Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie
IPPB2/4514-171/16-2/JG1
z 26 kwietnia 2016 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r. poz. 613, z późn. zm.) oraz § 7 pkt 1 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r., poz. 643) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy, przedstawione we wniosku z dnia 22 marca 2016 r. (data wpływu 24 marca 2016 r.), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie opodatkowania świadczonych usług w ramach umowy sekurytyzacji - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 24 marca 2016 r. wpłynął ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie opodatkowania świadczonych usług w ramach umowy sekurytyzacji.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe:

W celu pozyskania środków finansowych Bank (dalej: „Bank”) zamierza zawrzeć umowę przelewu swoich wierzytelności ze spółką B. Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością - spółką z siedzibą w Polsce powołaną w celu realizacji programu sekurytyzacji (dalej: „SPV” albo „Wnioskodawca”).

Bank jest instytucją finansową prowadzącą działalność bankową. W szczególności, Bank świadczy usługi finansowe obejmujące między innymi: udzielanie kredytów i pożyczek, zakładanie lokat itp.

Działalność polegająca na udzielaniu kredytów i pożyczek wymaga posiadania zaplecza finansowego. Bank zapewnia sobie środki finansowe poprzez zaciąganie kredytów w innych instytucjach finansowych lub poprzez przyjmowanie lokat. Bank korzysta również z dodatkowego źródła środków finansowych jakim jest sekurytyzacja (dalej: „Sekurytyzacja”).

Zagadnienie Sekurytyzacji zostało opisane w art. 92a ustawy Prawo Bankowe. Zgodnie z ustępem 3 tegoż artykułu, bank może przenieść wierzytelności w drodze umowy na, niebędącą towarzystwem funduszy inwestycyjnych tworzącym fundusz sekurytyzacyjny albo funduszem sekurytyzacyjnym, spółkę kapitałową (podmiot emisyjny) w celu emisji przez ten podmiot papierów wartościowych, których zabezpieczenie stanowią sekurytyzowane wierzytelności.

Zgodnie z ust. 4 art. 92a ustawy Prawo Bankowe, podmiot emisyjny, na rzecz którego nastąpiło przeniesienie wierzytelności, nie może być powiązany kapitałowo lub organizacyjnie z bankiem przenoszącym wierzytelności, a przedmiotem jego działalności może być wyłącznie nabywanie wierzytelności i emisja papierów wartościowych, o której mowa w art. 92a ust. 3 ustawy Prawo Bankowe, a także wykonywanie czynności z tym związanych.

SPV jest podmiotem powołanym do przeprowadzenia transakcji Sekurytyzacji. SPV i Bank spełniają (i będą spełniać) warunki określone w art. 92a ust. 4 ustawy Prawo bankowe.

Z analizy powyższych przepisów wynika, że transakcja sekurytyzacji jest procesem składającym się z wielu czynności oraz wymagającym współpracy przynajmniej trzech podmiotów (banku, podmiotu emisyjnego oraz inwestorów lub inwestora).

Efektem i ekonomicznym celem Sekurytyzacji ma być pozyskanie środków pieniężnych przez Bank poprzez wykorzystanie aktywów w postaci udzielonych przez Bank pożyczek lub kredytów (dalej: „Wierzytelności”). Sekurytyzacja wpłynie na poprawę płynności finansowej Banku.

Wierzytelności biorące udział w procesie Sekurytyzacji to wierzytelności Banku należne od pożyczkobiorców/kredytobiorców z tytułu udzielonych pożyczek lub kredytów, wymagalne w terminach określonych w umowach pożyczki lub kredytu (dalej: „umowy kredytu”, „kredyty"). Zasadą jest, że umowy kredytu ustanawiają harmonogram spłat przewidujący spłaty w cyklach miesięcznych, choć możliwe są również inne zasady spłat. Wierzytelności nie obejmują odsetek ani opłat naliczonych przed datą ich zbycia ("Data Zbycia") (tj. należnych za okres przed Datą Zbycia). Prawo do odsetek naliczanych (należnych) od Daty Zbycia oraz wszelkich innych opłat naliczonych (należnych) od Daty Zbycia Wierzytelności (wszelkie opłaty wynikające z umów kredytów) przysługiwać będzie SPV.

Wierzytelności będą przelane na podstawie umowy sprzedaży wierzytelności na rzecz SPV jeszcze przed terminem wymagalności tych wierzytelności oraz wynikających z nich odsetek. Wierzytelności objęte procesem Sekurytyzacji nie będą nosiły znamion zagrożenia nieściągalnością, będą to wierzytelności obsługiwane terminowo. Po nabyciu Wierzytelności, SPV będzie otrzymywała kwoty wynikające ze spłaty kwot kapitału Wierzytelności objętych Sekurytyzacją. SPV będzie również otrzymywała kwoty odsetek oraz wszelkich opłat i prowizji wynikających z umów kredytów, naliczonych od Daty Zbycia.

Należy podkreślić, że w drodze sprzedaży (przelewu) Wierzytelności Bank przeniesie na SPV prawo do jedynie przyszłych odsetek, prowizji i opłat, tzn. nie będą objęte sprzedażą (przelewem) odsetki, prowizje i opłaty naliczone przed Datą Zbycia (tj. należne za okres przed dniem sprzedaży).

Dodatkowo, umowa sprzedaży Wierzytelności może zawierać zapis o możliwości zwrotnego przeniesienia określonych, uprzednio nabytych Wierzytelności (które spełniają kryteria określone w umowie sprzedaży Wierzytelności - np. Wierzytelności, które po zawarciu umowy sprzedaży Wierzytelności przestały być terminowo regulowane przez klientów i opóźnienie w spłacie klienta wyniosło co najmniej 60 dni). Zwrotne przeniesienie tych Wierzytelności nastąpi poprzez odkup tych konkretnych Wierzytelności (kapitał wraz z naliczonymi odsetkami i opłatami). Umowa sprzedaży Wierzytelności może wskazać, że prawo do odkupu przysługuje Bankowi i jest zależne od decyzji Banku w tym zakresie. Skorzystanie przez Bank z prawa odkupu spowoduje wówczas, że w zakresie wskazanych Wierzytelności, tytuł (własność) do Wierzytelności przejdzie na Bank. Bank odkupi Wierzytelności po cenie bez dyskonta w stosunku do kapitału Wierzytelności na dzień odkupu. Strony mogą wprowadzić należne Bankowi wynagrodzenie za dokonanie przez Bank odkupu, które będzie płacone przez SPV („Prowizja za odkup”).

Zgodnie z umową sprzedaży Wierzytelności, na mocy której dojdzie do przelewów wierzytelności i która zostanie zawarta między Bankiem i SPV, w początkowym okresie określonym w umowie (dalej "Okres Początkowy"), Bank będzie przelewał na rzecz SPV poszczególne transze Wierzytelności z kredytów udzielanych przez Bank klientom, które spełnią określone warunki. Pierwsza transza Wierzytelności ma zostać przelana w dniu zawarcia umowy sprzedaży Wierzytelności między Bankiem i SPV, a kolejne transze będą przelewane później, ale przed końcem Okresu Początkowego. Przelewy poszczególnych transz zostaną dokonane na zasadach i warunkach opisanych powyżej, czyli, w szczególności:

• przelew każdej kolejnej transzy będzie następował w drodze sprzedaży Wierzytelności,
  
• cena każdej kolejnej transzy będzie równa niespłaconej do dnia przelewu kwocie kapitału Wierzytelności według stanu na tzw. datę graniczną (cut-off date), czyli na określoną przez strony datę przed dokonaniem przelewu, na którą określana jest wartość nominalna Wierzytelności, (tj.: pozostająca do spłaty na datę graniczną wartość kapitału kredytów składających się na Wierzytelności, nie obejmująca naliczonych odsetek i opłat),
  
• nie wystąpi dyskonto,
  
• ustalona cena sprzedaży każdej z transz zostanie zapłacona przez SPV do Banku,
  
• przedmiotem poszczególnych transz przelewu (sprzedaży) mogą być jedynie Wierzytelności obsługiwane terminowo na moment daty granicznej (cut-off date),
  
• sprzedane Wierzytelności nie będą obejmowały opłat i odsetek naliczonych do dnia sprzedaży; jednak prawo do odsetek i opłat naliczanych po dacie sprzedaży będzie przysługiwało SPV.
  
  

Najważniejsze elementy planowanej Sekurytyzacji to:

• SPV wyemituje obligacje celem pozyskania środków na sfinansowanie jej działalności. Środki zgromadzone z emisji obligacji przekaże Bankowi tytułem zapłaty ceny za Wierzytelności, a tym samym zapewni Bankowi środki finansowe.
  
• Oprócz emisji obligacji, SPV uzyska pożyczkę z Banku. Kwota tej pożyczki będzie znacznie niższa od wartości Wierzytelności przelanych przez Bank do SPV. Zgodnie z umową pożyczki, SPV będzie wypłacać do Banku odsetki obliczone według formuły ustalonej w umowie pożyczki. W umowie tej pożyczki może zostać również określona wysokość prowizji za udzielenie pożyczki, którą SPV będzie wpłacać do Banku miesięcznie przez okres trwania umowy pożyczki.
  
• Wierzytelności będą nadal wykazywane w bilansie Banku jako jego aktywa - wynika to z faktu, że w sensie ekonomicznym, Bank ponosi ryzyko związane z Wierzytelnościami, a także Wierzytelności, mimo ich przelewu do SPV, przynoszą Bankowi pożytki - w postaci kwot dystrybuowanych do banku przez SPV. Ponadto, w świetle zapisów Międzynarodowego Standardu Rachunkowości nr 39 nie zostaną spełnione przesłanki do usunięcia sekurytyzowanych aktywów ze sprawozdania finansowego Banku, tj. ryzyko i korzyści związane z portfelem wierzytelności pozostaną w Banku. Oznacza to w szczególności, że przelew Wierzytelności w ramach opisanej transakcji nie spowoduje zmniejszenia stanu aktywów Banku i nie będzie prowadził do ograniczenia kwoty należnego od Banku podatku od niektórych instytucji finansowych (tzw. podatku bankowego).
  
  
  

• Jak wspomniano, celem nabycia Wierzytelności, SPV będzie finansowana wyemitowanymi obligacjami. Obligacje obejmie wybrany podmiot (dalej "Inwestor"). Inwestorem będzie jeden lub więcej podmiotów.
• W ramach umowy regulującej proces sekurytyzacji zawartej pomiędzy Bankiem a SPV, Bank dokona odpłatnego przelewu każdej z transz Wierzytelności na SPV zgodnie z art. 509 Kodeksu Cywilnego oraz art. 92a ust. 3 Prawa Bankowego. SPV zapłaci za każdą z Wierzytelności cenę równą niespłaconej do dnia przelewu kwocie kapitału Wierzytelności według stanu na tzw. datę graniczną (tzw. cut-off date), (tj.: pozostająca do spłaty na datę graniczną wartość kapitału kredytów składających się na Wierzytelności, która nie obejmuje naliczonych odsetek i opłat). Z tego względu, środki uzyskane ze spłaty kapitału Wierzytelności, otrzymane przez Bank w okresie od daty granicznej do dnia przelewu zostaną przekazane do SPV.
• Przelew zostanie dokonany bez dyskonta.
• W zamian za pozyskanie środków finansowych wskutek dokonania Sekurytyzacji, Bank wypłaci SPV prowizję. Prowizja stanowi wynagrodzenie za przeprowadzenie kompleksowej transakcji obejmującej zarówno przelew pierwszej transzy Wierzytelności, który będzie miał miejsce na początku transakcji oraz przelewy kolejnych transz Wierzytelności, które nastąpią później w Okresie Początkowym. W razie opisanego powyżej odkupu Wierzytelności, prowizja wypłacona do SPV przez Bank nie ulegnie zmianie.
• SPV zawrze z Bankiem umowę o odpłatną obsługę nabytych przez SPV Wierzytelności. Usługi te będą obejmowały administrowanie portfelem kredytów (wydawanie klientom zaświadczeń i udzielanie im wyjaśnień co do wierzytelności, prowadzenie dokumentacji dotyczącej wierzytelności, odbieranie wpłat od kredytobiorców, prowadzenie korespondencji z kredytobiorcami (np. wysyłanie monitów), przekazywanie wpłat z tytułu spłaty kredytów oraz odsetek i opłat na rachunek SPV), a także inne działania prowadzące do egzekwowania spłat klientów. Dzięki zawartej umowie o powyższe usługi, klienci będą dokonywać spłat swoich zobowiązań z tytułu Wierzytelności do Banku, a Bank będzie przekazywał je do SPV (na rachunek bankowy należący do SPV). Zawarcie umowy o obsługę z Bankiem podyktowane jest posiadaniem przez Bank wiedzy o udzielonych kredytach oraz o kredytobiorcach. Bankowi będzie więc zdecydowanie łatwiej zapewnić należytą obsługę Wierzytelności.
• Kwoty wpłacane przez kredytobiorców do Banku z tytułu spłaty zobowiązań nabytych przez SPV Wierzytelności będą przekazywane przez Bank do SPV na zasadach i w terminach wskazanych w umowie o obsługę Wierzytelności.
• Możliwe, że strony określą, na jakich zasadach Bank może w przyszłości odkupić Wierzytelności od SPV.
  
  

Jak wspomniano, SPV będzie otrzymywała od Banku środki ze spłat Wierzytelności. Bank będzie przekazywał te kwoty do SPV w terminach wynikających z umowy zawartej między Bankiem i SPV. Dodatkowo, do SPV wpłynie jednorazowo, w związku z zawarciem umowy przelewu Wierzytelności, kapitał pożyczki udzielonej przez Bank oraz, również jednorazowo, kapitał z tytułu obligacji wyemitowanych przez SPV i objętych przez Inwestora. SPV otrzyma również kwotę jednorazowej prowizji z tytułu przeprowadzenia transakcji (obejmującej przelewy Wierzytelności) ustalonej miedzy Bankiem i SPV.

W przypadku skorzystania przez Bank (w Okresie Początkowym lub po Okresie Początkowym) z prawa odkupu w zakresie części Wierzytelności (opisane powyżej), SPV otrzyma od Banku kwotę równą cenie odkupu. Według intencji stron kwota ta, co do zasady, zostanie przeznaczona na nabycie kolejnej transzy Wierzytelności od Banku (Wierzytelności spełniające opisane powyżej kryteria, tj, wierzytelności Banku należne od pożyczkobiorców/kredytobiorców z tytułu udzielonych pożyczek lub kredytów, wymagalne w terminach określonych w umowach pożyczki lub kredytu, nie obejmujące odsetek ani opłat naliczonych przed datą ich zbycia, nie noszące znamion zagrożenia nieściągalnością, obsługiwane terminowo).

SPV dokona zapłaty kosztów związanych z uruchomieniem opisanej transakcji oraz ceny za pierwszą transzę Wierzytelności przelanych przez Bank na SPV – te wydatki będą miały charakter jednorazowy i nastąpią jedynie na początku transakcji.

SPV będzie w Okresie Początkowym dokonywała okresowo następujących płatności :

• wydatki odpowiadające kosztom utrzymania SPV (w tym podatki należne od SPV, koszty natury ogólnej, itp.), spłaty odsetek naliczonych od obligacji objętych przez Inwestora – takie wydatki będą dokonywane przez SPV w każdym miesiącu,
• płatność wynagrodzenia Banku za obsługę Wierzytelności, odsetek i prowizji od pożyczki udzielonej przez Bank – takie wydatki będą z zasady dokonywane przez SPV w każdym miesiącu, choć będą one dokonywane w miarę dostępności wolnych środków w SPV.
  
  

W Okresie Początkowym, kwota otrzymanych spłat w części odpowiadającej kapitałowi Wierzytelności będzie przeznaczana i wydatkowana przez SPV na nabycie (tj. na zapłatę ceny) kolejnych transz Wierzytelności od Banku. Natomiast po Okresie Początkowym, SPV nie będzie już nabywać Wierzytelności od Banku za środki otrzymane ze spłat Wierzytelności.

Po upływie Okresu Początkowego, SPV będzie dokonywała następujących płatności :

• wydatków odpowiadających kosztom utrzymania SPV (w tym podatki należne od SPV, koszty natury ogólnej, itp.), spłaty odsetek naliczonych od obligacji objętych przez Inwestora oraz kapitału tych obligacji według harmonogramu spłat – takie wydatki będą dokonywane przez SPV w każdym miesiącu,
• płatność wynagrodzenia Banku za obsługę Wierzytelności, odsetek i prowizji od pożyczki udzielonej przez Bank – takie wydatki będą z zasady dokonywane przez SPV w każdym miesiącu, choć będą one dokonywane w miarę dostępności wolnych środków w SPV.
  
  

Kapitał pożyczki udzielonej przez Bank będzie przez SPV spłacany po dokonaniu całkowitej spłaty obligacji objętych przez Inwestora. Zasadą jest, że kwota kapitału pożyczki udzielonej przez Bank sfinansuje tzw. rezerwę, czyli kwotę, która pozostaje w SPV i zabezpiecza realizację zobowiązań SPV, głównie zobowiązań wobec Inwestora. Strony określą w zawartej umowie sposób kalkulacji kwoty rezerwy ("Rezerwa").

Mechanizm płatności przez SPV zostanie tak ustrukturyzowany, aby SPV wypłacała całość uzyskanych ze spłat Wierzytelności środków pieniężnych ponad założoną Rezerwę. W konsekwencji, środki uzyskane z wpływów ze spłat Wierzytelności:

• w Okresie Początkowym, w części nie obejmującej spłat kapitału Wierzytelności, będą wydawane w całości przez SPV, przy czym wydatki na rzecz podmiotów innych niż Bank nie będą zależały od kwoty uzyskanej faktycznie przez SPV, a wydatki na rzecz Banku mogą mieć charakter zmienny, gdyż będą ustalane według formuł uzależniających kwotę wypłacaną do Banku od kwoty pieniężnej dostępnej w SPV ponad Rezerwę,
• w Okresie Początkowym, w części obejmującej kapitał ze spłat Wierzytelności, będą wydawane przez SPV na zapłatę ceny za kolejne transze Wierzytelności nabywanych od Banku,
• po Okresie Początkowym, będą wydawane w całości przez SPV, przy czym wydatki na rzecz podmiotów innych niż Bank nie będą zależały od kwoty, którą faktycznie SPV dysponuje, a wydatki na rzecz Banku mogą mieć charakter zmienny, gdyż będą ustalane według formuł uzależniających kwotę wypłacaną do Banku od kwoty pieniężnej dostępnej w SPV ponad Rezerwę.
  
  

Aby zrównoważyć kwoty wydatków z nieznanymi z góry kwotami spłat Wierzytelności, zostanie wprowadzony mechanizm ograniczenia odsetek od pożyczki udzielonej przez Bank na wypadek, gdyby kwoty środków pieniężnych, którymi dysponuje SPV ponad zakładaną Rezerwę nie pozwalały na uregulowanie odsetek naliczonych według stopy procentowej wskazanej w umowie. Ponadto, umowy zawarte między SPV i Bankiem będą przewidywały mechanizm ustalania wartości wynagrodzenia za usługi Banku obsługi Wierzytelności lub kwoty prowizji od pożyczki, w wysokości całości ewentualnych nadwyżek środków pieniężnych posiadanych przez SPV ponad Rezerwę.

Należy podkreślić, że wszystkie opisane powyżej elementy zdarzenia przyszłego są ze sobą ściśle powiązane i kluczowe dla przeprowadzenia sekurytyzacji. W szczególności, SPV jest podmiotem, o szczególnym statusie uregulowanym w wyżej wspomnianym art. 92a Prawa bankowego, którego działalność skupiona jest wyłącznie na udziale w opisanym zdarzeniu przyszłym.

Bank i SPV są podmiotami z siedzibą w Polsce i prowadzą działalność wyłącznie w Polsce. Oba te podmioty są podatnikami VAT w rozumieniu art. 15 ustawy o VAT i są zarejestrowane dla potrzeb VAT zgodnie z odpowiednimi przepisami.

W 2015 r. Bank dokonał transakcji sekurytyzacji na warunkach zbliżonych do opisanych powyżej. Przed przeprowadzeniem sekurytyzacji spółka powołana w celu realizacji programu sekurytyzacji z 2015 r. wystąpiła z analogicznym do niniejszego wnioskiem o interpretację indywidualną przepisów prawa podatkowego. W dniu 13 lipca 2015 r. spółka ta otrzymała pozytywne interpretacje w zakresie pytań 1-3 wskazanych poniżej (IPPP1/4512-423/ 15-3/AW), zaś w dniu 16 lipca 2015 r. - w zakresie pytania 4 wskazanego poniżej (IPPB2/4514-158/15-3/LS).

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania:

1. Czy w opisanej sytuacji SPV będzie świadczyć na rzecz Banku usługę w rozumieniu ustawy o VAT, o kompleksowym charakterze, w ramach której, w szczególności, następuje nabycie przez SPV Wierzytelności Banku?
2. Czy podstawą opodatkowania usługi świadczonej przez SPV na rzecz Banku, o której mowa w pytaniu 1, będzie jedynie wysokość prowizji wypłaconej przez Bank na rzecz SPV tytułem wynagrodzenia?
3. Czy usługa świadczona przez SPV na rzecz Banku, o której mowa w pytaniu 1, będzie zwolniona z VAT?
4. Czy opisane w powyższym stanie faktycznym przelewy Wierzytelności przez Bank na SPV dokonane w ramach usługi sekutyryzacji będą podlegać opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych?
   
   

Niniejsza interpretacja dotyczy wyłącznie podatku od czynności cywilnoprawnych. W zakresie podatku od towarów i usług została wydana w dniu 21 kwietnia 2016 roku odrębna interpretacja indywidualna Nr IPPP1/4512-254/16-2/MP.

Zdaniem Wnioskodawcy:

W ocenie SPV, nabycia przez SPV Wierzytelności dokonywane w ramach umowy sekurytyzacji, nie będą podlegać opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych (dalej: „PCC”), gdyż nastąpią one w ramach świadczenia usługi przez SPV na rzecz Banku, która jest usługą zwolnioną z VAT.

Wnioskodawca podkreśla, że ustawodawca wprowadził enumeratywne określenie czynności podlegajacych opodatkowaniu PCC. Z kolei, zgodnie z treścią art. 2 pkt 4 ustawy o PCC, co do zasady, nie podlegają PCC czynności cywilnoprawne, inne niż umowa spółki i jej zmiany, w zakresie, w jakim są opodatkowane podatkiem od towarów i usług lub też jeżeli przynajmniej jedna ze stron jest zwolniona z podatku od towarów i usług z tytułu dokonania tej czynności (z zastrzeżeniem art. 2 pkt 4 lit. b tiret pierwsze i trzecie, które jednak, w ocenie Wnioskodawcy nie będą mieć zastosowania do przedstawionego stanu faktycznego).

W związku z powyższym należy podkreślić, że mimo iż zapytanie SPV dotyczy opodatkowania powyższej czynności PCC, to kluczowe jest rozstrzygnięcie, czy czynność ta będzie podlegała regulacjom ustawy o VAT, bowiem ocena ta ma zasadnicze znaczenie dla ewentualnego objęcia jej regulacjami ustawy o PCC.

SPV stoi na stanowisku, że wykonuje na rzecz Banku świadczenie usług objęte zakresem przedmiotowym podatku VAT na mocy art. 8 ustawy o VAT, którego elementem są m.in. przelewy Wierzytelności na SPV.

Biorąc pod uwagę, że w przedstawionym stanie faktycznym do przelewu przez Bank Wierzytelności dochodzi w ramach złożonej transakcji Sekurytyzacji, która z perspektywy podatku VAT stanowi usługę, podlegającą zwolnieniu z tego podatku, a przelewy Wierzytelności będą jednym z jej elementów, czynności przelewu poszczególnych transz Wierzytelności nie będą podlegały opodatkowaniu PCC zgodnie z art. 2 pkt 4 ustawy o PCC.

Stanowisko Wnioskodawcy w zakresie wyłączenia spod opodatkowania PCC przelewu wierzytelności dokonanego w ramach usługi sekurytyzacji potwierdzają interpretacje indywidualne Ministra Finansów tak m.in. Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji indywidualnej z dnia 29 listopada 2011 roku (sygn. IPPB2/436-403/11-3/MZ) oraz w interpretacji indywidualnej z dnia 22 listopada 2012 roku (sygn. IPPB2/436-551/ 12-3/MZ), a także interpretacja wydana w zakresie transakcji sekurytyzacji przeprowadzonej przez Bank w 2015 r. przez Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 16 lipca 2015 r. (IPPB2/4514-158/15-3/LS).

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (Dz. U. z 2016 r., poz. 223) podatkowi temu podlegają następujące czynności cywilnoprawne:

1. umowy sprzedaży oraz zamiany rzeczy i praw majątkowych,
2. umowy pożyczki pieniędzy lub rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku,
3. (uchylona)
4. umowy darowizny – w części dotyczącej przejęcia przez obdarowanego długów i ciężarów albo zobowiązań darczyńcy,
5. umowy dożywocia,
6. umowy o dział spadku oraz umowy o zniesienie współwłasności – w części dotyczącej spłat lub dopłat,
7. (uchylona)
8. ustanowienie hipoteki,
9. ustanowienie odpłatnego użytkowania, w tym nieprawidłowego, oraz odpłatnej służebności,
10. umowy depozyty nieprawidłowego,
11. umowy spółki.
    
    

Podatkowi od czynności cywilnoprawnych podlegają również zmiany ww. umów, jeżeli powodują one podwyższenie podstawy opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych oraz orzeczenia sądów, w tym również polubownych oraz ugody, jeżeli wywołują one takie same skutki prawne (art. 1 ust. 1 pkt 2 i 3 ww. ustawy).

Ustawodawca wprowadził zasadę enumeratywnego określenia czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Umowa cesji wierzytelności uregulowana została w art. 509 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2014 r., poz. 121). Zgodnie z treścią tego przepisu wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią (przelew), chyba że sprzeciwiałoby się to ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania.

W myśl art. 510 § 1 Kodeksu cywilnego przelew wierzytelności może odbywać się na podstawie umowy sprzedaży, zamiany, darowizny lub innej umowy zobowiązującej do przeniesienia wierzytelności, a zatem umowa taka może należeć do kategorii umów, które podlegają podatkowi od czynności cywilnoprawnych. Na skutek wierzytelności zmienia się podmiot po stronie wierzyciela, natomiast przedmiot zobowiązania pozostaje ten sam. Jeżeli więc umowa cesji przyjęłaby postać którejkolwiek z umów wskazanych w ustawie o podatku od czynności cywilnoprawnych to spowoduje obowiązek zapłaty tego podatku.

Z przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego wynika, że umowa cesji przybierze postać umowy sprzedaży.

Zatem mając na uwadze dotychczas przytoczone przepisy (w tym dopuszczalne formy jakie może przyjąć czynność cesji wierzytelności) stwierdzić należy, ze podlega ona na podstawie art. 1 ust. 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Zgodnie natomiast z art. 1 ust. 4 ww. ustawy czynności cywilnoprawne w tym umowy sprzedaży podlegają omawianemu podatkowi, jeżeli ich przedmiotem są:

1. rzeczy znajdujące się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub prawa majątkowe wykonywane na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;
2. rzeczy znajdujące się za granicą lub prawa majątkowe wykonywane za granicą, w przypadku gdy nabywca ma miejsce zamieszkania lub siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i czynność cywilnoprawna została dokonana na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
   
   

W ustawie przewidziano jednak sytuacje, w których czynność cywilnoprawna mieszcząca się w zakresie przedmiotowym ustawy nie podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Stosownie do art. 2 pkt 4 ww. ustawy nie podlegają podatkowi czynności cywilnoprawne, inne niż umowa spółki i jej zmiany:

1. w zakresie, w jakim są opodatkowane podatkiem od towarów i usług,
   
2. jeżeli przynajmniej jedna ze stron jest zwolniona od podatku od towarów i usług z tytułu dokonania tej czynności, z wyjątkiem:
   
   
   • umów sprzedaży i zamiany, których przedmiotem jest nieruchomość lub jej część,
     albo prawo użytkowania wieczystego, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu,
     prawo do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub prawo do miejsca
     postojowego w garażu wielostanowiskowym lub udział w tych prawach,
     
   • umów sprzedaży udziałów i akcji w spółkach handlowych.
   
   
   

Zaznaczyć jednakże należy, że o wyłączeniu z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych nie decyduje okoliczność, że strony tej umowy posiadają status podatnika podatku od towarów i usług, lecz wyłącznie fakt, że jedna ze stron z tytułu dokonania tej konkretnej czynności jest opodatkowana podatkiem od towarów i usług lub z niego zwolniona, z uwzględnieniem wyjątków, o których mowa w art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.

W związku z powyższym należy podkreślić, że jakkolwiek zapytanie Wnioskodawcy dotyczy opodatkowania powyższej czynności podatkiem od czynności cywilnoprawnych, to jednak w pierwszej kolejności rozstrzygnięcia wymaga kwestia, czy czynność ta będzie podlegała regulacjom ustawy o podatku od towarów i usług, bowiem ocena ta ma zasadnicze dla ewentualnego objęcia jej podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

W interpretacji indywidualnej z dnia 21 kwietnia 2016 roku Nr IPPP1/4512-254/16-2/MP w zakresie podatku od towarów i usług Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie potwierdził stanowisko Wnioskodawcy w trybie art. 14c § 1 ustawy Ordynacja podatkowa, zgodnie z którym: „(…) Reasumując, Wnioskodawca stoi na stanowisku, że opisana w zdarzeniu przyszłym transakcja polega na zapewnieniu przez SPV środków finansowych, w związku z czym SPV nabywa wierzytelności i otrzymuje wynagrodzenie za zrealizowaną na rzecz Banku usługę. Tym samym, stanowi ona czynność zwolnioną z podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 40 lub 38 ustawy o VAT”.

A zatem, skoro powyższa czynność zostanie objęta zakresem podatku od towarów i usług, w analizowanej sprawie znajdzie zastosowanie wyłączenie zawarte w art. 2 pkt 4 lit. a) Ustawy o PCC.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2012 r., poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.