2016.03.10 - Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy

Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy
ITPB2/415-892/14/16-S/ENB
z 10 marca 2016 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r., poz. 613 z późn. zm.) oraz § 5 pkt 1 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r. poz. 643) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działający w imieniu Ministra Finansów – uwzględniając wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku z dnia 29 września 2015 r. sygn. akt I SA/Gd 569/15 (data wpływu 15 grudnia 2015 r.) - stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 24 września 2014 r. (data wpływu 29 września 2014 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania środków pieniężnych przeznaczonych na zaspokojenie potrzeb rodziny - jest prawidłowe w zakresie świadczeń alimentacyjnych na rzecz dzieci, jest nieprawidłowe w pozostałym zakresie.

UZASADNIENIE

W dniu 29 września 2014 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania środków pieniężnych przeznaczonych na zaspokojenie potrzeb rodziny.

W przedmiotowym wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Wnioskodawczyni, jako osoba fizyczna posiadająca w Polsce centrum interesów życiowych, jest polskim rezydentem podatkowym.

Wnioskodawczyni zawarła z mężem w czerwcu 2008 r. umowę majątkową, na mocy której powstał między nimi ustrój rozdzielności majątkowej. Z uwagi na znaczną dysproporcję między dochodami jej i drugiego współmałżonka, który w latach podatkowych (2008 r. i 2009 r.) objętych niniejszym wnioskiem wykonywał pracę za granicą (tj. w Norwegii) w ww. okresie mąż każdego miesiąca przekazywał na osobisty rachunek bankowy Wnioskodawczyni stałe kwoty:

w 2008 r. była to comiesięczna kwota 4.000 zł na jej utrzymanie oraz 1.000 zł tytułem dobrowolnych świadczeń alimentacyjnych na rzecz dzieci,
w 2009 r. kwoty te wynosiły odpowiednio 6.000 zł oraz 1.500 zł.

Wpłaty te przeznaczone były na bieżące wydatki, związane z utrzymaniem domu oraz dwójki małoletnich dzieci. Małżonek partycypował w ten sposób zgodnie z postanowieniami art. 27 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego w kosztach utrzymania rodziny. Zgodnie z tym przepisem oboje małżonkowie obowiązani są każde według swych sił oraz swoich możliwości zarobkowych i majątkowych przyczyniać się do zaspokajania potrzeb rodziny, którą przez swój związek założyli.

Tytułem uzupełniania Wnioskodawczyni podkreśla, że w latach podatkowych objętych niniejszym wnioskiem na jej oraz małżonka utrzymaniu pozostawała dwójka małoletnich dzieci, w wieku od 4 do 9 lat. W 2008 r. Wnioskodawczyni nie była w stanie partycypować w kosztach związanych z zaspokajaniem potrzeb rodziny, ponieważ nie osiągała przychodów, natomiast w 2009 r. osiągnęła przychód z działalności prowadzonej na własne nazwisko w kwocie 12.908,28 zł, co biorąc pod uwagę potrzeby rodziny, stanowiło znikomą kwotę. Wnioskodawczyni przyczynia się jednak do utrzymania rodziny według swoich możliwości majątkowych, przeznaczając na ten cel własne dochody i wykonując osobistą pracę na rzecz wspólnego gospodarstwa domowego.

Wnioskodawczyni nadmienia przy tym, że wspólnie z współmałżonkiem prowadzą wspólne gospodarstwo domowe, zamieszkując obecnie razem, w czasie pobytów męża Wnioskodawczyni w Polsce, w domu jednorodzinnym, którego jest ona właścicielem. Miesięczną kwotę przekazywaną od męża w latach 2008-2009, Wnioskodawczyni wydatkowała na opłaty związane z utrzymaniem mieszkania, które wówczas wynajmowała wraz z mężem oraz dziećmi, oraz na żywność, artykuły chemiczne i kosmetyczne, odzież, koszty leczenia, koszty związane z rozwojem, wychowaniem oraz wykształceniem dzieci, a także przedmioty gospodarstwa domowego itp., które służyły zaspokajaniu uzasadnionych potrzeb obojga małżonków oraz ich dwójki dzieci przy zachowaniu równej stopy życiowej.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy przekazywane na osobisty rachunek bankowy Wnioskodawczyni przez jej małżonka kwoty wydatkowane na utrzymanie rodziny podlegają opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych?

Zdaniem Wnioskodawczyni, kwoty przekazywane każdego miesiąca na jej rachunek osobisty przez męża, z którym pozostaje w ustroju rozdzielności majątkowej nie podlegały opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, ponieważ są to pieniądze wydatkowane na utrzymanie całej rodziny, którą tworzy z małżonkiem, tak w części odpowiadającej świadczeniu na jej rzecz, jak i w części odpowiadającej świadczeniom na rzecz małoletnich dzieci.

Fakt, że środki te przeznaczane są na wspólne gospodarstwo domowe, z którego korzysta zarówno Wnioskodawczyni, jaki jej małżonek wyklucza zaś uznanie ich za jej dochód w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zgodnie z generalną zasadą wyrażoną w art. 9 ust. 1 i ust. 1a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz dochodów, od których na podstawie Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Specyfikacja źródeł przychodów, z których dochód podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym, została ujęta w art. 10 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych Źródłami przychodów są m.in. stosunek służbowy, stosunek pracy, w tym spółdzielczy stosunek pracy, członkostwo w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub innej spółdzielni zajmującej się produkcją rolną, praca nakładcza, emerytura lub renta.

Podatek dochodowy jest podatkiem osobistym i jego zapłata wiąże się z uzyskaniem przez konkretnego podatnika przychodu ze źródeł przychodu wymienionych w powołanych przepisach z uwzględnieniem przewidzianych w nim zwolnień i zaniechań poboru podatku. Przy czym, tak jak wspomniano, w opisanym stanie faktycznym, w ocenie Wnioskodawczyni, kwota otrzymywana na utrzymanie rodziny, nie podlega opodatkowaniu, ponieważ nie mieści się w katalogu źródeł przychodów.

Jak zaznaczono, podstawową zasadą podatku dochodowego od osób fizycznych jest zasada powszechności opodatkowania, która wynika z treści art. 9 ust. 1 ustawy, stanowiącego, że opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i art. 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

W nawiązaniu do tej zasady ustawodawca stanowi dalej, że przychodami są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń (art. 11 ust. 1 ww. ustawy). Kolejne przepisy normują zasady określania wartości otrzymanych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Jednakże trudno uznać, że osoba otrzymująca środki na utrzymanie rodziny, od współmałżonka uzyskuje z tego tytułu dochód w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Środki te zostają bowiem przeznaczone na wspólne gospodarstwo domowe, z którego korzysta także współmałżonek.

Wnioskodawczyni nadmienia, że zgodnie z art. 27 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego oboje małżonkowie obowiązani są, każdy według swych sił oraz swych możliwości zarobkowych i majątkowych, przyczyniać się do zaspokajania potrzeb rodziny, którą przez swój związek założyli. Zadośćuczynienie temu obowiązkowi może polegać także, w całości lub w części, na osobistych staraniach o wychowanie dzieci i na pracy we wspólnym gospodarstwie domowym. Ponadto zgodnie z art. 28 z indeksem 1 przywołanego Kodeksu, jeżeli prawo do mieszkania przysługuje jednemu małżonkowi, drugi małżonek jest uprawniony do korzystania z tego mieszkania w celu zaspokojenia potrzeb rodziny. Przepis ten stosuje się odpowiednio do przedmiotów urządzenia domowego.

Na istnienie wskazanych zobowiązań i uprawnień małżonków, zdaniem Wnioskodawczyni, nie ma wpływu rodzaj ustroju majątkowego, jaki między nimi obowiązuje. Skoro zatem jej małżonek realizuje swoje zobowiązanie wynikające z faktu zawarcia związku małżeńskiego poprzez przekazywanie na jej rachunek osobisty miesięcznej kwoty z przeznaczeniem na pokrywanie bieżących wydatków związanych z utrzymaniem rodziny, z których de facto sam korzysta, nie sposób uznać, że kwota ta stanowi dochód Wnioskodawczyni.

Co więcej – w opinii Wnioskodawczyni – nadmienić należy, że zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa, na rodzicach ciąży obowiązek alimentacyjny względem dziecka, jeżeli nie jest ono w stanie utrzymać się samodzielnie, a dochody z majątku dziecka nie wystarczają na pokrycie kosztów jego utrzymania i wychowania lub dziecko jest w stanie utrzymać się samodzielnie, ale znajduje się w niedostatku. Świadczenia alimentacyjne mogą być spełniane dobrowolnie. W sprawie będącej przedmiotem niniejszego wniosku, Wnioskodawczyni zaznaczyła, że mąż dobrowolnie wpłacał na rzecz dzieci comiesięczną kwotę w wysokości 1000 zł w 2008 r. oraz comiesięczną kwotę w wysokości 1.500 zł w 2009 r.

Zgodnie z przepisem art. 21 ust. 1 pkt 127 lit. a) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, alimenty na rzecz dzieci są zwolnione z podatku dochodowego bez względu na ich wysokość.

Zdaniem Wnioskodawczyni, w niniejszej sprawie nie ma wątpliwości, że powyższe kwoty nie podlegają opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

W dniu 22 grudnia 2014 r. Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy wydał interpretację indywidualną sygn. ITPB2/415-892/14/MK stwierdzając, iż stanowisko przedstawione we wniosku jest nieprawidłowe, bowiem otrzymywane przez Wnioskodawczynię środki na zaspokojenie potrzeb rodziny, nawet jeśli zostały podzielone na część przeznaczoną na jej utrzymanie oraz część stanowiącą „dobrowolne świadczenia alimentacyjne na rzecz dzieci”, nie korzystają ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 21 ust 1 pkt 127 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i w konsekwencji stanowią dla Niej przychód z innych źródeł, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych podlegający opodatkowaniu według skali podatkowej zgodnie z art. 27 ust. 1 ww. ustawy.

W dniu 8 stycznia 2015 r. złożone zostało wezwanie do usunięcia naruszenia prawa. Odpowiedź na ww. wezwanie została udzielona pismem z dnia 9 lutego 2015 r. znak ITPB2/4511-1-1/15/DSZ. W dniu 6 marca 2015 r. wpłynęła do tutejszego organu podatkowego skarga na ww. interpretację, w której Skarżąca zarzuciła naruszenie art. 21 ust. 1 pkt 127 lit. a) oraz art. 10 ust. 1 pkt 9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Wyrokiem z dnia 29 września 2015 r. sygn. akt I SA/Gd 569/15 Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku uchylił zaskarżoną interpretację indywidualną. W uzasadnieniu ww. orzeczenia Sąd stwierdził, iż w niniejszej sprawie strona skarżąca jednoznacznie wskazała, że zarówno w 2008 r., jak i 2009 r. otrzymywała od męża, w czasie trwania związku małżeńskiego, po zawarciu w czerwcu 2008 r. umowy majątkowej ustanawiającej ustrój rozdzielności ustawowej, kwoty na utrzymanie Wnioskodawczyni oraz kwoty tytułem dobrowolnych świadczeń alimentacyjnych na dzieci. Zdaniem Sądu, jednoznaczna informacja w tym zakresie nie może być pominięta mimo stwierdzenia w dalszej części opisu stanu faktycznego, że „małżonek partycypował w ten sposób zgodnie z postanowieniami art. 27 k.r. i o. w kosztach utrzymania rodziny”. W ocenie Sądu analiza prawna wymaga uwzględnienia odrębnego reżimu, któremu podlegają świadczone na rzecz dzieci kwoty odpowiednio łącznie po 1000 zł miesięcznie w 2008 r. (uwzględniając okres płatności wynikający z umowy z czerwca 2008 r. o ustanowieniu rozdzielności majątkowej) oraz po 1500 zł miesięcznie w 2009 r.

Zgodnie ze stanowiskiem Trybunału Konstytucyjnego prezentowanym w uzasadnieniu wyroku z dnia 29 marca 2012 r., sygn. K 27/08 w sprawie w przedmiocie zgodności z Konstytucją art. 21 ust. 1 pkt 127 lit. b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w brzmieniu wówczas obowiązującym istotne znaczenie w regulowaniu stosunków rodzinnych ma ugoda, gdyż zgodnie z art. 10 K.p.c. sąd na każdym etapie postępowania ma obowiązek dążenia do ugodowego załatwienia sprawy. Trybunał Konstytucyjny w powołanym wyroku zwrócił również uwagę na zasadnicze znaczenie wynikającej z art. 32 Konstytucji zasady równości wobec prawa, nakazującej identyczne traktowanie podmiotów znajdujących się w takiej samej lub podobnej sytuacji prawnie relewantnej. Wyjaśniono, że równe traktowanie oznacza traktowanie według jednakowej miary, bez zróżnicowań dyskryminacyjnych lub faworyzacyjnych.

WSA w Gdańsku, wskazał iż podziela pogląd aprobowany w wyżej powołanym wyroku Trybunału Konstytucyjnego, że obowiązek wzajemnego wspierania się członków rodziny, znajdujący wyraz w odpowiednim ukształtowaniu obowiązku alimentacyjnego, stanowi jedno z podstawowych założeń polskiego prawa rodzinnego. Zgodnie z art. 128 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. - Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. Nr 9, poz. 59, ze zm.; dalej: k.r.o.). "Obowiązek dostarczania środków utrzymania, a w miarę potrzeby także środków wychowania (obowiązek alimentacyjny) obciąża krewnych w linii prostej oraz rodzeństwo". Wskazany obowiązek wynika także z regulacji art. 23 i art. 27 k.r.o., które stanowią, że małżonkowie są zobowiązani do współdziałania dla dobra rodziny oraz zaspokajania potrzeb rodziny, którą przez swój związek założyli oraz, co istotne, do wzajemnej pomocy. Treścią obowiązku alimentacyjnego jest więc dostarczenie uprawnionemu środków utrzymania, a tym samym zaspokojenie jego bieżących potrzeb (zob. J. Ignaczewski, Obowiązek alimentacyjny po nowelizacji. Art. 128-1441 KRO. Komentarz, Warszawa 2009, s. 14). W literaturze podkreśla się rolę prawa alimentacyjnego: "Mocne uzasadnienie aksjologiczne obowiązków alimentacyjnych oraz ich doniosłe znaczenie zarówno dla losów jednostek, jak i funkcjonowania społeczeństwa, jest powodem, dla którego powstają one z mocy prawa, a ich istnienie i zakres regulują normy bezwzględnie obowiązujące, które nie pozwalają stronom na swobodne kształtowanie treści łączącego ich stosunku prawnego. Wskazują też tego spośród członków rodziny, który zobowiązany jest do łożenia na utrzymanie osoby uprawnionej, oraz określają reguły powstania obowiązku osób zobowiązanych w dalszej kolejności. Orzeczenie sądu w sprawie o alimenty nie kreuje więc tego obowiązku, lecz konkretyzuje go, wskazując strony stosunku alimentacyjnoprawnego, jego zakres i sposób realizacji" (M. Andrzejewski, Komentarz do art. 128, [w:] Kodeks rodzinny i opiekuńczy, Komentarz, red. H. Dolecki i T. Sokołowski, Warszawa 2010, s. 731). Obowiązek alimentacyjny ma charakter bezwzględny i wobec tego strony nie mogą znieść tego obowiązku w formie zawarcia umowy. Wypełnianie obowiązku alimentacyjnego może przybrać postać zarówno świadczeń dobrowolnych, jak i może być następstwem dochodzenia ich przed sądem. Uprawniony i zobowiązany do alimentacji mogą w szczególności ustalić rodzaj i zakres świadczenia w umowie zawartej na zasadach ogólnych, w ugodzie zawartej przed mediatorem (art. 4452 w związku z art. 18315 k.p.c.) w toku posiedzenia pojednawczego (art. 184 k.p.c.), wreszcie w trybie procesowym przed sądem (zob. wyrok NSA z 14 maja 2008 r., sygn. akt I OSK 1195/07, Lex nr 470175), przy czym sądowe ustalenie alimentów powinno należeć do ostateczności.

Ponadto Sąd podkreślił, iż świadczenie ma charakter alimentacyjny zarówno w sytuacji realizacji obowiązku na podstawie art. 128 i nast. K.r.io., jak również art. 27 K.r.io.

W świetle powyższego, w ocenie Sądu zasadny jest zarzut naruszenia art. 127 ust. 1 pkt 1 lit. a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w odniesieniu do świadczeń otrzymywanych jako należności alimentacyjne na rzecz dzieci. Porozumienie między małżonkami, zawarte w czasie trwania związku małżeńskiego, realizowane po ustaniu wspólności ustawowej małżeńskiej w związku z zawarciem umowy o rozdzielności majątkowej doprowadziło do ustalenia kwoty partycypowania przez ojca w kosztach utrzymania małoletnich dzieci. Zgodnie z powołanym przepisem należności alimentacyjne będące przychodami z "innych źródeł", służące wypełnieniu obowiązku rodzica dostarczania małoletnim dzieciom środków utrzymania korzystają ze zwolnienia z podatku dochodowego.

Sąd uznał również, że w pozostałym zakresie skarga nie jest uzasadniona, i pozostałe należności wpływające na rachunek Skarżącej były kwotami świadczonymi na Jej utrzymanie. Sposób wydatkowania przez Skarżącą przekazanych na jej rzecz środków na utrzymanie nie wpływa na ocenę źródła przychodów, które spełnia kryterium przychodów z innych źródeł w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 9 w zw. z art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. W szczególności zaś świadczenia na rzecz skarżącej – zdaniem Sądu - nie podlegają zwolnieniu na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 127 lit. b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, albowiem zostały ustalone przez małżonków w trybie innym niż warunkujący zwolnienie wyrok sądu lub ugoda sądowa.

Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku z dnia 29 września 2015 r., sygn. akt I SA/Gd 569/15 uprawomocnił się w dniu 27 listopada 2015 r. (data wpływu wyroku z klauzulą prawomocności do tutejszego organu – 15 grudnia 2015 r.).

W świetle obowiązującego stanu prawnego, biorąc pod uwagę wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku z dnia 29 września 2015 r. sygn. akt I SA/Gd 569/15 stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe w zakresie świadczeń alimentacyjnych na rzecz dzieci, za nieprawidłowe w pozostałym zakresie.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz.U. z 2012 r. poz. 361 z późn. zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a, 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Jednakże w myśl art. 2 ust. 1 pkt 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych przepisów tej ustawy nie stosuje się do świadczeń na zaspokojenie potrzeb rodziny, o których mowa w art. 27 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, objętych wspólnością majątkową małżeńską.

Na podstawie art. 11 ust. 1 cytowanej ustawy, w brzmieniu obowiązującym do dnia 31 grudnia 2008 r., przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-16, art. 17 ust. 1 pkt 6 i 9, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Natomiast z dniem 1 stycznia 2009 r. ww. przepisowi nadano następujące brzmienie: przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Katalog źródeł, do których kwalifikuje się przychód danego rodzaju został wymieniony w art. 10 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. W pkt 9 tegoż przepisu wymieniono jako źródło przychodu – „inne źródła”.

Zgodnie natomiast z art. 20 ust. 1 tej ustawy, w brzmieniu obowiązującym do dnia 31 grudnia 2011 r., za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i 17 oraz przychody nieznajdujące pokrycia w ujawnionych źródłach.

Zauważyć należy, że powołany wyżej przepis wymienia określone rodzaje przychodów stanowiące pewien katalog o charakterze otwartym, a tym samym nie rozstrzyga w sposób ostateczny co jest przychodem z „innych źródeł”. Użycie przez ustawodawcę zwrotu „w szczególności” przesądza, iż przedmiotowy katalog nie ma charakteru zamkniętego, wyczerpującego. Innymi słowy, przychody niemieszczące się w źródłach przychodów wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 1-8 ww. ustawy i niewymienione w katalogu zwolnień przedmiotowych przewidzianych w tej ustawie stanowią przychody z innych źródeł.

Mając na uwadze powyższe stwierdzić należy, że alimenty co do zasady stanowią przychód w rozumieniu art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, jednakże – jakby się zdawało – nie wszystkie tego typu świadczenia podlegają opodatkowaniu.

Zgodnie bowiem z art. 21 ust. 1 pkt 127 ww. ustawy, w brzmieniu obowiązującym do dnia 31 grudnia 2008 r., wolne od podatku dochodowego są alimenty:

na rzecz dzieci, które nie ukończyły 25 roku życia, oraz dzieci bez względu na wiek, które zgodnie z odrębnymi przepisami otrzymują zasiłek pielęgnacyjny,
na rzecz innych osób niż wymienione w lit. a), otrzymane na podstawie wyroku sądu lub ugody sądowej, do wysokości nieprzekraczającej miesięcznie 700 zł.

Natomiast z dniem 1 stycznia 2009 r. art. 21 ust. 1 pkt 127 lit. a) ustawy nadano nowe brzmienie, w myśl którego wolne od podatku dochodowego są alimenty na rzecz dzieci, które nie ukończyły 25 roku życia, oraz dzieci bez względu na wiek, które zgodnie z odrębnymi przepisami otrzymują zasiłek (dodatek) pielęgnacyjny lub rentę socjalną.

Z treści przedmiotowego wniosku wynika, że Wnioskodawczyni zawarła z mężem w czerwcu 2008 r. umowę majątkową, na mocy której powstał między nimi ustrój rozdzielności majątkowej. Z uwagi na znaczną dysproporcję między dochodami jej i drugiego współmałżonka, który w latach podatkowych (2008 r. i 2009 r.) objętych niniejszym wnioskiem wykonywał pracę za granicą (tj. w Norwegii) w ww. okresie mąż każdego miesiąca przekazywał na osobisty rachunek bankowy Wnioskodawczyni stałe kwoty:

w 2008 r. była to comiesięczna kwota 4.000 zł na jej utrzymanie oraz 1.000 zł tytułem dobrowolnych świadczeń alimentacyjnych na rzecz dzieci,
w 2009 r. kwoty te wynosiły odpowiednio 6.000 zł oraz 1.500 zł.

W odniesieniu do tak przedstawionego stanu faktycznego Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku stwierdził, iż świadczenie wobec dzieci ma charakter alimentacyjny zarówno w sytuacji realizacji obowiązku na podstawie art. 128 i nast. K.r.io., jak również art. 27 K.r.io. W sytuacji przedstawionej we wniosku, porozumienie między małżonkami, zawarte w czasie trwania związku małżeńskiego, realizowane po ustaniu wspólności ustawowej małżeńskiej w związku z zawarciem umowy o rozdzielności majątkowej doprowadziło do ustalenia kwoty partycypowania przez ojca w kosztach utrzymania małoletnich dzieci. Zgodnie natomiast z art. 21 ust. 1 pkt 127 lit. a) ustawy, należności alimentacyjne będące przychodami z "innych źródeł", służące wypełnieniu obowiązku rodzica dostarczania małoletnim dzieciom środków utrzymania korzystają ze zwolnienia z podatku dochodowego.

Uwzględniając zatem stanowisko wyrażone w wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku sygn. akt I SA/Gd 569/15 z dnia 29 września 2015 r. uznać należy, iż comiesięczne świadczenia otrzymywane przez Wnioskodawczynię tytułem dobrowolnych świadczeń alimentacyjnych na rzecz małoletnich dzieci w kwocie po 1.000 zł w 2008 r. i 1.500 zł w 2009 r. korzystały ze zwolnienia przedmiotowego na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 127 lit. a) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W odniesieniu natomiast, do świadczeń otrzymywanych przez Wnioskodawczynię na Jej utrzymanie, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku stwierdził iż nie korzystają one ze zwolnienia przedmiotowego na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 127 lit. b) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Ponadto Sąd zauważył, zgodnie z treścią art. 2 ust. 1 pkt 7 ww. ustawy, jej przepisów nie stosuje do świadczeń na zaspokojenie potrzeb rodziny, o których mowa w art. 27 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, objętych wspólnością majątkową małżeńską.

Z literalnego brzmienia powołanego przepisu wynika zatem, iż wyłączeniu spod działania przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych podlegają wyłącznie świadczenia na zaspokojenie potrzeb rodziny, o których mowa w art. 27 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, objęte wspólnością majątkową małżeńską.

Natomiast, w przypadku rozdzielności majątkowej środki pieniężne są przekazywane z odrębnego majątku męża do majątku żony, a zatem środki takie nie korzystają ze wskazanego wyłączenia i w konsekwencji stanowią przychód podlegający opodatkowaniu.

W treści przedmiotowego wniosku Wnioskodawczyni wskazała, że w czerwcu 2008 r. zawarła z mężem umowę majątkową, na mocy której powstał między nimi ustrój rozdzielności majątkowej.

Uwzględniając zatem stanowisko wyrażone w ww. wyroku, uznać należy, iż świadczenia otrzymane przez Wnioskodawczynię na Jej utrzymanie nie korzystają z wyłączenia na podstawie art. 2 ust. 1 pkt 7 ustawy. Ponadto, z uwagi na fakt, iż nie zostały one przyznane na podstawie wyroku sądu lub ugody sądowej – nie znajduje do nich zastosowania zwolnienie przedmiotowe wynikające z art. 21 ust. 1 pkt 127 lit. b) ustawy.

W konsekwencji świadczenia o których mowa w art. 27 ustawy Kodeks rodzinny i opiekuńczy uzyskane przez Wnioskodawczynię od małżonka, z którym pozostaje w rozdzielności majątkowej, a które były przeznaczone na Jej utrzymanie stanowią dla Wnioskodawczyni przychód z innych źródeł, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych podlegający opodatkowaniu według skali podatkowej zgodnie z art. 27 ust. 1 ww. ustawy.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2012 r., poz. 270 z późn. zm.).

Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.

Reklama

O nas

Regulamin