DD10.8221.143.2015.MZB

Interpretacja Ministra Finansów DD10.8221.143.2015.MZB z 14 września 2015 r.

Na podstawie art. 14e ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r., poz. 613, z późn. zm.; dalej: Ordynacja podatkowa) Minister Finansów zmienia z urzędu, jako nieprawidłową, interpretację indywidualną wydaną przez Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach w dniu 30 lipca 2013 r. Nr IBPBI/2/423-720/13/AP w ten sposób, iż uznaje stanowisko X. Sp. z o.o. (obecnie: Y. Sp. z o.o.) przedstawione we wniosku z dnia 29 kwietnia 2013 r. o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie ustalenia rozliczenia przychodów i kosztów związanych z działalnością przenoszonej zorganizowanej części przedsiębiorstwa powstałych przed dniem podziału jak i po dniu podziału (pytanie oznaczone nr 4) - za prawidłowe.

UZASADNIENIE

Wnioskiem z dnia 29 kwietnia 2013 r. X. Sp. z o.o. (dalej: Spółka lub Wnioskodawca) zwróciła się o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie ustalenia rozliczenia przychodów i kosztów związanych z działalnością przenoszonej zorganizowanej części przedsiębiorstwa powstałych przed dniem podziału jak i po dniu podziału.

Z przedstawionego opisu zdarzenia przyszłego wynika, że:

Wnioskodawca jest spółką z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą na terytorium kraju (Spółka Dzielona). Spółka Dzielona prowadzi obecnie działalność gospodarczą w dwóch niezależnych obszarach (biznesach):

• związanym z wodą - dostawa środków chemicznych, dodatków procesowych dla przemysłu petrochemicznego, wydobycia ropy i gazu oraz produkcja celulozy i papieru, kompleksowa obsługa chemiczna obejmująca wdrożenie technologii chemicznych i procesowych w zakresie obróbki wody surowej, korekcji chemicznej obiegów wodno-parowych i wody chłodzącej oraz oczyszczania ścieków (Przenoszona Zorganizowana Część Przedsiębiorstwa); oraz
• związanym z ochroną powietrza i redukcją gazów cieplarnianych NOx, CO2, SOx -modernizacja kotłów energetycznych, ciepłowniczych oraz przemysłowych mających na celu poprawę efektywności procesów spalania z wykorzystaniem innowacyjnych technologii. Ta kompleksowa usługa określana jest u Wnioskodawcy jako System Mobotec, dostarczany w ramach grupy A. (...) (Pozostała Zorganizowana Część Przedsiębiorstwa).
  
  

W strukturze Spółki Dzielonej powyższe obszary działalności są wyodrębnione organizacyjnie, funkcjonalnie oraz finansowo.

Wyodrębnienie organizacyjne

Zarówno Przenoszona Zorganizowana Część Przedsiębiorstwa oraz Pozostała Zorganizowana Część Przedsiębiorstwa, są wyodrębnione wewnętrznie w ramach Spółki Dzielonej zarówno w kontekście przestrzennym, jak również organizacyjnym i zarządczym.

Spółka Dzielona posiada dokumenty wewnętrzne określające schematy struktury organizacyjnej (wyodrębnienia organizacyjnego - odrębni kierownicy projektów, kierownicy zakupów, inżynierowie, itp.) Przenoszonej Zorganizowanej Części Przedsiębiorstwa oraz Pozostałej Zorganizowanej Części Przedsiębiorstwa. Każda z tych działalności prowadzona jest w oparciu o odrębny, ściśle określony zespół zasobów technicznych i wartości niematerialnych i prawnych przy wykorzystaniu odrębnych zespołów ludzkich realizujących odrębne cele gospodarcze.

Wyodrębnienie Finansowe

Każda z działalności wydzielonych w ramach struktur Spółki Dzielonej, tj. Przenoszona Zorganizowana Część Przedsiębiorstwa oraz Pozostała Zorganizowana Część Przedsiębiorstwa posiada osobne konta i centra kosztowe oraz sporządza odrębne bilanse oraz rachunki zysków i strat. Ponadto każda z działalności posiada odrębny system budżetowania i planowania finansowego, co umożliwia prowadzenie niezależnych analiz opłacalności. Poza kosztami o charakterze ogólnozakładowym, dotyczącymi działalności Spółki Dzielonej jako całości, do każdej z działalności prowadzonej w ramach Spółki Dzielonej z łatwością można przyporządkować poszczególne przychody i koszty, jak również należności i zobowiązania.

Spółka Dzielona posiada rachunki bankowe wyodrębnione dla poszczególnych działalności prowadzonych w ramach struktur Spółki.

Wyodrębnienie Funkcjonalne

Zarówno działalność związana z wodą, jak również działalność związana z ochroną powietrza i redukcją gazów cieplarnianych NOx, CO2, SOx są wyodrębnione funkcjonalnie w strukturze Spółki Dzielonej i jako takie są wewnętrznie spójne w tym sensie, że zespół składników majątkowych przypisanych do każdej z tych działalności wykorzystywany przez zespół pracowników realizujących zadania przypisane tym działalnościom stanowi w ramach Spółki Dzielonej odrębną spójną funkcjonalnie całość.

Wspólnik Wnioskodawcy podjął decyzję o alokacji każdej z rodzajów prowadzonych przez Spółkę Dzieloną działalności do dwóch odrębnych spółek. W związku z tym została podjęta decyzja o podziale Spółki Dzielonej poprzez wydzielenie w trybie art. 529 § 1 pkt 4 ustawy z dnia 15 września 2000 r. Kodeks Spółek Handlowych (Dz. U. Nr 94, poz. 1037 ze zm., dalej: Ksh) organizacyjnie, funkcjonalnie i finansowo wyodrębnionego w istniejącym przedsiębiorstwie (w rozumieniu art. 551 k.c.) Spółki Dzielonej zespołu składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązań, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych (działalność wodna), które zarazem mogłyby stanowić niezależne przedsiębiorstwo realizujące te zadania, tj. zorganizowanej części przedsiębiorstwa Spółki Dzielonej (Przenoszona Zorganizowana Część Przedsiębiorstwa) i przeniesienie jej na nowo utworzoną spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością (Spółka Przejmująca) w zamian za udziały Spółki Przejmującej, które obejmie jedyny wspólnik Spółki Dzielonej (Podział).

Również po podziale Spółki Dzielonej poszczególne działalności zachowają przymiot funkcjonalnego zorganizowania pozwalający im na samodzielne realizowanie działań jako niezależnym przedsiębiorstwom. Planowane jest bowiem, że na skutek podziału, u Spółki Dzielonej pozostanie personel osobowy oraz składniki majątkowe związane z działalnością związaną z ochroną powietrza i redukcją gazów cieplarnianych NOx, CO2, SOx.

Personel osobowy związany z działalnością związaną z wodą przejdzie do Spółki Przejmującej. Dotyczy to także umów najmu nieruchomości przypisanych do tej działalności, składników materialnych i niematerialnych (tj. sprzęt komputerowy wraz z oprogramowaniem i wyposażenie biura), umów, zobowiązań i należności związanych z tą działalnością.

Podział Spółki Dzielonej nastąpi zgodnie z planem podziału, który na dzień złożenia niniejszego wniosku został zatwierdzony przez zarządy i opublikowany na stronach internetowych (Plan Podziału).

Zgodnie z Planem Podziału do Spółki Przejmującej zostaną przeniesione następujące składniki materialne, niematerialne, prawa i zobowiązania (w tym wierzytelności) związane z działalnością Przenoszonej Zorganizowanej Części Przedsiębiorstwa, tj. z biznesem tzw. wodnym:

• środki trwałe i wyposażenie;
• zapasy;
• środki pieniężne i określone w Planie Podziału rachunki bankowe;
• prawa, roszczenia i zobowiązania wynikające z umów zawartych przez Spółkę Dzieloną, dotyczy to w szczególności umów zawartych w trybach określonych w przepisach ustawy Prawo zamówień publicznych, a także ekspektatyw praw nabytych w związku z uczestnictwem w aktualnie prowadzonych przetargach w trybie ustawy Prawo zamówień publicznych;
• decyzje administracyjne, zezwolenie i koncesje - przejście decyzji administracyjnych, zezwoleń i koncesji będzie zgodnie z Planem Podziału równoznaczne z przejściem interesu prawnego, roszczeń oraz wszelkich innych praw o charakterze materialno-prawnym, a także uprawnień procesowych, jakie przysługiwały Spółce Dzielonej na dzień poprzedzający dzień wydzielenia. Spółka Przejmująca wstąpi również we wszelkie zobowiązania, w tym wszelkie długi, które mogą zostać określone w związku z przeniesieniem decyzji, zezwoleń i koncesji związanych z działalnością Przenoszonej Zorganizowanej Części Przedsiębiorstwa;
• wszelkie prawa i obowiązki wynikające ze stosunku pracy z pracownikami Spółki Dzielonej, zatrudnionymi w biznesie tzw. wodnym. Wraz z pracownikami zostaną przeniesione wierzytelności Spółki Dzielonej istniejące w dniu wydzielenia w związku z pożyczkami udzielonymi przenoszonym pracownikom, wraz z ustanowionymi zabezpieczeniami. Ponadto środki pieniężne zebrane na rachunku Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych Spółki Dzielonej oraz zobowiązania i należności z nim związane zostaną podzielone pomiędzy Spółkę Dzieloną a Spółkę Przejmującą proporcjonalnie do poziomu zatrudnienia w Spółce Dzielonej według stanu na ostatni dzień miesiąca poprzedzającego miesiąc, w którym wypadnie dzień wydzielenia oraz liczby pracowników, którzy zgodnie z Planem Podziału, staną się pracownikami Spółki Przejmującej;
• wartości niematerialne i prawne;
• bazy danych i dokumenty związane z działalnością Przenoszonej Zorganizowanej Części Przedsiębiorstwa.
  
  

Zgodnie z Planem Podziału w Spółce Dzielonej pozostaną wszystkie składniki materialne, niematerialne (tj. sprzęt komputerowy wraz z oprogramowaniem, wyposażenie biura, etc.), prawa i zobowiązania (w tym wierzytelności i należności) związane z Pozostałą Zorganizowaną Częścią Przedsiębiorstwa, a które nie są związane z Przenoszoną Zorganizowaną Częścią Przedsiębiorstwa. Z dniem wydzielenia Spółka Dzielona zawrze umowę podnajmu ze Spółką Przejmującą w odniesieniu do nieruchomości przypisanych do działalności Pozostałej Zorganizowanej Części Przedsiębiorstwa; możliwe jest również zawarcie przez Spółkę Dzieloną nowej umowy najmu.

Zmiana struktury właścicielskiej poszczególnych działalności w ramach struktury Spółki Dzielonej pozostanie bez wpływu na codzienne funkcjonowanie każdej z nich.

Z uwagi na dokonywane zakupy towarów oraz świadczenie usług na rzecz Spółki Dzielonej, w tym Przenoszonej Zorganizowanej Części Przedsiębiorstwa, możliwa jest sytuacja, w której powstanie konieczność wystawienia faktur korygujących do faktur dokumentujących nabycie przez Spółkę Dzieloną towarów i usług. Niektóre z przedmiotowych faktur korygujących mogą przewidywać zmniejszenie, inne zaś zwiększenie podatku naliczonego. Kontrahenci Spółki Dzielonej mogą wystawiać je zarówno przed, jak i po dniu wydzielenia. W przypadku faktur wystawionych przed dniem wydzielenia Spółka Dzielona może część z nich otrzymać zarówno przed, jak i po dniu podziału.

Możliwa jest również sytuacja, w której powstanie konieczność wystawienia faktur korygujących do faktur dokumentujących sprzedaż towarów i usług wystawionych przez Spółkę Dzieloną, a związanych z Przenoszoną Zorganizowaną Częścią Przedsiębiorstwa. Niektóre z przedmiotowych faktur korygujących mogą przewidywać zmniejszenie, inne zaś zwiększenie sprzedaży.

W związku z powyższym zadano m.in. następujące pytanie:

Czy przychody i koszty związane z działalnością Przenoszonej Zorganizowanej Części Przedsiębiorstwa, powstałe przed dniem podziału, powinny zostać rozliczone przez Wnioskodawcę (Spółkę Dzieloną), natomiast przychody i koszty związane z działalnością Przenoszonej Zorganizowanej Części Przedsiębiorstwa powstałe po dniu podziału będą przedmiotem sukcesji i powinny zostać rozliczone przez Spółkę Przejmującą (pytanie oznaczone we wniosku nr 4).

Zdaniem Wnioskodawcy, przychody i koszty związane z działalnością Przenoszonej Zorganizowanej Części Przedsiębiorstwa powstałe przed dniem podziału powinny zostać rozliczone przez Wnioskodawcę (Spółkę Dzieloną), natomiast przychody i koszty związane z działalnością Przenoszonej Zorganizowanej Części Przedsiębiorstwa powstałe po dniu podziału będą przedmiotem sukcesji i powinny zostać rozliczone przez Spółkę Przejmującą.

Stosownie do art. 529 § 1 pkt 4 ustawy z dnia 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych (Dz. U. Nr 94, poz. 1037 ze zm., dalej : Ksh), podział spółki kapitałowej może być dokonany przez przeniesienie części majątku spółki dzielonej na istniejącą spółkę lub na spółkę nowo zawiązaną (podział przez wydzielenie). Cechą szczególną tego trybu podziału spółki jest to, że spółka dzielona nie przestaje istnieć, a następuje tylko przeniesienie części majątku tej spółki na inną spółkę już istniejącą lub nowo zawiązaną. W takiej sytuacji ma miejsce sukcesja uniwersalna częściowa (art. 531 § 1 Ksh), tj. następstwo generalne dotyczące praw i obowiązków związanych z przenoszonymi składnikami majątku (określonymi w planie podziału).

Przejście praw i obowiązków podatkowych w sytuacji podziału przez wydzielenie reguluje natomiast art. 93c Ordynacji podatkowej, zgodnie z którym osoby prawne powstałe w wyniku podziału wstępują z dniem wydzielenia we wszelkie przewidziane w przepisach prawa podatkowego prawa i obowiązki osoby prawnej dzielonej pozostające w związku z przydzielonymi im w planie podziału składnikami majątku. Opisane w przepisie zasady przejścia praw i obowiązków noszą nazwę sukcesji generalnej. W przypadku podziału przez wydzielenie sukcesja ta nabiera szczególnego charakteru, sukcesji generalnej częściowej. Oznacza to, że podmiot wydzielany przejmuje tylko te prawa i obowiązki, które zostały mu przypisane w planie podziału.

Z uwagi na fakt, iż ustawodawca nie definiuje pojęcia „praw i obowiązków podatkowych związanych ze składnikami majątku”, będących przedmiotem sukcesji na podstawie art. 93c Ordynacji podatkowej, należy przyjąć, że sukcesji nie podlegają te prawa i obowiązki, które na mocy obowiązujących przepisów podatkowych zostały przypisane do osoby dzielonego podatnika. Sukcesji zaś podlegają prawa i obowiązki, które choć wynikają ze zdarzeń mających miejsce przed podziałem, to nie uległy konkretyzacji do tej daty na gruncie rozliczeń podatkowych (przychód i koszt).

W przypadku podziału przez wydzielenie decydujące znaczenie ma okoliczność, czy dane prawo lub obowiązek powstało i istniało przed dniem wydzielenia. Wniosek taki wynika z literalnej wykładni art. 93c Ordynacji podatkowej, zgodnie z którym sukcesji podlegają prawa i obowiązki „pozostające” w związku z przydzielonymi spółce przejmującej składnikami majątku. W przepisie tym, ustawodawca posłużył się czasem teraźniejszym. Stąd, przedmiotem sukcesji mogą być wyłącznie „stany otwarte”, tj. prawa i obowiązki, które na dzień wydzielenia „pozostają” jeszcze w związku z przydzielonymi spółce przejmującej składnikami majątku.

Z literalnej wykładni przepisu wynika zatem, że nie odnosi się on do praw i obowiązków, które „pozostawały” w związku z danymi składnikami majątku przed dniem wydzielenia. W konsekwencji, jeżeli dane prawo bądź obowiązek powstało przed dniem wydzielenia lub dotyczy okresu poprzedzającego podział (powinno być rozliczone w tym właśnie czasie), skutki podatkowe z nim związane ściśle wiążą się z rozliczeniami podatkowymi Spółki Dzielonej, tj. na dzień wydzielenia nie „pozostają” w związku z wydzielanym majątkiem zorganizowanej części przedsiębiorstwa. Tym samym, jeżeli przychody należne i - odpowiednio - związane z nimi koszty dotyczące działalności zorganizowanej części przedsiębiorstwa powstały do dnia wydzielenia i zostały rozliczone przez Wnioskodawcę, prawa i obowiązki dotyczące rozliczenia takich przychodów i kosztów nie będą przedmiotem sukcesji na podstawie art. 93c Ordynacji podatkowej.

Z kolei, w przypadku, gdy dane prawo bądź obowiązek powstało w dniu wydzielenia lub po tej dacie (tj. „pozostaje” w dniu wydzielenia w związku ze składnikami majątku podlegającymi podziałowi), rozliczenia podatkowe z nim związane powinny dotyczyć wyłącznie Spółki Przejmującej.

Następstwo prawne (sukcesję generalną częściową), zgodnie z art. 93c Ordynacji podatkowej, należy rozumieć jako kontynuację - od dnia wydzielenia - rozliczeń podatkowych prowadzonych dotychczas przez spółkę dzieloną, a nie jako przejęcie przez spółkę przejmującą całości rozliczeń podatkowych wydzielanej części przedsiębiorstwa z okresu przed podziałem.

Oznacza to, że przedmiotem sukcesji zgodnie z art. 93c Ordynacji podatkowej, będzie np. kontynuacja stosowanej przez spółkę dzieloną w stosunku do składników majątku, metody amortyzacji czy rozliczenie przychodów i kosztów nierozliczonych przed dniem podziału.

Przedmiotem sukcesji nie będzie mógł być natomiast obowiązek rozpoznania przychodów oraz uprawnienie do rozliczenia kosztów uzyskania przychodów dotyczących okresu sprzed dnia wydzielenia. Przychody i koszty tego okresu zostały już zgodnie z prawem rozliczone przez spółkę dzieloną.

Przy wykładni art. 93c Ordynacji podatkowej istotne jest zastrzeżenie, iż chodzi o prawa i obowiązki „pozostające w związku z przydzielonymi, m.in. w planie podziału, składnikami majątku”. Podatek dochodowy od osób prawnych odnosi się do osoby podatnika (a nie jego majątku) i co do zasady nie jest możliwe przypisanie zobowiązania podatkowego do określonych składników majątku. W przedmiotowej sprawie Przenoszona Zorganizowana Część Przedsiębiorstwa nie jest podatnikiem. Podmiotem opodatkowania jest Wnioskodawca jako osoba prawna. Do momentu podziału Przenoszona Zorganizowana Część Przedsiębiorstwa funkcjonowała bowiem w ramach Spółki Dzielonej Wnioskodawcy i stanowiła część jego przedsiębiorstwa.

Oznacza to, że przychody i koszty związane z działalnością Przenoszonej Zorganizowanej Części Przedsiębiorstwa (tj. częścią przedsiębiorstwa prowadzoną przez Wnioskodawcę) do dnia wydzielenia (tj. do dnia przejęcia Przenoszonej Zorganizowanej Części Przedsiębiorstwa przez Spółkę Przejmującą) stanowiły integralną część rozliczeń podatkowych Wnioskodawcy. Natomiast Spółka Przejmująca powinna przejąć obowiązek rozliczania wyłącznie przychodów należnych i kosztów odpowiednio powstałych i potrącanych w dniu wydzielenia lub po tej dacie.

Reasumując, przychody i koszty związane z działalnością Przenoszonej Zorganizowanej Części Przedsiębiorstwa powstałe przed dniem podziału powinny zostać rozliczone przez Wnioskodawcę (Spółkę Dzieloną), natomiast przychody i koszty związane z działalnością Przenoszonej Zorganizowanej Części Przedsiębiorstwa powstałe po dniu podziału będą przedmiotem sukcesji i powinny zostać rozliczone przez Spółkę Przejmującą .

Stanowisko Wnioskodawcy zostało potwierdzone przez następujące indywidualne interpretacje prawa podatkowego:

• interpretacja indywidualna z dnia 26 lipca 2012 r., wydana przez Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu, sygn. ILPB4/423-143/12-2/ŁM;
• interpretacja indywidualna z dnia 27 lipca 2012 r., wydana przez Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi, sygn. IPTPB3/423-99/12-4/KJ.
  
  

Podatnik zwraca uwagę, iż kwestia czy Przenoszona Zorganizowana Część Przedsiębiorstwa oraz Pozostała Zorganizowana Część Przedsiębiorstwa powinny być klasyfikowane jako zorganizowana część przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 93c) Ordynacji podatkowej jest przedmiotem oddzielnego zapytania.

Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działając z upoważnienia Ministra Finansów (na podstawie przepisów rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego; Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.), wydał w dniu 30 lipca 2013 r. interpretację indywidualną Nr IBPBI/2/423-720/13/AP, w której uznał stanowisko Spółki za nieprawidłowe.

Po zapoznaniu się z aktami sprawy, Minister Finansów zważył, co następuje.

Zgodnie z przepisem art. 14e § 1 Ordynacji podatkowej, Minister Finansów może, z urzędu, zmienić wydaną interpretację ogólną lub indywidualną, jeżeli stwierdzi jej nieprawidłowość, uwzględniając w szczególności orzecznictwo sądów, Trybunału Konstytucyjnego lub Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości. Przepis ten nie zawiera ograniczeń czasowych, co oznacza, że jeśli stwierdzona zostanie nieprawidłowość wydanej interpretacji indywidualnej, Minister Finansów może, z urzędu zmienić ją w dowolnym czasie.

W ocenie Ministra Finansów stanowiska Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach, wyrażonego w interpretacji indywidualnej wydanej w dniu 30 lipca 2013 r. Nr IBPBI/2/423-720/13/AP nie można uznać za prawidłowe.

Stosownie do art. 529 § 1 Ksh, podział może być dokonany przez przeniesienie części majątku spółki dzielonej na istniejącą spółkę lub na spółkę nowo zawiązaną (podział przez wydzielenie). Cechą szczególną tego trybu podziału spółki jest to, że spółka dzielona nie przestaje istnieć, a następuje tylko przeniesienie części majątku tej spółki na inną spółkę już istniejącą lub nowo zawiązaną. Zgodnie natomiast z art. 531 § 1 Ksh Spółki przejmujące lub spółki nowo zawiązane powstałe w związku z podziałem wstępują z dniem podziału bądź z dniem wydzielenia w prawa i obowiązki spółki dzielonej, określone w planie podziału. W takiej sytuacji ma miejsce sukcesja uniwersalna częściowa (art. 531 § 1 Ksh), tj. następstwo generalne dotyczące praw i obowiązków związanych z przenoszonymi składnikami majątku (określonymi w planie podziału).

W myśl ogólnej zasady do podziału przez wydzielenie należy stosować przepisy o podziale spółek, dotyczące odpowiednio spółki przejmującej lub spółki nowo zawiązanej z wyjątkami dotyczącymi podziału przez wydzielenie. Odpowiednie stosowanie przepisów uzależnione jest od tego, czy spółka, do której jest wnoszona część majątku spółki dzielonej istnieje (wtedy stosuje się odpowiednio przepisy dotyczące spółki przejmującej), czy jest nowo zawiązana.

Punktem wyjścia dla podziału spółki kapitałowej przez wydzielenie, jak w każdym przypadku podziału, jest sporządzany przez zarząd spółki dzielonej plan podziału. Zgodnie z art. 534 Ksh, plan podziału powinien zawierać m.in. dokładny opis i podział składników majątku (aktywów i pasywów) oraz zezwoleń, koncesji lub ulg przypadających spółkom przejmującym lub spółkom nowo zawiązanym.

Wskazane powyżej przepisy regulują problematykę związaną z sukcesją spółek kapitałowych na gruncie prawa cywilnego. Natomiast zagadnienie sukcesji podatkowej regulują przepisy zawarte w art. 93-93e Ordynacji podatkowej. W przepisach tych ustawodawca przedstawił zamknięty katalog sytuacji, w których zachodzi sukcesja podatkowa, tj. sukcesja praw i obowiązków następców prawnych oraz podmiotów przekształconych.

Zgodnie z art. 93c § 1 Ordynacji podatkowej, osoby prawne przejmujące lub osoby prawne powstałe w wyniku podziału wstępują, z dniem podziału lub z dniem wydzielenia, we wszelkie przewidziane w przepisach prawa podatkowego prawa i obowiązki osoby prawnej dzielonej pozostające w związku z przydzielonymi im w planie podziału, składnikami majątku. W myśl art. 93c § 2 Ordynacji podatkowej, przepis § 1 stosuje się, jeżeli majątek przejmowany na skutek podziału, a przy podziale przez wydzielenie – także majątek osoby prawnej dzielonej, stanowi zorganizowaną część przedsiębiorstwa.

Ustawodawca nie definiuje pojęcia „praw i obowiązków podatkowych”, będących na podstawie art. 93c Ordynacji podatkowej przedmiotem sukcesji. Jednakże należy podkreślić, że przedmiotem sukcesji prawno-podatkowej przewidzianej w ww. przepisie, będą jedynie te prawa i obowiązki dzielonej osoby prawnej, które pozostają w związku z przydzielonymi sukcesorowi w planie podziału składnikami majątku. Przepis art. 93c Ordynacji podatkowej zakłada wyodrębnienie praw i obowiązków podatkowych związanych z poszczególnymi zorganizowanymi częściami majątku oraz wskazuje, że w odniesieniu do tak wyodrębnionych zespołów praw i obowiązków zachodzi sukcesja podatkowa.

Powyższy przepis wprowadza do systemu podatkowego zasadę sukcesji podatkowej częściowej. Zgodnie z tą zasadą, w przypadku podziału przez wydzielenie, podmiot przejmujący (spółka nowo zawiązana) wstępuje we wszystkie prawa i obowiązki podatkowe, które związane są z tą częścią majątku, która jest przejmowana. Należy jednak zwrócić uwagę na fakt, że w wyniku podziału przez wydzielenie przejmowane są prawa i obowiązki przewidziane w przepisach prawa podatkowego, ale pod warunkiem, że majątek przejmowany na skutek podziału, a także majątek osoby prawnej dzielonej, stanowi zorganizowaną część przedsiębiorstwa (art. 93c § 2 Ordynacji podatkowej).

Z uwagi na fakt, że ustawodawca nie definiuje pojęcia „praw i obowiązków podatkowych związanych ze składnikami majątku”, będącymi przedmiotem sukcesji na podstawie art. 93c Ordynacji podatkowej, należy przyjąć, że sukcesji nie podlegają te prawa i obowiązki, które na mocy obowiązujących przepisów podatkowych zostały przypisane do osoby dzielonego podatnika. Sukcesji zaś podlegają te prawa i obowiązki, które choć wynikają ze zdarzeń mających miejsce przed podziałem, to nie uległy konkretyzacji do tej daty na gruncie rozliczeń podatkowych (przychód i koszt).

Decydujące znaczenie ma więc okoliczność, czy dane prawo lub obowiązek powstało i istniało przed dniem wydzielenia. Wniosek taki wynika z literalnej wykładni art. 93c Ordynacji podatkowej, w którym ustawodawca posłużył się czasem teraźniejszym. Zatem przedmiotem sukcesji mogą być wyłącznie tzw. „stany otwarte”, tj. prawa i obowiązki, które na dzień wydzielania „pozostają” w związku z przydzielonymi spółce przejmującej składnikami majątku i nie zostały rozliczone przez spółkę dzieloną, tj. które nie uległy konkretyzacji na gruncie rozliczeń podatkowych.

Odnosząc zatem powyższe przepisy do przedstawionego przez Wnioskodawcę opisu zdarzenia przyszłego należy stwierdzić, że przychody z tytułu świadczeń zrealizowanych przez Spółkę dzieloną, co do których przychód należny powstał przed dniem podziału, powinny być rozpoznane przez Spółkę dzieloną.

Równocześnie uznać należy, że prawo do uwzględnienia kosztów uzyskania przychodów, związanych ze zorganizowaną częścią przedsiębiorstwa, powstałych i skonkretyzowanych zgodnie z updop przed dniem podziału, pozostaje po stronie Spółki dzielonej.

Takie stanowisko zaprezentował również Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku w wyroku z 22 października 2014 r. sygn. akt I SA/Gd 898/14.

Tym samym stanowisko Wnioskodawcy należy uznać za prawidłowe.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą zmianę interpretacji przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał zmianę interpretacji indywidualnej w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi; Dz. U. z 2012 r., poz. 270, z późn. zm.). Skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego wnosi się (w dwóch egzemplarzach) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ustawy).