Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy
ITPP3/4512-26/16/MD
z 18 marca 2016 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r., poz. 613, z późn. zm.) oraz § 6 pkt 1 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U., poz. 643), Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko – przedstawione we wniosku z dnia 29 grudnia 2015 r. (data wpływu 5 stycznia 2015 r.), uzupełnionym w dniach 1, 8 i 15 marca 2016 r. (daty wpływu), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania czynności sprzedaży nieruchomości (lokalu) w drodze licytacji (…) – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 5 stycznia 2015 r. został złożony ww. wniosek, uzupełniony w dniach 1, 8 i 15 marca 2016 r., o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania czynności sprzedaży nieruchomości (lokalu) w drodze licytacji.

We wniosku oraz jego uzupełnieniach przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Zgodnie z wnioskiem wierzyciela, Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym w … (dalej jako „Komornik”) wszczął egzekucję w sprawie … z lokalu niemieszkalnego nr … o pow. użytkowej 33,80 m², położonego w … przy ul. …, dla którego Sąd Rejonowy w … prowadzi księgę wieczystą nr …. Dłużnikiem i właścicielem lokalu jest „…” sp. z o.o. (dalej jako „Dłużnik”) w … (REGON: …, NIP: …).

Lokal składa się z 1 pokoju, łazienki i przedpokoju. Według wpisu w KRS (nr …) przedmiotem działalności Dłużnika są m.in.: hotele i podobne obiekty zakwaterowania, wynajem i zarządzanie nieruchomościami własnymi lub dzierżawionymi, działalność szpitali, kupno i sprzedaż nieruchomości na własny rachunek, roboty budowlane związane ze wznoszeniem budynków mieszkalnych i niemieszkalnych.

Dłużnik stał się właścicielem lokalu poprzez wniesienie aportem (data aportu: … 2011 r., była to transakcja podlegająca opodatkowaniu, nie wystawiono faktury VAT). Lokal został oddany do użytku około 2000 r. i od tego czasu był wykorzystywany na cele prowadzonej działalności przez kolejnych właścicieli, jako tzw. apartament hotelowy.

Po sprawdzeniu na stronie Ministerstwa Finansów (ostatnio w dniu … 2016 r.) ustalono, że Dłużnik jest zarejestrowany jako podatnik VAT (Dłużnik wezwany do udzielenia informacji Komornikowi, oświadczył, że prowadzi działalność gospodarczą, ale nie jest czynnym zarejestrowanym podatnikiem VAT).

W stosunku do przedmiotowej nieruchomości nie przysługiwało Dłużnikowi prawo do odliczenia VAT przy jej nabyciu. Dłużnik nie poniósł nakładów przewyższających 30% jej wartości początkowej i nie skorzystał z prawa do odliczenia VAT od tych nakładów. Dłużnik nie zlikwidował działalności gospodarczej.

W toku postępowania egzekucyjnego Dłużnik sprzedał lokal na rzecz „…” sp. z o.o. w … (NIP: …). Miało to miejsce w dniu … 2014 r. Dłużnik oświadczył, że:

• transakcja ta nie podlegała opodatkowaniu VAT;
• Dłużnik i nabywca nie skorzystali z opcji opodatkowania uregulowanej w art. 43 ust. 10 ustawy o VAT;
• nabywca lokalu nie poczynił w nim nakładów, które stanowiłyby co najmniej 30% jego wartości początkowej i nie korzystał z odliczenia VAT z tytułu takich ulepszeń.

Po sprawdzeniu na stronie Ministerstwa Finansów ustalono, że nabywca nie jest zarejestrowany jako podatnik VAT.

Po uprawomocnieniu się opisu i oszacowania zostanie wyznaczony termin pierwszej licytacji prawa własności lokalu niemieszkalnego o numerze księgi wieczystej …. Z własnością lokalu wiąże się udział w gruncie i będzie on również przedmiotem zbycia w ramach postępowania egzekucyjnego.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy komornik sądowy – w razie skutecznej licytacji wyżej opisanej nieruchomości, dokonujący w świetle art. 18 powołanej wyżej ustawy, dostawy towaru – obowiązany będzie do obliczenia i uiszczenia za Dłużnika należnego VAT, jeżeli tak, to jaka będzie stawka VAT?

Zdaniem Komornika:

W świetle opisanego wyżej stanu faktycznego nie będzie obowiązany do obliczenia i uiszczenia za Dłużnika VAT od sprzedanej w trybie licytacji sądowej nieruchomości Dłużnika, z uwagi na zwolnienie opisane w art. 43 ust. 1 pkt 10 i 10a ustawy o podatku od towarów i usług

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 18 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054, z późn. zm.) – zwanej dalej „ustawą” – organy egzekucyjne określone w ustawie z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (Dz. U. z 2005 r. nr 229, poz. 1954, z późn. zm.) oraz komornicy sądowi wykonujący czynności egzekucyjne w rozumieniu przepisów Kodeksu postępowania cywilnego są płatnikami podatku od dostawy, dokonywanej w trybie egzekucji, towarów będących własnością dłużnika lub posiadanych przez niego z naruszeniem obowiązujących przepisów.

Definicja płatnika została zawarta w art. 8 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r., poz. 613, z późn. zm.), zgodnie z którym, płatnikiem jest osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej, obowiązana na podstawie przepisów prawa podatkowego do obliczenia i pobrania od podatnika podatku i wpłacenia go we właściwym terminie organowi podatkowemu.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju (…).

W myśl art. 2 pkt 6 ustawy, przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Zgodnie z art. 45 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2014 r., poz. 121, z późn. zm.) – dalej jako „K.c.” – rzeczami w rozumieniu niniejszego kodeksu są tylko przedmioty materialne.

Przez dostawę towarów, w myśl art. 7 ust. 1 ustawy, należy rozumieć przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

Zgodnie z art. 29a ust. 8 ustawy, w przypadku dostawy budynków lub budowli trwale z gruntem związanych albo części takich budynków lub budowli z podstawy opodatkowania nie wyodrębnia się wartości gruntu.

W świetle art. 41 ust. 1 ustawy, stawka podatku wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1.

Jak stanowi art. 146a pkt 1 ustawy, w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2016 r., z zastrzeżeniem art. 146f stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%.

Jednakże w treści ustawy, jak i przepisów wykonawczych wydanych na podstawie jej upoważnienia przewidziano opodatkowanie niektórych czynności stawkami obniżonymi lub zwolnienie od podatku.

Jako odstępstwo od zasady powszechności i równości opodatkowania, zastosowanie obniżonej stawki podatku lub zwolnienia od podatku od towarów i usług możliwe jest jedynie w przypadku wykonywania czynności ściśle określonych w ustawie oraz w przepisach wykonawczych wydanych na podstawie jej upoważnienia.

Zakres i zasady zwolnienia od podatku dostaw towarów lub świadczenia usług zostały określone m.in. w art. 43 ustawy.

Zwalnia się od podatku dostawę towarów wykorzystywanych wyłącznie na cele działalności zwolnionej od podatku, jeżeli z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego (art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy).

Na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy, zwalnia się od podatku dostawę budynków, budowli lub ich części, z wyjątkiem gdy:

1. dostawa jest dokonywana w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim;
2. pomiędzy pierwszym zasiedleniem a dostawą budynku, budowli lub ich części upłynął okres krótszy niż 2 lata.

W art. 2 pkt 14 ustawy, ustawodawca zdefiniował pojęcie „pierwszego zasiedlenia”, przez które rozumieć należy oddanie do użytkowania, w wykonaniu czynności podlegających opodatkowaniu, pierwszemu nabywcy lub użytkownikowi budynków, budowli lub ich części, po ich:

1. wybudowaniu lub
2. ulepszeniu, jeżeli wydatki poniesione na ulepszenie, w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym, stanowiły co najmniej 30% wartości początkowej.

Aby można było mówić o pierwszym zasiedleniu musi dojść do oddania budynków (budowli lub ich części) do użytkowania w wykonaniu czynności podlegających opodatkowaniu. Pierwsze zasiedlenie będzie miało zatem miejsce wówczas, gdy wybudowany albo zmodernizowany obiekt będzie przedmiotem dostawy albo będzie oddany w najem, dzierżawę, leasing, itp. Zarówno bowiem dostawa (nawet zwolniona od podatku), jak też najem, dzierżawa, albo leasing są czynnościami podlegającymi opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

W myśl art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy, zwalnia się od podatku dostawę budynków, budowli lub ich części nieobjętą zwolnieniem, o którym mowa w pkt 10, pod warunkiem, że:

1. w stosunku do tych obiektów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego,
2. dokonujący ich dostawy nie ponosił wydatków na ich ulepszenie, w stosunku do których miał prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, a jeżeli ponosił takie wydatki, to były one niższe niż 30% wartości początkowej tych obiektów.

W myśl ust. 7a tego artykułu, warunku, o którym mowa w ust. 1 pkt 10a lit. b), nie stosuje się, jeżeli budynki, budowle lub ich części w stanie ulepszonym były wykorzystywane przez podatnika do czynności opodatkowanych przez co najmniej 5 lat.

W myśl art. 930 § 1 ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. Kodeks postępowania cywilnego (Dz. U. z 2014 r. poz. 101 z późn. zm.), rozporządzenie nieruchomością po jej zajęciu nie ma wpływu na dalsze postępowanie. Nabywca może uczestniczyć w postępowaniu w charakterze dłużnika. W każdym razie czynności egzekucyjne są ważne tak w stosunku do dłużnika, jak i w stosunku do nabywcy.

W kwestii zbycia przez dłużników zajętej nieruchomości wypowiedział się Sąd Najwyższy w wyrokach z dnia 3 lutego 1998 r. (sygn. akt I CKN 403/97) oraz z dnia 7 lutego 2008 r. (sygn. akt V CSK 426/07). Stwierdził w nim, że umowa przeniesienia własności zajętej nieruchomości między zbywcą (dłużnikiem) a nabywcą jest ważna, ale całkowicie bezskuteczna w stosunku do wierzycieli, którzy wszczęli egzekucję i pozostaje bez wpływu na dalsze postępowanie egzekucyjne, co oznacza, że egzekucję prowadzi się tak, jak gdyby zbycie nieruchomości nie nastąpiło. Zatem toczy się ono przeciwko dłużnikowi, który uważany jest za właściciela, mimo ziszczenia się skutku rzeczowego umowy w postaci przejścia prawa własności na nabywcę.

Z treści złożonego wniosku wynika, że Komornik wszczął egzekucję z lokalu niemieszkalnego. Dłużnikiem i właścicielem tego lokalu jest spółka prawa handlowego. Dłużnik stał się właścicielem lokalu poprzez wniesienie go aportem (data aportu: … 2011 r., była to transakcja podlegająca opodatkowaniu, nie wystawiono faktury VAT). Lokal został oddany do użytku około 2000 r. i od tego czasu wykorzystywany był przez kolejnych właścicieli, jako tzw. apartament hotelowy. Na podstawie danych z uzyskanych z portalu podatkowego Ministerstwa Finansów Komornik ustalił, że Dłużnik jest zarejestrowany jako podatnik VAT. Dłużnik wezwany do udzielenia informacji Komornikowi oświadczył m.in., że:

• prowadzi działalność gospodarczą;
• nie jest czynnym zarejestrowanym podatnikiem VAT;
• w stosunku do ww. nieruchomości nie przysługiwało mu prawo do odliczenia VAT przy jej nabyciu;
• nie poniósł nakładów przewyższających 30% jej wartości początkowej;

W toku postępowania egzekucyjnego Dłużnik sprzedał lokal innej spółce prawa handlowego. Miało to miejsce w dniu … 2014 r. Dłużnik oświadczył, że:

• transakcja ta nie podlegała opodatkowaniu VAT;
• dłużnik i nabywca nie skorzystali z opcji opodatkowania uregulowanej w art. 43 ust. 10 ustawy o VAT;
• nabywca lokalu nie poczynił w nim nakładów, które stanowiłyby co najmniej 30% jego wartości początkowej i nie korzystał z odliczenia VAT z tytułu takich ulepszeń.

Po uprawomocnieniu się opisu i oszacowania zostanie wyznaczony termin pierwszej licytacji prawa własności ww. lokalu niemieszkalnego. Z własnością lokalu wiąże się udział w gruncie i będzie on przedmiotem zbycia w ramach postępowania egzekucyjnego.

Na tym tle Komornik powziął wątpliwość dotyczącą opodatkowania czynności sprzedaży nieruchomości ww. (lokalu) w drodze licytacji.

Biorąc pod uwagę przedstawiony we wniosku opis zdarzenia przyszłego oraz treść powołanych przepisów stwierdzić należy, że – jak wynika z powołanych powyżej wyroków Sądu Najwyższego – postępowanie egzekucyjne toczy się przeciwko dłużnikowi, który uważany jest za właściciela, mimo ziszczenia się skutku rzeczowego umowy w postaci przejścia prawa własności na nabywcę, z tytułu zbycia lokalu opisanego we wniosku Komornik będzie występował w charakterze płatnika, o którym mowa w art. 18 ustawy. Zbycie bowiem tego lokalu w drodze licytacji będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Dłużnikiem jest spółka prawa handlowego. Zatem już tylko ten fakt przesądza, że każda sprzedaż obejmująca jej majątek jest dokonywana w ramach działalności gospodarczej, o której mowa w art. 15 ust. 2 ustawy (niezależnie od tego czy jest formalnie zarejestrowanym podatnikiem VAT). Wniosek ten, nie oznacza, że zbycie tego lokalu będzie się wiązało z wygenerowaniem podatku należnego. Wystąpią bowiem przesłanki do zastosowania do niego zwolnienia od podatku. Do opisanej we wniosku dostawy zastosowanie znajdą normy art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy, gdyż od momentu pierwszego zasiedlenia (w rozumieniu art. 2 pkt 14 ustawy) upłynął już okres dwóch lat (aport był czynnością podlegającą opodatkowaniu VAT – … 2011). Wobec powyższego nie będzie miał zastosowania art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy. Zatem Komornik nie będzie zobowiązany do doliczenia i uiszczenia należnego VAT z tytułu planowanej dostawy.

Należy podkreślić, że niniejsza interpretacja została wydana na podstawie przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego, co oznacza, że w przypadku, gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, bądź skarbowej zostanie określony odmienny stan faktyczny, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Szczecinie, ul. Staromłyńska 10, 70-561 Szczecin, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2012 r., poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, 87-100 Toruń, ul. Św. Jakuba 20.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.