Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0113-KDIPT3.4011.47.2017.1.AJ
z 30 maja 2017 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2017 r., poz. 201, z późn. zm.), Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawczyni przedstawione we wniosku z dnia 29 marca 2017 r. (data wpływu 3 kwietnia 2017 r.), o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie zwolnienia z opodatkowania odsetek zasądzonych wyrokiem Sądu – jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 3 kwietnia 2017 r. wpłynął ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny:

W dniu 23 grudnia 2009 r. w … miał miejsce wypadek drogowy, w wyniku którego 83 - letnia Wnioskodawczyni została poszkodowana. Kierujący pojazdem marki Renault Scenic nie zachował należytej ostrożności i potrącił prawidłowo przechodzącą przez przejście dla pieszych Wnioskodawczynię.

W wyniku zdarzenia Wnioskodawczyni odniosła poważne obrażenia ciała skutkujące znacznym pogorszeniem stanu zdrowia oraz koniecznością prowadzenia długotrwałego leczenia (m.in. wstrząśnienie mózgu, złamanie trójkostkowe kości goleni prawej z przemieszczeniem, złamanie dalszych nasad kości przedramienia prawego z przemieszczeniem, złamanie bliższej nasady kości ramiennej prawej, złamanie miednicy typu LCI, złamanie szyjki kości udowej prawej bez przemieszczenia, ranę płatową głowy, liczne otarcia naskórka).

Pojazd sprawcy wypadku był ubezpieczony od odpowiedzialności cywilnej w firmie ubezpieczeniowej … Towarzystwo Ubezpieczeń S.A.

W 2010 r. Wnioskodawczyni wystąpiła do ubezpieczyciela o wypłatę kwot: odszkodowania, zadośćuczynienia i renty na zwiększone potrzeby. W związku z powyższym zdarzeniem ubezpieczyciel w 2010 r. dokonał tylko częściowej wypłaty kwoty wnioskowanego odszkodowania i zadośćuczynienia.

W związku z powyższym, Wnioskodawczyni wytoczyła powództwo przed Sądem Okręgowym w … II Wydział Cywilny przeciwko ubezpieczycielowi o zapłatę następujących kwot:

• zadośćuczynienia wraz z odsetkami ustawowymi,
  

• odszkodowania wraz z odsetkami ustawowymi,
  

• rentę na zwiększone potrzeby wraz z odsetkami ustawowymi w razie uchybienia terminu płatności każdej z rat.
  
  

W 2010 r. już po pierwszej rozprawie w Sądzie nastąpiła wypłata renty na rzecz Wnioskodawczyni od ubezpieczyciela na podstawie orzeczenia Sądu, która jest wypłacana do chwili obecnej, co miesiąc.

Wyrokiem z dnia 7 sierpnia 2015 r. Sąd Okręgowy w … zasądził od pozwanego - ubezpieczyciela - na rzecz Wnioskodawczyni:

• kwotę zadośćuczynienia wraz z odsetkami ustawowymi,
  

• kwotę odszkodowania wraz z odsetkami ustawowymi,
  

• rentę na zwiększone potrzeby wraz z odsetkami ustawowymi w razie uchybienia terminu płatności każdej z rat.
  
  

Wyżej wskazane kwoty odszkodowania, zadośćuczynienia, renty i odsetek zostały zasądzone odpowiednio na podstawie art. 444 § 1 i § 2, art. 445 § 1 i art. 481 § 1 Kodeksu cywilnego.

W październiku 2015 r. ubezpieczyciel dokonał wypłaty na rzecz Wnioskodawczyni części kwot odszkodowania i zadośćuczynienia zasądzonych przez Sąd, a od pozostałej kwoty złożył apelację do Sądu Apelacyjnego w …. Sąd Apelacyjny dnia 18 marca 2016 r., odrzucił apelację ubezpieczyciela. Tym samym, wyrok Sądu z dnia 7 sierpnia 2015 r. uprawomocnił się w dniu 18 marca 2016 r.

W marcu 2016 r. ubezpieczyciel dokonał wypłaty na rzecz Wnioskodawczyni pozostałej części kwot odszkodowania i zadośćuczynienia oraz całych należnych ustawowo odsetek od wymienionych świadczeń.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:

Czy otrzymane na rachunek bankowy od ubezpieczyciela w marcu 2016 r. odsetki na podstawie prawomocnego wyroku Sądu podlegają opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych?

Zdaniem Wnioskodawczyni, w świetle przedstawionego powyżej stanu faktycznego otrzymane na rachunek bankowy od ubezpieczyciela w marcu 2016 r. odsetki od ww. świadczeń, na podstawie prawomocnego wyroku Sądu, są wolne od opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Odnosząc się do kwestii zasądzonych odsetek od odszkodowania oraz zadośćuczynienia Wnioskodawczyni uważa, że zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 4 ww. ustawy wolne od podatku dochodowego są kwoty otrzymane z tytułu ubezpieczeń majątkowych i osobowych, z wyjątkiem:

1. odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą lub prowadzeniem działów specjalnych produkcji rolnej, z których dochody są opodatkowane zgodnie z art. 27 ust. 1 lub art. 30c,
2. dochodu, o którym mowa w art. 24 ust. 15 i ust. 15a.
   
   

W ocenie Wnioskodawczyni, na podstawie przepisu art. 21 ust. 1 pkt 4 ustawy, bezsporne jest zwolnienie od podatku dochodowego od osób fizycznych wszelkich kwot otrzymanych z tytułu ubezpieczeń zarówno majątkowych jak i osobowych za wyjątkiem tych wskazanych w art. 21 ust. 1 pkt 4 lit. a) i b). Zgodnie z brzmieniem ww. przepisu zwolnienie stosuje się do „kwot otrzymanych” z tego tytułu.

Zarówno biorąc pod uwagę „wykładnię literalną, jak i celowościową tego przepisu, można sformułować wniosek, że tak skonstruowany przepis zwalnia od opodatkowania nie tylko należność główną stanowiącą odszkodowanie, ale także wszelkie prawa uboczne, mieszczące się w zakresie wyrażenia kwot otrzymanych z tytułu ubezpieczeń majątkowych i osobowych” (cytat ze strony internetowej Instytutu Studiów Podatkowych Modzelewski i Wspólnicy Sp. z o.o.), w tym otrzymane przez podatnika odsetki. Słusznie bowiem można stwierdzić, że w przypadku, „gdyby celem ustawodawcy było zwolnienie z opodatkowania jedynie odszkodowań, to posłużyłby się on w konstrukcji art. 21 ust. 1 pkt 4 ustawy. bezpośrednim wyrażeniem, analogicznym do tych, które znajdują się w punktach 3-3d wskazanego artykułu ustawy (cytat ze strony internetowej Instytutu Studiów Podatkowych Modzelewski i Wspólnicy Sp. z o.o.).

Należy podkreślić, że w tych właśnie przypadkach - wskazanych w art. 21 ust. 1 pkt 3-3d ustawy, ustawodawca wyraźnie zwalnia od podatku od osób fizycznych inne rodzaje odszkodowań w stosunku do tych wymienionych w pkt 4 powołanego przepisu. Jednakże należy zwrócić uwagę, że w omawianych przypadkach ustawodawca wyraźnie zawarł przepisy zwalniające od opodatkowania jedynie odszkodowania.

Na potwierdzenie powyższej tezy można wskazać na wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 9 stycznia 2007 r. (sygn. akt II FSK 36/06), w którym Sąd stwierdził, iż „posłużenie się w zapisie art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych z dnia 26 lipca 1991 r. (Dz. U. z 1991 r., Nr 80, poz. 350, ze zm.) jedynie pojęciem odszkodowania, bez użycia słowa odsetki powoduje, iż jedynie te pierwsze (odszkodowania), a nie te ostatnie (odsetki), mogą być uznane za zwolnione od podatku dochodowego od osób fizycznych”.

Analogicznie zdaniem Wnioskodawczyni można stwierdzić, że gdy celem ustawodawcy jest zwolnienie jedynie odsetek, to czyni to wyraźnie wymieniając je w przepisie, tak jak uczynił to w art. 21 ust. 1 pkt 95 ww. ustawy, zwalniając od podatku odsetki z tytułu nieterminowej wypłaty wynagrodzeń i świadczeń z tytułów, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 1 ustawy. Gdyby ustawodawca chciał zwolnić z opodatkowania i odsetki i nieterminowo wypłacone wynagrodzenia to zamiast w art. 21 ust. 1 pkt 95 ustawy, zapisu wolne od podatku dochodowego są „odsetki z tytułu nieterminowej wypłaty wynagrodzeń...” byłby zapis wprost wskazujący na zwolnienie zarówno wynagrodzenia jak i odsetek. Tym samym ustawodawca zwalnia z opodatkowania tylko odsetki, a nie nieterminowo wypłacone wynagrodzenia i odsetki.

Przenosząc powyższą wykładnię na stan faktyczny wskazany przez Wnioskodawczynię należy wyraźnie podkreślić, że jak wynika z art. 21 ust. 1 pkt 4 ustawy, wolne od opodatkowania są wszelkie kwoty otrzymane z tytułu ubezpieczeń majątkowych i osobowych, poza wyraźnie wskazanymi pod literami a) i b), czyli zarówno kwoty zadośćuczynienia wraz z odsetkami ustawowymi oraz odszkodowania wraz z odsetkami ustawowymi.

Wnioskodawczyni w pozwie do Sądu przeciwko ubezpieczycielowi występowała o wypłatę kwot zadośćuczynienia wraz z odsetkami ustawowymi oraz odszkodowania wraz z odsetkami ustawowymi i na mocy wyroku sądowego kwoty te w całości zostały wypłacone.

Reasumując, zdaniem Wnioskodawczyni w świetle przedstawionego powyżej stanu faktycznego otrzymane na rachunek bankowy od ubezpieczyciela w marcu 2016 r. odsetki od odszkodowania i zadośćuczynienia na podstawie prawomocnego wyroku Sądu są wolne od opodatkowania podatkiem od osób fizycznych na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 4 ustawy.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej stanu faktycznego jest nieprawidłowe.

Zgodnie z przepisem art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2016 r., poz. 2032, z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlegają zatem wszelkie dochody osiągane przez podatnika, z wyjątkiem tych dochodów, które zostały enumeratywnie wymienione przez ustawodawcę jako zwolnione z podatku, bądź od których zaniechano poboru podatku, w drodze rozporządzenia wydanego przez ministra właściwego do spraw finansów publicznych.

Stosownie do art. 11 ust. 1 przywołanej wyżej ustawy, przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19, art. 25b i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Rodzaje źródeł przychodów zostały określone w art. 10 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, gdzie między innymi w pkt 9 wymieniono „inne źródła”.

W myśl art. 20 ust. 1 ww. ustawy, za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i art. 17.

Użycie w powyższym przepisie sformułowania „w szczególności” wskazuje, że definicja przychodów z innych źródeł ma charakter otwarty i nie ma przeszkód, aby do tej kategorii zaliczyć również przychody inne niż wymienione wprost w przepisie art. 20 ust. 1 ustawy. Ustawodawca sformułował bowiem tak wskazany przepis, aby stanowił on kategorię otwartą. Nie jest bowiem możliwym, aby przewidzieć każdy rodzaj przychodu, który wystąpi. Tym samym z faktu, że ustawodawca nie wymienił wprost odsetek jako źródła przychodu nie można wywodzić wniosku, że odsetki nie podlegają opodatkowaniu. Gdyby tak było, to niektóre rodzaje odsetek nie zostałyby wymienione w art. 21 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jako zwolnione z opodatkowania.

O przychodzie podatkowym z innych źródeł będziemy mówić w każdym przypadku, kiedy u podatnika wystąpią realne korzyści majątkowe.

Z przedstawionego we wniosku opisu stanu faktycznego wynika, że Wnioskodawczyni w dniu 23 grudnia 2009 r. uległa wypadkowi. W wyniku wypadku odniosła poważne obrażenie ciała. W związku z pogorszeniem stanu zdrowia Wnioskodawczyni w 2010 r. wystąpiła do ubezpieczyciela o wypłatę kwot odszkodowania, zadośćuczynienia oraz renty na zwiększone potrzeby.

Ubezpieczyciel w 2010 r., dokonał wypłaty tylko częściowej kwoty wnioskowanych ww. świadczeń. W związku z powyższym Wnioskodawczyni wytoczyła powództwo przed Sądem Okręgowym, przeciwko ubezpieczycielowi o zapłatę kwot zadośćuczynienia wraz odsetkami ustawowymi, odszkodowania wraz z odsetkami ustawowymi oraz rentę wyrównawczą na zwiększone potrzeby wraz z odsetkami ustawowymi w razie uchybienia terminu płatności każdej z rat. Ubezpieczyciel po pierwszej rozprawie wypłacił rentę na rzecz Wnioskodawczyni na postawie orzeczenia Sądu, która jest wypłacana do chwili obecnej.

Wyrokiem Sądu z dnia 7 sierpnia 2015 r., Sąd Okręgowy zasądził od pozwanego ubezpieczyciela na rzecz Wnioskodawczyni ww. świadczenia.

W 2015 r. ubezpieczyciel sprawcy wypadku wypłacił na rzecz Wnioskodawczyni część kwot odszkodowania i zadośćuczynienia zasądzonych przez Sąd, a od pozostałej kwoty ubezpieczyciel złożył apelację do Sądu Apelacyjnego. W dniu 18 marca 2016 r. Sąd odrzucił apelację. Tym samym wyrok z dnia 7 sierpnia 2015 r. uprawomocnił się w dniu 18 marca 2016 r. W marcu 2016 r. ubezpieczyciel wypłacił na rzecz Wnioskodawczyni pozostałą część kwot odszkodowania i zadośćuczynienia oraz całe należne ustawowo odsetki od wymienionych świadczeń.

W myśl art. 21 ust. 1 pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wolne od podatku dochodowego są kwoty otrzymane z tytułu ubezpieczeń majątkowych i osobowych, z wyjątkiem:

1. odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą lub prowadzeniem działów specjalnych produkcji rolnej, z których dochody są opodatkowane zgodnie z art. 27 ust. 1 lub art. 30c,
2. dochodu, o którym mowa w art. 24 ust. 15 i 15a.
   
   

Stosownie do art. 444 § 1 ustawy Kodeks cywilny (Dz. U. z 2016 r., poz. 380), w razie uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia naprawienie szkody obejmuje wszelkie wynikłe z tego powodu koszty. Na żądanie poszkodowanego zobowiązany do naprawienia szkody powinien wyłożyć z góry sumę potrzebną na koszty leczenia, a jeżeli poszkodowany stał się inwalidą, także sumę potrzebną na koszty przygotowania do innego zawodu.

Zgodnie z art. 444 § 2 ww. ustawy jeżeli poszkodowany utracił całkowicie lub częściowo zdolność do pracy zarobkowej albo jeżeli zwiększyły się jego potrzeby lub zmniejszyły widoki powodzenia na przyszłość, może on żądać od zobowiązanego do naprawienia szkody odpowiedniej renty.

W myśl natomiast art. 445 § 1 ww. ustawy, w wypadkach przewidzianych w artykule poprzedzającym sąd może przyznać poszkodowanemu odpowiednią sumę tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę.

Równocześnie instytucję prawną odsetek za zwłokę reguluje art. 481 § 1 ustawy Kodeks cywilny, zgodnie z którym, jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi.

Jeżeli stopa odsetek za opóźnienie nie była oznaczona, należą się odsetki ustawowe za opóźnienie w wysokości równej sumie stopy referencyjnej Narodowego Banku Polskiego i 5,5 punktów procentowych. Jednakże, gdy wierzytelność jest oprocentowana według stopy wyższej wierzyciel może żądać odsetek za opóźnienie według tej wyższej stopy (art. 481 § 2 Kodeksu cywilnego).

Odsetki wypłacone w związku z opóźnieniem wypłaty danego świadczenia nie są wliczane do wartości tego świadczenia. Zgodnie z treścią art. 20 ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. Kodeks postępowania cywilnego (Dz. U. z 2016 r., poz. 1822, z późn. zm.), do wartości przedmiotu sporu nie wlicza się odsetek, pożytków i kosztów, żądanych obok roszczenia głównego. Przepis ten ma więc zastosowanie do odsetek ustawowych, z którymi zasądzono świadczenie główne.

Należy przy tym wskazać, że odsetki są świadczeniem ubocznym, pozostającym w ścisłym związku z należnością główną, jednak źródło ich powstania różni się zasadniczo od źródła powstania długu głównego. Dlatego też nie można utożsamiać odsetek z odszkodowaniem, zadośćuczynieniem, czy też innym świadczeniem (naprawieniem szkody). Wierzyciel może ich żądać dopiero, jeżeli dłużnik opóźni się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego. Odsetki mają charakter uboczny względem świadczenia głównego – są skutkiem niewykonania zobowiązań.

Zwolnienie od podatku dochodowego otrzymanych odsetek przysługuje tylko wówczas, gdy przepis ustawy zawiera w tym przedmiocie (konkretnie odnosi się do odsetek) – wyraźne zwolnienie. Należy zaznaczyć, że ustawodawca nie pomija odsetek w zwolnieniach, jeżeli uznaje zasadność ich zwolnienia w odniesieniu do dóbr, które w ocenie ustawodawcy zasługują na szczególną ochronę. Zatem, w niektórych sytuacjach ustawodawca w odniesieniu do odsetek przewidział zwolnienie z podatku dochodowego. Zwolnienie takie zostało zawarte m. in. w art. 21 ust. 1 pkt 95 ustawy, jednakże ww. przepis nie reguluje odsetek za zwłokę w wypłacie zadośćuczynienia i odszkodowania. Ww. odsetki nie korzystają również z innych zwolnień wymienionych w art. 21 ust. 1 cyt. ustawy, gdyż nie mieszczą się w kategoriach tam wymienionych.

I tak, zgodnie z art. 21 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wolne od podatku dochodowego są:

• pkt 52 – odsetki i kwoty rekompensat otrzymanych na podstawie przepisów ustawy z dnia 20 grudnia 1996 r. o zasadach realizacji przedpłat na samochody osobowe (Dz. U. Nr 156, poz. 776),
  

• pkt 95 – odsetki z tytułu nieterminowej wypłaty wynagrodzeń i świadczeń z tytułów, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 1,
  

• pkt 119 – odsetki od papierów wartościowych emitowanych przez Skarb Państwa oraz obligacji emitowanych przez jednostki samorządu terytorialnego, w części odpowiadającej kwocie odsetek zapłaconych przy nabyciu tych papierów wartościowych od emitenta,
  

• pkt 130 – odsetki lub dyskonto od obligacji emitowanych przez Skarb Państwa i oferowanych na rynkach zagranicznych oraz dochody z odpłatnego zbycia tych obligacji uzyskane przez osoby fizyczne, o których mowa w art. 3 ust. 2a.
  
  

Analizując treść powyższych przepisów należy zauważyć, że nie można utożsamiać odsetek za zwłokę z odszkodowaniem/zadośćuczynieniem, czy też innym świadczeniem (odszkodowaniem/zadośćuczynieniem za poniesiony uszczerbek na zdrowiu z tytułu wypadku komunikacyjnego). Potwierdza to orzecznictwo sądów, zgodnie z którym „Roszczenie odsetkowe nie jest częścią składową roszczenia głównego, gdyż opiera się na odrębnym stanie faktycznym oraz odrębnej podstawie materialnoprawnej. Roszczenie o odsetki za opóźnienie (art. 481 Kodeksu cywilnego) jest więc roszczeniem innym niż roszczenie deliktowe” (por. uchwała SN z dnia 31 stycznia 1994 r., III CZP 184/93, publ. OSNC 1994/7-8/155). „Odsetki za opóźnienie są skonstruowane przez ustawodawcę niezależnie od faktu poniesienia szkody przez wierzyciela, są w pewnym sensie elementem waloryzacji, ale spełniają również rolę kompensacji tego, że wierzyciel nie mógł z pieniędzy skorzystać wcześniej” (por. Izabella Dyka, glosa do przywołanej powyżej uchwały SN z dnia 31 stycznia 1994 r., PS 1997/9/72).

NSA w wyroku z dnia 9 stycznia 2007 r. (sygn. akt II FSK 36/06) stwierdził, że „Posłużenie się w zapisie art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych z dnia 26 lipca 1991 r. (Dz. U. z 1991 r., Nr 80, poz. 350 ze zm.) jedynie pojęciem odszkodowania, bez użycia słowa odsetki powoduje, iż jedynie te pierwsze (odszkodowania), a nie te ostatnie (odsetki), mogą być uznane za zwolnione od podatku dochodowego od osób fizycznych”.

Dodatkowo, wskazać należy, że Naczelny Sąd Administracyjnego w wyroku z dnia 24 stycznia 2008 r., sygn. akt II FSK 1629/06, stwierdził, że „(...) Odsetki należne w razie uchybienia przez dłużnika terminowi świadczenia pieniężnego (art. 481 § 1 K.c.) należy traktować jako wynagrodzenie za przedłużone i pozbawione podstaw prawnych korzystanie z cudzego kapitału. Inaczej rzecz ujmując, jest to odszkodowanie za pozbawienie wierzyciela możliwości dysponowania kapitałem, a tym samym pozbawienie go spodziewanych z tego tytułu korzyści (np. przez korzystną lokatę) (...). W orzecznictwie Sądu Najwyższego wyjaśniono, że głównym motywem legislacyjnym uregulowania takiego jak w art. 481 § 1 K.c. jest uznanie, że wierzyciel ponosi przez opóźnienie co najmniej szkodę w postaci odsetek, na jakie mógłby ulokować otrzymaną w terminie sumę (wyrok z dnia 24 kwietnia 1997 r., sygn. akt II CKN 118/97, OSP 1998, Nr 1, poz. 3, z glosą A. Szpunara). Odsetki zatem są kompensatą tego, że wierzyciel nie mógł z pieniędzy skorzystać wcześniej. Prowadzi to do konkluzji, że odsetki otrzymane na podstawie wyroku z tytułu opóźnienia dłużnika ze spełnieniem świadczenia pieniężnego (art. 481 § 1 K.c.) stanowią odszkodowanie dotyczące korzyści, które podatnik mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono i jako takie nie są wolne od podatku dochodowego (art. 21 ust. 1 pkt 3b lit. b) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych)”.

Powyższy pogląd w całej rozciągłości podzielił Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach, który w wyroku z dnia 11 lipca 2013 r., sygn. akt I SA/Gl 145/13, który dodał, że „w żadnej jednostce redakcyjnej przepisu art. 21 u.p.d.o.f. nie została zakodowana norma o charakterze szczególnym statuująca zwolnienie podatkowe obejmujące wyżej opisane odsetki za zwłokę. Normy takiej nie ma również w innych regulacjach wchodzących w skład systemu prawa obowiązującego. W przepisie art. 21 u.p.d.o.f. zostały natomiast zawarte zwolnienia podatkowe dotyczące innego rodzaju odsetek. Wynik wnioskowania a contrario wskazuje, że odsetki, które nie zostały wymienione przez ustawodawcę jako zwolnione z podatku, podlegają opodatkowaniu. Sąd wskazuje, że dokonując interpretacji należy mieć na względzie i tę okoliczność, że zwolnienia podatkowe stanowią odstępstwo od zasady powszechności opodatkowania, co powoduje, że niedopuszczalne byłoby poszerzanie zakresu zwolnień w drodze wykładni; w szczególności wbrew jednoznacznej woli ustawodawcy wyrażonej w przepisie.”

Ponadto w wyroku z dnia 25 marca 2015 r., sygn. akt III SA/Wa 2626/14, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie zauważył, że cyt. „To, że w świetle prawa cywilnego odsetki te wiążą się i zależą od zasadności roszczenia głównego, nie zmienia zupełnie odrębnego tytułu, z którego wywodzą się odsetki na gruncie podatkowym. Przychód odsetkowy Skarżącego ma swoje źródło nie w odszkodowaniu lub zadośćuczynieniu, lecz w spóźnieniu dłużnika w wypłacie tego odszkodowania i zadośćuczynienia.”

Z przedstawionego stanu faktycznego wyraźnie wynika, że Wnioskodawczyni zostało zasądzone odszkodowanie, zadośćuczynienie wraz odsetkami ustawowymi. Sąd zasądził zatem należności główne i świadczenie uboczne w postaci odsetek. Gdyby Sąd uważał, że odsetki są zadośćuczynieniem i odszkodowaniem, to włączyłby je do świadczenia głównego, powiększając kwotę zadośćuczynienia i odszkodowania. Skoro tak nie uczynił, to brak jest podstaw, aby traktować odsetki jako zadośćuczynienie i odszkodowanie. Zatem, nie można przyjąć, że odsetki są zadośćuczynieniem i odszkodowaniem sensu stricte i jako takie objęte są zwolnieniem od podatku dochodowego od osób fizycznych na podstawie wskazanego we wniosku art. 21 ust. 1 pkt 4 ustawy.

Jak zostało to już wskazane na początku, zwolnienie od podatku dochodowego otrzymanych odsetek przysługuje tylko wówczas, gdy przepis ustawy zawiera w tym przedmiocie (konkretnie odnosi się do odsetek) – wyraźne zwolnienie. Ustawodawca nie pomija bowiem odsetek w zwolnieniach, jeżeli uznaje zasadność ich zwolnienia w odniesieniu do dóbr, które w ocenie ustawodawcy zasługują na szczególną ochronę.

Biorąc powyższe pod uwagę należy stwierdzić, że na gruncie opisanego we wniosku stanu faktycznego, otrzymane przez Wnioskodawczynię odsetki ustawowe od zasądzonego wyrokiem Sądu odszkodowania i zadośćuczynienia nie podlegają zwolnieniu od podatku dochodowego od osób fizycznych, ponieważ przepis art. 21 ust. 1 pkt 4, jak również pozostałe przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, takiego zwolnienia nie przewidują.

W konsekwencji, odsetki od odszkodowania i zadośćuczynienia stanowią dla Wnioskodawczyni przychód z innych źródeł – o którym mowa w art. 20 ust. 1 w zw. z art. 10 ust. 1 pkt 9 ww. ustawy, podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych na zasadach ogólnych.

Tym samym, Wnioskodawczyni ma obowiązek w zeznaniu podatkowym o wysokości osiągniętego dochodu (poniesionej straty) za rok podatkowy 2016, wykazać kwotę przychodu uzyskaną z tytułu otrzymanych odsetek zasądzonych wyrokiem Sądu.

Wobec powyższego stanowisko Wnioskodawczyni należało uznać za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dniu zaistnienia zdarzenia.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację – w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2016 r., poz. 718, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie dzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.