2015.09.21 - Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach

Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach
IBPP1/4512-537/15/MG
z 21 września 2015 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2015 r. poz. 613) oraz § 2 i § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz.U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) w związku z § 9 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz.U. z 2015 r., poz. 643) - Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działający w imieniu Ministra Finansów, stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z 19 czerwca 2015 r. (data wpływu 22 czerwca 2015 r.) uzupełnionym pismem z 2 września 2015 r. (data wpływu 4 września 2015 r.), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku z faktury wystawionej przez Stowarzyszenie, dokumentującej zapłatę z tytułu rezygnacji z przysługującego Stowarzyszeniu prawa do nieodpłatnego korzystania z adresu oraz pomieszczenia o powierzchni 25 m² wraz z mediami – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 22 czerwca 2015 r. wpłynął do tut. organu ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku z faktury wystawionej przez Stowarzyszenie, dokumentującej zapłatę z tytułu rezygnacji z przysługującego Stowarzyszeniu prawa do nieodpłatnego korzystania z adresu oraz pomieszczenia o powierzchni 25 m² wraz z mediami.

Wniosek został uzupełniony pismem z 2 września 2015 r. (data wpływu 4 września 2015 r.) będącym odpowiedzią na wezwanie tut. organu z 26 sierpnia 2015 r. znak: IBPB-1-3/4510-127/15/AB, IBPP1/4512-537/15/MG.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

Wnioskodawca jest polskim podmiotem gospodarczym, zarejestrowanym jako podatnik VAT oraz jest podatnikiem podatku dochodowego od osób prawnych. 5 czerwca 2008 r. Wnioskodawca nabył, w formie aktu notarialnego od podmiotu będącego stowarzyszeniem i wpisanego do właściwego rejestru, nieruchomość gruntową położoną w Ł. składającą się z dwóch działek, z czego jedna stanowiła działkę niezabudowaną wykorzystywaną w celach rekreacyjno-wypoczynkowych, natomiast druga zabudowana była budynkiem stanowiącym siedzibę Stowarzyszenia i kino.

Strony umówiły się, że Wnioskodawca, przez okres funkcjonowania Stowarzyszenia, udostępniał mu będzie bezpłatnie adres oraz pomieszczenie o powierzchni 25 m² wraz z mediami na cele statutowe Stowarzyszenia oraz izbę pamięci X. Gdyby Wnioskodawca nie wywiązał się z tego obowiązku, strony ustaliły, że wpłaci na rzecz Stowarzyszenia karę umowną. Wnioskodawca zburzył istniejący do tej pory budynek i własnym kosztem wzniósł na tym miejscu nowy budynek. Nowy budynek będzie w całości wykorzystywany do świadczenia usług hotelarskich. Jednocześnie Strony doszły do porozumienia, że w zamian za zapłatę wynagrodzenia (rekompensaty - określanej w akcie notarialnym dot. zakupu nieruchomości jako kara umowna) w wysokości 200 tys. zł Stowarzyszenie zrezygnuje z prawa korzystania z pomieszczenia oraz adresu, do którego było uprawnione zgodnie z aktem notarialnym. Strony zamierzają zawrzeć stosowne porozumienie, które będzie zawierać wskazane wyżej ustalenia, w szczególności określać wysokość wynagrodzenia - kary umownej. Należy zaznaczyć, że budynek wzniesiony został przez Wnioskodawcę w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą i przeznaczony jest na cele tej działalności. W momencie zawarcia porozumienia i zapłaty wynagrodzenia (rekompensaty - kary umownej) za rezygnację z przysługujących mu uprawnień Stowarzyszenie utraci prawa wskazane w umowie - akcie notarialnym, a budynek Wnioskodawcy zwolniony zostanie z opisanych wyżej obciążeń i będzie mógł być bez ograniczeń wykorzystywany do prowadzenia działalności gospodarczej.

W uzupełnieniu Wnioskodawca wskazał, że:

Na pytanie tut. organu: „Jaka była przyczyna umowy między Wnioskodawcą a Stowarzyszeniem, że Wnioskodawca przez okres funkcjonowania Stowarzyszenia będzie udostępniał mu bezpłatnie adres oraz pomieszczenie o powierzchni 25 m² wraz z mediami na cele Stowarzyszenia oraz izbę pamięci X?” Wnioskodawca odpowiedział, że zobowiązanie się Wnioskodawcy do zapewnienia Stowarzyszeniu pomieszczenia o pow. użytkowej, ok. 25 m² było warunkiem nabycia przez Wnioskodawcę nieruchomości. Bez tego zobowiązania, popartego obowiązkiem zapłaty kary umownej w wypadku jego niewykonania, Stowarzyszenie nie sprzedałoby Wnioskodawcy nieruchomości, na której będzie prowadzony przez Wnioskodawcę hotel.
Na pytanie tut. organu: „Przez jaki okres i na jakich zasadach Wnioskodawca udostępniał Stowarzyszeniu nieodpłatnie adres, pomieszczenie o powierzchni 25 m² wraz z mediami oraz izbę pamięci X?” Wnioskodawca wskazał, że nie udostępniał do chwili obecnej adresu i pomieszczenia Stowarzyszeniu. Budynek (hotel), w którym będzie znajdować się pomieszczenie będące przedmiotem zobowiązania wobec Stowarzyszenia jest cały czas w budowie. Hotel rozpocznie działalność 1 stycznia 2016.
Na pytanie tut. organu: „Z wniosku wynika, że strony umówiły się, że gdyby Wnioskodawca nie wywiązał się z tego obowiązku, Wnioskodawca wypłaci na rzecz Stowarzyszenia karę umowną. Prosimy zatem o wskazanie czy kwestia obowiązku udostępnienia Stowarzyszeniu pomieszczeń oraz kary umownej za niedopełnienie tego obowiązku wynikały z aktu notarialnego dokumentującego zakup nieruchomości przez Wnioskodawcę czy innego dokumentu – jakiego i z jakiej daty?” Wnioskodawca podał, że obowiązek udostępnienia pomieszczenia i adresu, a w wypadku niewywiązania się z niego - obowiązek zapłaty kary umownej, wynikają z umowy sprzedaży nieruchomości z dnia…, Rep. A….
Na pytanie tut. organu: „Czy kwota w wys. 200.000 zł, którą Wnioskodawca ma wypłacić Stowarzyszeniu jest tą samą karą umowną, na wypłatę której umówiły się strony w umowie sprzedaży nieruchomości czy inną – jaką, z jakiego dokumentu wynikającą i na jakich zasadach wypłacaną?” Wnioskodawca odpowiedział, że w umowie sprzedaży strony ustaliły, że kara umowna ma stanowić iloczyn 25 m² powierzchni do korzystania z której strona sprzedająca była uprawniona razy dwukrotność ceny sprzedaży metra kwadratowego powierzchni lokalu użytkowego zlokalizowanego w pobliżu rzeczonej nieruchomości z daty pozbawienia tego prawa strony sprzedającej. Ponieważ umowa sprzedaży w formie aktu notarialnego wprost nie przesądza wysokości kary umownej a jedynie wskazuje podstawy do jej obliczenia, strony (Stowarzyszenie oraz Wnioskodawca) w drodze negocjacji doszły do porozumienia, że właściwą kwotą rekompensaty będzie 200.000 (dwieście tysięcy) złotych. Z uwagi na konstrukcję kary umownej, strony zamierzają zawrzeć odrębne porozumienie w sprawie wypłaty tej kwoty. Treść ani dokument porozumienia nie są jeszcze w szczegółach znane, gdyż strony uzależniają jego postanowienia od uzyskanych indywidualnych interpretacji prawa podatkowego, o które wystąpił Wnioskodawca.
Na pytanie tut. organu: „Czy kwota, którą Wnioskodawca ma wypłacić Stowarzyszeniu stanowi rekompensatę za utracone korzyści – jakie, czy też jest zapłatą za konkretne zachowanie się na rzecz Wnioskodawcy i jakie Wnioskodawca z tego tytułu uzyska korzyści?” Wnioskodawca wskazał, że zapłata kwoty 200.000 zł stanowi rekompensatę za rezygnację przez Stowarzyszenie z prawa do nieodpłatnego korzystania z pomieszczenia użytkowego. Można ją zakwalifikować jako zapłatę za konkretne zachowanie się na rzecz Wnioskodawcy. Kwota ta jest jednocześnie rekompensatą za utracone korzyści Stowarzyszenia w postaci prawa do nieodpłatnego korzystania z pomieszczenia. Korzyścią Wnioskodawcy będzie możliwość wynajmowania pomieszczenia hotelowego, które jest zobowiązany udostępnić Stowarzyszeniu i osiąganie z tego tytułu przychodów. Nadto Wnioskodawca osiągnie pewne korzyści o charakterze „organizacyjnym”. Wypłata rekompensaty na rzecz Stowarzyszenia pozwoli na zintegrowane zarządzanie hotelem, w którym wszystkie pomieszczenia przeznaczone są na świadczenie usług hotelarskich.
Na pytanie tut. organu: „Czy Stowarzyszenie jest czynnym podatnikiem VAT?” Wnioskodawca odpowiedział, że Stowarzyszenie jest zarejestrowane jako podatnik VAT czynny (NIP…).
Na pytanie tut. organu: „Kiedy Wnioskodawca zburzył stary budynek i wybudował nowy?” Wnioskodawca podał, że Wnioskodawca rozpoczął prace związane z przebudową, rozbiórką i budową budynku hotelowego w roku 2011, na podstawie prawomocnego pozwolenia na budowę. Prace prowadzone są sukcesywnie od wskazanej daty.
Na pytanie tut. organu: „W jakim zakresie rezygnacja przez Stowarzyszenie z przysługujących mu uprawnień będzie wykorzystywana przez Wnioskodawcę do wykonywania czynności opodatkowanych?” Wnioskodawca odpowiedział, że w wypadku rezygnacji przez Stowarzyszenie z praw do pomieszczenia użytkowego, będzie ono wykorzystywane do świadczenia usług hotelarskich, a więc wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy Wnioskodawcy będzie przysługiwało prawo obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w podatku od towarów i usług zawartego w wystawionej przez Stowarzyszenie fakturze dokumentującej zapłatę z tytułu rezygnacji z przysługującego Stowarzyszeniu prawa do nieodpłatnego korzystania z adresu oraz pomieszczenia o powierzchni 25 m² wraz z mediami?

Zdaniem Wnioskodawcy, opisana czynność zapłaty wynagrodzenia w zamian za rezygnację przez Stowarzyszenie z przysługującego mu uprawnienia do korzystania z pomieszczenia oraz adresu będzie czynnością opodatkowaną podatkiem od towarów i usług na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 i art. 8 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług. Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. W art. 7 ust. 1, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. Natomiast zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7. Także art. 24 ust. 1 Dyrektywy Rady 2006/112/WE z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L Nr 347 z 11.12.2006 s. 1,ze zm.) wskazuje, że „świadczenie usług” oznacza każdą transakcję, która nie stanowi dostawy towarów.

Pojęcie świadczenia - składającego się na istotę usługi - należy interpretować zgodnie z jego cywilistycznym rozumieniem. Jak wskazuje art. 353 § 2 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2014, poz. 121, ze zm.), świadczenie może polegać na działaniu albo zaniechaniu. Przez świadczenie należy zatem rozumieć każde zachowanie się na rzecz innego podmiotu. Należy zauważyć, iż pojęcie usługi zostało zdefiniowane bardzo szeroko. Powyższa definicja jest niewątpliwie szersza niż zakres tego pojęcia w potocznym jego rozumieniu. Taka konstrukcja definicji usług pozwala na objęcie zakresem przedmiotowym podatku VAT wszelkich transakcji wykonywanych w ramach działalności gospodarczej. Niewątpliwie opisana w niniejszym wniosku transakcja spełnia warunki uznania ją za czynność podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Mamy tu do czynienia z jednej strony ze świadczeniem, tj. rezygnacją z przysługującego Stowarzyszeniu prawa do nieodpłatnego korzystania z lokalu mieszczącego się w budynku nowo wybudowanym przez Wnioskodawcę, a z drugiej z zapłatą za to świadczenie. Stosownie do postanowień art. 106b ustawy o podatku od towarów i usług Stowarzyszenie wystawi Wnioskodawcy fakturę VAT dokumentującą przedmiotową transakcję. Ponieważ przedmiotowy budynek będzie w całości wykorzystywany do prowadzenia działalności opodatkowanej (usług hotelarskich), to podatek naliczony wykazany na fakturze wystawionej przez Stowarzyszenie będzie, zdaniem Wnioskodawcy, podlegał w całości odliczeniu, jako spełniający kryteria, o których mowa w art. 86 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, tj. będzie związany wyłącznie ze sprzedażą opodatkowaną.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz.U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 ze zm.), zwanej dalej ustawą o VAT, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

W myśl art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a ustawy o VAT, kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług.

Aby zatem podatnik mógł obniżyć kwotę podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wynikającego z dokonanych zakupów, zakupy te muszą być związane z wykonywaniem czynności opodatkowanych, przy czym związek ten winien mieć charakter bezsporny.

Zasada generalna wynikająca z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, wyklucza możliwość dokonania odliczenia podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystywania do czynności zwolnionych od podatku oraz niepodlegających temu podatkowi.

Z treści powołanego wyżej art. 86 ust. 1 ustawy o VAT wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia dokonuje podatnik podatku od towarów i usług, a towary i usługi, przy nabyciu których podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi.

Zaznaczyć jednak należy, że ustawodawca nie precyzuje w jakim zakresie i w jaki sposób towary i usługi muszą być wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, aby pozwoliło to podatnikowi na odliczenie podatku naliczonego. Podkreślenia wymaga, iż związek między dokonywanymi zakupami towarów i usług, a prowadzoną działalnością opodatkowaną może mieć charakter pośredni lub bezpośredni. O związku bezpośrednim można mówić wówczas, gdy nabywane towary i usługi służą np. dalszej odprzedaży, lub też nabywane towary i usługi są niezbędne do wytworzenia towarów lub usług będących przedmiotem sprzedaży - bezpośrednio więc wiążą się z czynnościami opodatkowanymi wykonywanymi przez podatnika. Natomiast pośredni związek występuje, gdy ponoszone wydatki wiążą się z całokształtem funkcjonowania przedsiębiorstwa podatnika, a tym samym z osiąganymi przez niego przychodami. Najczęściej do wydatków mających pośredni wpływ na wykonywanie czynności opodatkowanych zalicza się koszty reprezentacji i reklamy, wydatki związane z udziałem w targach, konferencjach, koszty doradztwa podatkowego, itp.

Należy również podkreślić, iż możliwość odliczenia podatku naliczonego nie stanowi żadnego przywileju dla podatnika, lecz jest podstawowym i fundamentalnym uprawnieniem, wynikającym z samej konstrukcji podatku od wartości dodanej. Wspólny system podatku od wartości dodanej zapewnia, że jakakolwiek działalność gospodarcza, bez względu na jej cel oraz rezultat, o ile sama jest opodatkowana VAT, jest opodatkowana w sposób całkowicie neutralny. Pozwala to na zachowanie zasady potrącalności, która powinna być na gruncie ustawy o VAT rozumiana możliwie najszerzej. Oznacza to, że zawsze ma ona zastosowanie przy nabyciu towarów i usług dokonanym z zamiarem wykorzystania ich w działalności opodatkowanej.

W każdym więc przypadku należy dokonać oceny, czy intencją określonej czynności, z którą łączą się skutki podatkowo - prawne jest wykonywanie czynności opodatkowanych.

Z wniosku wynika, że Wnioskodawca jest polskim podmiotem gospodarczym, zarejestrowanym jako podatnik VAT. 5 czerwca 2008 r. Wnioskodawca nabył w formie aktu notarialnego od Stowarzyszenia nieruchomość gruntową składającą się z dwóch działek, jedna stanowiła działkę niezabudowaną, druga zabudowana była budynkiem stanowiącym siedzibę Stowarzyszenia i kino. Strony umówiły się, że Wnioskodawca przez okres funkcjonowania Stowarzyszenia udostępniał mu będzie bezpłatnie adres oraz pomieszczenie o powierzchni 25 m² wraz z mediami na cele statutowe Stowarzyszenia oraz izbę pamięci X. Gdyby Wnioskodawca nie wywiązał się z tego obowiązku, strony ustaliły, że wpłaci na rzecz Stowarzyszenia karę umowną. Zobowiązanie się Wnioskodawcy do zapewnienia Stowarzyszeniu pomieszczenia o pow. użytkowej, ok. 25 m² było warunkiem nabycia przez Wnioskodawcę nieruchomości. Bez tego zobowiązania, popartego obowiązkiem zapłaty kary umownej w wypadku jego niewykonania, Stowarzyszenie nie sprzedałoby Wnioskodawcy nieruchomości, na której będzie prowadzony przez Wnioskodawcę hotel.

Zapłata kwoty 200.000 zł stanowi rekompensatę za rezygnację przez Stowarzyszenie z prawa do nieodpłatnego korzystania z pomieszczenia użytkowego. Można ją zakwalifikować jako zapłatę za konkretne zachowanie się na rzecz Wnioskodawcy. Kwota ta jest jednocześnie rekompensatą za utracone korzyści Stowarzyszenia w postaci prawa do nieodpłatnego korzystania z pomieszczenia. Korzyścią Wnioskodawcy będzie możliwość wynajmowania pomieszczenia hotelowego, które jest zobowiązany udostępnić Stowarzyszeniu i osiąganie z tego tytułu przychodów. Nadto Wnioskodawca osiągnie pewne korzyści o charakterze „organizacyjnym”. Wypłata rekompensaty na rzecz Stowarzyszenia pozwoli na zintegrowane zarządzanie hotelem, w którym wszystkie pomieszczenia przeznaczone są na świadczenie usług hotelarskich. Wnioskodawca zburzył istniejący do tej pory budynek i własnym kosztem wzniósł na tym miejscu nowy budynek. Nowy budynek będzie w całości wykorzystywany do świadczenia usług hotelarskich. Jednocześnie Strony doszły do porozumienia, że w zamian za zapłatę wynagrodzenia (rekompensaty - określanej w akcie notarialnym dot. zakupu nieruchomości jako kara umowna) w wysokości 200 tys. zł Stowarzyszenie zrezygnuje z prawa korzystania z pomieszczenia oraz adresu, do którego było uprawnione zgodnie z aktem notarialnym. Strony zamierzają zawrzeć stosowne porozumienie, które będzie zawierać wskazane wyżej ustalenia, w szczególności określać wysokość wynagrodzenia - kary umownej. Należy zaznaczyć, że budynek wzniesiony został przez Wnioskodawcę w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą i przeznaczony jest na cele tej działalności. W momencie zawarcia porozumienia i zapłaty wynagrodzenia (rekompensaty - kary umownej) za rezygnację z przysługujących mu uprawnień Stowarzyszenie utraci prawa wskazane w umowie - akcie notarialnym, a budynek Wnioskodawcy zwolniony zostanie z opisanych wyżej obciążeń i będzie mógł być bez ograniczeń wykorzystywany do prowadzenia działalności gospodarczej. Wnioskodawca nie udostępniał do chwili obecnej adresu i pomieszczenia Stowarzyszeniu. Budynek (hotel), w którym będzie znajdować się pomieszczenie będące przedmiotem zobowiązania wobec Stowarzyszenia jest cały czas w budowie. Hotel rozpocznie działalność 1 stycznia 2016 r. Stowarzyszenie jest zarejestrowane jako podatnik VAT czynny.

Wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z faktury wystawionej przez Stowarzyszenie dokumentującej zapłatę z tytułu rezygnacji z przysługującego Stowarzyszeniu prawa do nieodpłatnego korzystania z adresu oraz pomieszczenia o powierzchni użytkowej 25 m² wraz z mediami.

W tym miejscu należy wskazać, że sama faktura nie tworzy prawa do odliczenia podatku w niej wykazanego, a stanowi podstawę do odliczenia jedynie wówczas, gdy podatek naliczony związany jest z faktycznie dokonanymi czynnościami opodatkowanymi.

Zgodnie z art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy o VAT, nie stanowią podstawy do obniżenia podatku należnego oraz zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego faktury i dokumenty celne w przypadku gdy transakcja udokumentowana fakturą nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.

Zatem w niniejszej sprawie koniecznym jest zbadanie czy porozumienie zawarte między Wnioskodawcą a Stowarzyszeniem dotyczące rezygnacji z przysługującego Stowarzyszeniu prawa do nieodpłatnego korzystania z adresu oraz pomieszczenia o powierzchni użytkowej 25 m² wraz z mediami na cele statutowe Stowarzyszenia jest czynnością podlegającą opodatkowaniu.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Wskazane czynności, jak wynika z art. 5 ust. 2 ustawy o VAT, podlegają opodatkowaniu niezależnie od tego, czy zostały wykonane z zachowaniem warunków oraz form określonych przepisami prawa. Powyższe oznacza, że istotny jest przede wszystkim faktyczny przebieg danej czynności i osiągnięty rezultat zgodny z zamiarem umawiających się stron.

Na mocy art. 7 ust. 1 ustawy o VAT przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

W myśl art. 8 ust. 1 ustawy o VAT przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Z cytowanych wyżej przepisów ustawy wynika, że przez usługę należy rozumieć każde świadczenie na rzecz danego podmiotu. Przy czym należy zwrócić uwagę w szczególności na przepis art. 8 ust. 1 pkt 2 ustawy, który przez świadczenie usług nakazuje rozumieć także zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji. W związku z powyższym uznać należy, iż pojęcie świadczenia – składającego się na istotę usługi – należy interpretować zgodnie z jego cywilistycznym rozumieniem. Zatem przez świadczenie należy rozumieć każde zachowanie się na rzecz innej osoby. Na zachowanie to składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś na rzecz innej osoby), jak i zaniechanie (nieczynienie, bądź też tolerowanie, znoszenie określonych stanów rzeczy). Na świadczenie mogą się jednocześnie składać zachowania związane z działaniem, jak i zaniechaniem. Należy jednak zaznaczyć, że nie każde powstrzymanie się od działania czy tolerowanie czynności lub sytuacji może zostać uznane za usługę w rozumieniu przepisów ustawy o podatku od towarów i usług.

Przy ocenie charakteru świadczenia jako usługi należy mieć na względzie, że ustawa zalicza do grona usług każde świadczenie, które nie jest dostawą w myśl powołanego art. 7 ustawy o VAT. Zauważyć jednak należy, iż usługą będzie tylko takie świadczenie, w przypadku którego istnieje bezpośredni konsument, odbiorca świadczenia odnoszący korzyść o charakterze majątkowym. Kwestia ta ma szczególnie istotne znaczenie przy takich świadczeniach, których istotą jest zaniechanie, powstrzymywanie się od określonych czynności.

W związku z powyższym, jeżeli zaniechanie pewnych czynności za odszkodowaniem przynosiłoby wymierną korzyść konkretnemu podmiotowi, to wówczas powinno być ono na gruncie ustawy o podatku od towarów i usług uznane za usługę. Tak więc, czynność podlega opodatkowaniu jedynie wówczas, gdy wykonywana jest w ramach umowy zobowiązaniowej, a jedna ze stron transakcji może zostać uznana za bezpośredniego beneficjenta tej czynności. Przy czym związek pomiędzy otrzymywaną płatnością a świadczeniem na rzecz dokonującego płatności musi mieć charakter bezpośredni i na tyle wyraźny, aby można powiedzieć, że płatność następuje w zamian za to świadczenie.

Tym samym, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług będzie podlegało tylko to świadczenie (usługa), w przypadku którego istnieje konsument, tj. odbiorca świadczenia odnoszący z niego choćby potencjalną korzyść. Dopóki nie istnieje podmiot, który odnosiłby lub powinien odnosić konkretne korzyści o charakterze majątkowym związanym z danym świadczeniem, dopóty świadczenie to nie będzie usługą podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

W niniejszej sprawie koniecznym jest wyjaśnienie, czy w rozpatrywanej sprawie wypłacona przez Wnioskodawcę kara umowna stanowi odszkodowanie, czy też stanowi wynagrodzenie za świadczenie usług.

W tym miejscu należy wskazać, że termin odszkodowania nie został zdefiniowany w ustawie o VAT. Regulacje dotyczące odszkodowania zostały jednak zawarte w ustawie z 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t.j. Dz.U. z 2014 r., poz. 121 ze zm.).

Zgodnie z art. 361 § 1 Kodeksu cywilnego naprawienie szkody powinno nastąpić, według wyboru poszkodowanego, bądź przez przywrócenie stanu poprzedniego, bądź przez zapłatę odpowiedniej sumy pieniężnej. Jednakże gdyby przywrócenie stanu poprzedniego było niemożliwe albo gdyby pociągało za sobą dla zobowiązanego nadmierne trudności lub koszty, roszczenie poszkodowanego ogranicza się do świadczenia w pieniądzu.

Stosownie do art. 361 § 2 Kodeksu cywilnego jeżeli naprawienie szkody ma nastąpić w pieniądzu, wysokość odszkodowania powinna być ustalona według cen z daty ustalenia odszkodowania, chyba że szczególne okoliczności wymagają przyjęcia za podstawę cen istniejących w innej chwili.

W myśl art. 471 Kodeksu cywilnego dłużnik obowiązany jest do naprawienia szkody wynikłej z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania, chyba że niewykonanie lub nienależyte wykonanie jest następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi.

Zgodnie z art. 483 § 1 Kodeksu cywilnego można zastrzec w umowie, że naprawienie szkody wynikłej z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania niepieniężnego nastąpi przez zapłatę określonej sumy (kara umowna).

Na gruncie prawa cywilnego odszkodowanie za doznaną szkodę majątkową lub niemajątkową uzależnione jest od zaistnienia zdarzenia, z którym przepisy łączą obowiązek naprawienia szkody. Ponadto, między zdarzeniem a zaistniałą w jego wyniku szkodą musi istnieć związek przyczynowy. Szkoda polega na nienależytym wykonaniu bądź niewykonaniu zobowiązania przez dłużnika, istnienia adekwatnego związku przyczynowego pomiędzy działaniem lub zaniechaniem a szkodą. Brak tych przesłanek powoduje, że nie mamy do czynienia ze szkodą, za powstanie której dłużnik zobowiązany jest do wypłaty odszkodowania.

Istotą odszkodowań nie jest zatem płatność za świadczenie lecz rekompensata za szkodę. W takim przypadku nie mamy do czynienia z transakcją ekwiwalentną – świadczenie w zamian za wynagrodzenie, co oznacza, że otrzymane odszkodowanie nie wiąże się z żadnym świadczeniem ze strony podatnika. Zapłata ta nie jest też związana z zobowiązaniem się otrzymującego daną kwotę do wykonania czynności, powstrzymania się od dokonania czynności lub tolerowania czynności lub sytuacji.

Ustalanie statusu wypłacanej rekompensaty, jako podlegającej bądź niepodlegającej opodatkowaniu VAT, należy więc oceniać w kontekście związku z konkretnym świadczeniem. Zatem, jeżeli płatność o charakterze odszkodowawczym nie ma bezpośredniego związku z żadną czynnością mającą charakter świadczenia, wówczas kwota wypłaconych odszkodowań nie mieści się w katalogu czynności wymienionych w art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług i jako taka nie podlega opodatkowaniu tym podatkiem.

Z opisu sprawy wynika, że Wnioskodawca jest podmiotem gospodarczym, zarejestrowanym jako podatnik VAT. 5 czerwca 2008 r. Wnioskodawca nabył w formie aktu notarialnego od Polskiego Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół”, podmiotu będącego stowarzyszeniem nieruchomość gruntową składającą się z dwóch działek, z czego jedna stanowiła działkę niezabudowaną wykorzystywaną w celach rekreacyjno-wypoczynkowych, natomiast druga zabudowana była budynkiem stanowiącym siedzibę Stowarzyszenia i kino. Strony umówiły się, że Wnioskodawca, przez okres funkcjonowania Stowarzyszenia, udostępniał mu będzie bezpłatnie adres oraz pomieszczenie o powierzchni 25 m² wraz z mediami na cele statutowe Stowarzyszenia oraz izbę pamięci X. Gdyby Wnioskodawca nie wywiązał się z tego obowiązku, strony ustaliły, że wpłaci na rzecz Stowarzyszenia karę umowną. Wnioskodawca zburzył istniejący do tej pory budynek i własnym kosztem wzniósł na tym miejscu nowy budynek. Nowy budynek będzie w całości wykorzystywany do świadczenia usług hotelarskich. Jednocześnie Strony doszły do porozumienia, że w zamian za zapłatę wynagrodzenia (rekompensaty - określanej w akcie notarialnym dot. zakupu nieruchomości jako kara umowna) w wysokości 200 tys. zł Stowarzyszenie zrezygnuje z prawa korzystania z pomieszczenia oraz adresu, do którego było uprawnione zgodnie z aktem notarialnym. Strony zamierzają zawrzeć stosowne porozumienie, które będzie zawierać wskazane wyżej ustalenia, w szczególności określać wysokość wynagrodzenia - kary umownej. Należy zaznaczyć, że budynek wzniesiony został przez Wnioskodawcę w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą i przeznaczony jest na cele tej działalności. W momencie zawarcia porozumienia i zapłaty wynagrodzenia (rekompensaty - kary umownej) za rezygnację z przysługujących mu uprawnień Stowarzyszenie utraci prawa wskazane w umowie - akcie notarialnym, a budynek Wnioskodawcy zwolniony zostanie z opisanych wyżej obciążeń i będzie mógł być bez ograniczeń wykorzystywany do prowadzenia działalności gospodarczej.

W tym miejscu wskazać należy, że w przedmiotowej sprawie zawarcie pomiędzy Stronami porozumienia oraz wpłacenie określonej kwoty przez Wnioskodawcę na rzecz Stowarzyszenia, prowadzi do zakończenia istniejącego między stronami stosunku w inny sposób niż pierwotnie było to przewidziane, nie jest natomiast rezultatem jednostronnego niewywiązywania się lub nienależytego wywiązania się przez którąś ze stron umowy z ciążących na niej obowiązków.

Biorąc pod uwagę opis sprawy oraz przywołane przepisy stwierdzić należy, że czynność rezygnacji przez Stowarzyszenie z prawa do nieodpłatnego korzystania z adresu oraz pomieszczenia o pow. użytkowej 25 m² wraz z mediami należącego do Wnioskodawcy, stanowi odpłatne świadczenie usług przez Stowarzyszenie na rzecz Wnioskodawcy, o którym mowa w art. 8 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług. Wnioskodawca na podstawie zawartego porozumienia ze Stowarzyszeniem zostanie zwolniony z obowiązku udostępniania nieodpłatnie stowarzyszeniu adresu oraz pomieszczenia o pow. użytkowej 25 m² wraz z mediami. Należy zauważyć, że w przedmiotowej sprawie możemy wskazać konkretnego beneficjenta tej usługi – w zamian za rezygnację z prawa do nieodpłatnego korzystania z adresu oraz pomieszczenia o pow. użytkowej 25 m² wraz z mediami należącego do Wnioskodawcy przez stowarzyszenie – Wnioskodawca wypłaci Stowarzyszeniu określone świadczenie pieniężne. W przedmiotowej sprawie spełniona zostanie przesłanka istnienia związku pomiędzy wypłatą należności, a otrzymaniem świadczenia wzajemnego, co jest warunkiem koniecznym do uznania, że wypłata tej kwoty podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Świadczenie pieniężne wypłacone przez Wnioskodawcę Stowarzyszeniu z tytułu rezygnacji przez niego z przysługujących praw do nieodpłatnego korzystania z adresu oraz pomieszczenia o pow. użytkowej 25 m² wraz z mediami będzie stanowić wynagrodzenie za świadczoną usługę, która zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

W związku z powyższym należy stwierdzić, że czynność tę Stowarzyszenie powinno udokumentować fakturą wystawioną na rzecz Wnioskodawcy, bowiem czynność ta na gruncie przepisów ustawy o podatku od towarów i usług będzie stanowić odpłatne świadczenie usług, o którym mowa w art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, podlegające opodatkowaniu na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, stawką właściwą dla tego rodzaju usługi.

Z cytowanych wyżej przepisów art. 86 ustawy o VAT wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek (bezpośredni lub pośredni) zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi, tzn. których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).

Wobec powyższego należy dokonać oceny czy nabycie przez Wnioskodawcę usługi rezygnacji przez Stowarzyszenie z prawa do nieodpłatnego korzystania z adresu oraz pomieszczenia o pow. użytkowej 25 m² wraz z mediami służy – pośrednio bądź bezpośrednio - wykonywanej działalności opodatkowanej przez Wnioskodawcę.

W przedmiotowej sprawie warunek ten zostanie spełniony, gdyż Wnioskodawca jest podmiotem gospodarczym zarejestrowanym jako podatnik VAT. Wnioskodawca był zobowiązany do zapewnienia Stowarzyszeniu pomieszczenia o pow. użytkowej 25 m², co było warunkiem nabycia nieruchomości składającej się z dwóch działek, z czego jedna stanowiła działkę niezabudowaną, natomiast druga zabudowana była budynkiem stanowiącym siedzibę Stowarzyszenia i kino. Wnioskodawca zburzył istniejący do tej pory budynek i własnym kosztem wniósł na tym miejscu nowy budynek. Nowy budynek będzie w całości wykorzystywany do świadczenia usług hotelarskich. W momencie zawarcia porozumienia i zapłaty wynagrodzenia (rekompensaty – kary umownej) za rezygnację z przysługujących Stowarzyszeniu uprawnień wskazanych w umowie – akcie notarialnym, budynek będzie mógł być bez ograniczeń wykorzystywany do prowadzenia działalności gospodarczej. Korzyścią Wnioskodawcy będzie możliwość wynajmowania pomieszczenia hotelowego, które jest zobowiązany udostępnić Stowarzyszeniu i osiąganie z tego tytułu przychodów. Nadto Wnioskodawca osiągnie pewne korzyści o charakterze „organizacyjnym”. Wypłata rekompensaty na rzecz Stowarzyszenia pozwoli na zintegrowane zarządzanie hotelem, w którym wszystkie pomieszczenia są na świadczenie usług hotelarskich. W wypadku rezygnacji przez Stowarzyszenie z praw do pomieszczenia użytkowego, będzie ono wykorzystywane do świadczenia usług hotelarskich, a więc wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.

Zatem rezygnacja przez Stowarzyszenie z prawa do pomieszczenia użytkowego zmierzała do możliwości wynajmowania pomieszczenia hotelowego i osiągania z tego tytułu przychodów. Pomieszczenie będzie wykorzystywane do świadczenia usług hotelarskich, a więc wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.

Tym samym wypłata wynagrodzenia za rezygnację z prawa do adresu i pomieszczenia wraz z mediami przez jest pośrednio związana z wykonywaną działalnością opodatkowaną.

W przedmiotowej sprawie spełniony jest również warunek podmiotowy, bowiem odliczenia podatku będzie dokonywał podatnik VAT czynny.

Mając powyższe na uwadze należy stwierdzić, iż w zakresie przedmiotowej sprawy zostaną spełnione przesłanki, o których mowa w art. 86 ust. 1 ustawy, warunkujące prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z faktury VAT dokumentującej nabycie opisanej we wniosku usługi.

Tym samym stanowisko Wnioskodawcy, należało uznać prawidłowe.

Interpretacja dotyczy przedstawionego zdarzenia przyszłego i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji

Niniejsza interpretacja traci ważność w przypadku zmiany któregokolwiek z elementów przedstawionego zdarzenia przyszłego lub zmiany stanu prawnego.

Należy zaznaczyć, że niniejsza interpretacja została wydana w oparciu o przedstawiony przez Wnioskodawcę stan faktyczny/zdarzenie przyszłe. Organ wydający interpretację nie przeprowadza postępowania dowodowego lecz opiera się wyłącznie na opisie wskazanym przez Wnioskodawcę w treści wniosku. Wszelkie zatem ewentualne negatywne konsekwencje podania we wniosku stanu niezgodnego z rzeczywistością ponosi Wnioskodawca.

W zakresie podatku dochodowego od osób prawnych zostało wydane odrębne rozstrzygnięcie.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Zgodnie z przepisem § 1 pkt 1 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 28 sierpnia 2008 r. w sprawie przekazania rozpoznawania innym wojewódzkim sądom administracyjnym niektórych spraw z zakresu działania ministra właściwego do spraw finansów publicznych, Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych oraz Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (Dz. U. Nr 163, poz. 1016) skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Rzeszowie, ul. Józefa Ignacego Kraszewskiego 4a, 35-016 Rzeszów po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t.j. Dz.U. z 2012 r., poz. 270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.

Reklama

O nas

Regulamin