Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach
IBPBII/2/4511-314/15/HS
z 8 czerwca 2015 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 613) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz.U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) – Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Finansów, stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z 6 marca 2015 r. (data otrzymania 6 marca 2015 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych uzyskania spłaty w związku z działem spadku i zniesieniem współwłasności – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 6 marca 2015 r. otrzymano ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych uzyskania spłaty w związku z działem spadku i zniesieniem współwłasności.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny:

W dniu 26 września 2012 r. zmarła matka Wnioskodawcy. Na mocy dziedziczenia ustawowego spadek po zmarłej nabyło czworo jej dzieci – syn i trzy córki, w udziale po 1/4 każde. Nabycie w drodze spadku zostało stwierdzone prawomocnym postanowieniem sądu rejonowego. Jedynym składnikiem masy spadkowej było mieszkanie własnościowe.

Na mocy aktu notarialnego troje rodzeństwa dokonało działu spadku i zniesienia współwłasności nieruchomości w ten sposób, że brat oraz jedna z sióstr przekazali innej siostrze swoje udziały, w efekcie czego udziały miały dwie osoby: siostra Wnioskodawcy – 3/4 oraz Wnioskodawca – 1/4.

W dniu 18 listopada 2014 r. na mocy postanowienia Sądu Rejonowego dokonane zostało zniesienie współwłasności nieruchomości na rzecz jednej osoby, która posiadała większy udział w nieruchomości. Wartość nieruchomości Sąd w postanowieniu określił na kwotę 105 000,00 zł i zasądził na rzecz Wnioskodawcy spłatę w kwocie 26 056,76 zł.

Wnioskodawca nadmienia, że dokonana na jego rzecz spłata ustalona przez Sąd jest niższa niż jego udział w nieruchomości i kwota 26 056,76 zł nie stanowi jej równowartości, czyli 1/4 udziału w nieruchomości, a jedynie jej część nieadekwatną do posiadanych udziałów.

W związku z powyższym stanem faktycznym zadano następujące pytanie.

Czy ww. kwota 26 056,76 zł stanowiąca spłatę uzyskaną w wyniku działu spadku i zniesienia współwłasności składnika masy spadkowej podlega zgłoszeniu i opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych?

Zdaniem Wnioskodawcy, otrzymanie od siostry kwoty 26 056,76 zł nie wywołuje skutku w postaci powstania przychodu z odpłatnego zbycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy. Kwestią o tym decydującą jest fakt, że spłata nie przekroczyła wartości przysługującego Wnioskodawcy udziału spadkowego, a tym samym, gdy spłata jest niższa lub ekwiwalentna do posiadanego przez Wnioskodawcę udziału w spadku, to według niego nie otrzymuje się w związku z czynnością działu spadku żadnego przysporzenia majątkowego, które przewyższałoby wartość odziedziczoną stanowiącą ułamkową część masy spadkowej.

Zatem – według Wnioskodawcy – uzyskana kwota nie podlega zgłoszeniu i opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 361 ze zm.) – podlegającym opodatkowaniu źródłem przychodów jest odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2:

1. nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,
2. spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,
3. prawa wieczystego użytkowania gruntów,

-jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie.

Przepis cytowanego art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych formułuje generalną zasadę, że nie płaci się podatku dochodowego, jeśli od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie nieruchomości lub praw upłynęło 5 lat. W związku z tym, jeśli od końca roku, w którym nastąpiło nabycie nieruchomości lub praw do dnia odpłatnego zbycia upłynęło 5 lat, zbycie nie podlega w ogóle opodatkowaniu. Przy czym pod pojęciem „odpłatnego zbycia” należy rozumieć każde zdarzenie i każdą czynność prawną, w wyniku których dochodzi do przeniesienia prawa własności nieruchomości lub praw (lub udziału w nich) za wynagrodzeniem.

Stosownie do art. 924 i 925 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz.U. z 2014 r. poz. 121 ze zm.) – spadek otwiera się z chwilą śmierci spadkodawcy, natomiast spadkobierca nabywa spadek z chwilą otwarcia spadku. Oznacza to, że z chwilą śmierci należące do spadkodawcy prawa i obowiązki stają się spadkiem, który podlega przepisom prawa spadkowego, a data śmierci (chwila śmierci) spadkodawcy ustala, kto staje się spadkobiercą oraz co wchodzi w skład masy spadkowej. Z kolei postanowienie sądu o stwierdzeniu nabycia spadku lub akt poświadczenia dziedziczenia potwierdzają jedynie prawo spadkobiercy do tego spadku od momentu jego otwarcia.

W myśl art. 1035 Kodeksu cywilnego – jeżeli spadek przypada kilku spadkobiercom, do wspólności majątku spadkowego stosuje się przepisy o współwłasności w częściach ułamkowych. Do momentu zniesienia tej współwłasności lub dokonania działu spadku, spadkobiercy są współwłaścicielami rzeczy i praw wchodzących w skład spadku.

W wyniku działu spadku prawa majątkowe objęte spadkiem przyznane poszczególnym spadkobiercom, przechodzą na nich, ustaje więc wspólność majątku spadkowego. Umowa o dział spadku lub prawomocne orzeczenie sądowe o dziale spadku stanowią tytuł własności rzeczy, które w dziale przypadły poszczególnym spadkobiercom. Na skutek działu spadku następuje konkretyzacja składników masy spadkowej przypadających poszczególnym spadkobiercom.

Z kolei w myśl art. 210 Kodeksu cywilnego – każdy ze współwłaścicieli może żądać zniesienia współwłasności. Zgodnie z art. 211 i 212 Kodeksu cywilnego – zniesienie współwłasności może nastąpić przez podział rzeczy wspólnej, a gdy rzeczy nie da się podzielić, poprzez przyznanie rzeczy jednemu ze współwłaścicieli z obowiązkiem spłaty pozostałych bądź przez podział cywilny polegający na sprzedaży rzeczy wspólnej i podziale uzyskanej ceny stosownie do wielkości udziałów współwłaścicieli. W rezultacie w wyniku zniesienia współwłasności dochodzi więc jedynie do nowego ukształtowania prawa własności poprzez odebraniu temu prawu cech wspólności.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że spadek po matce Wnioskodawcy zmarłej 26 września 2012 r. nabyło czworo dzieci (w tym Wnioskodawca). Najpierw na mocy aktu notarialnego troje rodzeństwa dokonało działu spadku i zniesienia współwłasności nieruchomości w ten sposób, że brat oraz jedna z sióstr przekazali innej siostrze swoje udziały¸ co zaskutkowało tym, że udziały w nieruchomości miały 2 osoby: siostra Wnioskodawcy – udział 3/4 oraz Wnioskodawca – udział 1/4. Następnie 18 listopada 2014 r. na mocy postanowienia Sądu dokonano zniesienia współwłasności nieruchomości na rzecz tej osoby, która posiadała większe udziały w nieruchomości. Wartość nieruchomości Sąd w postanowieniu określił na kwotę 105 000,00 zł i zasądził na rzecz Wnioskodawcy spłatę w kwocie 26 056,76 zł.

Skoro w rozpatrywanej sprawie Wnioskodawca w spadku po matce nabył udział wynoszący 1/4 w lokalu mieszkalnym wycenionym na 105 000,00 zł, to wartość jego udziału w ww. mieszkaniu wynosiła 26 250,00 zł. Sąd zasądził na rzecz Wnioskodawcy kwotę mniejszą tj. 26 056, 76 zł. Mając na uwadze powyższe regulacje prawne oraz przedstawiony we wniosku stan faktyczny stwierdzić należy, że otrzymana spłata spadkowa tylko wówczas nie jest przychodem spadkobiercy do opodatkowania, kiedy jej kwota nie przekracza wartości przysługującego udziału w spadku a czynność prawna (dział spadku i zniesienie współwłasności) zostaje dokonana wyłącznie między spadkobiercami. Istotnym więc dla rozstrzygnięcia niniejszej sprawy jest okoliczność, że czynność prawna mająca na celu przeniesienie własności nabytego przez Wnioskodawcę w drodze spadku udziału została dokonana wyłącznie między spadkobiercami czyli Wnioskodawcą a jego siostrą, natomiast kwota spłaty nie przekraczała wartości przysługującego Wnioskodawcy udziału nabytego w spadku, ponieważ udział Wnioskodawcy wyceniony został na kwotę 26 056,76 zł. Otrzymanie tej kwoty nie spowoduje w takich okolicznościach powstania przychodu z odpłatnego zbycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, pomimo podjęcia tej czynności przed upływem pięciu lat licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie spadku. W konsekwencji na Wnioskodawcy nie będzie ciążył obowiązek zgłoszenia ani zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych z tytułu otrzymania spłaty w zamian za udział nabyty w spadku po matce.

Tym samym stanowisko Wnioskodawcy jest prawidłowe.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, ul. Prymasa S. Wyszyńskiego 2, 44-100 Gliwice, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację – w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie – w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.