2014.09.18 - Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach

Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach
IBPBII/1/415-512/14/BD
z 18 września 2014 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz.U. z 2012 r., poz. 749, z późn. zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz.U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.) – Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Finansów, stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z 10 czerwca 2014 r. (wpływ do Biura – 17 czerwca 2014 r.), uzupełnionym 19 sierpnia 2014 r., o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania przychodu uzyskanego z tytułu wynagrodzenia za ustanowienie służebności przesyłu – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 17 czerwca 2014 r. wpłynął do Biura ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych m.in. w zakresie opodatkowania przychodu uzyskanego z tytułu wynagrodzenia za ustanowienie służebności przesyłu.

Z uwagi na braki formalne wniosku, pismem z 8 sierpnia 2014 r. znak: IBPB II/1/415-512/14/BD, IBPB II/1/415-635/14/BD wezwano Wnioskodawcę do jego uzupełnienia. Wniosek uzupełniono 19 sierpnia 2014 r.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

Wnioskodawca wskazał, że zawarta zostanie ugoda sądowa, z której wynikać będzie, iż Wnioskodawca jako właściciel nieruchomości (działki) położonej w W. ustanawia na rzecz Miejskiego Przedsiębiorstwa Wodociągów i Kanalizacji, za jednorazowym wynagrodzeniem w kwocie 29.276 zł, na czas nieoznaczony służebność przesyłu polegającą na:

pozostawieniu w gruncie ww. działki, istniejącej sieci wodociągowej o średnicy 1000 mm i długości 24,03 m oraz pozostawieniu ochronnego pasa terenu wolnego od zagospodarowania i zadrzewienia o szerokości 3 m licząc od krawędzi przewodu wodociągowego po każdej z jego stron, zgodnie z załącznikiem graficznym, na którym został naniesiony kolorem niebieskim przebieg sieci przez tę działkę oraz kolorem zielonym – pole powierzchni pasa ochronnego(168 m²),
pozostawieniu w gruncie ww. działki istniejącej sieci wodociągowej o średnicy 1400 mm o długości 23,66 m oraz pozostawieniu ochronnego pasa terenu wolnego od zagospodarowania i zadrzewienia o szerokości 3 m licząc od krawędzi przewodu wodociągowego po każdej z jego stron, zgodnie z załącznikiem graficznym, na którym został naniesiony kolorem niebieskim przebieg sieci przez tę działkę oraz kolorem zielonym – pole powierzchni pasa ochronnego 175 m²),
zapewnieniu każdorazowego dostępu osobom reprezentującym Miejskie Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji dla prowadzenia prac eksploatacyjnych, remontowych i awaryjnych na sieci wymienionej w pkt 1 i 2.

Ponadto Miejskie Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji zobowiązało się dodatkowo do zapłaty na rzecz Wnioskodawcy kwoty w wysokości 6.250 zł tytułem odszkodowania za utratę wartości gruntu obejmującego powierzchnię 181,83 m² pomiędzy dwoma wodociągami, w terminie do 30 dni od daty otrzymania przez Miejskie Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji wypisu ugody z klauzulą prawomocności.

Zapis ugody wraz z załącznikiem graficznym będzie podstawą wpisu służebności przesyłu do księgi wieczystej prowadzonej przez Sąd Rejonowy w W.

Wnioskodawca nadmienia ponadto, że posiada na własność grunt o powierzchni fizycznej 68 arów i od 2 stycznia 2014 r. dodatkowo dzierżawi grunt rolny o powierzchni 35 arów. Jest osobą fizyczna nie prowadzącą działalności gospodarczej. Posiada gospodarstwo rolne w rozumieniu przepisów ustawy o podatku rolnym. Posiadany przez niego grunt łącznie z gruntem dzierżawionym stanowi bowiem obszar o łącznej powierzchni przekraczającej 1ha.

Zgodnie z ww. ustawą gospodarstwo rolne to obszar gruntu o łącznej powierzchni przekraczającej 1 ha. Do gruntów rolnych zalicza się grunty własne jak i dzierżawione. W związku z powyższym nieruchomość gruntowa stanowiąca własność Wnioskodawcy oraz dzierżawiona wchodzi w skład gospodarstwa rolnego. Zatem spełnione są przesłanki ustawy o podatku rolnym.

Zgodnie z zawartą ugodą sądową Wnioskodawca otrzyma odszkodowanie od Miejskiego Przedsiębiorstwa Wodociągów i Kanalizacji za ustanowienie służebności przesyłu tytułem pozostawienia w gruncie ww. działki istniejących sieci wodociągowych o średnicy 1400 mm i o średnicy 1000 mm oraz odszkodowanie za utratę wartości gruntu położonego pomiędzy dwoma sieciami wodociągami na ww. działce.

Służebność przesyłu ustanowiona została na rzecz Miejskiego Przedsiębiorstwa Wodociągów i Kanalizacji dla urządzeń infrastruktury technicznej, o których mowa w art. 143 ust. 2 ustawy o gospodarce nieruchomościami.

W związku z powyższym zadano m.in. następujące pytanie:

Czy Wnioskodawca może skorzystać ze zwolnienia na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 120 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w związku z zawarciem ugody w zakresie ustanowienia służebności przesyłu na czas nieoznaczony, za jednorazowym wynagrodzeniem?

Wnioskodawca wskazał, że w dniu 21 maja 2014 r. Minister Finansów wydał interpretację ogólną, w której uznał, iż służebność przesyłu podlega zwolnieniu z opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 120 ww. ustawy, wolne od podatku są odszkodowania wypłacone, na podstawie wyroków sądowych i zawartych umów (ugód), posiadaczom gruntów wchodzących w skład gospodarstwa rolnego, z tytułu:

ustanowienia służebności gruntowej,
rekultywacji gruntów,
szkód powstałych w uprawach rolnych i drzewostanie

- w wyniku prowadzenia na tych gruntach, przez podmioty uprawnione na podstawie odrębnych przepisów, inwestycji dotyczących budowy infrastruktury przesyłowej ropy naftowej i produktów rafinacji ropy naftowej oraz budowy urządzeń infrastruktury technicznej, o których mowa w art. 143 ust. 2 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami.

Powołany wyżej art. 143 ust. 2 ustawy o gospodarce nieruchomościami stanowi, że przez budowę urządzeń infrastruktury technicznej rozumie się budowę drogi oraz wybudowanie pod ziemią, na ziemi albo nad ziemią przewodów lub urządzeń wodociągowych, kanalizacyjnych, ciepłowniczych, elektrycznych, gazowych i telekomunikacyjnych. Wskazać przy tym należy, że ww. zwolnienie przysługuje tylko i wyłącznie posiadaczom gruntów wchodzących w skład gospodarstwa rolnego, którego to pojęcia ustawa o podatku dochodowym nie definiuje. W celu wyjaśnienia tej kwestii odsyła jednak, zgodnie z dyspozycją art. 2 ust. 4 ww. ustawy, do przepisów ustawy z dnia 15 listopada 1984 r. o podatku rolnym.

Stosownie do art. 1 ww. ustawy, opodatkowaniu podatkiem rolnym podlegają grunty sklasyfikowane w ewidencji gruntów i budynków jako użytki rolne lub jako grunty zadrzewione i zakrzewione na użytkach rolnych, z wyjątkiem gruntów zajętych na prowadzenie działalności gospodarczej innej niż działalność rolnicza. Natomiast art. 2 ust. 1 cyt. ustawy stanowi, iż za gospodarstwo rolne uważa się obszar gruntów, o których mowa w art. 1, o łącznej powierzchni przekraczającej 1 ha lub 1 ha przeliczeniowy, stanowiących własność lub znajdujących się w posiadaniu osoby fizycznej, osoby prawnej albo jednostki organizacyjnej, w tym spółki, nieposiadającej osobowości prawnej.

Zdaniem Wnioskodawcy, według jego interpretacji i rozumienia przytoczonych wyżej przepisów spełnia on przesłanki do zastosowania zwolnienia na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 120 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w związku z zawarciem ugody celem ustanowienie służebności przesyłu, gdyż posiadany na własność przez Wnioskodawcę grunt oraz grunt dzierżawiony stanowi obszar o łącznej powierzchni przekraczający 1 ha.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Na wstępie zaznaczyć należy, iż niniejsza interpretacja indywidualna stanowi interpretację przepisów prawa podatkowego dotyczącą podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania przychodu uzyskanego z tytułu wynagrodzenia za ustanowienie służebności przesyłu. Natomiast w zakresie opodatkowania otrzymanego odszkodowania za utratę wartości gruntu wydane zostało odrębne rozstrzygnięcie.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz.U. z 2012 r., poz. 361, z późn. zm.) – opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a, 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlegają zatem wszelkie dochody osiągane przez podatnika, z wyjątkiem tych dochodów, które zostały enumeratywnie wymienione przez ustawodawcę jako zwolnione z podatku, bądź od których zaniechano poboru podatku, w drodze rozporządzenia wydanego przez Ministra Finansów.

Zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 120 ww. ustawy wolne od podatku są odszkodowania wypłacone, na podstawie wyroków sądowych i zawartych umów (ugód), posiadaczom gruntów wchodzących w skład gospodarstwa rolnego, z tytułu:

ustanowienia służebności gruntowej,
rekultywacji gruntów,
szkód powstałych w uprawach rolnych i drzewostanie

Powołany wyżej przepis art. 143 ust. 2 ustawy o gospodarce nieruchomościami stanowi, że przez budowę urządzeń infrastruktury technicznej rozumie się budowę drogi oraz wybudowanie pod ziemią, na ziemi albo nad ziemią przewodów lub urządzeń wodociągowych, kanalizacyjnych, ciepłowniczych, elektrycznych, gazowych i telekomunikacyjnych.

Wskazać przy tym należy, że ww. zwolnienie przysługuje tylko i wyłącznie posiadaczom gruntów wchodzących w skład gospodarstwa rolnego, którego to pojęcia ustawa o podatku dochodowym nie definiuje. W celu wyjaśnienia tej kwestii odsyła jednak, zgodnie z dyspozycją art. 2 ust. 4 ww. ustawy, do przepisów ustawy z dnia 15 listopada 1984 r. o podatku rolnym (Dz.U. z 2013 r., poz. 1381, z późn. zm.).

Stosownie do art. 1 ustawy o podatku rolnym, opodatkowaniu podatkiem rolnym podlegają grunty sklasyfikowane w ewidencji gruntów i budynków jako użytki rolne lub jako grunty zadrzewione i zakrzewione na użytkach rolnych, z wyjątkiem gruntów zajętych na prowadzenie działalności gospodarczej innej niż działalność rolnicza. Natomiast art. 2 ust. 1 tej ustawy stanowi, iż za gospodarstwo rolne uważa się obszar gruntów, o których mowa w art. 1, o łącznej powierzchni przekraczającej 1 ha lub 1 ha przeliczeniowy, stanowiących własność lub znajdujących się w posiadaniu osoby fizycznej, osoby prawnej albo jednostki organizacyjnej, w tym spółki, nieposiadającej osobowości prawnej.

W myśl art. 285 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz.U. 2014 r. poz. 121) nieruchomość można obciążyć na rzecz właściciela innej nieruchomości (nieruchomości władnącej) prawem, którego treść polega bądź na tym, że właściciel nieruchomości władnącej może korzystać w oznaczonym zakresie z nieruchomości obciążonej, bądź na tym, że właściciel nieruchomości obciążonej zostaje ograniczony w możności dokonywania w stosunku do niej określonych działań, bądź też na tym, że właścicielowi nieruchomości obciążonej nie wolno wykonywać określonych uprawnień, które mu względem nieruchomości władnącej przysługują na podstawie przepisów o treści i wykonywaniu własności (służebność gruntowa).

Natomiast zgodnie z art. 305¹ Kodeksu cywilnego, nieruchomość można obciążyć na rzecz przedsiębiorcy, który zamierza wybudować lub którego własność stanowią urządzenia, o których mowa w art. 49 § 1, prawem polegającym na tym, że przedsiębiorca może korzystać w oznaczonym zakresie z nieruchomości obciążonej, zgodnie z przeznaczeniem tych urządzeń (służebność przesyłu).

Stosownie do art. 305⁴ Kodeksu cywilnego, do służebności przesyłu stosuje się odpowiednio przepisy o służebnościach gruntowych.

W myśl art. 305² § 1 Kodeksu cywilnego, jeżeli właściciel nieruchomości odmawia zawarcia umowy o ustanowienie służebności przesyłu, a jest ona konieczna dla właściwego korzystania z urządzeń, o których mowa w art. 49 § 1, przedsiębiorca może żądać jej ustanowienia za odpowiednim wynagrodzeniem.

Jeżeli przedsiębiorca odmawia zawarcia umowy o ustanowienie służebności przesyłu, a jest ona konieczna do korzystania z urządzeń, o których mowa w art. 49 § 1, właściciel nieruchomości może żądać odpowiedniego wynagrodzenia w zamian za ustanowienie służebności przesyłu (art. 305² § 2 Kodeksu cywilnego).

W świetle powyższego, służebność przesyłu jest ustanawiana na rzecz przedsiębiorcy za odpowiednim wynagrodzeniem należnym od przedsiębiorcy na rzecz właściciela nieruchomości obciążonej. Wymaga to zawarcia stosownej umowy przez zainteresowane strony albo wydania konstytutywnego orzeczenia sądu (postanowienia), zapadającego na wniosek strony występującej z roszczeniem o ustanowienie służebności przesyłu.

Z wniosku wynika, że zawarta zostanie ugoda sądowa, z której wynikać będzie, iż Wnioskodawca jako właściciel nieruchomości (działki) położonej w W. ustanawia na rzecz Miejskiego Przedsiębiorstwa Wodociągów i Kanalizacji, za jednorazowym wynagrodzeniem w kwocie 29.276 zł, na czas nieoznaczony służebność przesyłu. Wnioskodawca posiada na własność grunt o powierzchni fizycznej 68 arów i od 2 stycznia 2014 r. dodatkowo dzierżawi grunt rolny o powierzchni 35 arów. Jest więc osobą posiadającą gospodarstwo rolne w rozumieniu przepisów ustawy o podatku rolnym. Zgodnie z ww. ustawą gospodarstwo rolne to obszar gruntu o łącznej powierzchni przekraczającej 1 ha. Do gruntów rolnych zalicza się grunty własne jak i dzierżawione. W związku z powyższym nieruchomość gruntowa stanowiąca własność Wnioskodawcy oraz dzierżawiona wchodzi w skład gospodarstwa rolnego. Służebność przesyłu ustanowiona została na rzecz Miejskiego Przedsiębiorstwa Wodociągów i Kanalizacji dla urządzeń infrastruktury technicznej, o których mowa w art. 143 ust. 2 ustawy o gospodarce nieruchomościami.

Wnioskodawca uważa, że otrzymana kwota ma charakter odszkodowania i korzysta ze zwolnienia na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 120 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Z przywołanego przepisu art. 21 ust. 1 pkt 120 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wynika, że zwolnieniu określonemu w tym przepisie podlegają tylko odszkodowania wypłacone na podstawie wyroków sądowych i zawartych umów (ugód) posiadaczom gruntów wchodzących w skład gospodarstwa rolnego w rozumieniu art. 2 ust. 1 ustawy o podatku rolnym z tytułu m.in. ustanowienia służebności gruntowej, w wyniku prowadzonych na tych gruntach określonych inwestycji.

Odnosząc się do kwestii zastosowania analizowanego zwolnienia w sytuacji ustanowienia służebności przesyłu należy podkreślić, że ustanowienie nowego rodzaju służebności odnoszącej się do inwestycji polegających na budowie urządzeń infrastruktury technicznej wychodziło naprzeciw potrzebom gospodarczym i w sposób ustawowy regulowało istniejącą już − zapoczątkowaną uchwałą Sądu Najwyższego z dnia 17 stycznia 2003 r. sygn. akt III CZP 79/02 − praktykę ustanawiania służebności gruntowych dla realizacji tych inwestycji. Zastąpienie zatem takiej służebności − służebnością przesyłu − oznacza, że po dniu 2 sierpnia 2008 r. nie jest już możliwe ustanowienie służebności gruntowej dla realizacji inwestycji polegających na budowie urządzeń infrastruktury technicznej, lecz jedynie służebności przesyłu, której istota jest taka sama jak w przypadku wcześniej stosowanej służebności gruntowej. Oznacza to, że zastąpienie w sferze cywilistycznej służebności gruntowej służebnością przesyłu (spowodowane ustawowym uregulowaniem tej problematyki), ustanawianą w związku z budową lub użytkowaniem określonych urządzeń (sieci), nie zmieniło ani celu, ani treści tych służebności. Jednocześnie, trudno przyjąć, aby wprowadzeniu nowych rozwiązań na gruncie prawa cywilnego, towarzyszyło założenie i zamiar ustawodawcy dokonania modyfikacji w systemie zwolnień podatkowych. Pozostawienie po dniu 2 sierpnia 2008 r. omawianego przepisu w niezmienionym brzmieniu, należy interpretować jako brak zamiaru ustawodawcy wyeliminowania przedmiotowego zwolnienia podatkowego, ponieważ poprzestanie na literalnej wykładni tego przepisu prowadziłoby do niedających się zaakceptować w państwie prawa wniosków o braku możliwości zastosowania tego zwolnienia. Zatem przy uwzględnieniu wykładni historycznej i funkcjonalnej, należy uznać, że zwolnienie, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 120 lit. a) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, odnosi się do ustanawianych służebności przesyłu.

Mając na uwadze przedstawione we wniosku zdarzenie przyszłe oraz jednolitą i utrwaloną linię orzecznictwa w przedmiotowej kwestii, jak również akceptującą tę wykładnię interpretację ogólną Ministra Finansów z dnia 21 maja 2014 r., znak DD3/033/126/CRS/14/RD-46264/14, stwierdzić należy, że otrzymane przez Wnioskodawcę na podstawie zawartej ugody sądowej wynagrodzenie za ustanowienie służebności przesyłu na działce wchodzącej w skład gospodarstwa rolnego w związku z budową urządzeń infrastruktury technicznej (pozostawieniu istniejących sieci wodociągowych), o których mowa w art. 143 ust. 2 ustawy o gospodarce nieruchomościami może skorzystać ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych w związku z wypełnieniem dyspozycji cytowanego przepisu art. 21 ust. 1 pkt 120 lit. a) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Skoro bowiem Wnioskodawca – jak stwierdza on sam we wniosku – jest posiadaczem gospodarstwa rolnego (składającego się z gruntów będących jego własnością oraz dzierżawionych), to brak jest podstaw do stwierdzenia, że takie zwolnienie nie będzie mu przysługiwało.

Wobec powyższego, stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie, ul. Rakowicka 10, 31-511 Kraków, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz.U. z 2012 r., poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.

Reklama

O nas

Regulamin