Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy
ITPP1/443-621/14/KM
z 4 września 2014 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r., poz. 749, z późn. zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko - przedstawione we wniosku z dnia 30 maja 2014 r. (data wpływu 4 czerwca 2014 r.) uzupełnionym w dniu 1 września 2014 r., o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie braku opodatkowania kwot dokonanych przez przyszłych najemców oraz braku prawa do odliczenia podatku naliczonego związanego z pracami budowlanymi - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 4 czerwca 2014 r. został złożony ww. wniosek uzupełniony w dniu 1 września 2014 r. o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie braku opodatkowania kwot dokonanych przez przyszłych najemców oraz braku prawa do odliczenia podatku naliczonego związanego z pracami budowlanymi.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Wnioskodawca (Sp. z o.o.) jest w 100% spółką gminną. W ramach umowy podpisanej z gminą od 1 stycznia 2010 r. Spółka wykonuje zadanie, polegające na zarządzie i administrowaniu lokalami gminnymi, mieszkalnymi i użytkowymi. Czynsze za lokale są przychodem spółki.

Do lipca 2011 r. lokal przy ulicy K. w J. był lokalem użytkowo-mieszkalnym, dwie kondygnacje wynajmowało przedszkole niepubliczne, a jedną kondygnację zajmowały dwa lokale mieszkalne. W grudniu 2012 r. Burmistrz podjął decyzję o zmianie sposobu użytkowania części użytkowej na mieszkalną i podziale na lokale mieszkalne. Lokatorzy, którzy otrzymali te lokale, w drodze porozumienia wyrazili zgodę na udział w kosztach przerobienia wspólnych instalacji; elektrycznej, centralnego ogrzewania i wodno-kanalizacyjnej. Przyszli lokatorzy dokonali wpłat w wysokości 5.000 zł do Wnioskodawcy (Sp. z o.o.), na co zostały wystawiane faktury sprzedaży i naliczono VAT 23%, gdyż „potraktowano tę część kamienicy jako użytkową (brak pozwolenia na użytkowanie)”.

Umowy najmu lokali zostały wydane przez Gminę 7 maja br. na najem od 1 czerwca 2014 r. Budynek jest własnością Gminy, wobec tego nakłady na inwestycję wynoszące 42.476,80 zł będą przez Spółkę „odnoszone w koszty wg amortyzacji” w obcym środku trwałym.

Przychodem Spółki będą czynsze za lokale mieszkalne zwolnione z VAT (kwota czynszu obejmuje stawkę za posiadane metry lokalu) oraz należności za wodę i ścieki. Lokatorzy we własnym zakresie będą ogrzewać pomieszczenia (piec c.o. zakupiła Spółka), za wodę i ścieki będą wystawiane odrębne faktury.

W związku z wykonywanymi pracami budowlanymi ww. budynku od zakupów materiałów nie odliczano VAT, ponieważ w przyszłości przychodem Spółki będą czynsze za lokale mieszkalne zwolnione z VAT.

W uzupełnieniu do wniosku wskazano, że wpłaty dokonane przez mieszkańców budynku przy ul. K. są wpłatami dobrowolnymi na pokrycie przerabianych instalacji wspólnych – elektrycznej, centralnego ogrzewania i wodno-kanalizacyjnej, polegającej na wprowadzeniu instalacji tylko do poszczególnych lokali, a rozprowadzenie instalacji wewnątrz lokali dokonywali poszczególni lokatorzy we własnym zakresie i na własny koszt.

Lokatorzy otrzymali przydział lokali komunalnych we wrześniu 2013 r., a najem lokali nastąpił 1 czerwca 2014 r. i od tego miesiąca naliczany jest czynsz wg posiadanych metrów i zatwierdzonych stawek. Wpłaty dokonane przez lokatorów nie mają wpływu na wysokość czynszu.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania:

1. Czy prawidłowo zastosowano stawkę VAT 23% do wpłaty dokonanych przez przyszłych lokatorów, na poczet wykonywanych prac remontowych w celu przystosowania pomieszczeń na lokale mieszkalne?
2. Czy prawidłowo nie odliczono VAT od zakupów materiałów i usług do inwestycji?

Zdaniem Wnioskodawcy, częściowy zwrot nakładów dokonany przez przyszłych lokatorów „nie stanowi i nie będzie w przyszłości stanowić przez Nich prawa do rozporządzania tymi nakładami, a zafakturowana wpłata nie jest ani dostawą towaru ani świadczeniem usługi”, wobec tego „nie skutkowała w Spółce obowiązku w zakresie VAT”. Nie należało wpłaty opodatkować podatkiem VAT.

W związku z tym, iż w przyszłości przychód z tytułu czynszu będzie zwolniony z VAT wobec tego od zakupów i usług nie było prawa do odliczania podatku VAT naliczonego.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Z art. 7 ust. 1 cyt. ustawy wynika, że przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

W myśl postanowień art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

1. przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
2. zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
3. świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Mając na uwadze powyższe przepisy należy wskazać, że pod pojęciem usługi (świadczenia) należy rozumieć każde zachowanie, na które składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś na rzecz innej osoby), jak i zaniechanie (nieczynienie bądź też tolerowanie). Przy ocenie charakteru świadczenia jako usługi należy mieć na względzie, że ustawa zalicza do grona usług każde świadczenie, które nie jest dostawą w myśl art. 7 ustawy. Zauważyć należy, że usługą będzie tylko takie świadczenie, w przypadku którego istnieje bezpośredni konsument, odbiorca świadczenia odnoszący korzyść o charakterze majątkowym. W związku z powyższym czynność podlega opodatkowaniu jedynie wówczas, gdy wykonywana jest w ramach umowy zobowiązaniowej, a jedna ze stron transakcji może zostać uznana za bezpośredniego beneficjenta tej czynności. Przy czym związek pomiędzy otrzymywaną płatnością a świadczeniem na rzecz dokonującego płatności musi mieć charakter bezpośredni i na tyle wyraźny, aby można powiedzieć, że płatność następuje w zamian za to świadczenie.

Zatem aby uznać dane świadczenie za odpłatne świadczenie, musi istnieć stosunek prawny pomiędzy świadczącym usługę a odbiorcą, a w zamian za wykonanie usługi powinno zostać wypłacone wynagrodzenie. Musi istnieć bezpośredni związek pomiędzy świadczoną usługą i przekazanym za nią wynagrodzeniem. Oznacza to, że z danego stosunku prawnego, na podstawie którego wykonywana jest usługa, musi wynikać wyraźna, bezpośrednia korzyść na rzecz świadczącego usługę.

Odnosząc się do kwestii ustalenia podstawy opodatkowania wskazać należy, że zgodnie z obowiązującym do dnia 31 grudnia 2013 r. art. 29 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, podstawą opodatkowania jest obrót, z zastrzeżeniem ust. 2-21, art. 30-32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5. Obrotem jest kwota należna z tytułu sprzedaży, pomniejszona o kwotę należnego podatku. Kwota należna obejmuje całość świadczenia należnego od nabywcy lub osoby trzeciej. Obrót zwiększa się o otrzymane dotacje, subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze mające bezpośredni wpływ na cenę (kwotę należną) towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika, pomniejszone o kwotę należnego podatku.

Z kolei na mocy art. 1 pkt 23 ustawy z dnia 7 grudnia 2012 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2013 r. poz. 35), art. 29 został uchylony.

W zamian ustawodawca w art. 1 pkt 24 ww. ustawy dodał do ustawy o podatku od towarów i usług art. 29a.

Zgodnie z art. 29a ust. 1 cyt. ustawy, podstawą opodatkowania, z zastrzeżeniem ust. 2-5, art. 30a-30c, art. 32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5, jest wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z otrzymanymi dotacjami, subwencjami i innymi dopłatami o podobnym charakterze mającymi bezpośredni wpływ na cenę towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika.

Stosownie do art. 29a ust. 6 ww. ustawy podstawa opodatkowania obejmuje:

1. podatki, cła, opłaty i inne należności o podobnym charakterze, z wyjątkiem kwoty podatku;
2. koszty dodatkowe, takie jak prowizje, koszty opakowania, transportu i ubezpieczenia, pobierane przez dokonującego dostawy lub usługodawcę od nabywcy lub usługobiorcy.

W myśl art. 29a ust. 7 pkt 2 cyt. ustawy podstawa opodatkowania nie obejmuje kwot udzielonych nabywcy lub usługodawcy opustów i obniżek cen, uwzględnionych w momencie sprzedaży.

Zgodnie z wolą ustawodawcy kwota należna obejmuje całość świadczenia należnego od nabywcy. Pojęcie kwoty należnej (obrotu) z tytułu sprzedaży należy łączyć z pojęciem wynagrodzenia czy zapłaty, które jest sprzedawcy należne z tytułu jego świadczenia na rzecz nabywcy.

Podstawą opodatkowania jest zatem wszystko to, co stanowi zapłatę, którą dostawca towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z otrzymanymi dotacjami, subwencjami i innymi dopłatami o podobnym charakterze mającymi bezpośredni wpływ na cenę towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika. Jednocześnie podstawa opodatkowania nie obejmuje samego podatku od towarów i usług.

Jak wynika z wniosku, Wnioskodawca będący w 100% spółką gminną, w ramach umowy podpisanej z gminą od 1 stycznia 2010 r. wykonuje zadanie, polegające na zarządzie i administrowaniu lokalami gminnymi (mieszkalnymi i użytkowymi). Czynsze dotyczące najmu za lokale są przychodem Spółki. W grudniu 2012 r. Burmistrz podjął decyzję o zmianie sposobu użytkowania części użytkowej budynku na mieszkalną i podziale na lokale mieszkalne. Przyszli lokatorzy w drodze porozumienia wyrazili zgodę na udział w kosztach przerobienia wspólnych instalacji (elektrycznej, centralnego ogrzewania i wodno-kanalizacyjnej) i dokonali wpłat w wysokości 5.000 zł do Wnioskodawcy.

Odnosząc się do powyższego wskazać należy na wstępie, że art. 659 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. u. Nr 16, poz. 93 ze zm.) stanowi, że przez umowę najmu wynajmujący zobowiązuje się oddać najemcy rzecz do używania przez czas oznaczony lub nie oznaczony, a najemca zobowiązuje się płacić wynajmującemu umówiony czynsz. Według art. 676 Kodeksu cywilnego, jeżeli najemca ulepszył rzecz najętą, wynajmujący, w braku odmiennej umowy, może według swego wyboru albo zatrzymać ulepszenia za zapłatą sumy odpowiadającej ich wartości w chwili zwrotu, albo żądać przywrócenia stanu poprzedniego.

Sposób rozliczenia się przez strony umowy w związku z nakładami poczynionymi przez najemcę na rzecz cudzą jest pozostawiony – w ramach swobody zawierania umów – woli stron, chyba, że ze względu na treść lub cel umowa w tym przedmiocie sprzeciwiałaby się właściwości (naturze) stosunku, ustawie lub zasadom współżycia społecznego (art. 3531 Kodeksu cywilnego). Przy czym zauważyć należy, że dopuszczalna jest umowa, według której wartość nakładów poczynionych przez dzierżawcę zostanie zwrócona przez wydzierżawiającego w ten sposób, że kwota odpowiadająca wartości tych nakładów będzie sukcesywnie potrącana z czynszu.

Biorąc pod uwagę powołane przepisy oraz opis sprawy przedstawiony we wniosku, wskazać należy, że udział w kosztach remontu przystosowania lokalu użytkowego na mieszkalny dotyczy przerobienia wspólnych instalacji budynku przez przyszłych najemców lokali mieszkalnych i stanowi formę finansowania inwestycji. Ponadto z wniosku nie wynika, że wpłacone kwoty partycypacji mają związek z wysokością czynszu za najem lokali mieszkalnych, czy też dotyczą wykonania instalacji wewnątrz konkretnego lokalu. Jednocześnie w tym przypadku nie dochodzi do przeniesienia prawa własności lokalu mieszkalnego na rzecz najemcy, bowiem właścicielem lokalu w czasie trwania umowy najmu pozostaje gmina. Z tych też względów otrzymane kwoty wpłat od przyszłych lokatorów będących najemcami mieszkań stanowiących własność gminy, nie mają związku z dostawą towarów, o której mowa w art. 7 ustawy o podatku od towarów i usług, jak również ze świadczeniem usług, o którym mowa w art. 8 cyt. ustawy. W konsekwencji powyższego czynność określona jako „udział w kosztach przerobienia wspólnych instalacji” nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Jednocześnie wskazać należy, że zgodnie z dyspozycją zawartą w art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

W myśl art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a) ww. ustawy w brzmieniu obowiązującym od dnia 1 stycznia 2014 r., kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług.

Z powyższych uregulowań wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione jednocześnie warunki: odliczenia dokonuje podatnik VAT oraz towary i usługi, z których nabyciem wiąże się podatek naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest niewątpliwy i bezsporny związek zakupów z wykonanymi czynnościami opodatkowanymi, tzn. których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).

Zatem, odliczyć można w całości podatek naliczony, który jest związany z transakcjami opodatkowanymi podatnika. Wskazana zasada wyłącza jednocześnie możliwość dokonywania odliczeń podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są w ogóle wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku świadczenia czynności zwolnionych od podatku oraz niepodlegających temu podatkowi. Ponadto z zasady tej wynika, że odliczenie podatku naliczonego, może być częściowe, tzn. w tej części, w jakiej dane towary lub usługi, z którymi związany jest podatek naliczony, są wykorzystywane do realizacji czynności opodatkowanych, z pominięciem tej części podatku, w jakiej towary te (usługi) są wykorzystywane do wykonywania czynności zwolnionych od podatku lub niepodlegających opodatkowaniu.

W konsekwencji, skoro jak wskazano we wniosku „przychodem spółki będą czynsze za lokale mieszkalne zwolnione z VAT”, Wnioskodawcy nie przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego z tytułu zakupu towarów i usług w związku z wykonywanymi pracami budowlanymi.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Olsztynie, ul. Emilii Plater 1, 10-562 Olsztyn, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację - w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2012 r. poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.