Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie
IPPB4/4511-1499/15-2/JK2
z 26 lutego 2016 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r., poz. 613, z późn. zm.) oraz § 5 pkt 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r., poz. 643), Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko - przedstawione we wniosku z dnia 22 grudnia 2015 r. (data wpływu 28 grudnia 2015 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych otrzymania sumy pieniężnej wynikającej z weksla i wykazania jej w zeznaniu podatkowym za 2015 r. – jest:

• prawidłowe – w części dotyczącej braku obowiązku opodatkowania i wykazania przychodu w zeznaniu podatkowym za 2015 r.
  

• nieprawidłowe – części dotyczącej momentu powstania przychodu.
  
  
  

UZASADNIENIE

W dniu 28 grudnia 2015 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczący podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych otrzymania sumy pieniężnej wynikającej z weksla i wykazania jej w zeznaniu podatkowym za 2015 r.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenia przyszłe.

W dniu 4 kwietnia 2007 r. przed notariuszem w K. pomiędzy Wnioskodawcą a inną osobą fizyczną została zawarta warunkowa umowa sprzedaży nieruchomości, w której Wnioskodawca tę nieruchomość nabywał, a która z przyczyn leżących po stronie sprzedawcy nie została wykonana i na skutek zawartego w dniu 4 kwietnia 2007 r. porozumienia druga strona umowy zobowiązała się do zwrotu świadczeń i naprawienia szkody (utraconych korzyści). Zapłata została zrealizowana wekslem płatnym do dnia 18 sierpnia 2018 r. Weksel nie został wykupiony w terminie. W wyniku procesu sądowego, wywołanego pozwem wytoczonym przed Sądem Okręgowym w K. z dnia 9 września 2009 r. nakazem zapłaty w postępowaniu nakazowym z dnia 16 sierpnia 2008 r. sąd nakazał drugiej stronie zapłatę kwoty weksla z ustawowymi odsetkami od dnia 8 września 2008 r. oraz zwrot kosztów sądowych.

W listopadzie 2015 r., w wyniku podjętej egzekucji z nieruchomości dłużnika komornik ściągnął od zobowiązanego część należności z weksla. Wnioskodawca nie prowadzi działalności gospodarczej i nie prowadził jej w roku 2007. Dokonane czynności prawne nie mają związku z działalnością gospodarczą także drugiej strony umowy.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:

Czy w zeznaniu podatkowym w podatku dochodowym od osób fizycznych za rok 2015 Wnioskodawca winien wykazać przychód w wysokości otrzymanej od komornika kwoty oraz czy winien z tego tytułu zapłacić podatek dochodowy? Jeśli tak, to czy wykazać winien przychód w całości otrzymanej kwoty, czy w części pomniejszonej o poniesione koszty sądowe?

Zdaniem Wnioskodawcy, w rozliczeniu za rok podatkowy 2015 r. w związku z otrzymaniem przez niego w wyniku prowadzonej egzekucji nie powstał w podatku dochodowym obowiązek podatkowy. Egzekucja dotyczyła sumy weksla wystawionego w miejsce umówionego świadczenia.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych źródłami przychodów są

1. stosunek służbowy, stosunek pracy, w tym spółdzielczy stosunek pracy, członkostwo w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub innej spółdzielni zajmującej się produkcją rolną, praca nakładcza, emerytura lub renta;
   
2. działalność wykonywana osobiście;
   
3. pozarolnicza działalność gospodarcza;
   
4. działy specjalne produkcji rolnej;
   
6. najem, podnajem, dzierżawa, poddzierżawa oraz inne umowy o podobnym charakterze, w tym również dzierżawa, poddzierżawa działów specjalnych produkcji rolnej oraz gospodarstwa rolnego lub jego składników na cele nierolnicze albo na prowadzenie działów specjalnych produkcji rolnej, z wyjątkiem składników majątku związanych z działalnością gospodarczą;
   
7. kapitały pieniężne i prawa majątkowe, w tym odpłatne zbycie praw majątkowych innych niż wymienione w pkt 8 lit. a-c;
   
8. odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2:
   1. nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,
      
   2. spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,
      
   3. prawa wieczystego użytkowania gruntów,
      
   4. innych rzeczy,
   - jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w pkt 8 a)-c)- przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, a innych rzeczy - przed upływem pół roku, licząc od końca miesiąca, w którym nastąpiło nabycie; w przypadku zamiany okresy te odnoszą się do każdej z osób dokonującej zamiany;
   
8. a) działalność prowadzona przez zagraniczną spółkę kontrolowaną;
   
9. inne źródła.
   
   
   

Za przychody z kapitałów pieniężnych (art. 17 ust. 1 updof) uważa się:

1. odsetki od pożyczek;
   
2. odsetki od wkładów oszczędnościowych i środków na rachunkach bankowych lub w innych formach oszczędzania, przechowywania lub inwestowania, z zastrzeżeniem art. 14 ust. 2 pkt 5;
   
3. odsetki (dyskonto) od papierów wartościowych;
   
4. dywidendy i inne przychody z tytułu udziału w zyskach osób prawnych faktycznie uzyskane z tego udziału, w tym również:
   1. dywidendy z akcji złożonych przez członków pracowniczych funduszy emerytalnych na rachunkach ilościowych,
      
   2. oprocentowanie udziałów członkowskich z nadwyżki bilansowej (dochodu ogólnego) w spółdzielniach,
      
   3. podział majątku likwidowanej osoby prawnej lub spółki,
      
   4. wartość dokonanych na rzecz wspólników spółek, nieodpłatnych lub częściowo odpłatnych świadczeń, określoną według zasad wynikających z art. 11 ust. 2-2b,
5. przychody z tytułu udziału w funduszach kapitałowych, z zastrzeżeniem ust.1c;
   
6. należne, choćby nie zostały faktycznie otrzymane, przychody z:
   1. odpłatnego zbycia udziałów (akcji) oraz papierów wartościowych,
      
   2. realizacji praw wynikających z papierów wartościowych, o których mowa w art. 3 pkt 1 lit. b) ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi;
7. przychody z odpłatnego zbycia prawa poboru, w tym również ze zbycia prawa poboru akcji nowej emisji przez pracowniczy fundusz emerytalny w imieniu członka funduszu;
   
8. przychody członków pracowniczych funduszy emerytalnych z tytułu przeniesienia akcji złożonych na rachunkach ilościowych do aktywów tych funduszy;
   
9. nominalną wartość udziałów (akcji) w spółce albo wkładów w spółdzielni, objętych w zamian za wkład niepieniężny;
   
9. a) u wspólnika, określoną w umowie spółki, o której mowa w art. 5a pkt 28 lit. c i d, wartość wkładu niepieniężnego wniesionego w postaci rzeczy lub praw, w zamian za który wspólnikowi nie są wydawane udziały (akcje), o których mowa w pkt 9;
   
10. przychody z odpłatnego zbycia pochodnych instrumentów finansowych oraz z realizacji praw z nich wynikających.
    
    
    

Za przychody z innych źródeł (art. 20 ust. 1 updof), o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i 17 oraz przychody nieznajdujące pokrycia w ujawnionych źródłach.

Zgodnie z art. 11 ust. 1 updof, przychodami są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Realizacja jednak sumy weksla nie może być uważana za źródło przychodów samo w sobie jakkolwiek weksel to papier wartościowy stanowiący bezwarunkowe zobowiązanie do zapłaty określonej w nim sumy. Weksel poprzez jego wystawienie (wręczenie) traci związek z przyczyną jego wystawienia jaką jest realizacja zobowiązania do zapłaty i prowadzi do wygaśnięcia zobowiązania głównego. Wręczenie weksla stanowi więc zapłatę zobowiązania.

W przypadku opisywany w stanie faktycznym sprawy wręczenie weksla nastąpiło w kwietniu 2007 r. Jakkolwiek weksel stanowił uregulowania zobowiązania o charakterze odszkodowawczym, deliktowym, to jednak zobowiązanie to powstało w roku 2007 i zostało uregulowane w roku 2008. W rozliczeniu za rok 2008 podlegało opodatkowaniu podatkiem dochodowym odo osób fizycznych, jako przychód z „innych źródeł”.

Obowiązek uiszczeniu podatku za rok 2008 uległ już przedawnieniu zgodnie z art. 70 § 1 Ordynacji podatkowej.

Na tle przedstawionego zdarzenia przyszłego, stwierdzam, co następuje:

Zgodnie z zasadą wyrażoną w art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r., poz. 361, z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Wyrazem praktycznej realizacji powyższej zasady jest art. 11 ust. 1 ww. ustawy, z którego treści wynika, że przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19 i art. 20 ust. 3 i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

W myśl art. 10 ust. 1 pkt 9 ww. ustawy, odrębnym źródłem przychodów są tzw. inne źródła.

Zgodnie zaś z art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i 17 oraz przychody nieznajdujące pokrycia w ujawnionych źródłach.

Podkreślić należy, że użyty przez ustawodawcę zwrot „w szczególności” wskazuje na to, że katalog ten nie jest katalogiem zamkniętym i w związku z tym poza wymienionymi w tym przepisie, także inne przychody mogą być przychodami „z innych źródeł”. O przychodzie podatkowym z innych źródeł należy mówić w każdym przypadku, w którym u podatnika wystąpią realne korzyści majątkowe. Do tego rodzaju źródła przychodu należy zaliczyć te wszystkie przychody (korzyści majątkowe), które nie mieszczą się w ściśle określonych kategoriach przychodów, wymienionych w pkt 1-8 ust. 1 art. 10 cytowanej ustawy.

Z treści wniosku wynika, że w dniu 4 kwietnia 2007 r. Wnioskodawca z inną osobą fizyczną zawarł warunkową umowę sprzedaży nieruchomości, w której Wnioskodawca tę nieruchomość nabywał, a która z przyczyn leżących po stronie sprzedawcy nie została wykonana i na skutek zawartego w dniu 4 kwietnia 2007 r. porozumienia druga strona umowy zobowiązała się do zwrotu świadczeń i naprawienia szkody (utraconych korzyści). Zapłata została zrealizowana wekslem. Weksel nie został wykupiony w terminie. W wyniku procesu sądowego, wywołanego pozwem wytoczonym przed Sądem Okręgowym w Kielcach z dnia 9 września 2009 r. nakazem zapłaty w postępowaniu nakazowym z dnia 16 sierpnia 2008 r. sąd nakazał drugiej stronie zapłatę kwoty weksla z ustawowymi odsetkami od dnia 8 września 2008 r. oraz zwrot kosztów sądowych. W listopadzie 2015 r., w wyniku podjętej egzekucji z nieruchomości dłużnika komornik ściągnął od zobowiązanego część należności z weksla.

Należy wyjaśnić, że weksel jest papierem wartościowym o określonej przez prawo wekslowe formie, dokumentem potwierdzającym istnienie zobowiązania osób, które go podpisały, a jedyną osobą uprawnioną do realizacji praw majątkowych wskazanych na wekslu jest prawny posiadacz weksla. Weksel inkorporuje w sobie określone prawo majątkowe. Weksel własny sporządzany w formie ściśle określonej przez prawo wekslowe (ustawa z dnia 28 kwietnia 1936 r. Prawo wekslowe - Dz. U. Nr 37, poz. 282), zawiera bezwarunkowe zobowiązanie się wystawcy do zapłacenia we wskazanym miejscu ustalonej sumy pieniężnej w wyznaczonym na wekslu terminie, określonej osobie, zwanej remitentem. Każdy weksel można przenieść przez indos, który oznacza, że poprzez pisemne oświadczenie umieszczone na wekslu przenosi się prawa z weksla na inną osobę. Samo wręczenie weksla, jak też innych środków płatniczych, poza gotówką, nie stanowi zapłaty. Musi temu towarzyszyć równoczesne, w jakiejkolwiek formie (umowa ustna, na piśmie, potwierdzone pismo przewodnie) – zgoda na przyjęcie zapłaty wekslem. Następuje wówczas zwolnienie z długu dłużnika przez wierzyciela – art. 506 do 508 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93, z późn. zm.). Razem ze zgodą stanowi dopiero zapłatę. Następuje wygaśnięcie zobowiązania jako skutek zwolnienia z długu w sytuacji, gdy dłużnik spełnia za zgodą wierzyciela inne świadczenie, np. zamiast gotówką płaci składnikiem swojego majątku.

Odnosząc powyższe na grunt rozpatrywanej sprawy, wskazać należy, że wygaśnięcie zobowiązania z tytułu zwrotu świadczeń i naprawienia szkody (utraconych korzyści) z racji nie zachowania warunków umowy sprzedaży nieruchomości nastąpiło w 2007 r., tj. z chwilą wręczenia weksla. Zawarcie porozumienia z drugą stroną na zapłatę w formie weksla potwierdza płatniczą funkcję wydania weksla.

Zatem suma pieniężna wynikająca z weksla stanowiła w 2007 r. dla Wnioskodawcy przychód z innych źródeł, zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W myśl art. 45 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych podatnicy są obowiązani składać urzędom skarbowym zeznanie, według ustalonego wzoru, o wysokości osiągniętego dochodu (poniesionej straty) w roku podatkowym, w terminie do dnia 30 kwietnia roku następującego po roku podatkowym, z zastrzeżeniem ust. 1aa, 7 i 8.

Stosownie do art. 70 § 1 ustawy Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r., poz. 613, z późn. zm.), zobowiązanie podatkowe przedawnia się z upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym upłynął termin płatności podatku.

W stanie faktycznym przedstawionym we wniosku, zobowiązanie w podatku dochodowym od osób fizycznych za rok 2007 uległo już przedawnieniu – o ile nie wystąpiły przesłanki do zawieszenia lub przerwania biegu przedawnienia, o których mowa w art. 70 § 2-6 oraz art. 70a Ordynacji podatkowej – z dniem 31 grudnia 2013 r., tj. z upływem pięciu lat licząc od końca roku kalendarzowego czyli roku, w którym upłynął termin płatności podatku. W związku z powyższym, Wnioskodawca nie ma już obowiązku rozliczania go w zeznaniu podatkowym.

Reasumując, Wnioskodawca nie ma obowiązku zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych od przychodu w wysokości otrzymanej od komornika kwoty oraz jego wykazania zeznaniu podatkowym za 2015 r.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację – w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2012 r., Nr 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Izba Skarbowa w Warszawie, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.