatnika podatku od towarów i usług. Natomiast wykonywane przez gminę czynności o charakterze cywilnoprawnym skutkują uznaniem jej za podatnika podatku od towarów i usług.

W świetle wskazanego unormowania zawarcie przez Gminę, jako jednostkę samorządu terytorialnego, umów cywilnoprawnych z mieszkańcami, w których to mieszkańcy zobowiązują się do wpłaty na rzecz Gminy określonej kwoty pieniężnej, w zamian za co Gmina zobowiązuje się do wybudowania przydomowych oczyszczalni ścieków dla budynków będących ich własnością, będzie skutkowało opodatkowaniem tych czynności na zasadach ogólnych, zgodnie z art. 5 ust. 1 w związku z art. 8 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług.

Stosownie do postanowień art. 86 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15 ustawy przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Kwotę podatku naliczonego – na podstawie art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a ustawy stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług.

Z powyższego wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego). Tym samym należy uznać, że jeżeli wydatki ponoszone na inwestycję są powiązane z działalnością opodatkowaną Gminy, wówczas przysługuje jej pełne prawo do. odliczenia podatku VAT.

W ocenie Wnioskodawcy, w przedmiotowej sprawie, po zawarciu z mieszkańcami umów cywilnoprawnych dojdzie do odpłatnego świadczenia usług w rozumieniu art. 5 ust 1 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług, co zostało uzasadnione przez Wnioskodawcę w stanowisku do pytania 1. Wobec powyższego, oraz mając na uwadze, że Gmina jest zarejestrowanym, czynnym podatnikiem podatku VAT warunki uprawniające Gminę do odliczenia podatku zostaną spełnione.

Zgodnie z powyższym, w ocenie Gminy, będzie jej przysługiwało pełne prawo do odliczenia podatku od towarów i usług z tytułu zakupów związanych z budową przydomowych oczyszczalni ścieków.

Ad. 3. Zdaniem Wnioskodawcy, w przypadku gdy Gmina przeniesie własność oczyszczalni wówczas taka transakcja nie będzie stanowić odrębnej czynności opodatkowanej VAT ale będzie stanowić element całościowej usługi świadczonej przez Gminę na rzecz mieszkańców. Zgodnie z art. 5 ustawy o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zwanym dalej „podatkiem”, podlega m.in. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Gmina zawierając umowę z mieszkańcami zobowiązała się do świadczenia mającego na celu budowę przydomowych oczyszczalni ścieków.

W związku z faktem, że na rzecz Gminy mieszkańcy zobowiązali się do zapłaty określonych kwot, świadczenie takie powinno być opodatkowane VAT. Biorąc pod uwagę, że zgodnie z umową dochodzić ma do przeniesienia własności oczyszczalni na rzecz mieszkańców, należy uznać, że czynność ta wynika z tego samego stosunku prawnego.

Wnioskodawca wskazał, że zgodnie z art. 29 ustawy o VAT w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2013 r. podstawą opodatkowania jest obrót. Z kolei, obrotem jest kwota należna z tytułu sprzedaży, pomniejszona o kwotę należnego podatku.

Natomiast zgodnie z art. 29a ustawy o VAT, podstawą opodatkowania co do zasady jest wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z otrzymanymi dotacjami, subwencjami i innymi dopłatami o podobnym charakterze mającymi bezpośredni wpływ na cenę towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika.

Powyższe przepisy wskazują zatem, że podstawę opodatkowania powinna stanowić cała kwota należna z tytułu sprzedaży, tj. gdyby przeniesienie własności wiązało się z opłatą ze strony mieszkańców, taka kwota zwiększałaby podstawę opodatkowania VAT.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny stanowiska Wnioskodawcy.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Białymstoku, ul. H. Sienkiewicza 84, 15-950 Białystok, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy). Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, 87-100 Toruń, ul. Św. Jakuba 20.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.