Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie
IPPB2/436-628/14-2/MZ
z 17 listopada 2014 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa( Dz. U. z 2012 r., poz. 749 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko - przedstawione we wniosku z dnia 31 października 2014 r. (data wpływu 4 listopada 2014 r.) o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie zastosowania ulgi zawartej w art. 16 ustawy - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 4 listopada 2014 r. został złożony ww. wniosek o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie zastosowania ulgi zawartej w art. 16 ustawy.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

W dniu 25.09.2009 r. pomiędzy Wnioskodawcą Felicją P. a Krzysztofem Wojciechem Z. została zawarta pisemna „Umowa o opiekę”, na mocy której strony oświadczyły, że Krzysztof Z. (ur. w 1923 r.) wymaga opieki, którą sprawować będzie Felicja P. Ponadto strony umowy ustaliły, że do obowiązków Felicji P. należeć będą wszystkie czynności związane z pomocą w codziennych sprawach życiowych Krzysztofa Z., a w szczególności dokonywanie czynności pielęgnacyjnych.

Podpisy na powyższej umowie zostały notarialnie poświadczone w dniu jej zawarcia tj. 25.09.2009 r. przez notariusza.

Od dnia zawarcia w/w umowy Wnioskodawczyni nieprzerwanie sprawuje całodniową opiekę nad wymagającym opieki Krzysztofem Z.. Felicja P. jest osobą niespokrewnioną z Krzysztofem Z. nie jest osobą zamężną, nie jest właścicielem ani współwłaścicielem żadnego budynku mieszkalnego, ani lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość. Krzysztof Z. sporządził testament, na mocy którego do spadku po nim powołał opiekującą się nim wnioskodawczynię.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy po stronie Wnioskodawczyni Felicji P. wystąpi obowiązek zapłaty podatku od spadków i darowizn, jeżeli do śmierci Krzysztofa Z. będzie sprawowała nad nim opiekę - zgodnie z umową z dnia 25.09.2009 r. a po jego śmierci odziedziczy po nim - na drodze dziedziczenia testamentowego – mieszkanie stanowiące odrębną własność o powierzchni 46 m2?

Zdaniem Wnioskodawcy, w niniejszym stanie faktycznym zastosowanie będzie miała ulga, o której mowa w art. 16 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku od spadków i darowizn. Zgodnie z tym przepisem w przypadku nabycia m.in. lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość w drodze dziedziczenia przez osoby zaliczane do III grupy podatkowej, które sprawowały opiekę nad wymagającym takiej opieki spadkodawcą, na podstawie pisemnej umowy z podpisem notarialnie poświadczonym, przez co najmniej dwa lata od dnia poświadczenia podpisów przez notariusza – nie wlicza się do podstawy opodatkowania ich czystej wartości do łącznej wysokości nieprzekraczającej 110 m2 powierzchni użytkowej budynku lub lokalu.

W niniejszym stanie faktycznym Wnioskodawczyni jest dla spadkodawcy osobą niespokrewnioną, zaliczaną do III grupy podatkowej w rozumieniu ustawy o podatku od spadków i darowizn. Wnioskodawczyni sprawuje nad spadkobiercą opiekę od ponad 5 lat, na podstawie umowy z podpisami notarialnie poświadczonymi. Po śmierci spadkodawcy nabędzie w drodze dziedziczenia własność lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość o powierzchni 46 m2, a więc znacznie poniżej limitu określonego w ustawie. W związku z powyższym wszystkie przesłanki przemawiające za zastosowaniem ulgi określonej w art. 16 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku od spadków i darowizn.

Biorąc powyższe pod uwagę, w ocenie Wnioskodawcy nie wystąpi po jego stronie obowiązek zapłaty podatku od spadków i darowizn.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej opisanego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

W myśl art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (Dz. U. z 2009 r. Nr 93, poz. 768 z późn. zm.) podatkowi od spadków i darowizn podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem dziedziczenia, zapisu zwykłego, dalszego zapisu, zapisu windykacyjnego, polecenia testamentowego.

Kwestię nabycia spadku regulują przepisy ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. (Dz. U. z 2014, poz. 121) Kodeks cywilny. Zgodnie z art. 922 prawa i obowiązki majątkowe zmarłego przechodzą z chwilą jego śmierci na jedną lub kilka osób. W świetle art. 924 Kodeksu cywilnego spadek otwiera się z chwilą śmierci spadkodawcy, a stosownie do art. 925 - spadkobierca nabywa spadek z chwilą otwarcia spadku. Omawiane nabycie dokonuje się z mocy prawa, jednakże pomimo jego definitywnego charakteru, niekiedy rodzi się konieczność formalnego wykazania przez spadkobiercę następstwa prawnego po osobie zmarłej m.in. przed sądem, organem administracji państwowej czy osobami trzecimi.

Stosownie do art. 5 ww. ustawy obowiązek podatkowy ciąży na nabywcy własności rzeczy i praw majątkowych. Natomiast zgodnie z dyspozycją wyrażoną w art. 6 ust. 1 pkt 1, przy nabyciu w drodze dziedziczenia powstaje on z chwilą przyjęcia spadku.

Zgodnie z art. 6 ust. 4 tej ustawy, jeżeli nabycie niezgłoszone do opodatkowania stwierdzono następnie pismem, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą sporządzenia pisma; jeżeli pismem takim jest orzeczenie sądu, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą uprawomocnienia się orzeczenia. W przypadku gdy nabycie nie zostało zgłoszone do opodatkowania, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą powołania się przez podatnika przed organem podatkowym lub organem kontroli skarbowej na fakt nabycia.

Podstawa opodatkowania określona została w art. 7 ust. 1 ustawy, a stanowi ją wartość nabytych rzeczy i praw majątkowych po potrąceniu długów i ciężarów (czysta wartość), ustalona według stanu rzeczy i praw majątkowych w dniu nabycia i cen rynkowych z dnia powstania obowiązku podatkowego. Jeżeli przed dokonaniem wymiaru podatku nastąpi ubytek rzeczy spowodowany siłą wyższą, do ustalenia wartości przyjmuje się stan rzeczy w dniu dokonania wymiaru, a odszkodowanie za ubytek należne z tytułu ubezpieczenia wlicza się do podstawy wymiaru.

Z opisanego we wniosku zdarzenia przyszłego wynika, że w dniu 25.09.2009 r. pomiędzy Wnioskodawcą Felicją P. a Krzysztofem Wojciechem Z. została zawarta pisemna „Umowa o opiekę”, na mocy której strony oświadczyły, że Krzysztof Z. (ur. w 1923 r.) wymaga opieki, którą sprawować będzie Felicja P. Ponadto strony umowy ustaliły, że do obowiązków Felicji P. należeć będą wszystkie czynności związane z pomocą w codziennych sprawach życiowych Krzysztofa Z., a w szczególności dokonywanie czynności pielęgnacyjnych. Podpisy na powyższej umowie zostały notarialnie poświadczone w dniu jej zawarcia tj. 25.09.2009 r. przez notariusza. Od dnia zawarcia w/w umowy Wnioskodawczyni nieprzerwanie sprawuje całodniową opiekę nad wymagającym opieki Krzysztofem Z. Felicja P. jest osobą niespokrewnioną z Krzysztofem Z., nie jest osobą zamężną, nie jest właścicielem ani współwłaścicielem żadnego budynku mieszkalnego, ani lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębnego nieruchomość. Krzysztof Z. sporządził testament, na mocy którego do spadku po nim powołał opiekującą się nim wnioskodawczynię.

Stosownie do zapisu art. 16 ust. 1 ww. ustawy o podatku od spadków i darowizn, w przypadku nabycia własności (współwłasności) budynku mieszkalnego lub lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość, spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub udziału w takim prawie, spółdzielczego prawa do domu jednorodzinnego albo udziału w takim prawie:

1. w drodze dziedziczenia, zapisu zwykłego, zapisu windykacyjnego, dalszego zapisu, polecenia testamentowego, darowizny lub polecenia darczyńcy przez osoby zaliczane do I grupy podatkowej,
   
2. w drodze dziedziczenia, zapisu zwykłego, zapisu windykacyjnego, dalszego zapisu lub polecenia testamentowego przez osoby zaliczane do II grupy podatkowej,
   
3. w drodze dziedziczenia, zapisu zwykłego, zapisu windykacyjnego, dalszego zapisu lub polecenia testamentowego przez osoby zaliczane do III grupy podatkowej, które sprawowały opiekę nad wymagającym takiej opieki spadkodawcą, na podstawie pisemnej umowy z podpisem notarialnie poświadczonym, przez co najmniej dwa lata od dnia poświadczenia podpisów przez notariusza

- nie wlicza się do podstawy opodatkowania ich czystej wartości do łącznej wysokości nieprzekraczającej 110 m2 powierzchni użytkowej budynku lub lokalu. W przypadku nabycia części (udziału) budynku mieszkalnego lub lokalu albo udziału w spółdzielczym prawie do budynku mieszkalnego lub lokalu ulga przysługuje stosownie do wielkości udziału.

Wskazana ulga, zgodnie z ust. 2 powołanego przepisu, przysługuje osobom, które łącznie spełniają następujące warunki:

1. spełniają wymogi określone w art. 4 ust. 4;
   
2. nie są właścicielami innego budynku mieszkalnego lub lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość bądź będąc nimi przeniosą własność budynku lub lokalu na rzecz zstępnych, Skarbu Państwa lub gminy w terminie 6 miesięcy od dnia złożenia zeznania podatkowego albo zawarcia umowy darowizny w formie aktu notarialnego;
   
3. nie przysługuje im spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu mieszkalnego, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego lub wynikające z przydziału spółdzielni mieszkaniowej: prawo do domu jednorodzinnego lub prawo do lokalu w małym domu mieszkalnym, a w razie dysponowania tymi prawami przekażą je zstępnym lub przekażą do dyspozycji spółdzielni, w terminie 6 miesięcy od dnia złożenia zeznania podatkowego albo zawarcia umowy darowizny w formie aktu notarialnego;
   
4. nie są najemcami lokalu lub budynku lub będąc nimi rozwiążą umowę najmu w terminie 6 miesięcy od dnia złożenia zeznania podatkowego albo zawarcia umowy darowizny w formie aktu notarialnego;
   
5. będą zamieszkiwać będąc zameldowanymi na pobyt stały w nabytym lokalu lub budynku i nie dokonają jego zbycia przez okres 5 lat:
   1. od dnia złożenia zeznania podatkowego lub zawarcia umowy darowizny w formie aktu notarialnego - jeżeli w chwili złożenia zeznania lub zawarcia umowy darowizny nabywca mieszka i jest zameldowany na pobyt stały w nabytym lokalu lub budynku,
   2. od dnia zamieszkania potwierdzonego zameldowaniem na pobyt stały w nabytym lokalu lub budynku - jeżeli nabywca zamieszka i dokona zameldowania na pobyt stały w ciągu roku od dnia złożenia zeznania podatkowego lub zawarcia umowy darowizny w formie aktu notarialnego.
      
      

Celem norm zawartych w treści ww. art. 16 jest nieobciążanie spadkobierców znacznymi, pod względem finansowym, skutkami podatkowymi z tytułu przyrostu majątkowego w postaci nieruchomości bądź lokalu, gdy nie dysponują budynkiem lub lokalem mieszkalnym i zamierzają zamieszkiwać w nabytym lokalu lub budynku przez 5 lat. Ulga ta przysługuje po spełnieniu wszystkich warunków wskazanych w omawianym przepisie. Naruszenie chociaż jednego z nich powoduje utratę prawa do ulgi, co skutkuje ustaleniem przez właściwego naczelnika urzędu skarbowego podatku od spadków i darowizn.

Z powyższego wynika, że aby spadkobierca mógł skorzystać z ulgi, o której mowa w art. 16 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku od spadków i darowizn musi sprawować opiekę nad wymagającym takiej opieki spadkodawcą, na podstawie pisemnej umowy z podpisem notarialnie poświadczonym, przez co najmniej dwa lata od dnia poświadczenia podpisów przez notariusza. Przepisy dotyczące ulg w prawie podatkowym są wyjątkiem od zasady powszechności opodatkowania, dlatego też wykładnia przepisów je ustanawiających musi być wykładnią ścisłą i obwarowania dotyczące zastosowania ulgi nie mogą być poprzez interpretację rozszerzane.

Biorąc pod uwagę zapis art. 16 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku od spadków i darowizn oraz przedstawione we wniosku zdarzenie przyszłe należy stwierdzić, iż Wnioskodawczyni będzie mogła skorzystać z ulgi, o której mowa w powyższym przepisie.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2012 r., poz. 270). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.