INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2005r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 2 i § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działając w imieniu Ministra Finansów, stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 27 października 2011r. (data wpływu do tut. organu 4 listopada 2011r.), uzupełnionym pismem z dnia 8 listopada 2011r. (data wpływu 8 listopada 2011r.) oraz pismem z dnia 27 grudnia 2011r. (data wpływu 28 grudnia 2011r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do obniżenia należnego podatku VAT, o podatek naliczony, wykazany w otrzymanych od Banku fakturach VAT, z tytułu świadczonych przez Bank na rzecz Wnioskodawcy usług faktoringu – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 4 listopada 2011r. został złożony ww. wniosek, uzupełniony pismem z dnia 8 listopada 2011r. (data wpływu 8 listopada 2011r.) oraz pismem z dnia 27 grudnia 2011r. (data wpływu 28 grudnia 2011r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do obniżenia należnego podatku VAT, o podatek naliczony, wykazany w otrzymanych od Banku fakturach VAT, z tytułu świadczonych przez Bank na rzecz Wnioskodawcy usług faktoringu.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący zaistniały stan faktyczny:

Wnioskodawca (dalej również: Spółka) prowadzi działalność gospodarczą w zakresie projektowania, produkcji, remontu oraz montażu maszyn i urządzeń dla potrzeb górnictwa i przemysłu. W ramach swojego profilu Spółka oferuje usługi w zakresie:

• systemu transportowego, w postaci kolejek spągowych linowych, zębatych elektrycznych, zębatych spalinowych oraz podwieszanych zębatych spalinowych,
• zmechanizowanych obudów ścianowych,
• przenośników taśmowych,
• urządzeń do przesuwania przenośników podścianowych,
• tam wentylacyjnych,
• organów urabiających,
• kruszarek kęsów,
• remontów maszyn i urządzeń górniczych.
  
  

Powyższe usługi są wykonywane w ramach posiadanych uprawnień oraz wymaganych systemów zarządzania jakością. Wykonywane przez Spółkę czynności, są czynnościami opodatkowanymi w rozumieniu ustawy o VAT. Na mocy zawartego w dniu 22 grudnia 2010r. Porozumienia – pomiędzy Wnioskodawcą, Spółka Akcyjną (S.A.) oraz Spółką z ograniczoną odpowiedzialnością (zwanej dalej "Dłużnikiem”), Wnioskodawca z tytułu przysługującego mu wynagrodzenia uzyskał od S.A. wynagrodzenie barterowe w postaci węgla, który był przedmiotem sprzedaży zgodnie ze wskazaną poniżej Umową Sprzedaży Węgla.

Zważywszy, że Wnioskodawcy przysługuje wierzytelność o zapłatę ceny wyrażonej w złotych (dalej "Wierzytelność"), zgodnie z Umową Sprzedaży Węgla (dalej "Kontrakt Handlowy"), w stosunku do Dłużnika, Wnioskodawca zawarł z Bankiem Handlowym (dalej "Bank"), w dniu 21 grudnia 2010r., Umowę nr 1/BW/10 Przelewu Wierzytelności z Kontraktu Handlowego (dalej "Umowa"). Przedmiotem Umowy było określenie warunków, na jakich Bank nabędzie od Wnioskodawcy Wierzytelność z tytułu Kontraktu Handlowego o zapłatę ceny za węgiel.

Działając w zgodnym zamiarze, Wnioskodawca zawarł z Bankiem umowę faktoringu. Zgodnie z zawartą umową Bank świadczy na rzecz Spółki usługę, polegającą na nabyciu przez Bank wierzytelności Spółki. W wyniku zawartej umowy faktoringu, Spółka stała się beneficjentem usługi świadczonej przez Bank wskutek, w szczególności, zwolnienia jej od ciężaru egzekwowania wierzytelności. Wskutek zawartej Umowy Wnioskodawca uzyskał środki konieczne do prowadzenia bieżącej działalności, wykorzystywane, w myśl art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem VAT. Przedmiotem faktoringu są wierzytelności wynikające z działalności Spółki opodatkowanej podatkiem VAT, zatem Spółce przysługuje prawo do odliczania podatku naliczonego wynikającego z faktur otrzymanych od Banku, obejmujących wynagrodzenie z tytułu świadczonych usług faktoringu, obejmujące w szczególności prowizję przygotowawczą oraz prowizję operacyjną, odsetki dyskontowe oraz odsetki umowne, do których doliczony jest podatek VAT w wysokości 23%.

Zgodnie z przedmiotem Umowy, Wierzytelność została nabyta przez Bank za cenę wynoszącą 20.000.000,00 zł (słownie: dwadzieścia milionów złotych 00/100) (dalej "Cena" lub "Kwota Finansowania), w dniu 28 grudnia 2010 r„ tj. w dniu zapłaty Ceny na rzecz Wnioskodawcy. Umowa zakłada, iż spłata Kwoty Finansowania dokonywana będzie przez Dłużnika w terminie płatności wskazanym każdorazowo na fakturze VAT wystawionej przez Wnioskodawcę, w związku z realizacją postanowień Kontraktu Handlowego.

Wraz z nabyciem Wierzytelności na Bank przeszły wszelkie prawa z nią związane, przy czym Wnioskodawca ponosi wobec Banku odpowiedzialność za wypłacalność Dłużnika zarówno w chwili przelewu Wierzytelności jak i w chwili nastąpienia skutku rozporządzającego, tj. w dniu zapłaty Ceny.

Umowa zawarta została z zastrzeżeniem możliwości dokonania zwrotnego przelewu całości lub części Wierzytelności, w trybie i w oparciu o przesłanki przewidziane w Umowie.

Umowa dotyczy wyłącznie Wierzytelności własnej Wnioskodawcy jako że jest on pierwszym wierzycielem Dłużnika.

Dopóki Dłużnik nie zapłaci Bankowi za Wierzytelność, a Bank nie otrzyma stosownych kwot, zgodnie z Umową, Wnioskodawca zobowiązuje się do umieszczania na każdej fakturze VAT lub na fakturze korygującej wystawianych Dłużnikowi, w związku z realizacją postanowień Kontraktu Handlowego następującej informacji: "Wykonawca niniejszym informuje, iż w związku z przelewem wierzytelności wynikającej z niniejszej faktury lub z nią związanej na rzecz Banku Handlowego płatności ze skutkiem zwolnienia z długu powinna zostać dokonana na rachunek Banku Handlowego nr (tu podany jest numer rachunku bankowego właściwego do dokonania wpłaty na rzecz Banku).”

Umowa definiuje pojęcie Wynagrodzenia należnego Bankowi jako usługi, z tytułu których Bank pobiera wynagrodzenie, w tym Prowizję lub opłaty o charakterze operacyjnym, z tytułu zwrotu wydatków i poniesionych kosztów należnych Bankowi z tytułu wykonania Umowy oraz z tytułu należnych Bankowi Odsetek, o ile takie usługi na podstawie właściwych przepisów podlegają opodatkowaniu podatkiem VAT lub są z podatku VAT zwolnione i w tym zakresie Bank wystawia Wnioskodawcy faktury VAT. Na fakturze tej do Wynagrodzenia Bank dolicza podatek VAT, w wysokości wskazanej w odpowiednich przepisach.

W ramach zawartej Umowy Bankowi z tytułu udzielonego finansowania przysługują odsetki naliczane wg określonej w Umowie formuły, tj. średni miesięczny wskaźnik T/N (jednodniowy) WIBOR wyliczony na 2 Dni Robocze przed końcem każdego miesiąca + marża w wysokości 2,2% p.a. (dalej "Odsetki").

Ponadto Wnioskodawca, zapłacił Bankowi prowizję z tytułu zawarcia Umowy w wysokości stanowiącej 0,1% Kwoty Finansowania (dalej "Prowizja"), która została pobrana w dniu zawarcia Umowy oraz zapłacił na rzecz Banku koszty przygotowania dokumentacji niezbędnej dla potrzeb opracowania, wykonania oraz wprowadzenia w życie Umowy, w wysokości 0,1% Kwoty Finansowania.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie, sformułowane ostatecznie w ww. piśmie z dnia 8 listopada 2011r.:

Czy Wnioskodawca ma prawo do obniżenia należnego podatku VAT, o podatek naliczony, wykazany w otrzymanych od Banku fakturach VAT, z tytułu świadczonych przez Bank na rzecz Wnioskodawcy usług faktoringu...

Stanowisko Wnioskodawcy:

W ocenie Spółki, mając na uwadze, iż do faktoringu przekazywane są jej własne wierzytelności wynikające z dostaw towarów opodatkowanych podatkiem od towarów i usług w wysokości 23%, Spółce służy prawo do odliczenia naliczonego podatku od towarów i usług z faktur wystawionych przez Bank. Zdaniem Spółki, przysługuje jej prawo do odliczenia podatku VAT wykazanego na fakturach wystawianych przez Bank, gdyż czynności wskazane na fakturach, dokumentujących należne Bankowi Wynagrodzenie z tytułu świadczonych w ramach Umowy usług faktoringu, obejmujące w szczególności Odsetki, Prowizję oraz inne opłaty o charakterze operacyjnym, z tytułu zwrotu wydatków i poniesionych kosztów należnych Bankowi z tytułu wykonania Umowy, są wykorzystywane, w myśl art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem VAT.

Zdaniem Spółki wszystkie elementy wynagrodzenia uzyskiwane przez Bank od Spółki, jako elementy jednej kompleksowej usługi faktoringu, podlegają opodatkowaniu 23% stawką podatku VAT. Stawka podatku, zgodnie z art. 41 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług wynosi zasadniczo 23%, jednocześnie zgodnie z art. 43 ust. 1 ustawy o VAT zwolnieniem od podatku objęto m.in. usługi pośrednictwa finansowego wymienione w pkt 37-41 ww. przepisu. Jednakże, zgodnie z art. 43 ust. 15 ustawy o VAT z zakresu tego zwolnienia wyłączono m.in. usługi faktoringu. Przepisy ustawy o podatku od towarów i usług nie różnicują traktowania poszczególnych elementów wynagrodzenia faktora (odsetek, prowizji itp.). Stąd, zdaniem Wnioskodawcy, poszczególne elementy wynagrodzenia dotyczące usługi faktoringu powinny być traktowane jednolicie dla celów podatku od towarów i usług, jako wynagrodzenie z tytułu świadczenia kompleksowej usługi faktoringu i powinny być opodatkowane 23% stawką podatku od towarów i usług. Tym samym Wnioskodawca-faktorant otrzymujący fakturę VAT za wynagrodzenie Banku-faktora ma prawo do odliczenia podatku naliczonego wynikającego z tej faktury. Zgodnie z regulacją art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.), zwanej dalej „ustawą" opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 2 pkt 6 ustawy w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2011r. wprowadzonym ustawą z dnia 29 października 2010r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 226, poz. 1476), przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Przez dostawę towarów, na podstawie art. 7 ust. 1 ustawy, należy rozumieć przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług rozumie się każde świadczenie usług na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej nie mającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

1. przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej,
2. zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji,
3. świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.
   
   

W świetle powyższego wynika, iż przeniesienie praw do wierzytelności, będącej prawem majątkowym oraz przedmiotem obrotu gospodarczego, stanowi świadczenie usług w rozumieniu cytowanego powyżej art. 8 ust. 1 pkt 1 ustawy - tj. przeniesienie niematerialnych praw majątkowych.

Zdaniem Stron Umowy, tj. Banku oraz Wnioskodawcy, zawarta Umowa jest umową faktoringu. Po pierwsze przedmiotem Umowy jest przelew wierzytelności przez Wnioskodawcę-faktoranta na faktora-Bank w zamian za co faktor zapłacił Wnioskodawcy Cenę, natomiast Bank otrzymał wynagrodzenie z tytułu Prowizji, kosztów zarówno sporządzenia umowy i wprowadzenie jej w życie jak i jej wykonywania oraz wynagrodzenie z tytułu Odsetek. Zgodnie z orzecznictwem sądów administracyjnych, przykładowo Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie w wyroku z dnia 25 lutego 2010r., sygn. III SA/Wa 1766/09, skład orzekający wskazał, że „faktoring zawiera w sobie wszystkie istotne elementy przelewu (cesji), zwłaszcza w przypadku faktoringu właściwego. Nie ma bowiem wątpliwości co do tego, że w przypadku faktoringu właściwego właściciel (przedsiębiorca) przelewa swe wierzytelności na faktora, a w zamian za te wierzytelności uzyskuje od faktora kwoty pieniężne odpowiadające rozmiarom wierzytelności (pomniejszone o prowizję faktora). Jednakże faktoring, w przeciwieństwie do cesji wierzytelności, obejmuje ponadto szereg innych czynności, które już nie wiążą się bezpośrednio z samym przelewem wierzytelności, takich jak np. prowadzenie ksiąg handlowych, monitoring sytuacji prawno-ekonomicznej dłużnika wierzytelności nabytej przez faktora; prowadzenie egzekucji wierzytelności; świadczenie usług marketingowych, czy też udostępnianie przedsiębiorstwu (zbywcy wierzytelności) informacji w zakresie tzw. „wywiadowni” gospodarczej, oraz doradztwo finansowe (według 17 konwencji UNIDROiT o Międzynarodowym Faktoringu z 28 maja 1988r. przez umowę faktoringu rozumie się stałą umowę, w ramach, której faktorant może lub jest zobowiązany przelać na faktora wierzytelności wynikające z umów sprzedaży, zawartych pomiędzy faktorantem a jego klientami (dłużnikami), natomiast do obowiązków faktora należy wykonywanie takich funkcji, jak; finansowanie faktoranta, księgowanie wierzytelności, inkasowanie wierzytelności, ochrona przed ryzykiem niewypłacalności dłużnika). Tym samym, więc faktoring jest umową o charakterze złożonym, gdzie obok przeniesienia wierzytelności występują elementy świadczenia usług przez faktora na rzecz faktorantów". Podobnie Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu, w uzasadnieniu wyroku z dnia 15 lutego 2010r. (sygn. akt I SA/Wr 152/10) wskazał, iż „definicja tej umowy nienazwanej w polskim systemie prawa wraz z jej elementami koniecznymi sformułowana została w Konwencji Unidroit (Międzynarodowego Instytutu Unifikacji i Prawa), z dnia 28 maja 1988r. W jej rozumieniu jest to czynność prawna, w której dostawca jest uprawniony lub zobowiązany do przelania na faktora wierzytelności wynikających z zawartych przez dostawcę ze swoimi kontrahentami (dłużnikami) umów sprzedaży towarów lub umów o świadczenie usług, a faktor jest zobowiązany do świadczeń dodatkowych (finansowania dostawcy, prowadzenia księgowości związanej z wierzytelnościami, inkaso wierzytelności, ochrony przed niewypłacalnością dłużników)".

Jak potwierdza Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji z dnia 22 marca 2011r., sygn. IPPP1-443-1316/10-4/AS „co do zasady factoring polega na tym, że faktor trudniący się zawodowo tego typu działalnością nabywa wierzytelności przysługujące przedsiębiorcy (faktorantowi) z tytułu dokonania sprzedaży lub wykonania usług w zamian za określoną kwotę, odpowiadającą wartości nominalnej wierzytelności pomniejszone o dyskonto uwzględniające wynagrodzenie faktora (…). Usługa tego typu polegająca na „wyręczeniu" klienta z czynności zmierzających do odzyskania długu podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług bez możliwości skorzystania ze zwolnienia." (podobnie Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie, w interpretacji indywidualnej z dnia 23 września 2010r. sygn. IPPP1-443-695/10-2/EK).

Jak wskazuje Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji z dnia 18 maja 2010r., sygn. IPPP1-443-2178/S/08-10/IŻ „przeniesienie praw do wierzytelności, jako niematerialnych praw majątkowych, co do zasady, stanowi świadczenie usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy. Zakup wierzytelności w celu ich windykacji we własnym zakresie lub w celu dalszej ich sprzedaży mieści się niewątpliwie w zakresie usług pośrednictwa finansowego - sklasyfikowanych według PKWiU w sekcji J ex (65-67). W tak ujmowanej usłudze mieści się cywilnoprawna instytucja przelewu wierzytelności (cesji) polegająca na przeniesieniu wierzytelności z majątku dotychczasowego wierzyciela do majątku osoby trzeciej na mocy umowy zawartej między zbywcą wierzytelności (cedentem), a jej nabywcą (cesjonariuszem). W takim przypadku nabywca wierzytelności świadczy na rzecz jej zbywcy usługę pośrednictwa finansowego, której celem jest uwolnienie sprzedawcy wierzytelności od ciężaru jej egzekwowania”.

Podstawowe zasady dotyczące odliczenia podatku naliczonego zostały sformułowane w art. 86 ust. 1 ustawy. Zgodnie z tym przepisem, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15 ustawy, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi, tak Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu w interpretacji indywidualnej z dnia 9 czerwca 2011r., sygn. akt ILPP1/443-417/11-3/BD. Prawo do obniżenia kwoty podatku naliczonego przysługuje zatem wyłącznie podatnikom podatku od towarów i usług, w sytuacji gdy towary i usługi, z których nabyciem wiąże się podatek naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych.

Jak zauważa, wg Wnioskodawcy słusznie, Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji indywidualnej z dnia 27 maja 2011r., sygn. akt IPPP2/443-33/11-8/IG, "Ważnym jest to, że w ramach faktoringu nabywane są wierzytelności przed otrzymaniem zapłaty od dłużnika, przez co faktoring stanowi jeden ze sposobów finansowania działalności przedsiębiorcy. Stwierdzić zatem można, że taki sposób finansowania działalności przedsiębiorstwa charakteryzuje się tym, iż świadczący (faktor) kupuje od wierzyciela (faktoranta) wierzytelność likwidując tym samym luki finansowe oraz wykonuje na jego rzecz dodatkowe usługi" tak jak ma to miejsce w przedstawionym stanie faktycznym.

Wnioskodawca przekazał do faktoringu własną wierzytelność wynikającą z Umowy Sprzedaży Węgla (dostawa towarów), opodatkowaną podatkiem VAT w wysokości przewidzianej przez właściwe przepisy. Tym samym, w myśl ogólnej zasady wyrażonej w art. 86 ustawy, Wnioskodawca ma prawo do obniżenia podatku należnego o kwotę naliczonego podatku VAT z faktur wystawionych przez Bank – gdyż czynności wskazane na fakturach VAT są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.

Zgodnie z zawartą umową Bank świadczy na rzecz Spółki usługę, polegającą na nabyciu przez Bank wierzytelności Spółki. W wyniku zawartej umowy faktoringu, Spółka stała się beneficjentem usługi świadczonej przez Bank wskutek, w szczególności, zwolnienia jej od ciężaru egzekwowania wierzytelności, o ile nie zajdą okoliczności powodujące zgodnie z umową zwrotną cesję wierzytelności na Wnioskodawcę. Ponadto, wskutek zawartej Umowy Wnioskodawca uzyskał środki konieczne do prowadzenia bieżącej działalności, wykorzystywane, w myśl art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem VAT. Zdaniem Spółki, uwzględniając fakt, iż przedmiotem faktoringu są wierzytelności wynikające z działalności Spółki opodatkowanej podatkiem VAT, tj. wynikają z dokonywanych przez Spółkę transakcji podlegających opodatkowaniu VAT, realizowanych przez Spółkę w ramach prowadzonej przez nią działalności podlegającej opodatkowaniem podatkiem należnym (tj. w szczególności obrotu otrzymanym w rozliczeniu barterowym węglem), zatem Spółce przysługuje prawo do odliczania podatku naliczonego wynikającego z faktur otrzymanych od Banku, obejmujących wynagrodzenie z tytułu świadczonych usług faktoringu, obejmujące w szczególności prowizję przygotowawczą oraz prowizję operacyjną, odsetki dyskontowe oraz odsetki umowne, do których doliczony jest podatek VAT w wysokości 23%. Powyższe potwierdza Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w uwzględniającej stanowisko Wnioskodawcy interpretacji indywidualnej z dnia 12 lipca 2011r., sygn. IPPP1-443-777/11-2/PR.

W ocenie Wnioskodawcy faktury wystawione przez Bank dokumentują koszty związane bezpośrednio z wykonaniem Umowy opodatkowanej podatkiem VAT, a więc w ramach wykonywania czynności opodatkowanych, w związku z czym naliczony podatek VAT od Prowizji, Odsetek i innych należności przysługujących Bankowi na podstawie Umowy może zostać odliczony od podatku należnego. Tak też Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu, w indywidualnej interpretacji prawa podatkowego z dnia 6 czerwca 2009r., sygn akt ILPP2/443-314/09-2/AK, gdzie: „(…) aby odliczyć podatek naliczony wykazany na fakturach (…) usługi te związane muszą być z wykonywanymi przez Wnioskodawcę czynnościami opodatkowanymi." oraz odnosząca się do podobnego stanu faktycznego wypowiedź Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy (sygn. Interpretacja indywidualna sygnatura: ITPP1/443-1008/09/DM), gdzie: „stwierdzić należy, iż jak słusznie zauważył Wnioskodawca świadczone przez bank usługi faktoringu podlegają opodatkowaniu 22% stawką podatku od towarów i usług, zaś opodatkowaniu podlega całość uzyskiwanego wynagrodzenia, w tym prowizje i odsetki, o których mowa w zawartej umowie. A zatem Wnioskodawca nabywając, podlegające opodatkowaniu, usługi faktoringu służące wykonywaniu czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług ma prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu tych usług. Tak również Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu (Sygn. ILPP1/443-246/08-3/BP), gdzie: "należy stwierdzić, że Wnioskodawca, który nabywa usługi faktoringu służące wykonywaniu czynności opodatkowanych, ma prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu tych usług pod warunkiem zaliczenia kosztów faktoringu do kosztów uzyskania przychodów w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym."

Ponadto w opisanym stanie faktycznym, zdaniem Wnioskodawcy, nie zachodzą okoliczności wyłączające uprawnienie podatnika do obniżenia podatku naliczonego, wymienione w art. 88 ust. 1 i nast. ustawy. Zatem w ocenie Wnioskodawcy słuszne jest skorzystać z możliwości obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, w myśl art. 86 ust. 1 ustawy.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zaistniałego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Wstępnie Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach zauważa, iż ww. pismami z dnia 8 listopada 2011r. (data wpływu 8 listopada 2011r.) oraz z dnia 27 grudnia 2011r. (data wpływu 28 grudnia 2011r.) Wnioskodawca dokonał uzupełnień opisu przedstawionego stanu faktycznego oraz zmian w zakresie postawionego pytania jak też własnego stanowiska. Powyższe zmiany zostały uwzględnione powyżej.

Stosownie do art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm., a od dnia 26 sierpnia 2011r. t.j. Dz. U. z 2011r. Nr 177, poz. 1054), zwanej dalej ustawą o VAT, w zakresie w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Zgodnie z art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a ww. ustawy, kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku określonych w fakturach otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług.

Z powyższego wynika, iż prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonanymi czynnościami opodatkowanymi.

Przedstawiona wyżej zasada wyklucza możliwość dokonania odliczenia podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystywania do czynności zwolnionych od podatku oraz niepodlegających temu podatkowi.

Należy również wskazać, że ustawodawca umożliwił podatnikom skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego w określonych terminach, pod warunkiem niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy o VAT.

Art. 88 ustawy o VAT stanowi katalog sytuacji, których zaistnienie wyklucza możliwość obniżenia podatku należnego o podatek naliczony przy nabyciu towarów i usług. I tak, w ust. 3a pkt 2 tego artykułu wskazano, iż nie stanowią podstawy do obniżenia podatku należnego oraz zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego faktury i dokumenty celne w przypadku, gdy transakcja udokumentowana fakturą nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.

Zatem w celu stwierdzenia czy podatnikowi przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego z otrzymanej faktury niezbędne jest nie tylko ustalenie do wykonywania jakich czynności będą wykorzystywane towary i usługi udokumentowane tą fakturą, ale również stwierdzenie, czy nie występują przesłanki negatywne wskazane w art. 88 ustawy o VAT.

Z przedstawionego we wniosku opisu sprawy wynika, że Wnioskodawca z tytułu przysługującego mu wynagrodzenia uzyskał od S.A. wynagrodzenie barterowe w postaci węgla, który był przedmiotem sprzedaży zgodnie z opisaną we wniosku Umową Sprzedaży Węgla. Ponieważ Wnioskodawcy przysługuje wierzytelność o zapłatę ceny wyrażonej w złotych zgodnie z ww. Umową w stosunku do Dłużnika, Wnioskodawca zawarł z Bankiem Umowę Przelewu Wierzytelności, której przedmiotem było określenie warunków, na jakich Bank nabędzie od Wnioskodawcy Wierzytelność z tytułu ww. Umowy Sprzedaży Węgla o zapłatę ceny za węgiel.

Działając w zgodnym zamiarze, Wnioskodawca zawarł z Bankiem umowę faktoringu. Zgodnie z zawartą umową Bank świadczy na rzecz Spółki usługę, polegającą na nabyciu przez Bank wierzytelności Spółki. W wyniku zawartej umowy faktoringu, Spółka stała się beneficjentem usługi świadczonej przez Bank wskutek, w szczególności, zwolnienia jej od ciężaru egzekwowania wierzytelności. Wskutek zawartej Umowy Wnioskodawca uzyskał środki konieczne do prowadzenia bieżącej działalności, wykorzystywane, w myśl art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem VAT. Przedmiotem faktoringu są wierzytelności wynikające z działalności Spółki opodatkowanej podatkiem VAT.

Wraz z nabyciem Wierzytelności na Bank przeszły wszelkie prawa z nią związane, przy czym Wnioskodawca ponosi wobec Banku odpowiedzialność za wypłacalność Dłużnika zarówno w chwili przelewu Wierzytelności jak i w chwili nastąpienia skutku rozporządzającego, tj. w dniu zapłaty Ceny.

Umowa zawarta została z zastrzeżeniem możliwości dokonania zwrotnego przelewu całości lub części Wierzytelności, w trybie i w oparciu o przesłanki przewidziane w Umowie.

Umowa dotyczy wyłącznie Wierzytelności własnej Wnioskodawcy jako że jest on pierwszym wierzycielem Dłużnika.

Umowa definiuje pojęcie Wynagrodzenia należnego Bankowi jako usługi, z tytułu których Bank pobiera wynagrodzenie, w tym Prowizję lub opłaty o charakterze operacyjnym, z tytułu zwrotu wydatków i poniesionych kosztów należnych Bankowi z tytułu wykonania Umowy oraz z tytułu należnych Bankowi Odsetek, o ile takie usługi na podstawie właściwych przepisów podlegają opodatkowaniu podatkiem VAT lub są z podatku VAT zwolnione i w tym zakresie Bank wystawia Wnioskodawcy faktury VAT. Na fakturze tej do Wynagrodzenia Bank dolicza podatek VAT, w wysokości wskazanej w odpowiednich przepisach.

Wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą kwestii, czy ma on prawo do obniżenia należnego podatku VAT, o podatek naliczony, wykazany w otrzymanych od Banku fakturach VAT, z tytułu świadczonych przez Bank na rzecz Wnioskodawcy usług faktoringu.

Rozstrzygnięcie tej kwestii wymaga uprzedniego ustalenia czy ww. usługi faktoringu świadczone przez Bank na rzecz Wnioskodawcy są czynnościami opodatkowanymi podatkiem od towarów i usług.

Zdaniem Spółki wszystkie elementy wynagrodzenia uzyskiwane przez Bank od Spółki, jako elementy jednej kompleksowej usługi faktoringu, podlegają opodatkowaniu 23% stawką podatku VAT.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 ww. ustawy o podatku od towarów i usług, opodatkowaniu ww. podatkiem, podlegają:

1. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju;
2. eksport towarów;
3. import towarów;
4. wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem na terytorium kraju;
5. wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów.
   
   

W myśl art. 7 ust. 1 ww. ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

Natomiast według art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (…).

Zgodnie z art. 29 ust. 1 ustawy o VAT, podstawą opodatkowania jest obrót, z zastrzeżeniem ust. 2-21, art. 30-32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5. Obrotem jest kwota należna z tytułu sprzedaży, pomniejszona o kwotę należnego podatku. Kwota należna obejmuje całość świadczenia należnego od nabywcy lub osoby trzeciej.

W związku z tym, podstawa opodatkowania w przypadku umów faktoringu, obejmuje wszelkie składniki wynagrodzenia (niezależnie od postaci czy nazwy) należne faktorowi od faktoranta z tytułu zawartej umowy. Rodzaj umowy faktoringu pozostaje bez znaczenia dla opodatkowania samej usługi faktoringu.

Stosownie do art. 41 ust. 1 ww. ustawy o VAT, stawka podatku wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1.

Przy czym, zgodnie z art. 146a pkt 1 ustawy o VAT, w okresie od dnia 1 stycznia 2011r. do dnia 31 grudnia 2013r., z zastrzeżeniem art. 146f, stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%.

Jednakże w przepisach podatkowych dotyczących podatku od towarów i usług przewidziano opodatkowanie niektórych czynności stawkami obniżonymi, a nawet zwolnienie od podatku.

Należy zauważyć, iż w stanie prawnym obowiązującym do dnia 31 grudnia 2010r., w myśl art. 43 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, zwolnieniu od podatku podlegały usługi wymienione w załączniku nr 4 do ustawy. W pozycji nr 3 przedmiotowego załącznika określono jako zwolnione usługi pośrednictwa finansowego sklasyfikowane według PKWiU w sekcji J ex (65-67), z wyłączeniem:

1. działalności lombardów, z wyjątkiem usług świadczonych przez banki,
2. usług polegających na oddaniu w odpłatne użytkowanie rzeczy ruchomej,
3. usług doradztwa finansowego (PKWiU ex 67.13.10-00.20),
4. usług doradztwa ubezpieczeniowego oraz wyceny dla towarzystw ubezpieczeniowych (PKWiU ex 67.20.10-00.20, -00.30), z wyjątkiem świadczonych przez zakład ubezpieczeń w rozumieniu przepisów o działalności ubezpieczeniowej oraz świadczonych w tym zakresie przez podmioty działające w imieniu i na rzecz zakładu ubezpieczeń,
5. usług ściągania długów oraz faktoringu,
6. usług zarządzania akcjami, udziałami w spółkach lub związkach, obligacjami i innymi rodzajami papierów wartościowych, z wyjątkiem wymienionych w art. 43 ust. 1 pkt 12 ustawy o VAT,
7. usług przechowywania akcji, udziałów w spółkach lub związkach, obligacji i innych rodzajów papierów wartościowych, z wyjątkiem wymienionych w art. 43 ust. 1 pkt 12 ustawy o VAT,
8. transakcji dotyczących dokumentów ustanawiających tytuł własności,
9. transakcji dotyczących praw w odniesieniu do nieruchomości.

Stosownie do objaśnień zawartych w załącznikach do ustawy symbol ex oznacza, że zwolnienie dotyczy tylko danej usługi z danego grupowania.

Z dniem 1 stycznia 2011r. ustawodawca odstąpił od identyfikacji usług przy pomocy klasyfikacji statystycznych, określając ich zakres z wykorzystaniem treści zapisów prawa unijnego i krajowego oraz orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości UE, tym samym opisuje się poszczególne czynności zwolnione od podatku wskazując na ich cechy, charakter oraz okoliczności wykonania.

Wskazać należy, iż kwestie zwolnienia od podatku usług w zakresie pośrednictwa finansowego, w stanie prawnym obowiązującym od dnia 1 stycznia 2011r., zostały uregulowane w art. 43 ust. 1 pkt 7, 12 i 37-41 oraz w ust. 13 ustawy o VAT.

Stosownie jednak do art. 43 ust. 15 tej ustawy, zwolnienia, o których mowa w ust. 1 pkt 7, 12 i 37-41 oraz w ust. 13, nie mają zastosowania do:

1. czynności ściągania długów, w tym factoringu;
2. usług doradztwa;
3. usług w zakresie leasingu.
   
   

W świetle przywołanych wyżej przepisów należy stwierdzić, iż zarówno w stanie prawnym obowiązującym do dnia 31 grudnia 2010r., jak również w stanie prawnym obowiązującym od dnia 1 stycznia 2011r. usługi faktoringu nie korzystały i nie korzystają aktualnie ze zwolnienia od podatku od towarów i usług, lecz podlegają opodatkowaniu stawką podstawową podatku tj. 22% do dnia 31 grudnia 2010r., a od dnia 1 stycznia 2011r. – 23%.

Mając na uwadze powołane przepisy prawa podatkowego oraz powyższy opis sprawy, należy stwierdzić, iż w świetle wskazanych wyżej przepisów, a w szczególności art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy o VAT, Wnioskodawcy przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o podatek naliczony wykazany na fakturach dokumentujących nabycie tych usług, oczywiście przy założeniu, że nabywane przez Wnioskodawcę usługi w całości wykorzystywane są do wykonywania czynności opodatkowanych oraz jeżeli nie wystąpią inne przesłanki negatywne wymienione w art. 88 ustawy.

Zatem stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

Podkreślić należy, że niniejsza interpretacja udzielona jest przy założeniu, że usługi, których dotyczy zapytanie Wnioskodawcy są, jak wskazano we wniosku, usługami faktoringu. Stwierdzenia Wnioskodawcy w tym zakresie przyjęto jako element przedstawionego we wniosku stanu faktycznego, bez dokonywania oceny ich prawidłowości.

Tut. organ zwraca też uwagę, że niniejsza interpretacja nie wywiera skutków prawnych dla wskazanego we wniosku Banku, jako podmiotu świadczącego przedmiotowe usługi.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Niniejsza interpretacja traci swoją ważność w sytuacji zmiany jakiegokolwiek elementu przedstawionego zaistniałego stanu faktycznego lub stanu prawnego.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Zgodnie z przepisem § 1 pkt 1 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 28 sierpnia 2008r. w sprawie przekazania rozpoznawania innym wojewódzkim sądom administracyjnym niektórych spraw z zakresu działania ministra właściwego do spraw finansów publicznych, Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych oraz Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (Dz. U. Nr 163, poz. 1016) skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.