Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie
IPPB4/4511-604/15-4/MS
z 7 sierpnia 2015 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r., poz. 613) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko – przedstawione we wniosku z dnia 14 maja 2015 r. (data wpływu 20 maja 2015 r.) uzupełnione pismem z dnia 4 sierpnia 2015 r. (data nadania 4 sierpnia 2015 r., data wpływu 5 sierpnia 2015 r.) na wezwanie Nr IPPB4/415-604/15-2/MS z dnia 27 lipca 2015 r. (data nadania 28 lipca 2015 r., data doręczenia 31 lipca 2015 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych sprzedaży nieruchomości – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 20 maja 2015 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych sprzedaży nieruchomości.

Z uwagi na braki formalne, pismem Nr IPPB4/4511-604/15-2/MS z dnia 27 lipca 2015 r. (data nadania 28 lipca 2015 r., data doręczenia 31 lipca 2015 r.) tut. organ wezwał Wnioskodawcę do uzupełnienia przedmiotowego wniosku o doprecyzowanie przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego.

Pismem z dnia 4 sierpnia 2015 r. (data nadania 4 sierpnia 2015 r., data wpływu 5 sierpnia 2015 r.) Wnioskodawca uzupełnił wniosek w terminie.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

W dniu 10 listopada 2007 r. Wnioskodawca nabył wspólnie z żoną na prawach wspólności ustawowej małżeńskiej nieruchomość gruntową o powierzchni 0,5587 ha, oraz udział we współwłasności nieruchomości stanowiącej drogę dojazdową do tej nieruchomości. W dniu 4 czerwca 2009 r. Wnioskodawca zawarł z żoną umowę w formie aktu notarialnego ustanawiającą rozdzielność majątkową małżeńską, ale nie dokonał wówczas podział majątku dorobkowego.

Rozwód małżeństwa został orzeczony przez Sąd Okręgowy w dniu 11 maja 2011 r. Natomiast w dniu 24 października 2013 r. Wnioskodawca zawarł z byłą małżonką umowę w formie aktu notarialnego o podział majątku wspólnego. Zgodnie z tą umową Wnioskodawca otrzymał na wyłączną własność wskazaną wyżej nieruchomość gruntową, oraz udział we współwłasności nieruchomości stanowiącej drogę. Natomiast była żona Wnioskodawcy otrzymała lokal mieszkalny, oraz samochód (oba składniki majątku nabyli do majątku wspólnego podczas trwania naszego małżeństwa). Wnioskodawca zamierza sprzedać w 2015 r. nieruchomość gruntową, oraz udział we współwłasności nieruchomości stanowiącej drogę dojazdową do tej nieruchomości.

W uzupełnieniu do wniosku Wnioskodawca wskazał, że wartość składników majątku, które pozostały przy Wnioskodawcy w związku z dokonanym przez Niego i byłą żonę podziału majątku dorobkowego mieścił się w granicach udziału Wnioskodawcy w tym majątku. Majątek jaki pozostał przy każdym z małżonków po dokonaniu podziału majątku dorobkowego małżonków by takiej samej wartości oraz podział majątku dorobkowego odbył się bez spłat i dopłat.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:

Czy w przedstawionym zdarzeniu przyszłym powstanie obowiązek zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych z tytułu odpłatnego zbycia nieruchomości i udziału nieruchomości?

Zdaniem Wnioskodawcy, jeżeli sprzeda w 2015 r. nieruchomość gruntową, oraz udział we współwłasności nieruchomości stanowiącej drogę dojazdową do tej nieruchomości, to nie będzie obowiązany do zapłaty podatku dochodowego z tytułu odpłatnego zbycia nieruchomości i udziału w nieruchomości, bo upłynęło 5 lat od końca roku, w którym nabył przedmiotową nieruchomość i udział w nieruchomości stanowiącej drogę dojazdową.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, źródłem przychodu jest odpłatne zbycie nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości, jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie.

Zdaniem Wnioskodawcy w opisanym zdarzeniu przyszłym, pięcioletni okres, po upływie którego nie powstaje obowiązek podatkowy w podatku dochodowym z tytułu odpłatnego zbycia nieruchomości, upłynął z końcem 2012 r., ponieważ nieruchomość tę oraz udział we współwłasności nieruchomości stanowiącej drogę dojazdową nabył razem z żoną do majątku wspólnego w 2007 r. Zatem moment nabycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w odniesieniu do całej nieruchomości oraz udziału w nieruchomości stanowiącej drogę, nastąpił w 2007 r.

Powyższe wynika ze szczególnego charakteru wspólności majątkowej małżeńskiej, która jest rodzajem współwłasności łącznej, bezudziałowej. Każdemu z małżonków przysługuje prawo własności do całej rzeczy nabytej do majątku wspólnego, a nie jej części.

Podkreślić należy, że powyższe stanowisko prezentowane jest w wielu orzeczeniach sądów administracyjnych, np. w wyrokach: Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 8 grudnia
2011 r. sygn. akt II FSK1101/10, Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie
z dnia 12 kwietnia 2013 r. sygn. akt III SA/Wa 2999/12, Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gorzowie Wlkp. z dnia 10 kwietnia 2013 r. sygn. akt I SA/Go 71/13.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej opisanego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r., poz. 361, z późn. zm.) źródłem przychodu jest – z zastrzeżeniem ust. 2 – odpłatne zbycie:

1. nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,
   
2. spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego
   oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,
   
3. prawa wieczystego użytkowania gruntów,

- jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie.

Powyższy przepis formułuje generalną zasadę, że odpłatne zbycie nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości przed upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie rodzi obowiązek podatkowy w postaci zapłaty podatku dochodowego. Tym samym jeżeli odpłatne zbycie nieruchomości jej części lub udziału w nieruchomości nastąpiło po upływie 5 lat licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie - nie jest źródłem przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a przychód uzyskany ze sprzedaży nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości w ogóle nie podlega opodatkowaniu.

Aby zatem ustalić, czy w przedmiotowej sprawie planowana przez Wnioskodawcę sprzedaż nieruchomości podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, należy ustalić, od jakiego momentu liczy się bieg pięcioletniego terminu, o którym mowa w powołanym wyżej art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy.

Stosunki majątkowe między małżonkami zostały uregulowane w ustawie z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. z 2012 r., poz. 788, z późn. zm.). Zgodnie z art. 31 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków. Ustrój wspólności ustawowej obejmujący dorobek obojga małżonków, ukształtowany został przez ustawodawcę jako wspólność łączna, bezudziałowa. Wspólność ta charakteryzuje się tym, że w czasie jej trwania małżonkowie nie mają określonych udziałów w majątku wspólnym, nie mogą zatem rozporządzać udziałami, a także nie mogą żądać podziału majątku objętego wspólnością - art. 35 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego. Co do zasady, wspólność majątkowa trwa tak długo jak małżeństwo.

Ustawowy ustrój majątkowy między małżonkami może ulec zniesieniu lub ograniczeniu na skutek zawartej między nimi umowy (art. 47 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego), na skutek orzeczenia sądu (art. 52 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego) albo z mocy prawa np. ubezwłasnowolnienia jednego z małżonków (art. 53 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego). Zarówno w wypadku umownego wyłączenia wspólności ustawowej w czasie trwania małżeństwa, jak i w przypadku zniesienia tej wspólności przez sąd, między małżonkami (byłymi małżonkami) ustaje wspólność ustawowa, a do majątku, który był nią objęty stosuje się odpowiednio przepisy o współwłasności w częściach ułamkowych. Z chwilą ustania wspólności ustawowej małżonkowie mają równe udziały w majątku wspólnym stanowiącym ich dorobek, chyba że umowa majątkowa małżeńska stanowi inaczej. Przepis ten nie wyłącza zastosowania art. 43 § 2 i 3 (art. 501 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego).

Powyższe oznacza, że z datą ustania małżeństwa, a więc również wspólności majątkowej, współwłasność łączna jaka istnieje między małżonkami przekształca się we współwłasność w częściach ułamkowych. Zatem w chwili ustania małżeństwa co do zasady każdy z małżonków ma wynoszący 1/2 udział w majątku wspólnym, a więc w każdej rzeczy, jaka do tego majątku należy. W chwili ustania małżeństwa Wnioskodawca był więc właścicielem wynoszącego 1/2 udziału we wszystkich składnikach majątku wspólnego małżonków, podobnie jak Jego żona.

Zgodnie z teorią prawa rzeczowego przyznanie danej osobie na wyłączną własność rzeczy w wyniku podziału majątku wspólnego jest nabyciem tych rzeczy.

Natomiast mając na uwadze przyjętą linię orzecznictwa Naczelnego Sądu Administracyjnego nabyciem w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie jest przyznanie rzeczy na wyłączną własność jednemu z małżonków w wyniku podziału majątku wspólnego, jeśli:

• podział taki jest ekwiwalentny w naturze i nie towarzyszą mu spłaty i dopłaty lub
  
• wartość otrzymanej przez daną osobę rzeczy w wyniku podziału tego majątku, mieści się w udziale, jaki małżonkowi przysługuje w majątku dorobkowym małżeńskim.
  
  

Tym samym za datę nabycia nieruchomości lub prawa, które przypadły danej osobie w wyniku podziału majątku dorobkowego małżeńskiego, należy przyjąć datę ich nabycia w czasie trwania związku małżeńskiego, ale tylko wówczas jeżeli podział był ekwiwalentny w naturze i nie towarzyszyły mu spłaty i dopłaty lub jeżeli wartość otrzymanych przez daną osobę nieruchomości lub praw w wyniku tego podziału mieściła się w udziale, jaki temu małżonkowi przysługiwał w majątku dorobkowym małżeńskim.

Jeżeli natomiast podział majątku nie jest ekwiwalenty w naturze lub wartość otrzymanej nieruchomości lub prawa przekracza udział w majątku dorobkowym małżeńskim, to wówczas za datę nabycia tej części nieruchomości, która przekracza udział małżonka w majątku dorobkowym, należy przyjąć dzień, w którym dokonano podziału majątku dorobkowego.

Stąd wszelkie przypadki, gdy udział danej osoby ulega powiększeniu, traktowane być muszą w kategorii nabycia, gdyż w ten sposób ulega powiększeniu zarówno zakres dotychczasowego władztwa tej osoby nad rzeczą (nieruchomością) – jak też stan jej majątku osobistego. Powyższych ustaleń należy bezwzględnie dokonać w oparciu o obiektywne kryteria, czyli zgodnie z wyliczeniem dokonanym na podstawie cen rynkowych obowiązujących na danym obszarze w dniu zawarcia umowy, na mocy której doszło do podziału majątku dorobkowego małżonków lub na dzień orzeczenia sądu o podziale majątku wspólnego, a nie według subiektywnego przekonania małżonków.

Z przedstawionego zdarzenia przyszłego wynika, że w dniu 10 listopada 2007 r. Wnioskodawca nabył wspólnie z żoną na prawach wspólności ustawowej małżeńskiej nieruchomość gruntową oraz udział we współwłasności nieruchomości stanowiącej drogę dojazdową do tej nieruchomości. W dniu 4 czerwca 2009 r. Wnioskodawca zawarł z żoną umowę w formie aktu notarialnego ustanawiającą rozdzielność majątkową małżeńską, ale nie dokonał wówczas podział majątku dorobkowego. Rozwód małżeństwa został orzeczony przez Sąd dniu 11 maja 2011 r. Natomiast w dniu 24 października 2013 r. Wnioskodawca zawarł z byłą małżonką umowę w formie aktu notarialnego o podział majątku wspólnego. Zgodnie z tą umową Wnioskodawca otrzymał na wyłączną własność nieruchomość gruntową oraz udział we współwłasności nieruchomości stanowiącej drogę. Natomiast była żona Wnioskodawcy otrzymała lokal mieszkalny i samochód (oba składniki majątku nabyli do majątku wspólnego podczas trwania naszego małżeństwa). Wartość składników majątku, które pozostały przy Wnioskodawcy w związku z dokonanym podziałem majątku dorobkowego mieścił się w granicach udziału Wnioskodawcy w tym majątku. Majątek jaki pozostał przy każdym z małżonków po dokonaniu podziału majątku dorobkowego małżonków był takiej samej wartości oraz podział majątku dorobkowego odbył się bez spłat i dopłat. Wnioskodawca zamierza sprzedać w 2015 r. nieruchomość gruntową oraz udział we współwłasności nieruchomości stanowiącej drogę dojazdową do tej nieruchomości.

Skoro zatem wartość otrzymanych przez Wnioskodawcę składników majątkowych w wyniku podziału majątku dorobkowego małżonków mieściła się w udziale, jaki przysługiwał Jemu w majątku dorobkowym małżeńskim i poza ten udział nie wykraczała, podziałowi majątku nie towarzyszyły spłaty ani dopłaty, to za datę nabycia przedmiotowej nieruchomości gruntowej oraz udziału w nieruchomości stanowiącej drogę dojazdową do tej nieruchomości należy przyjąć 2007 r., czyli rok, w którym małżonkowie nabyli je do majątku wspólnego. W konsekwencji przychód z tytułu zbycia nieruchomości nie będzie podlegać w ogóle opodatkowaniu podatkiem dochodowym, ponieważ odpłatne zbycie ww. nieruchomości nastąpi po upływie 5 lat licząc od końca roku, w którym miało miejsce nabycie.

Mając powyższe na uwadze stanowisko Wnioskodawcy jest prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację – w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2012 r., poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy). Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.