PS1.841.17.2017

Interpretacja Ministra Finansów PS1.841.17.2017 z 27 lutego 2017 r.

Na podstawie art. 14e § 1 pkt 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2016 r. poz. 613 ze zm.) Minister Rozwoju i Finansów, w związku ze stwierdzeniem nieprawidłowości, z urzędu, zmienia interpretację indywidualną Nr IBPB II/1/436-90/12/MZ, wydaną w dniu 6 czerwca 2012 r. przez Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach, działającego w imieniu Ministra Finansów na podstawie § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego ( Dz.U. Nr 112 poz. 770 ze zm.), w ten sposób, iż stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy, przedstawione we wniosku z dnia 13 marca 2012 r., o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie, dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie zasadności wyłączenia z opodatkowania zakupu nieruchomości – jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 13 marca 2012 r. został złożony wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie zasadności wyłączenia z opodatkowania zakupu nieruchomości.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Wspólnicy spółki cywilnej zakupili 11 lutego 2012 r. spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu użytkowego o powierzchni 69 m2 . Zakup został dokonany w ramach prowadzonej spółki cywilnej na własność łączną wspólników spółki cywilnej. Wnioskodawca prowadzi działalność zgodnie z ustawą z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty ( Dz. U. z 2016 r. poz. 1943 ze zm.). Przedmiotem działalności spółki jest:

• szkoły policealne 85.41.Z
• wychowanie przedszkolne 85.10. Z
• pozostałe pozaszkolne formy edukacji gdzie indziej nie sklasyfikowane 85.59.B

W zakupionym lokalu została urządzona sala wykładowa i sekretariat szkoły.

Wobec powyższego zadano następujące pytanie:

Czy w przedmiotowej sprawie zakup przez Wnioskodawcę spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu użytkowego w celu prowadzenia szkoły policealnej podlegał podatkowi od czynności cywilnoprawnych, zważywszy na treść przepisu art. 2 pkt 1 lit. f ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (Dz. U. z 2016 r. poz.223), zwanej dalej „UPCC” ?

Zdaniem Wnioskodawcy zawarcie opisanej w stanie faktycznym, umowy sprzedaży prawa majątkowego nie podlega podatkowi od czynności cywilnoprawnych z uwagi na art. 2 pkt 1 lit. f UPCC. Umowa sprzedaży, w wyniku której Wnioskodawca nabył spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu użytkowego zawarta była na cele związane z nauką, szkolnictwem i oświatą pozaszkolną. W tym kontekście umowa ta nie podlega podatkowi od czynności cywilnoprawnych.

W interpretacji indywidualnej Nr IBPB II/1/436-90/12/MZ, wydanej w dniu 6 czerwca 2012 r. stanowisko Wnioskodawcy zostało przez Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach uznane za prawidłowe.

W uzasadnieniu przedstawił następujące stanowisko.

Na podstawie opisanego we wniosku zdarzenia organ stwierdził, iż wspólnicy spółki cywilnej zakupili 11 lutego 2012 r. spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu użytkowego o powierzchni 69 m2. Zakup został dokonany w ramach prowadzonej spółki cywilnej na własność łączną wspólników spółki cywilnej. W zakupionym lokalu została urządzona sala wykładowa i sekretariat szkoły.

W związku z przedstawionym wyżej stanem faktycznym, podejmując rozstrzygnięcie Dyrektor Izby Skarbowej stwierdził, że w rozpatrywanej sprawie, umowa sprzedaży spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu użytkowego została zawarta w sprawach nauki, szkolnictwa i oświaty pozaszkolnej, a więc zgodnie z art. 2 pkt 1 lit. f UPCC nie podlegała podatkowi od czynności cywilnoprawnych.

Minister Rozwoju i Finansów po dokonaniu analizy akt sprawy stwierdza co następuje.

Ocena prawnopodatkowa przedstawionego przez Wnioskodawce, stanu faktycznego ma rozstrzygnąć, czy zakup spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu użytkowego w celu urządzenia sali wykładowej oraz sekretariatu szkoły podlegał podatkowi od czynności cywilnoprawnych, zważywszy na treść przepisu art. 2 pkt 1 lit. f UPCC ?

Na wstępie wskazać należy, że zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. a UPCC podatkowi temu podlegają umowy sprzedaży oraz zamiany rzeczy i praw majątkowych. Jak wynika z art. 535 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz.U. z 2016 r., poz. 380, ze zm.), przez umowę sprzedaży sprzedawca zobowiązuje się przenieść na kupującego własność rzeczy i wydać mu rzecz, a kupujący zobowiązuje się rzecz odebrać i zapłacić sprzedawcy cenę. O powstaniu obowiązku uiszczenia podatku od czynności cywilnoprawnej decyduje, w myśl art. 3 ust. 1 pkt 1 UPCC, moment dokonania czynności cywilnoprawnej. Na podstawie art. 4 pkt 1 UPCC obowiązek podatkowy przy umowie sprzedaży ciąży na kupującym. W myśl art. 6 ust. 1 pkt 1 UPCC podstawę opodatkowania przy umowie sprzedaży stanowi wartość rynkowa rzeczy lub prawa majątkowego. Przepis art. 7 ust. 1 pkt 1 UPCC określa stawkę podatku, która od umowy sprzedaży, wynosi 2 %.

W związku z powyższym, należy stwierdzić, że umowa sprzedaży podlega generalnie opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych na podstawie art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. a UPCC i obowiązek uiszczenia tegoż podatku ciąży na kupującym.

Jednocześnie należy wskazać, że w ustawie z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych przewidziano sytuacje, w których czynność mieszcząca się w zakresie przedmiotowym ustawy jest wyłączona z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Na podstawie art. 2 pkt 1 lit. f UPCC nie podlegają podatkowi czynności cywilnoprawne w sprawach nauki, szkolnictwa i oświaty pozaszkolnej oraz zdrowia. Jako, że pojęcie „sprawa” ma charakter ogólny, to należy przyjąć, że powyższe uregulowanie będzie dotyczyło tych wszystkich spraw, dla których materialnoprawna podstawa rozstrzygnięcia zawarta jest w przepisach regulujących kwestie wymienione w art. 2 pkt 1 lit. f UPCC. Na podstawie regulacji tych ustaw należy ustalić, czy dane zdarzenie wypełnia znamiona czynności objętej wyłączeniem w ustawie UPCC, czy też nie. Przepisy dotyczące spraw podlegających wyłączeniu z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych w zakresie dotyczącym nauki, szkolnictwa i oświaty pozaszkolnej znajdują się w następujących aktach prawnych:

1. ustawie z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz. U. z 2016 r. poz. 1943 ze zm.),
2. ustawie z dnia 27 lipca 2005 r. – Prawo o szkolnictwie wyższym (Dz. U. z 2016 r. poz.1842 ze zm.),
3. ustawie z dnia 30 kwietnia 2010 r. o Polskiej Akademii Nauk (Dz. U. z 2016 r. poz.572 ze zm).
   
   

Brak ścisłego określenia lub doprecyzowania czynności dokonywanych we wskazanych „sprawach” nie może jednak oznaczać dowolności w zakresie wykładni tego przepisu. Analizowany przepis, stanowi o wyłączeniu spod obowiązku zapłaty podatku. Mając na względzie, że wszelkie wyłączenia i zwolnienia stanowią odstępstwo od konstytucyjnej zasady powszechności opodatkowania, przepisy je określające powinny być interpretowane ściśle i zgodnie z ich literalnym brzmieniem ( m.in. wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 14 lutego 2014 r. II FSK 397/12., z dnia 13 grudnia 2012 r. sygn. akt II FSK 969/11 oraz z dnia 12 października 2012 r. sygn. akt II FSK 474/11, a także wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu z dnia 10 maja 2012 r. sygn. akt III SA/Po 960/11). Opodatkowanie czynności cywilnoprawnych jest zasadą. Nie można, więc art. 2 pkt 1 lit. f UPCC interpretować rozszerzająco, bo wówczas wyjątek od zasady opodatkowania czynności stałby się zasadą. Nieuprawniona jest zatem wykładnia rozszerzająca przepisu, ustanawiającego wyłączenia.

Mając powyższe na względzie należy przyjąć, że celem ustawodawcy było objęcie wyłączeniem tylko tych czynności cywilnoprawnych, które dokonywane są w sprawach nauki, szkolnictwa i oświaty pozaszkolnej. W myśl regulacji prawnych dotyczących szkół policealnych zawartych w przepisach Ustawy o systemie oświaty, szkoła policealna to szkoła utworzona w sposób określony w ustawie. Ustawa o systemie oświaty wskazuje, że szkoła realizuje cele i zadania określone w ustawie oraz w przepisach wydanych na jej podstawie.

Do celów i zadań szkoły należą w szczególności:

1. umożliwienie zdobycia wiedzy i umiejętności niezbędnych do uzyskania świadectwa ukończenia szkoły oraz uzyskania dyplomu potwierdzającego kwalifikacje zawodowe, po zdaniu egzaminu potwierdzającego kwalifikacje zawodowe,
   
2. upowszechnianie wśród słuchaczy wiedzy na temat poruszania się na rynku pracy,
   
3. przygotowanie do szybkiego przekwalifikowania się absolwenta w zawodach pokrewnych,
   
4. wszechstronny rozwój słuchaczy we wszystkich sferach jego osobowości (w wymiarze intelektualnym, psychicznym, estetycznym, moralnym, duchowym),
   
5. rozwijanie aktywności, kreatywności oraz zainteresowań słuchaczy,
   
6. budowanie więzi emocjonalnej ze szkołą oraz rozwijanie odpowiedzialności za nią,
   
7. kształtowanie świadomości obywatelskiej oraz tożsamości narodowej,
   
8. przygotowanie do życia i aktywnego udziału w grupie i społeczeństwie,
   
9. tworzenie klimatu sprzyjającego tolerancji,
   
10. zapewnienie opieki pedagogicznej,
    
11. zapewnienie bezpieczeństwa i higieny pracy.
    
    

Wnioskodawca , jest związany regulacjami przewidzianymi w Ustawie o systemie oświaty. W świetle tych przepisów wśród zadań realizowanych przez Wnioskodawce, nie przewiduje się zakupu spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu użytkowego. Dodatkowo należy wskazać, że nie wszystkie czynności podejmowane przez Szkołę związane z jej majątkiem należą do spraw z zakresu nauki, szkolnictwa lub oświaty pozaszkolnej. Uznanie zatem, że z wyłączenia korzysta umowa zakupu spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu użytkowego stanowiłoby niedopuszczalną, rozszerzającą wykładnię omawianego przepisu. Dla zastosowania wyłączenia od podatku nie jest bowiem wystarczający status nabywcy – w tym przypadku szkoły policealnej.

Powyższa interpretacja art. 2 pkt 1 lit. f UPCC jest zbieżna z wykładnią wojewódzkich sądów administracyjnych – zaprezentowaną w wyrokach o sygn. akt I SA/Gd 1451/15 z 9 grudnia 2015r. oraz sygn. akt I SA/Gl 196/15 z 1 października 2015 r. - przepisu art. 2 pkt 1 lit. g ustawy z dnia 16 listopada 2006 r. o opłacie skarbowej (Dz. U. z 2015 r. poz.783, ze zm.) zawierającego wyłączenie od opłaty skarbowej dokonanych czynności urzędowych, wydanych zaświadczeń lub zezwoleń oraz składnych pełnomocnictw w sprawach nauki, szkolnictwa i oświaty pozaszkolnej.

Jak wskazał Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku w wyżej wskazanym wyroku sygn. I SA/Gd 1451/15: „(...) nie można przyjąć, że kwalifikacja czynności obejmującej pozwolenie na przebudowę i rozbudowę budynku do spraw z zakresu nauki, szkolnictwa i oświaty pozaszkolnej jest determinowana późniejszym przeznaczeniem (charakterem) tego obiektu. Argumentów pozwalających uznać, że uzyskane pozwolenia znajdują materialną podstawę w przepisach z zakresu nauki, szkolnictwa i oświaty pozaszkolnej nie przedstawiła również strona skarżąca, ograniczając się do wskazania, że podjęte przez nią działania służyły adaptacji budynku do celów edukacyjnych. W opinii Sądu nie ulega wątpliwości, że wykładnia językowa komentowanego uregulowania powoduje, iż możliwy zakres omawianego wyłączenia jest stosunkowo szeroki, jednak nie do tego stopnia, by można było mówić o ekscesie w postaci nadmiernego (i niczym nieusprawiedliwionego) zastosowania wyłączenia z obowiązku ponoszenia opłaty skarbowej, zwłaszcza w świetle określonej w art. 84 Konstytucji RP zasady powszechności opodatkowania.”

Mając powyższe na względzie, należy wysnuć wniosek, że skoro wydania pozwolenia na budowę lub przebudowę szkoły nie można traktować jako sprawy z zakresu nauki, szkolnictwa i oświaty pozaszkolnej, to konsekwentnie czynność cywilnoprawna mająca za przedmiot zakup spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu użytkowego, nie może być uznana jako dokonana w sprawie nauki, szkolnictwa i oświaty pozaszkolnej.

Podsumowując należy wskazać, że przedmiotowa umowa zawarta przez s.c. nie podlega wyłączeniu spod opodatkowania na podstawie art. 2 pkt 1 lit. f UPCC. A contrario przedmiotowa umowa sprzedaży będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych na zasadach ogólnych.

Interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach wydana w dniu 6 czerwca 2012 r. Nr IBPB II/1/436-90/12/MZ jest zatem nieprawidłowa. Mając powyższe na względzie, istnieje podstawa do jej zmiany.

Na podstawie przepisów ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2016 r. poz. 718, ze zm.) stronie służy skarga do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa, po uprzednim wezwaniu na piśmie Ministra Rozwoju i Finansów (ul. Świętokrzyska 12; 00-916 Warszawa) - w terminie czternastu dni od dnia doręczenia zmiany interpretacji - do usunięcia naruszenia prawa. Skargę wnosi się (w dwóch egzemplarzach) za pośrednictwem Ministra Rozwoju i Finansów w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi tego organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ ten nie udzieli odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia wezwania do usunięcia naruszenia prawa.