Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy
ITPB2/4511-447/16/RS
z 28 lipca 2016 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r., poz. 613) oraz § 5 pkt 1) rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r., poz. 643) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko - przedstawione we wniosku z dnia 25 kwietnia 2016 r. (data wpływu 28 kwietnia 2016 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych odpłatnego działu spadku i zniesienia współwłasności - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 28 kwietnia 2016 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych odpłatnego działu spadku i zniesienia współwłasności.

W przedmiotowym wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

W dniu 30 marca 2012 r. zmarła matka Wnioskodawczyni, po której wraz z pozostałym żyjącym rodzeństwem i dziećmi nieżyjącego brata przyjęła spadek w postaci przypadającej na nią części nieruchomości po zmarłym 5 lipca 1988 r. mężu (ojcu i dziadku). Ojciec pozostawił testament, dzieląc wspomnianą nieruchomość na 9 równych części pomiędzy ośmioro dzieci (lub wnuki) i matkę Wnioskodawczyni.

Dnia 28 października 2015 r. przed Sądem Rejonowym w sprawie o zniesienie współwłasności doszło do zawarcia ugody pomiędzy wszystkimi współwłaścicielami.

Ustalona została całkowita wartość przedmiotowej nieruchomości 434.000 zł.

W wyniku ugody siostra Wnioskodawczyni stała się jedyną właścicielką nieruchomości i zobowiązała się zapłacić poza innymi, na rzecz Wnioskodawczyni kwotę 54.250 zł w tym z części przypadającej po zmarłej 30 marca 2012 r. matce 6.028 zł. Zapłata ma nastąpić w terminie półrocznym od uprawomocnienia postanowienia Sądu Rejonowego w przedmiotowej sprawie tj. do dnia 21 maja 2016 r.

Wnioskodawczyni wskazuje, że przysługująca zapłata od siostry jest ekwiwalentna do posiadanego przez Nią udziału w spadku. Nie otrzyma w związku z czynnością działu spadku żadnego przysporzenia majątkowego, które przewyższałoby wartością odziedziczoną ułamkową część masy spadkowej. Spłata spadkobiercy w wyniku działu spadku nie powinna być traktowana jako odpłatne zbycie udziałów.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy spłatę spadkobierców dokonaną w tytułu zbycia udziałów odziedziczonych w spadku po zmarłej matce należy traktować jako odpłatne zbycie określone w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i przychód ten opodatkować zgodnie z tą ustawą, czy też zgodnie z zapisem art. 2 ust. 1 pkt 3 przywołanej ustawy jest to przychód podlegający przepisom ustawy o podatku od spadków i darowizn, a więc niepodlegający opodatkowaniu podatkiem od przychodu ze zbycia nieruchomości? Przy czym suma uzgodnionej spłaty nie przekroczy wartości przysługującego Wnioskodawczyni udziału spadkowego.

Zdaniem Wnioskodawczyni, w myśl art. 212 § 2 Kodeksu cywilnego, gdy rzeczy nie da się podzielić, może być przyznana jednemu ze współwłaścicieli z obowiązkiem spłaty co zostało potwierdzone ugodą przed Sądem Rejonowym. Odpłatne zbycie jest naturalną konsekwencją nabytych praw w wyniku otrzymania spadku. Uzgodniona spłata w spadku jest ekwiwalentna do posiadanego udziału w spadku, nie wystąpiło więc przysporzenie majątkowe względem odziedziczonej ułamkowej części masy spadkowej, czyli brak jest podstaw do opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych kwoty przyszłej spłaty którą Wnioskodawczyni ma otrzymać w wyniku „sprzedaży” swoich udziałów siostrze.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

W myśl art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r., poz. 361 z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy, źródłem przychodów jest odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2:

1. nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,
2. spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,
3. prawa wieczystego użytkowania gruntów,
4. innych rzeczy,

- jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w lit. a)-c) - przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, a innych rzeczy - przed upływem pół roku, licząc od końca miesiąca, w którym nastąpiło nabycie; w przypadku zamiany okresy te odnoszą się do każdej z osób dokonującej zamiany.

W świetle powyższego, jeżeli odpłatne zbycie nieruchomości lub ww. praw majątkowych następuje przed upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie i nie zostaje dokonane w wykonywaniu działalności gospodarczej stanowi źródło przychodu, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Z treści wniosku wynika, że w dniu 30 marca 2012 r. zmarła matka Wnioskodawczyni, po której wraz z pozostałym żyjącym rodzeństwem i dziećmi nieżyjącego brata przyjęła spadek w postaci przypadającej na nią części nieruchomości po zmarłym 5 lipca 1988 r. mężu (ojcu i dziadku). Ojciec pozostawił testament, dzieląc wspomnianą nieruchomość na 9 równych części pomiędzy ośmioro dzieci (lub wnuki) i matkę Wnioskodawczyni.

Dnia 28 października 2015 r. przed Sądem Rejonowym w sprawie o zniesienie współwłasności doszło do zawarcia ugody pomiędzy wszystkimi współwłaścicielami. Ustalona została całkowita wartość przedmiotowej nieruchomości 434.000 zł.

W wyniku ugody siostra Wnioskodawczyni stała się jedyną właścicielką nieruchomości i zobowiązała się zapłacić poza innymi na rzecz Wnioskodawczyni kwotę 54.250 zł w tym z części przypadającej po zmarłej 30 marca 2012 r. matce 6.028 zł. Zapłata ma nastąpić w terminie półrocznym od uprawomocnienia postanowienia Sądu Rejonowego w przedmiotowej sprawie tj. do dnia 21 maja 2016 r.

Przysługująca zapłata od siostry jest ekwiwalentna do posiadanego przez Nią udziału w spadku. Nie otrzyma w związku z czynnością działu spadku żadnego przysporzenia majątkowego, które przewyższałoby wartością odziedziczoną ułamkową część masy spadkowej.

Zgodnie z art. 922 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz. U. z 2014 r. poz.121 z późn. zm.) prawa i obowiązki majątkowe zmarłego przechodzą z chwilą jego śmierci na jedną lub kilka osób stosownie do przepisów księgi niniejszej. W myśl art. 926 Kodeksu cywilnego powołanie do spadku wynika z ustawy albo z testamentu. Z kolei art. 925 stanowi, że spadkobierca nabywa spadek z chwila otwarcia spadku, co następuje z chwilą śmierci spadkodawcy (art. 924 k.c.). Natomiast, zgodnie z art. 1025 § 1 Kodeksu cywilnego, prawomocne postanowienie Sądu o nabyciu spadku, czy też akt poświadczenia dziedziczenia sporządzony przez notariusza, potwierdza jedynie prawo spadkobiercy do tego spadku od momentu jego otwarcia.

Z instytucją działu spadku mamy do czynienia w sytuacji, w której spadek przypada kilku spadkobiercom. Wskutek działu spadku poszczególni spadkobiercy stają się podmiotami wyłącznie uprawnionymi względem przyznanych im praw majątkowych, stanowiących do chwili działu przedmiot wspólności. Na skutek działu spadku następuje konkretyzacja składników masy spadkowej przypadających poszczególnym spadkobiercom.

Stosownie do art. 1035 Kodeksu cywilnego, jeżeli spadek przypada kilku spadkobiercom, do wspólności majątku spadkowego stosuje się przepisy o współwłasności w częściach ułamkowych.

Art. 1037 § 1 Kodeksu cywilnego stanowi natomiast, że dział spadku może nastąpić bądź na mocy umowy między wszystkimi spadkobiercami, bądź na mocy orzeczenia sądu na żądanie któregokolwiek ze spadkobierców.

W myśl art. 210 Kodeksu cywilnego, każdy ze współwłaścicieli może żądać zniesienia współwłasności. Do momentu zniesienia współwłasności lub dokonania działu spadku, spadkobiercy są współwłaścicielami rzeczy i praw wchodzących w skład spadku.

Natomiast zgodnie z art. 211 i art. 212 Kodeksu cywilnego zniesienie współwłasności może nastąpić przez podział rzeczy wspólnej, a gdy rzeczy nie da się podzielić, przez przyznanie rzeczy jednemu ze współwłaścicieli z obowiązkiem spłaty pozostałych bądź przez podział cywilny, polegający na sprzedaży rzeczy wspólnej i podziale uzyskanej ceny stosownie do wielkości udziałów współwłaścicieli.

Odnosząc się do powyższego wyjaśnić należy, że okoliczność, iż dział spadku, którego przedmiotem jest nieruchomość następuje ze spłatami na rzecz pozostałych spadkobierców powoduje, że umowa ta ma charakter odpłatny. Nie jest to jednak równoznaczne z obowiązkiem zapłaty podatku dochodowego z tytułu takiego zbycia. Jeżeli suma spłaty nie przekracza wartości przysługującego spadkobiercy udziału spadkowego, to nie powstaje przychód z odpłatnego zbycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Tym samym w sytuacji, w której spłata jest ekwiwalentna do posiadanego przez podatnika udziału w spadku, podatnik nie uzyskuje w związku z czynnością działu spadku żadnego przysporzenia majątkowego względem odziedziczonej ułamkowej części masy spadkowej. W takim przypadku brak jest podstaw do opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych kwoty spłaty otrzymanej w wyniku działu spadku.

Mając zatem na uwadze przedstawiony stan faktyczny oraz obowiązujące przepisy prawa stwierdzić należy, że spłata otrzymana przez Wnioskodawczynię w wyniku działu spadku po zmarłej matce nieprzekraczająca wartości udziału jaki przysługiwał Wnioskodawczyni w spadku nie spowoduje powstania przychodu z odpłatnego zbycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w związku z czym na Wnioskodawczyni nie ciąży obowiązek opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych kwoty spłaty otrzymanej w wyniku działu spadku.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku, Al. Zwycięstwa 16/17, 80-219 Gdańsk, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację – w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2012 r., poz. 270, z późn. zm.).

Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego.

Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną. Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bydgoszczy, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.