DD4/033/20/HRD/14
Na podstawie art. 14e § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2012 r., poz. 749, ze zm.), Minister Finansów, w związku ze stwierdzeniem nieprawidłowości interpretacji indywidualnej z dnia 20 kwietnia 2009 r., znak: IBPBI/2/423-54/09/BG, wydanej w imieniu Ministra Finansów przez Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach, zmienia z urzędu wyżej wymienioną interpretację stwierdzając, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 12 stycznia 2009 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, z zakresu podatku dochodowego od osób prawnych, dotyczące skutków podatkowych udzielenia poręczenia bez wynagrodzenia, w części dotyczącej:
- zastosowania art. 12 ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych – jest prawidłowe,
- zastosowania art. 11 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych – jest nieprawidłowe.
UZASADNIENIE
Dnia 20 kwietnia 2009 r. Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając – na podstawie § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770, ze zm.) - w imieniu Ministra Finansów, wydał interpretację indywidualną dotyczącą podatku dochodowego od osób prawnych. Interpretacja wydana została na wniosek złożony w dniu 19 stycznia 2009 r., w którym przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.
Wnioskodawca zamierza udzielić na rzecz podmiotów powiązanych poręczeń cywilnych, wekslowych lub majątkowych jako zabezpieczenie kredytów w bankach, nie uzyskując z tego tytułu wynagrodzenia od dłużników. Zobowiązania będące przedmiotem opisanych zabezpieczeń to zobowiązania istniejące w dacie udzielenia poręczeń, jak również mogące powstać w przyszłości. W momencie udzielania poręczeń Wnioskodawca nie ponosi żadnych kosztów finansowych lub operacyjnych, co w konsekwencji uzasadnia udzielanie przedmiotowych poręczeń nieodpłatnie.
W związku z powyższym zadano pytanie:
Czy w wyniku zabezpieczenia przez Wnioskodawcę zobowiązań podmiotów powiązanych (przez zawarcie umowy poręczenia, poręczenie wekslowe, inne poręczenie majątkowe) bez wynagrodzenia ze strony tych podmiotów (jako dłużników głównych) Wnioskodawca uzyska przychód z tytułu nieodpłatnego świadczenia i czy jest narażony na szacowanie dochodu i podatku należnego, o którym mowa w art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.
Zdaniem Wnioskodawcy, w wyniku zabezpieczenia przez Wnioskodawcę zobowiązań podmiotów powiązanych bez wynagrodzenia ze strony tych podmiotów, Wnioskodawca nie uzyskuje przychodu z tytułu nieodpłatnego świadczenia i nie jest narażony na szacowanie dochodu i podatku należnego, o którym mowa w art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.
W uzasadnieniu stanowiska Wnioskodawca powołał się na art. 12 ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, zgodnie z którym przychodem jest wartość otrzymanych nieodpłatnie świadczeń, które jako niezdefiniowane w ustawie zostały zinterpretowane w orzecznictwie (np. uchwała siedmiu sędziów NSA z dnia 18 listopada 2002 r., wyrok SN z dnia 13 czerwca 2002 r., sygn. III RN 106/2001, a także wyrok SN z dnia 6 sierpnia 1999 r., sygn. akt III RN 31/99) jako wszelkie zdarzenia gospodarcze, których następstwem jest uzyskanie korzyści kosztem innego podmiotu lub takie, które skutkują przysporzeniem majątku o konkretnym wymiarze finansowym. Wnioskodawca natomiast w żadnym przypadku nie uzyskuje korzyści gospodarczej kosztem innego podmiotu oraz po stronie Wnioskodawcy nie dochodzi do żadnego przysporzenia majątkowego o konkretnym wymiarze.
Wnioskodawca wskazał również na interpretację indywidualną wydaną przez Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu, nr ILPB3/423-24/08-3/HS, potwierdzającą prawidłowość jego stanowiska.
Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach wydał w dniu 20 kwietnia 2009 r. interpretację indywidualną, w której uznał stanowisko przedstawione przez Wnioskodawcę za prawidłowe.
Po zapoznaniu się z aktami sprawy, Minister Finansów zważył, co następuje.
Zgodnie z art. 14e § 1 Ordynacji podatkowej, Minister Finansów może, z urzędu, zmienić wydaną interpretację ogólną lub indywidualną, jeżeli stwierdzi jej nieprawidłowość, uwzględniając w szczególności orzecznictwo sądów, Trybunału Konstytucyjnego lub Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości. Przepis ten nie zawiera ograniczeń czasowych, co oznacza, że jeśli stwierdzona zostanie nieprawidłowość wydanej interpretacji indywidualnej Minister Finansów może, z urzędu, zmienić ją w dowolnym czasie.
W ocenie Ministra Finansów, stanowisko Wnioskodawcy w zakresie zastosowania w związku z przedstawionym zdarzeniem przyszłym art. 12 ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (ustawa), jest prawidłowe.
Zgodnie z art. 12 ust. 1 pkt 2 ustawy, przychodem jest w szczególności wartość otrzymanych nieodpłatnie lub częściowo odpłatnie rzeczy lub praw, a także wartość innych nieodpłatnych lub częściowo odpłatnych świadczeń. Wartość nieodpłatnych świadczeń, stanowiących przychód podatnika, określa się zgodnie z art. 12 ust. 5 i 6 ustawy.
Odnosząc się do powstania przychodu z tytułu nieodpłatnego świadczenia po stronie Wnioskodawcy, należy zauważyć, iż zgodnie z art. 12 ust. 1 pkt 2 ustawy, przychodem jest w szczególności wartość otrzymanych nieodpłatnie lub częściowo odpłatnie rzeczy lub praw, a także wartość innych nieodpłatnych lub częściowo odpłatnych świadczeń. Wykładnia literalna przywołanego przepisu prowadzi do wniosku, iż ustawodawca wiąże powstanie przychodu z tytułu nieodpłatnych świadczeń z ich otrzymaniem przez podatnika. Oznacza to, że po stronie podmiotu udzielającego nieodpłatnych świadczeń, a więc w przedstawionym zdarzeniu przyszłym u Wnioskodawcy, nie powstanie przychód, o którym mowa w art. 12 ust. 1 pkt 2 ustawy z tytułu świadczenia polegającego na udzieleniu poręczenia.
Odnosząc się natomiast do zastosowania w związku z przedstawionym zdarzeniem przyszłym art. 11 ust. 1 ustawy, Minister Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy jest nieprawidłowe.
Zgodnie z art. 11 ust. 1 ustawy, jeżeli:
- podatnik podatku dochodowego mający siedzibę (zarząd) lub miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, zwany dalej "podmiotem krajowym", bierze udział bezpośrednio lub pośrednio w zarządzaniu przedsiębiorstwem położonym za granicą lub w jego kontroli albo posiada udział w kapitale tego przedsiębiorstwa, albo
- osoba fizyczna lub prawna mająca miejsce zamieszkania albo siedzibę (zarząd) za granicą, zwana dalej "podmiotem zagranicznym", bierze udział bezpośrednio lub pośrednio w zarządzaniu podmiotem krajowym lub w jego kontroli albo posiada udział w kapitale tego podmiotu krajowego, albo
- te same osoby prawne lub fizyczne równocześnie bezpośrednio lub pośrednio biorą udział w zarządzaniu podmiotem krajowym i podmiotem zagranicznym lub w ich kontroli albo posiadają udział w kapitale tych podmiotów
-i jeżeli w wyniku takich powiązań zostaną ustalone lub narzucone warunki różniące się od warunków, które ustaliłyby między sobą niezależne podmioty, i w wyniku tego podmiot nie wykazuje dochodów albo wykazuje dochody niższe od tych, jakich należałoby oczekiwać, gdyby wymienione powiązania nie istniały - dochody danego podmiotu oraz należny podatek określa się bez uwzględnienia warunków wynikających z tych powiązań.
Stosownie do art. 11 ust. 4 ustawy przepisy ust. 1-3a stosuje się odpowiednio, gdy:
- podmiot krajowy bierze udział bezpośrednio lub pośrednio w zarządzaniu innym podmiotem krajowym lub w jego kontroli albo posiada udział w kapitale innego podmiotu krajowego, albo
- te same osoby prawne lub fizyczne równocześnie bezpośrednio lub pośrednio biorą udział w zarządzaniu podmiotami krajowymi lub w ich kontroli albo posiadają udział w kapitale tych podmiotów.
Przepis art. 11 ustawy ma zastosowanie do podatników, którzy nie wykazują dochodów lub wykazują dochody niższe od tych, jakie należałoby oczekiwać, ponieważ w związku z istniejącymi powiązaniami zostały ustalone lub narzucone warunki różniące się od warunków, które ustaliłyby między sobą niezależne podmioty. Metody szacowania takich dochodów określone są w art. 11 ust. 2 i 3 ustawy.
Mając na uwadze powyższy przepis należy stwierdzić, że warunki udzielenia przez Wnioskodawcę poręczenia bez wynagrodzenia mogą być przez organy podatkowe ocenione pod względem zgodności z zasadą określoną w art. 11 ustawy i ich wpływu na niewykazanie lub zaniżenie dochodu. Nie oznacza to, że w każdym przypadku zastosowanie przepisu art. 11 ustawy skutkuje doszacowaniem dochodu.
Niezależnie od powyższego, odnosząc się do powołanej przez Wnioskodawcę interpretacji przepisów prawa podatkowego wskazać należy, iż dotyczy ona konkretnej, indywidualnej sprawy podatnika i w tej sprawie rozstrzygnięcie w niej zawarte jest wiążące, tym samym nie ma zastosowania ani konsekwencji wiążących w odniesieniu do żadnego innego zaistniałego stanu faktycznego czy też zdarzenia przyszłego.
Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa, po uprzednim wezwaniu na piśmie Ministra Finansów w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r., poz. 270, ze zm.). Skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego wnosi się (w dwóch egzemplarzach) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi Ministra Finansów na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli Minister Finansów nie udzieli odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ustawy).
Skargę wnosi się za pośrednictwem Ministra Finansów, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ustawy), na adres: Świętokrzyska 12, 00-916 Warszawa.
