Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
2461-IBPB-2-1.4515.15.2017.2.MD
z 13 kwietnia 2017 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz.U. z 2017 r., poz. 201, ze zm.) w związku z art. 223 ust. 1 ustawy z dnia 16 listopada 2016 r. – Przepisy wprowadzające ustawę o Krajowej Administracji Skarbowej (Dz.U., poz. 1948, ze zm.), Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z 17 stycznia 2017 r. (data wpływu – 19 stycznia 2017 r.), uzupełnionym 20 marca 2017 r., o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie zachowania prawa do ulgi mieszkaniowej – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 19 stycznia 2017 r. wpłynął do Organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie zachowania prawa do ulgi mieszkaniowej.

Wniosek nie spełniał wymogów formalnych, w związku z czym, w piśmie z 13 marca 2017 r. znak: 2461-IBPB-2-1.4515.15.2017.1.MD wezwano do jego uzupełnienia. Wniosek uzupełniono 20 marca 2017 r.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe:

Wnioskodawca nabył udział w spadku – udział w lokalu mieszkalnym w wysokości 50%. Wnioskodawca nabył spadek na podstawie prawomocnego postanowienia sądu po zmarłej Z. K., która była siostrą dziadka Wnioskodawcy – nie w I grupie podatkowej. Postanowienie Sądu stało się prawomocne 14 grudnia 2016 r. W lokalu tym Wnioskodawca mieszka i jest zameldowany na stałe. W przyszłości Wnioskodawca planuje sprzedać udział w lokalu i wraz z żoną wybudować dom na wspólnej działce we współudziale. Środki ze sprzedaży lokalu (udziału) Wnioskodawca chciałby przeznaczyć na budowany wspólnie z żoną dom na wspólnej działce (wspólnota ustawowa małżeńska). Dom jednorodzinny Wnioskodawca planuje wybudować i oddać do użytkowania w przeciągu 2 lat od uzyskania decyzji w urzędzie skarbowym.

W odpowiedzi na wezwanie Wnioskodawca wskazał:

• Siostra dziadka Wnioskodawcy – Z. K., po której Wnioskodawca dziedziczy ½ spadku zmarła 17 sierpnia 2016 r.
• W momencie nabycia udziału w lokalu Wnioskodawca nie był właścicielem innego budynku mieszkalnego, ani innego lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość.
• W momencie nabycia udziału w lokalu Wnioskodawcy nie przysługiwało spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu mieszkalnego, ani spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego, ani wynikające z przydziału spółdzielni mieszkaniowej prawo do domu jednorodzinnego ani prawo do lokalu w domu mieszkalnym.
• W momencie nabycia udziału w lokalu Wnioskodawca nie był najemcą lokalu ani budynku.
• Zbycie lokalu stanowiącego spadek po zmarłej Z. K. jest związane z uzasadnioną koniecznością zmiany warunków mieszkaniowych, z uwagi na czteroosobową rodzinę Wnioskodawcy, która stanowi jego gospodarstwo domowe (żona i dwójka małoletnich dzieci). Wnioskodawca wraz z rodziną nie jest w stanie mieszkać wspólnie z kuzynem (właścicielem pozostałego udziału w lokalu) w mieszkaniu o powierzchni 40,7 m2 z uwagi na zbyt duże zagęszczenie osób na tak małej powierzchni. Dlatego Wnioskodawca zdecydował się na budowę własnego domu jednorodzinnego, do którego zamierza się przeprowadzić. Całość środków ze sprzedaży udziału w lokalu zostanie przeznaczona na budowę domu jednorodzinnego dla rodziny Wnioskodawcy.
• Łączny okres zamieszkiwania w zbywanym lokalu i budowanym budynku, potwierdzony zameldowaniem na pobyt stały, będzie wynosił 5 lat.
  
  

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:

Czy w przypadku przeznaczenia nabytych przez Wnioskodawcę środków ze sprzedaży lokalu mieszkalnego na rzecz budowy domu mieszkalnego jednorodzinnego, którego budowę Wnioskodawca wykona z żoną (wspólnota ustawowa małżeńska), przysługuje Wnioskodawcy ulga określona w art. 16 ust. 7 pkt 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn?

Wnioskodawca wskazał, że koszt budowy domu mieszkalnego jednorodzinnego wyniesie powyżej 300.000,00 zł, a wartość 50% udziału w lokalu wynosi według urzędu skarbowego poniżej 140.000,00 zł. Oznacza to, że budując wspólnie z żoną dom o wartości ponad 300.000,00 zł Wnioskodawca wniesie w przeciągu 2 lat wkład własny powyżej 150.000,00 zł na rzecz budowy domu. Tym samym całość środków pozyskanych ze sprzedaży lokalu (udziału) Wnioskodawca przeznaczy na budowany wspólnie z żoną dom. Jednocześnie Wnioskodawca informuje, że jego udział w lokalu nie zostanie sprzedany za kwotę wyższą niż 140.000,00 zł.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (Dz.U. z 2016 r., poz. 205, ze zm.) podatkowi od spadków i darowizn, zwanemu dalej „podatkiem”, podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem m.in. dziedziczenia.

Spadek jest instytucją regulowaną przepisami zawartymi w ustawie z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz.U. z 2016 r., poz. 380, ze zm.). W myśl art. 922 § 1 tej ustawy przez spadkobranie należy rozumieć przejście praw i obowiązków majątkowych zmarłego z chwilą jego śmierci na jedną lub kilka osób.

Zgodnie z art. 924 ww. ustawy, spadek otwiera się z chwilą śmierci spadkodawcy, natomiast stosownie do przepisu art. 925 tej ustawy spadkobierca nabywa spadek z chwilą otwarcia spadku. Prawomocne postanowienie sądu ma natomiast charakter deklaratoryjny i stwierdza jedynie nabycie spadku przez spadkobiercę (art. 1025 § 1 Kodeksu cywilnego).

W myśl art. 5 ustawy o podatku od spadków i darowizn obowiązek podatkowy ciąży na nabywcy własności rzeczy i praw majątkowych.

Obowiązek podatkowy powstaje przy nabyciu w drodze dziedziczenia – z chwilą przyjęcia spadku (art. 6 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy o podatku od spadków i darowizn).

Natomiast zgodnie z art. 6 ust. 4 ww. ustawy – jeżeli nabycie niezgłoszone do opodatkowania stwierdzono następnie pismem, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą sporządzenia pisma; jeżeli pismem takim jest orzeczenie sądu, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą uprawomocnienia się orzeczenia. W przypadku gdy nabycie nie zostało zgłoszone do opodatkowania, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą powołania się przez podatnika przed organem podatkowym lub organem kontroli skarbowej na fakt nabycia.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn opodatkowaniu podlega nabycie przez nabywcę, od jednej osoby, własności rzeczy i praw majątkowych o czystej wartości przekraczającej 7.276 zł – jeżeli nabywcą jest osoba zaliczona do II grupy podatkowej.

Zaliczenie do grupy podatkowej następuje według osobistego stosunku nabywcy do osoby, od której lub po której zostały nabyte rzeczy i prawa majątkowe (art. 14 ust. 2 ww. ustawy).

Zgodnie z treścią art. 14 ust. 3 pkt 2 cytowanej ustawy do II grupy podatkowej zalicza się zstępnych rodzeństwa, rodzeństwo rodziców, zstępnych i małżonków pasierbów, małżonków rodzeństwa i rodzeństwo małżonków, małżonków rodzeństwa małżonków, małżonków innych zstępnych.

Stosownie do art. 16 ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn, w przypadku nabycia własności (współwłasności) budynku mieszkalnego lub lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość, spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub udziału w takim prawie, spółdzielczego prawa do domu jednorodzinnego albo udziału w takim prawie w drodze dziedziczenia, zapisu zwykłego, zapisu windykacyjnego, dalszego zapisu lub polecenia testamentowego przez osoby zaliczane do II grupy podatkowej – nie wlicza się do podstawy opodatkowania ich czystej wartości do łącznej wysokości nieprzekraczającej 110 m2 powierzchni użytkowej budynku lub lokalu. W przypadku nabycia części (udziału) budynku mieszkalnego lub lokalu albo udziału w spółdzielczym prawie do budynku mieszkalnego lub lokalu ulga przysługuje stosownie do wielkości udziału.

W myśl art. 16 ust. 2 analizowanej ustawy, ulga, o której mowa w ust. 1, przysługuje osobom, które łącznie spełniają następujące warunki:

1. spełniają wymogi określone w art. 4 ust. 4;
2. nie są właścicielami innego budynku mieszkalnego lub lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość bądź będąc nimi przeniosą własność budynku lub lokalu na rzecz zstępnych, Skarbu Państwa lub gminy w terminie 6 miesięcy od dnia złożenia zeznania podatkowego albo zawarcia umowy darowizny w formie aktu notarialnego;
3. nie przysługuje im spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu mieszkalnego, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego lub wynikające z przydziału spółdzielni mieszkaniowej: prawo do domu jednorodzinnego lub prawo do lokalu w małym domu mieszkalnym, a w razie dysponowania tymi prawami przekażą je zstępnym lub przekażą do dyspozycji spółdzielni, w terminie 6 miesięcy od dnia złożenia zeznania podatkowego albo zawarcia umowy darowizny w formie aktu notarialnego;
4. nie są najemcami lokalu lub budynku lub będąc nimi rozwiążą umowę najmu w terminie 6 miesięcy od dnia złożenia zeznania podatkowego albo zawarcia umowy darowizny w formie aktu notarialnego;
5. będą zamieszkiwać będąc zameldowanymi na pobyt stały w nabytym lokalu lub budynku i nie dokonają jego zbycia przez okres 5 lat:
1. od dnia złożenia zeznania podatkowego lub zawarcia umowy darowizny w formie aktu notarialnego – jeżeli w chwili złożenia zeznania lub zawarcia umowy darowizny nabywca mieszka i jest zameldowany na pobyt stały w nabytym lokalu lub budynku,
   
2. od dnia zamieszkania potwierdzonego zameldowaniem na pobyt stały w nabytym lokalu lub budynku – jeżeli nabywca zamieszka i dokona zameldowania na pobyt stały w ciągu roku od dnia złożenia zeznania podatkowego lub zawarcia umowy darowizny w formie aktu notarialnego.

Mając na uwadze ww. przepisy ustawy o podatku od spadków i darowizn stwierdzić należy, że zasadniczym celem ustawodawcy jest zwolnienie bliskich spadkodawcy od obciążeń podatkowych z tytułu nabycia nieruchomości mieszkaniowej, gdy nie dysponują innym mieszkaniem czy domem i będą mieszkać, będąc zameldowanymi na pobyt stały w uzyskanej nieruchomości przez 5 lat oraz utrzymają tytuł prawny do nabytego, np. tytułem dziedziczenia budynku – a więc nie dokonają jego zbycia – przez okres 5 lat.

Zgodnie z art. 16 ust. 7 pkt 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn, nie stanowi podstawy do wygaśnięcia decyzji lub ustalenia zobowiązania podatkowego zbycie budynku lub lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość (udziału w budynku lub lokalu), albo spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego (udziału w takim prawie), jeżeli było ono uzasadnione koniecznością zmiany warunków lub miejsca zamieszkania, a przeznaczenie środków uzyskanych ze sprzedaży na nabycie innego budynku lub lokalu mieszkalnego (udziału w budynku lub lokalu) albo spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego (udziału w takim prawie), albo budowę innego budynku lub lokalu nastąpiło w całości w okresie dwóch lat od dnia zbycia i łączny okres zamieszkiwania w zbytym i nabytym albo wybudowanym budynku lub lokalu, potwierdzonego zameldowaniem na pobyt stały, wynosi 5 lat.

Pomimo nie sprecyzowania w akcie prawnym, co należy rozumieć przez „konieczność zmiany warunków lub miejsca zamieszkania” należy przyjąć, że może to być jedynie wyjątkowa sytuacja życiowa podatnika. Innymi słowy winna ona mieć charakter obiektywny i imperatywny. Dla spełnienia tej przesłanki nie wystarczy zwykła potrzeba zmiany warunków mieszkaniowych. Będzie nią zmiana miejsca pracy, choroba spadkobiercy/obdarowanego lub członków jego najbliższej rodziny z nim zamieszkujących. Innymi słowy każda sytuacja, która uniemożliwia dalszą egzystencję w nabytej nieruchomości.

Podkreślić należy, że powołane powyżej przykłady ilustrujące „konieczność zmiany warunków lub miejsca zamieszkania” nie wyczerpują wszystkich okoliczności mieszczących się w zakresie przedmiotowym użytego przez ustawodawcę zwrotu, bowiem każda sytuacja w jakiej znajduje się podatnik winna być rozpatrywana indywidualnie. Niemniej jednak wskazać należy, że konieczna zmiana warunków lub miejsca zamieszkania występuje wówczas, gdy korzystający z ulgi spadkobierca z uwagi na zaistniałą sytuację życiową nie może dłużej zamieszkiwać w nabytej w spadku nieruchomości.

Drugą konieczną przesłanką zachowania ulgi wynikającą z art. 16 ust. 7 ww. ustawy, jest przeznaczenie – w okresie dwóch lat od dnia zbycia – środków uzyskanych ze sprzedaży w całości na jeden ze wskazanych w tym przepisie celów mieszkaniowych oraz aby łączny okres zamieszkiwania w zbytym i nabytym budynku lub lokalu, potwierdzony był zameldowaniem na pobyt stały i wynosił 5 lat.

Z przedstawionego we wniosku opisu zdarzenia przyszłego oraz nadesłanego uzupełnienia wynika, że Wnioskodawca nabył udział w spadku – udział w lokalu mieszkalnym w wysokości 50%. Wnioskodawca nabył spadek na podstawie prawomocnego postanowienia sądu po zmarłej Z. K., która była siostrą dziadka Wnioskodawcy. Postanowienie Sądu stało się prawomocne 14 grudnia 2016 r. W lokalu tym Wnioskodawca mieszka i jest zameldowany na stałe. W przyszłości Wnioskodawca planuje sprzedać udział w lokalu i wraz z żoną wybudować dom na wspólnej działce we współudziale. Środki ze sprzedaży lokalu (udziału) Wnioskodawca chciałby przeznaczyć na budowany wspólnie z żoną dom (wspólnota ustawowa małżeńska). Dom jednorodzinny Wnioskodawca planuje wybudować i oddać do użytkowania w przeciągu 2 lat od uzyskania decyzji w urzędzie skarbowym. Zbycie lokalu stanowiącego spadek po zmarłej Z. K. jest związane z uzasadnioną koniecznością zmiany warunków mieszkaniowych, z uwagi na czteroosobową rodzinę Wnioskodawcy, która stanowi jego gospodarstwo domowe (żona i dwójka małoletnich dzieci). Wnioskodawca wraz z rodziną nie jest w stanie mieszkać wspólnie z kuzynem (właścicielem pozostałego udziału w lokalu) w mieszkaniu o powierzchni 40,7 m2 z uwagi na zbyt duże zagęszczenie osób na tak małej powierzchni. Dlatego Wnioskodawca zdecydował się na budowę własnego domu jednorodzinnego, do którego zamierza się przeprowadzić. Całość środków ze sprzedaży udziału w lokalu zostanie przeznaczona na budowę domu jednorodzinnego dla rodziny Wnioskodawcy. Łączny okres zamieszkiwania w zbywanym lokalu i budowanym budynku, potwierdzony zameldowaniem na pobyt stały, będzie wynosił 5 lat.

Biorąc pod uwagę sytuację przedstawioną przez Wnioskodawcę należy stwierdzić, że skoro zbycie nabytego w spadku udziału w lokalu mieszkalnym nastąpi ze względów wskazanych we wniosku, a zatem ze względu na uzasadnioną konieczność dostosowania dotychczasowych warunków mieszkaniowych do potrzeb Wnioskodawcy, a jednocześnie środki uzyskane z jego sprzedaży zostaną w okresie 2 lat od zbycia udziału w całości wydatkowane na budowę domu jednorodzinnego i łączny okres zamieszkiwania w zbytym lokalu i wybudowanym budynku, potwierdzony zameldowaniem na pobyt stały, wyniesie 5 lat – to Wnioskodawca spełni przesłanki warunkujące zachowanie ulgi określone w art. 16 ust. 7 pkt 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn.

Wobec powyższego, stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie, ul. Rakowicka 10, 31-511 Kraków, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację – w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz.U. z 2016 r., poz. 718, ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.