Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu
3063-ILPB1-1.4511.325.2016.2.AN
z 13 stycznia 2017 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r., poz. 613, z późn. zm.) oraz § 5 pkt 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r., poz. 643) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działający w imieniu Ministra Rozwoju i Finansów stwierdza, że stanowisko Gminy przedstawione we wniosku z dnia 16 listopada 2016 r. (data wpływu 23 listopada 2016 r.), uzupełnionym w dniu 11 stycznia 2017 r., o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie:

• obowiązków płatnika w związku z umorzeniem osobom fizycznym zadłużenia z tytułu zaległych opłat czynszowych – jest prawidłowe,
• obowiązków płatnika w związku z umorzeniem osobom fizycznym prowadzącym działalność gospodarczą zadłużenia z tytułu zaległych opłat czynszowych – jest nieprawidłowe.
  
  

UZASADNIENIE

W dniu 23 listopada 2016 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie obowiązków płatnika w związku z umorzeniem osobom fizycznym zadłużenia z tytułu zaległych opłat czynszowych oraz obowiązków płatnika w związku z umorzeniem osobom fizycznym prowadzącym działalność gospodarczą zadłużenia z tytułu zaległych opłat czynszowych.

Z uwagi na fakt, że wniosek nie spełniał wymogów formalnych, o których mowa w art. 144 § 5 ustawy Ordynacja podatkowa, pismem z dnia 29 grudnia 2016 r. nr 3063-ILPB1-1.4511.325.2016.1.AN Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działający w imieniu Ministra Finansów na podstawie art. 155 § 1 tej ustawy, wezwał Wnioskodawcę do uzupełnienia wniosku w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania poprzez wskazanie adresu elektronicznego.

Wezwanie skutecznie doręczono w dniu 2 stycznia 2017 r., natomiast w dniu 11 stycznia 2017 r. wniosek uzupełniono (nadano w polskiej placówce pocztowej w dniu 9 stycznia 2017 r.).

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Gmina i Miasto jest właścicielem zasobu komunalnego obejmującego lokale mieszkalne oraz lokale użytkowe. Z tytułu nieopłaconych czynszów i opłat, obejmujących media, powstają zaległości czynszowe. Najemcy lokali mieszkalnych odpowiadają za zapłatę czynszu i mediów w oparciu o przepisy Kodeksu cywilnego oraz ustawy o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego.

W przypadku wystąpienia zaległości w opłatach za czynsz i media, w ramach prowadzonego postępowania windykacyjnego sprawa kierowana jest na drogę postępowania sądowego i egzekucyjnego. Na podstawie Uchwały Rady Miejskiej z dnia 14 sierpnia 2012 r. w sprawie określenia szczegółowych zasad, sposobu i trybu umarzania, odraczania lub rozkładania na raty należności pieniężnych mających charakter cywilnoprawnych przypadających Gminie lub jej jednostkom podległym oraz warunków dopuszczalności pomocy publicznej w przypadkach, w których ulga stanowić będzie pomoc publiczną i wskazania organu do tego uprawnienia dłużnik ma prawo złożyć pismo do burmistrza o umorzenie zaległości, po wystąpieniu odpowiednich przesłanek.

Biorąc pod uwagę powyższe oraz treść art. 58 ust. 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych tekst jednolity z 2013 r. poz. 885 ze zmianami Burmistrz Gminy i Miasta może umorzyć określoną należność pieniężną o charakterze cywilnoprawnym. W takim przypadku umorzenie takiej zaległości stanowić będzie dla lokatorów i najemców przychód z innych źródeł. W ślad za tym gmina będzie miała obowiązek sporządzić informację według ustalonego wzoru o wysokości przychodów z innych źródeł, zgodnie z art. 42a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, dla każdego lokatora, najemcy odrębnie, w terminie do końca lutego roku następującego po roku podatkowym, w którym dokonano umorzenia.

Ten sam sposób postępowania dotyczy również przedsiębiorców w tym również osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą, które wynajmują lokale użytkowe i składają wnioski o umorzenie należności cywilnoprawnych z tytułu zaległego czynszu.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

1. Czy umorzenie zadłużenia z tytułu zaległych opłat czynszowych dla osoby fizycznej stanowić będzie przychód z innych źródeł i podstawę do wystawienia PIT-8C?
2. Czy umorzenie zadłużenia z tytułu zaległych opłat czynszowych dla osoby fizycznej prowadzącej działalność gospodarczą stanowić będzie przychód z innych źródeł i podstawę do wystawienia PIT-8C?
   
   

Zdaniem Wnioskodawcy, wartość umorzenia zaległości z tytułu opłat czynszowych stanowić będzie dla podatnika ewidentne przysporzenie majątkowe, można zatem zaliczyć je do przychodów uzyskiwanych z innych źródeł. Wynika to wprost z art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w myśl którego przychodami, oczywiście z pewnymi wyjątkami przewidzianymi w zapisie wspomnianego aktu prawnego, są otrzymane lub pozostawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń. Katalog zwolnień od podatku określony w art. 21 powyższej ustawy nie zawiera zwolnienia od kwoty umorzonego czynszu. W związku z powyższym gmina będzie miała obowiązek wystawić stronie której umorzy ww. zaległości informację o przychodach z inny źródeł oraz niektórych dochodach z kapitałów pieniężnych PIT-8C w terminie do końca lutego następnego roku podatkowego zgodnie z art. 42a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego w zakresie:

• obowiązków płatnika w związku z umorzeniem osobom fizycznym zadłużenia z tytułu zaległych opłat czynszowych – jest prawidłowe,
• obowiązków płatnika w związku z umorzeniem osobom fizycznym prowadzącym działalność gospodarczą zadłużenia z tytułu zaległych opłat czynszowych – jest nieprawidłowe.
  
  

Zgodnie z zasadą powszechności opodatkowania wyrażoną w art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2016 r., poz. 2032, z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Z treści tego przepisu wynika zatem, że opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody uzyskane przez podatnika, z wyjątkiem tych, które zostały enumeratywnie wymienione przez ustawodawcę w katalogu zwolnień przedmiotowych ustawy bądź od których minister do spraw finansów publicznych zaniechał poboru podatku, w drodze rozporządzenia.

Na podstawie art. 11 ust. 1 cytowanej ustawy, przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19, art. 25b i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartości otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Za przychody należy zatem uznać każdą formę przysporzenia majątkowego, zarówno formę pieniężną, jak i niepieniężną, w tym nieodpłatne świadczenia otrzymane przez podatnika. Dla celów podatkowych nieodpłatne świadczenie obejmuje działanie lub zaniechanie na rzecz innej osoby oraz wszystkie zjawiska gospodarcze i zdarzenia prawne, których następstwem jest uzyskanie korzyści kosztem innego podmiotu, lub te wszystkie zdarzenia prawne i zdarzenia gospodarcze w działalności osób, których skutkiem jest nieodpłatne – to jest niezwiązane z kosztami lub inną formą ekwiwalentu – przysporzenie majątku innej osobie, mające konkretny wymiar finansowy.

Zgodnie z art. 8 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r., poz. 613, z późn. zm.) płatnikiem jest osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej, obowiązana na podstawie przepisów prawa podatkowego do obliczenia i pobrania od podatnika podatku i wpłacenia go we właściwym terminie organowi podatkowemu.

Przepisy prawa podatkowego, o których mowa w art. 8 ww. ustawy, zawarte są m.in. w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych, w której w Rozdziale 7 „Pobór podatku lub zaliczek na podatek przez płatników”, umiejscowiono przepisy dotyczące zasad obliczania, poboru i odprowadzania do właściwego urzędu skarbowego podatku lub zaliczek na podatek przez płatników.

Natomiast katalog źródeł, do których kwalifikuje się dochód danego rodzaju został wymieniony w art. 10 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. W pkt 3 tegoż przepisu wymieniono jako źródło przychodu – „pozarolniczą działalność gospodarczą”, natomiast w pkt 9 ww. przepisu wskazano jako źródło przychodu – „inne źródła”.

Stosownie do art. 14 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, za przychód z działalności, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 3, uważa się kwoty należne, choćby nie zostały faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont. U podatników dokonujących sprzedaży towarów i usług opodatkowanych podatkiem od towarów i usług za przychód z tej sprzedaży uważa się przychód pomniejszony o należny podatek od towarów i usług.

W myśl art. 14 ust. 2 pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, przychodem z działalności gospodarczej jest również wartość umorzonych lub przedawnionych zobowiązań, z zastrzeżeniem ust. 3 pkt 6, w tym z tytułu zaciągniętych kredytów (pożyczek), z wyjątkiem umorzonych pożyczek z Funduszu Pracy.

Zgodnie natomiast z art. 20 ust. 1 tej ustawy, za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i art. 17.

Stosownie do art. 44 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy podatnicy osiągający dochody z działalności gospodarczej, o której mowa w art. 14, są obowiązani bez wezwania wpłacać w ciągu roku podatkowego zaliczki na podatek dochodowy, według zasad określonych w ust. 3a.

Jak wynika z powyższego, podatnicy uzyskujący dochody ze źródła przychodów jakim jest pozarolnicza działalności gospodarcza, sami dokonują opodatkowania tych dochodów.

Natomiast, na podstawie art. 42a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, osoby prawne i ich jednostki organizacyjne oraz jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, które dokonują wypłaty należności lub świadczeń, o których mowa w art. 20 ust. 1, z wyjątkiem dochodów (przychodów) wymienionych w art. 21, art. 52, art. 52a i art. 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku, od których nie są obowiązane pobierać zaliczki na podatek lub zryczałtowanego podatku dochodowego, są obowiązane sporządzić informację według ustalonego wzoru o wysokości przychodów i w terminie do końca lutego następnego roku podatkowego, z zastrzeżeniem art. 45ba ust. 4, przesłać ją podatnikowi oraz urzędowi skarbowemu, przy pomocy którego naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania podatnika wykonuje swoje zadania, a w przypadku podatników, o których mowa w art. 3 ust. 2a, urzędowi skarbowemu, przy pomocy którego naczelnik urzędu skarbowego właściwy w sprawach opodatkowania osób zagranicznych wykonuje swoje zadania.

W myśl przepisu art. 31 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych osoby fizyczne, osoby prawne oraz jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej, zwane dalej „zakładami pracy”, są obowiązane jako płatnicy obliczać i pobierać w ciągu roku zaliczki na podatek dochodowy od osób, które uzyskują od tych zakładów przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej lub spółdzielczego stosunku pracy, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego wypłacane przez zakłady pracy, a w spółdzielniach pracy - wypłaty z tytułu udziału w nadwyżce bilansowej.

W myśl przepisu art. 508 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2016 r., poz. 380, z późn. zm.), zobowiązanie wygasa, gdy wierzyciel zwalnia z długu, a dłużnik zwolnienie przyjmuje.

Podkreślić bowiem należy, że w efekcie zwolnienia dłużników z całości lub części długu następuje u nich trwały przyrost majątku. Umorzenie zobowiązania oznacza zmniejszenie lub zlikwidowanie zobowiązania pieniężnego, skutkiem czego będzie wystąpienie po stronie dłużników określonej korzyści majątkowej.

Z przedstawionego we wniosku wynika, że Wnioskodawca Gmina i Miasto jest właścicielem zasobu komunalnego obejmującego lokale mieszkalne oraz lokale użytkowe. Z tytułu nieopłaconych czynszów i opłat, obejmujących media, powstają zaległości czynszowe. Najemcy lokali mieszkalnych odpowiadają za zapłatę czynszu i mediów w oparciu o przepisy Kodeksu cywilnego oraz ustawy o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego. W przypadku wystąpienia zaległości w opłatach za czynsz i media, w ramach prowadzonego postępowania windykacyjnego sprawa kierowana jest na drogę postępowania sądowego i egzekucyjnego. Na podstawie Uchwały Rady Miejskiej z dnia 14 sierpnia 2012 r. w sprawie określenia szczegółowych zasad, sposobu i trybu umarzania, odraczania lub rozkładania na raty należności pieniężnych mających charakter cywilnoprawnych przypadających Gminie lub jej jednostkom podległym oraz warunków dopuszczalności pomocy publicznej w przypadkach, w których ulga stanowić będzie pomoc publiczną i wskazania organu do tego uprawnienia dłużnik ma prawo złożyć pismo do burmistrza o umorzenie zaległości, po wystąpieniu odpowiednich przesłanek.

Mając na uwadze przedstawione zdarzenie przyszłe oraz powołane wyżej przepisy prawa, stwierdzić należy, że umorzenie zadłużenia z tytułu zaległych opłat czynszowych dla osoby fizycznej skutkuje powstaniem przychodu z innych źródeł, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. W konsekwencji, stosownie do art. 42a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, Wnioskodawca jako płatnik podatku dochodowego od osób fizycznych zobowiązany jest do sporządzenia informacji o wypłaconym stypendium, o przychodach z innych źródeł oraz o niektórych dochodach z kapitałów pieniężnych PIT-8C i przesłania jej w stosownym terminie dłużnikowi oraz właściwemu urzędowi skarbowemu.

Wobec powyższego stanowisko Wnioskodawcy w zakresie obowiązków płatnika w związku z umorzeniem osobom fizycznym zadłużenia z tytułu zaległych opłat czynszowych uznano za prawidłowe.

Natomiast odnosząc się do umorzenia osobom fizycznym prowadzącym działalność gospodarczą zadłużenia z tytułu zaległych opłat czynszowych należy zauważyć, że kwota umorzonych należności z tytułu najmu lokalu użytkowego wykorzystywanego w działalności gospodarczej, stanowi przychód z działalności gospodarczej, zgodnie z art. 14 ust. 2 pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. W myśl tego przepisu przychodem z działalności gospodarczej jest wartość umorzonych lub przedawnionych zobowiązań. Wobec powyższego po stronie Wnioskodawcy nie wystąpi obowiązek sporządzenia informacji o wypłaconym stypendium, o przychodach z innych źródeł oraz o niektórych dochodach z kapitałów pieniężnych PIT-8C, ponieważ zgodnie z art. 44 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy, podatnicy uzyskujący dochody ze źródła przychodów jakim jest pozarolnicza działalności gospodarcza, sami dokonują opodatkowania tych dochodów.

Wobec powyższego stanowisko Wnioskodawcy w zakresie obowiązków płatnika w związku z umorzeniem osobom fizycznym prowadzącym działalność gospodarczą zadłużenia z tytułu zaległych opłat czynszowych uznano za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację – w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2016 r., poz. 718, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy). Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Izba Administracji Skarbowej w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.