DD10.8221.1.2015.MZO
Na podstawie art. 14e ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r., poz. 749, z późn. zm.; dalej: Ordynacja podatkowa) Minister Finansów zmienia z urzędu, jako nieprawidłową, interpretację indywidualną wydaną przez Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu w dniu 14 października 2014 r. Nr ILPB3/423-331/14-2/KS w ten sposób, iż uznaje stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 08 lipca 2014 r. o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów kosztów ponoszonych w związku z prowadzeniem działań w ramach strategii CSR - za prawidłowe.
UZASADNIENIE
Wnioskiem z dnia 08 lipca 2014 r. Spółka (dalej: Spółka lub Wnioskodawca), zwróciła się o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie kosztów uzyskania przychodów.
Z przedstawionego stanu faktycznego i opisu zdarzenia przyszłego wynika, że Wnioskodawca należy do międzynarodowego koncernu i prowadzi działalność gospodarczą w zakresie produkcji samochodów i części do samochodów. Koncern kładzie nacisk na przyjazne dla środowiska działania, rentowność projektów samochodowych, pozyskiwanie na całym świecie nowych zadowolonych klientów oraz dąży do poszerzania grona stałych klientów.
Pozycja Koncernu na rynku oraz rodzaj prowadzonej przez niego działalności wywiera silny wpływ zarówno na środowisko jak i na społeczeństwo, w tym na społeczności lokalne.
Biorąc powyższe pod uwagę, jak również uwzględniając powszechnie obowiązujący obecnie wśród dużych przedsiębiorców standard prowadzenia działalności gospodarczej z uwzględnieniem potrzeb społecznych i środowiskowych, w których na co dzień funkcjonują konsumenci produktów Koncernu, Koncern podejmuje działania z zakresu społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw (dalej jako: „corporate social responsability”, „CSR”).
Spółka działając w ramach Koncernu oraz uznając, iż działania CSR mają w obecnej rzeczywistości duże znaczenie dla konkurencyjności przedsiębiorstw, budowaniu długoterminowego zaufania zarówno pracowników, konsumentów jak i obywateli do Spółki, a co za tym idzie przyczyniają się do tworzenia otoczenia, w którym Spółka będzie mogła rozwijać się i podejmować nowe inicjatywy prowadzi szereg działań wpisujących się w działania CSR.
Dodatkowo wskazano, że działalność Spółki w zakresie społecznej odpowiedzialności biznesu jest zgodna z działaniami wskazanymi w Komunikacie Komisji Europejskiej z dnia 25 października 2011 r. skierowanej do Parlamentu Europejskiego, Rady Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego i Komitetu Regionów - „Odnowiona strategia UE na lata 2011-2014 dotycząca społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw”.
Spółka w ramach działań CSR angażuje się i podejmuje działania o charakterze społecznym, w tym działalność na rzecz społeczności lokalnej. Działania te polegają np. na:
- organizacji zawodów siatkarskich dla dzieci szkół podstawowych;
- finansowaniu treningów z zakresu piłki ręcznej dla uczniów oraz organizacji turniejów piłki ręcznej dla dzieci i młodzieży;
- udostępnianiu samochodów klubom i fundacjom prowadzącym działalność sportową w trakcie przygotowań lub organizacji zawodów;
- akcji wsparcia lokalnych domów dziecka poprzez m.in. udostępnianie środków transportu;
- finansowaniu organizacji Konkursu „…”, który buduje świadomość w zakresie ochrony środowiska;
- zapewnieniu nagród w Konkursie „…” w postaci środków finansowych przeznaczonych na organizację działań ekologicznych;
- organizacji konkursów i finansowanie nagród w konkursach przeznaczonych dla organizacji pożytku publicznego;
- wsparciu parafii i organizacji przykościelnych poprzez udostępnianie środków transportu;
- wsparciu szpitali i fundacji zajmujących się ochroną zdrowia;
- wsparciu organizacji zajmujących się ochroną dóbr kultury.
Wnioskodawca zaznaczył, że nie chodzi tu o wsparcie finansowe w postaci darowizn. Chodzi tu o finansowanie niektórych działań bezpośrednio przez Spółkę, bądź przekazywanie środków na wykonanie określonych działań a przede wszystkim o oddawanie do nieodpłatnego używania na czas określony, w zależności od potrzeb danego podmiotu, pojazdów należących do Spółki.
W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.
Czy prawidłowe jest stanowisko Spółki, zgodnie z którym koszty ponoszone w związku z prowadzeniem działań w ramach strategii CSR mających wspierać środowisko i lokalną społeczność stanowią koszty uzyskania przychodów w rozumieniu przepisu art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 2014 r. poz. 851 ze zm.; dalej: updop)?
Zdaniem Wnioskodawcy, zgodnie z przepisem art. 15 ust. 1 updop, kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1.
Konstrukcja przepisu dotyczącego kosztów uzyskania przychodów daje podatnikowi możliwość odliczenia dla celów podatkowych wszelkich kosztów (niewymienionych w art. 16 ust. 1 updop), pod warunkiem, że wykaże ich bezpośredni bądź pośredni związek z prowadzoną działalnością, a ich poniesienie ma lub może mieć wpływ na wielkość osiągniętego przychodu. Zatem kosztami uzyskania przychodów są wszelkie racjonalnie i gospodarczo uzasadnione wydatki związane z prowadzeniem działalności gospodarczej, których celem jest osiągnięcie, zabezpieczenie i zachowanie źródła przychodów z wyjątkiem wymienionych w art. 16 ust. 1 updop.
W świetle powyższego należy stwierdzić, że określony wydatek może zostać uznany za koszt uzyskania przychodów, o ile między tym wydatkiem a przychodem istnieje związek przyczynowo-skutkowy. Należy zaznaczyć, że kosztami uzyskania przychodów są wszystkie wydatki poniesione w celu uzyskania przychodów, w tym również w celu zachowania i zabezpieczenia źródła przychodów, tak aby to źródło przynosiło przychody także w przyszłości. Kosztami uzyskania przychodów są również koszty pośrednie związane z uzyskiwanymi przychodami jeżeli poniesione zostały w celu uzyskania przychodów, w tym dla zagwarantowania lepszego funkcjonowania źródła przychodów. Dla kwalifikacji danego wydatku jako kosztu uzyskania przychodu istotne znaczenie ma zatem cel w jakim wydatek został poniesiony.
Spółka zaznaczyła, że podejmowane przez nią działania w ramach strategii CSR, czyli odpowiedzialnego społecznie biznesu ponoszone są przez Spółkę w celu budowania długoterminowej pozycji rynkowej Spółki oraz spełnienia obowiązków stanowiących w dzisiejszych warunkach gospodarczych standard biznesowy. Ponoszone przez Spółkę wydatki pomagają Spółce budować relację Spółki na rynku lokalnym, budują wizerunek Spółki jako przedsiębiorstwa przyjaznego środowisku oraz mieszkańcom, które troszczy się o społeczność zamieszkującą obszar działalności Spółki.
Powyższe działania mają lub mogą mieć dla Spółki w przyszłości istotny wymiar ekonomiczny.
Realizacja działań z zakresu społecznej odpowiedzialności biznesu (CSR) stanowi dla Spółki:
- jeden z elementów efektywnej strategii zarządzania (w tym również reklamy), która poprzez prowadzenie dialogu społecznego na poziomie lokalnym przyczynia się do wzrostu konkurencyjności Spółki na poziomie globalnym,
- pomoc w kształtowaniu warunków dla zrównoważonego rozwoju społecznego i ekonomicznego,
- proces, w ramach którego Spółka zarządza swoimi relacjami z różnorodnymi interesariuszami, którzy mogą mieć faktyczny wpływ na sukces w prowadzonej przez Spółkę działalności gospodarczej,
- strategię prowadzącą do trwałego sukcesu Spółki.
Działania prowadzone przez Spółkę w ramach CSR wpisują się w działania rekomendowane przez Komisję Europejską w ramach dokumentu Odnowiona strategia UE na lata 2011-2014 dotycząca społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstwa.
Zatem biorąc pod uwagę, iż działania Spółki w zakresie CSR mają na celu poprzez budowę pozytywnego wizerunku Spółki, zwiększenie zaufania konsumentów i lojalność klientów, a w konsekwencji zwiększenie pozycji Spółki na rynku, wydatki na te działania jako związane z prowadzoną przez Spółkę działalnością gospodarczą mogą zostać zaliczone do jej kosztów uzyskania przychodów. Na potwierdzenie swojego stanowiska Wnioskodawca powołał się na interpretacje organów podatkowych.
Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu, działając z upoważnienia Ministra Finansów (na podstawie przepisów rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego; Dz. U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.), wydał w dniu 14 października 2014 r. interpretację indywidualną (ILPB3/423-331/14-2-3/AP), w której uznał stanowisko Spółki za nieprawidłowe.
Po zapoznaniu się z aktami sprawy, Minister Finansów zważył, co następuje.
Zgodnie z przepisem art. 14e § 1 Ordynacji podatkowej, Minister Finansów może, z urzędu, zmienić wydaną interpretację ogólną lub indywidualną, jeżeli stwierdzi jej nieprawidłowość, uwzględniając w szczególności orzecznictwo sądów, Trybunału Konstytucyjnego lub Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości. Przepis ten nie zawiera ograniczeń czasowych, co oznacza, że jeśli stwierdzona zostanie nieprawidłowość wydanej interpretacji indywidualnej, Minister Finansów może, z urzędu zmienić ją w dowolnym czasie.
W ocenie Ministra Finansów stanowisko Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu wyrażonego w interpretacji indywidualnej wydanej w dniu 14 października 2014 r. Nr ILPB3/423-331/14-2/KS, nie można uznać za prawidłowe.
Zgodnie z art. 15 ust. 1 updop kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1.
Zgodnie z utrwalonym orzecznictwem za koszty uzyskania przychodu, uważa się takie wydatki, których poniesienie przez podatnika jest spowodowane racjonalnym dążeniem i obiektywną możliwością osiągnięcia przychodu lub zachowania albo zabezpieczenia tego źródła i które nie są wymienione w art. 16 ust. 1 updop.
Mając powyższe na uwadze, koszty ponoszone przez Spółkę należy oceniać przede wszystkim pod kątem celowości, a więc dążenia do uzyskania przychodów.
Zatem, aby określony wydatek można było uznać za koszt uzyskania przychodów, między tym kosztem, a przychodem musi istnieć związek przyczynowo-skutkowy. Chodzi tu o związek tego typu, że poniesienie kosztu ma lub może mieć wpływ na powstanie lub zwiększenie przychodu lub na jego zachowanie oraz zabezpieczenie.
W przedstawionym stanie faktycznym i opisie zdarzenia przyszłego związek przyczynowo-skutkowy, między poniesionym wydatkiem a powstaniem (możliwością powstania) lub zwiększeniem osiąganego przez Spółkę przychodu, nie jest możliwy do wskazania w oderwaniu od definicji społecznej odpowiedzialności biznesu (CSR).
Zauważyć należy, że nie istnieje uniwersalna definicja zjawiska społecznej odpowiedzialności biznesu, dlatego też Wnioskodawca odwołał się do działań wskazanych w Komunikacie Komisji Europejskiej z dnia 25 października 2011 r. skierowanej do Parlamentu Europejskiego, Rady Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego i Komitetu Regionów - „Odnowiona strategia UE na lata 2011-2014 dotycząca społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw”.
We wskazanym dokumencie zostało wprost stwierdzone, że: „Strategiczne podejście do CSR ma coraz większe znaczenie dla konkurencyjności przedsiębiorstw. Może przynieść korzyści w zakresie zarządzania ryzykiem, oszczędności kosztów, dostępu do kapitału, relacji z klientami, zarządzania zasobami ludzkimi i potencjału innowacyjnego. Ponieważ CSR wymaga zaangażowania zainteresowanych stron wewnątrz przedsiębiorstwa i poza nim, umożliwia to przedsiębiorstwom lepsze prognozowanie i wykorzystanie szybko zmieniających się oczekiwań ze strony społeczeństwa i warunków prowadzenia działalności, CSR może zatem stymulować rozwój nowych rynków i sprzyja tworzeniu nowych możliwości wzrostu gospodarczego. Zajmując się kwestiami odpowiedzialności społecznej, przedsiębiorstwa mogą budować długoterminowe zaufanie pracowników, konsumentów i obywateli, tworząc podstawę pod zrównoważone modele biznesowe. Większe zaufanie z kolei przyczynia się do tworzenia otoczenia, w którym przedsiębiorstwa mogą podejmować inicjatywy innowacyjne i rozwijać się”. Zatem, uznać należy, że czynniki te przemawiają za tym, że ponoszone wydatki na realizację tego procesu powiększają podatkowe koszty uzyskania przychodów.
Odnosząc się do możliwości zaliczenia kosztów ponoszonych w związku z prowadzeniem działań w ramach strategii CSR do kosztów reprezentacji należy zauważyć, że zgodnie z art. 16 ust. 1 pkt 28 updop, nie uważa się za koszty uzyskania przychodów kosztów reprezentacji, w szczególności poniesionych na usługi gastronomiczne, zakup żywności oraz napojów, w tym alkoholowych.
W wyroku z dnia 17 czerwca 2013 r. sygn. akt II FSK 702/11, NSA dokonał wykładni pojęcia reprezentacji i stwierdził, że ,,reprezentacja” w rozumieniu art. 16 ust. 1 pkt 28 updop stanowi działanie w celu wykreowania oraz utrwalenia pozytywnego wizerunku podatnika wobec innych podmiotów. W podanym znaczeniu reprezentacja to przede wszystkim każde działanie skierowane do istniejących lub potencjalnych kontrahentów podatnika lub osoby trzeciej w celu stworzenia oczekiwanego wizerunku podatnika dla potrzeb ułatwienia zawarcia umowy lub stworzenia korzystnych warunków jej zawarcia. W takiej sytuacji wydatki na reprezentację to koszty, jakie ponosi podatnik w celu wykreowania swojego pozytywnego wizerunku, uwypuklenie swojej zasobności, profesjonalizmu.
Mając na uwadze, że jak wskazuje Spółka działania w ramach CSR stanowią jeden z elementów reklamy, a także spełniają obowiązki stanowiące w dzisiejszych warunkach gospodarczy standard biznesowy, który w przyszłości ma istotny wymiar ekonomiczny oraz, że przejawem działalności Spółki jako firmy odpowiedzialnej społecznie jest podjęcie działań m.in. w obszarze promocji sportu, ochrony środowiska, ochrony zdrowia, które skierowane są do szerokiego kręgu odbiorców np. szkół podstawowych, domów dziecka, fundacji, szpitali, społeczności lokalnej, uznać należy, że działania Spółki nie stanowią działań o charakterze reprezentacji w rozumieniu art. 16 ust. 1 pkt 28 updop.
Biorąc powyższe pod uwagę - w świetle przedstawionego stanu faktycznego i opisu zdarzenia przyszłego, z którego wynika, że działania Spółki w zakresie CSR mają wspierać środowisko i społeczność lokalną - stwierdzić należy, że wydatki takie nie powinny być wyłączone z kosztów uzyskania przychodów i zaliczane do kosztów reprezentacji. W konsekwencji, stanowisko Spółki należy w tym zakresie uznać za prawidłowe.
Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą zmianę interpretacji przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał zmianę interpretacji indywidualnej w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi; Dz. U. z 2012 r., poz. 270, z późn. zm.). Skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego wnosi się (w dwóch egzemplarzach) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ustawy). Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ustawy).