Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach
IBPBII/1/415-310/14/BJ
z 8 lipca 2014 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz.U. z 2012 r., poz. 749 ze zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz.U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) – Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Finansów, stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku, który wpłynął do Biura – 10 kwietnia 2014 r.), uzupełnionym 5 czerwca 2014 r., o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania kwoty rekompensaty z tytułu ustanowienia służebności przesyłu – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 10 kwietnia 2014 r. wpłynął do Biura ww. wniosek o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania kwoty rekompensaty z tytułu ustanowienia służebności przesyłu.

Z uwagi na fakt, iż wniosek nie spełniał wymogów formalnych, w piśmie z 26 maja 2014 r. znak: IBPB II/1/415-310/14/BJ wezwano Wnioskodawcę o jego uzupełnienie. Przedmiotowy wniosek uzupełniono 5 czerwca 2014 r.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

W 2013 roku Wnioskodawca wraz z żoną otrzymał od Przedsiębiorstwa kwotę 4.596 zł jako rekompensatę z tytułu ograniczenia użytkowania ich wspólnej działki gruntowej, spowodowanego ułożeniem na terenie działki rurociągu o średnicy 800 mm wód słonych, odprowadzającego wody dołowe z Kopalni. Ułożenie rurociągu powoduje wyłączenie części działki (ok. 8 arów) z możliwości jej przyszłego przeznaczenia na cele budownictwa mieszkaniowo-usługowego, co przewiduje plan zagospodarowania przestrzennego Gminy. Ułożenie rurociągu obniża również wartość działki w przypadku jej przyszłej sprzedaży.

Otrzymaną kwotę Wnioskodawca wraz z żoną traktuje jako zaledwie częściową rekompensatę z tytułu ograniczenia sposobu użytkowania ok. 1/4 powierzchni całej działki gruntowej oraz jej wartości handlowej na okres kilkudziesięciu następnych lat – według informacji Przedsiębiorstwa okres użytkowania rurociągu przewidziany jest na ok. 80-90 lat. Zapłacenie podatku dochodowego od osób fizycznych w łącznej wysokości 1.470,72 zł tym bardziej zmniejsza wartość rekompensaty.

W piśmie stanowiącym uzupełnienie wniosku Wnioskodawca doprecyzował stan faktyczny i wskazał, że:

• Kwota została wypłacona jednorazowo jako wynagrodzenie z tytułu odszkodowania za ustanowienie służebności przesyłu.
• Świadczenie dotyczyło ustanowienia służebności przesyłu.
• Świadczenie zostało wypłacone na podstawie ugody pozasądowej.
• W ugodzie nie przytoczono podstawy prawnej.
• Przedsiębiorstwo jest podmiotem uprawnionym do prowadzenie inwestycji i utrzymania infrastruktury technicznej (kanalizacyjnej) odprowadzania wód słonych dołowych z kopalni.
• Działka, na której realizowano inwestycję ułożenia rurociągu wchodzi w skład gospodarstwa rolnego opodatkowanego podatkiem rolnym.
  
  

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy właściwe jest pobranie podatku dochodowego od osób fizycznych jeśli ustanowienie służebności przesyłu powoduje ograniczenie możliwości użytkowania i utratę części wartości handlowej działki gruntowej, na której został położony rurociąg?

Zdaniem Wnioskodawcy, otrzymana kwota z tytułu ułożenia na jego działce rurociągu na okres kilkudziesięciu lat ma charakter odszkodowania za utracone możliwości zagospodarowania lub obniżenia wartości całej działki a nie charakter wynagrodzenia opodatkowanego podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Na poparcie swego stanowiska Wnioskodawca przywołał wyroki w sprawie służebności przesyłu, tj.:

• wyrok NSA z dnia 29 września 2011 r. sygn. akt II FSK 654/10,
• wyrok NSA z dnia 1 czerwca 2011 r. sygn. akt II FSK 88/10,
• wyrok WSA w Szczecinie z dnia 6 kwietnia 2011 r.

i wskazał, że przytoczone orzecznictwo uznaje zwolnienie podatkowe z art. 21 ust. 1 pkt 120 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych z tytułu świadczeń za ustanowienie służebności przesyłu.

Wnioskodawca wskazał, że włączył kwotę 4.596 zł do wspólnego opodatkowania wraz z małżonką, co spowodowało zwiększenie jego podatku we wspólnym zeznaniu podatkowym o kwotę 1.470,72 zł. Wnioskodawca uważa, że po otrzymaniu interpretacji będzie mógł wystąpić o zwrot nadpłaconej kwoty.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz.U. z 2012 r., poz. 361 ze zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlegają zatem wszelkie dochody osiągane przez podatnika, z wyjątkiem tych dochodów, które zostały enumeratywnie wymienione przez ustawodawcę jako zwolnione z podatku, bądź od których zaniechano poboru podatku, w drodze rozporządzenia wydanego przez Ministra Finansów.

Zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 120 ww. ustawy wolne od podatku są odszkodowania wypłacone, na podstawie wyroków sądowych i zawartych umów (ugód), posiadaczom gruntów wchodzących w skład gospodarstwa rolnego, z tytułu:

1. ustanowienia służebności gruntowej,
2. rekultywacji gruntów,
3. szkód powstałych w uprawach rolnych i drzewostanie

-w wyniku prowadzenia na tych gruntach, przez podmioty uprawnione na podstawie odrębnych przepisów, inwestycji dotyczących budowy infrastruktury przesyłowej ropy naftowej i produktów rafinacji ropy naftowej oraz budowy urządzeń infrastruktury technicznej, o których mowa w art. 143 ust. 2 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz.U. z 2010 r. Nr 102, poz. 651 z późn. zm.).

Powołany wyżej przepis art. 143 ust. 2 ustawy o gospodarce nieruchomościami stanowi, że przez budowę urządzeń infrastruktury technicznej rozumie się budowę drogi oraz wybudowanie pod ziemią, na ziemi albo nad ziemią przewodów lub urządzeń wodociągowych, kanalizacyjnych, ciepłowniczych, elektrycznych, gazowych i telekomunikacyjnych.

Wskazać przy tym należy, że ww. zwolnienie przysługuje tylko i wyłącznie posiadaczom gruntów wchodzących w skład gospodarstwa rolnego, którego to pojęcia ustawa o podatku dochodowym nie definiuje. W celu wyjaśnienia tej kwestii odsyła jednak, zgodnie z dyspozycją art. 2 ust. 4 ww. ustawy, do przepisów ustawy z dnia 15 listopada 1984 r. o podatku rolnym (Dz.U. z 2013 r., poz. 1381 ze zm.).

Stosownie do art. 1 ustawy o podatku rolnym, opodatkowaniu podatkiem rolnym podlegają grunty sklasyfikowane w ewidencji gruntów i budynków jako użytki rolne lub jako grunty zadrzewione i zakrzewione na użytkach rolnych, z wyjątkiem gruntów zajętych na prowadzenie działalności gospodarczej innej niż działalność rolnicza. Natomiast art. 2 ust. 1 tej ustawy stanowi, iż za gospodarstwo rolne uważa się obszar gruntów, o których mowa w art. 1, o łącznej powierzchni przekraczającej 1 ha lub 1 ha przeliczeniowy, stanowiących własność lub znajdujących się w posiadaniu osoby fizycznej, osoby prawnej albo jednostki organizacyjnej, w tym spółki, nieposiadającej osobowości prawnej.

W myśl art. 285 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz.U. 2014 r. poz. 121) nieruchomość można obciążyć na rzecz właściciela innej nieruchomości (nieruchomości władnącej) prawem, którego treść polega bądź na tym, że właściciel nieruchomości władnącej może korzystać w oznaczonym zakresie z nieruchomości obciążonej, bądź na tym, że właściciel nieruchomości obciążonej zostaje ograniczony w możności dokonywania w stosunku do niej określonych działań, bądź też na tym, że właścicielowi nieruchomości obciążonej nie wolno wykonywać określonych uprawnień, które mu względem nieruchomości władnącej przysługują na podstawie przepisów o treści i wykonywaniu własności (służebność gruntowa).

Natomiast zgodnie z art. 305¹ Kodeksu cywilnego, nieruchomość można obciążyć na rzecz przedsiębiorcy, który zamierza wybudować lub którego własność stanowią urządzenia, o których mowa w art. 49 § 1, prawem polegającym na tym, że przedsiębiorca może korzystać w oznaczonym zakresie z nieruchomości obciążonej, zgodnie z przeznaczeniem tych urządzeń (służebność przesyłu).

Stosownie do art. 305⁴ Kodeksu cywilnego, do służebności przesyłu stosuje się odpowiednio przepisy o służebnościach gruntowych.

W myśl art. 305² § 1 Kodeksu cywilnego, jeżeli właściciel nieruchomości odmawia zawarcia umowy o ustanowienie służebności przesyłu, a jest ona konieczna dla właściwego korzystania z urządzeń, o których mowa w art. 49 § 1, przedsiębiorca może żądać jej ustanowienia za odpowiednim wynagrodzeniem.

Jeżeli przedsiębiorca odmawia zawarcia umowy o ustanowienie służebności przesyłu, a jest ona konieczna do korzystania z urządzeń, o których mowa w art. 49 § 1, właściciel nieruchomości może żądać odpowiedniego wynagrodzenia w zamian za ustanowienie służebności przesyłu (art. 305² § 2 Kodeksu cywilnego).

W świetle powyższego, służebność przesyłu jest ustanawiana na rzecz przedsiębiorcy za odpowiednim wynagrodzeniem należnym od przedsiębiorcy na rzecz właściciela nieruchomości obciążonej. Wymaga to zawarcia stosownej umowy przez zainteresowane strony albo wydania konstytutywnego orzeczenia sądu (postanowienia), zapadającego na wniosek strony występującej z roszczeniem o ustanowienie służebności przesyłu.

Z wniosku wynika, że w 2013 roku Wnioskodawca wraz z żoną otrzymał od Przedsiębiorstwa kwotę 4.596 zł jako rekompensatę z tytułu ograniczenia użytkowania ich wspólnej działki gruntowej, spowodowanego ułożeniem na terenie działki rurociągu o średnicy 800 mm wód słonych, odprowadzającego wody dołowe z Kopalni. Przedsiębiorstwo jest podmiotem uprawnionym do prowadzenia inwestycji i utrzymania infrastruktury technicznej (kanalizacyjnej) odprowadzania wód słonych dołowych z kopalni. Działka, na której realizowano inwestycję ułożenia rurociągu wchodzi w skład gospodarstwa rolnego opodatkowanego podatkiem rolnym. Kwota została wypłacona jednorazowo jako wynagrodzenie z tytułu odszkodowania za ustanowienie służebności przesyłu. Świadczenie zostało wypłacone na podstawie ugody pozasądowej.

Wnioskodawca uważa, że otrzymana kwota ma charakter odszkodowania i korzysta ze zwolnienia na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 120 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Z przywołanego przepisu art. 21 ust. 1 pkt 120 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wynika, że zwolnieniu określonemu w tym przepisie podlegają tylko odszkodowania wypłacone na podstawie wyroków sądowych i zawartych umów (ugód) posiadaczom gruntów wchodzących w skład gospodarstwa rolnego w rozumieniu art. 2 ust. 1 ustawy o podatku rolnym z tytułu ustanowienia służebności gruntowej, rekultywacji gruntów oraz szkód poniesionych w uprawach rolnych i drzewostanie w wyniku prowadzonych na tych gruntach określonych inwestycji.

Odnosząc się do kwestii zastosowania analizowanego zwolnienia w sytuacji ustanowienia służebności przesyłu Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 26 listopada 2013 r. sygn. akt 3050/11 stwierdził, że „ustanowienie nowego rodzaju służebności odnoszącej się do inwestycji polegających na budowie urządzeń infrastruktury technicznej wychodziło naprzeciw potrzebom gospodarczym i w sposób ustawowy regulowało istniejącą już, zapoczątkowaną uchwałą Sądu Najwyższego z dnia 17 stycznia 2003 r. sygn. akt III CZP 79/02, praktykę ustanawiania służebności gruntowych dla realizacji tych inwestycji. Zastąpienie zatem takiej służebności służebnością przesyłu, oznacza, że po dniu 2 sierpnia 2008 r. nie jest już możliwe ustanowienie służebności gruntowej dla realizacji inwestycji polegających na budowie urządzeń infrastruktury technicznej, lecz jedynie służebności przesyłu, której istota jest taka sama jak w przypadku wcześniej stosowanej służebności gruntowej. Wobec tego, zastąpienie w sferze cywilistycznej służebności gruntowej służebnością przesyłu (spowodowane ustawowym uregulowaniem tej problematyki) ustanawianą w związku z budową lub użytkowaniem przedmiotowych urządzeń (sieci), nie zmieniło ani celu, ani treści tych służebności. Jednocześnie, w ocenie NSA, trudno przyjąć, aby wprowadzeniu nowych rozwiązań na gruncie prawa cywilnego, towarzyszyło założenie i zamiar ustawodawcy dokonania modyfikacji w systemie zwolnień podatkowych. Pozostawienie po dniu 2 sierpnia 2008 r. omawianego przepisu w niezmienionym brzmieniu, zdaniem NSA, należy interpretować jako brak zamiaru ustawodawcy wyeliminowania przedmiotowego zwolnienia podatkowego, a poprzestanie na literalnej wykładni tego przepisu prowadzi do niedających się zaakceptować w państwie prawa wniosków. Zatem przy uwzględnieniu wykładni historycznej i funkcjonalnej, NSA uznał, że zwolnienie, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 120 lit. a) ustawy PIT, odnosi się do ustanawianych służebności przesyłu .”

Mając na uwadze przedstawiony we wniosku stan faktyczny oraz powyższe stanowisko NSA odzwierciedlające jednolitą i utrwaloną linię orzecznictwa w przedmiotowej kwestii, jak również akceptującą tę wykładnię interpretację ogólną Ministra Finansów z dnia 21 maja 2014 r., znak DD3/033/126/CRS/14/RD-46264/14, stwierdzić należy, że otrzymane przez Wnioskodawcę na podstawie zawartej ugody pozasądowej wynagrodzenie za ustanowienie służebności przesyłu na działce wchodzącej w skład gospodarstwa rolnego w związku z budową urządzeń infrastruktury technicznej (rurociągu), o których mowa w art. 143 ust. 2 ustawy o gospodarce nieruchomościami może skorzystać ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych w związku z wypełnieniem dyspozycji cytowanego przepisu art. 21 ust. 1 pkt 120 lit. a) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Wobec powyższego, stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Z uwagi na to, że interpretacje prawa podatkowego wydawane są w indywidualnej sprawie zainteresowanego (co wynika z treści art. 14b § 1 ustawy Ordynacja podatkowa), wywierają skutki prawne w stosunku do tego podmiotu, do którego są skierowane. Niniejsza interpretacja jest wiążąca dla Wnioskodawcy, jako osoby występującej z wnioskiem, natomiast nie wywołuje skutków prawnych dla małżonki Wnioskodawcy. W związku z powyższym w celu uzyskania pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego przez małżonkę, winna ona złożyć odrębny wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej i uiścić odpowiednia opłatę.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach ul. Prymasa S. Wyszyńskiego 2, 44-100 Gliwice, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz.U. z 2012 r., poz. 270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.