Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie
1462-IPPB2.4514.3.2017.2.MZ
z 28 lutego 2017 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2017 r., poz. 201) oraz § 7 pkt 1 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r., poz. 643) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działający w imieniu Ministra Rozwoju i Finansów stwierdza, że stanowisko - przedstawione we wniosku z dnia 29 grudnia 2016 r. (data wpływu 2 stycznia 2017 r.) uzupełnione pismem z dnia 21 lutego 2017 r., (data nadania 21 lutego 2017 r., data wpływu 23 lutego 2017 r.) na wezwanie z dnia 16 lutego 2017 r. Nr 1462-IPPB2.4514.3.2017.1.MZ (data nadania 16 lutego 2017 r., data doręczenia 20 lutego 2017 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych zawarcia ugody w przedmiocie podziału majątku - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 2 stycznia 2017 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych zawarcia ugody w przedmiocie podziału majątku.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawca zawarł związek małżeński w 1993 r. Strony połączyła wówczas ustawowa wspólność majątkowa małżeńska, w okresie późniejszym również żadnych umów majątkowych nie zawierały. W trakcie trwania małżeństwa żona wnioskodawcy otrzymała w darowiźnie dwie działki, dla których Sąd Rejonowy prowadzi dwie odrębne księgi wieczyste i które z uwagi na brak jakichkolwiek odmiennych postanowień darowizny w tym zakresie – weszły do jej majątku osobistego. Następnie na obu tych działkach (na każdej w części) małżonkowie wybudowali wolnostojący budynek mieszkalny jednorodzinny o pow. 136 m2. Środki na budowę pochodziły zarówno z majątku wspólnego, jak i z majątków odrębnych obojga małżonków oraz z zaciągniętego na ten cel kredytu mieszkaniowego. W umowie kredytu oboje małżonkowie figurują jako dłużnicy solidarni.

W dniu 28.08.2013 r. małżeństwo Wnioskodawcy zostało rozwiązane przez rozwód. Strony nie dokonały wówczas podziału majątku. Podział ten nastąpił w dniu 19.12.2016 r. w drodze ugody zawartej przed Sądem. Na mocy przedmiotowej ugody Wnioskodawca otrzymał samochód osobowy o wartości 4000 zł (cztery tysiące zł), natomiast była żona wyposażenie domu w postaci mebli i sprzętu AGD o wartości 10.000 zł (dziesięć tysięcy zł). Przedmioty te wchodziły w skład majątku wspólnego małżonków, zaś ich wartość została uzgodniona i przyjęta przez obie Strony, bez konieczności powoływania biegłego w tym zakresie.

Ponadto Wnioskodawca otrzymać ma zwrot nakładów poczynionych z majątku wspólnego oraz swojego majątku osobistego na majątek osobisty byłej żony w postaci wybudowanego domu jednorodzinnego w wysokości 80.000 zł (osiemdziesiąt tysięcy zł) płatnych jednorazowo w terminie do 30.09.2017 r., przy czym wartość domu oszacowana była przez Strony na ok. 400.000 zł (czterysta tysięcy zł) – również bez powoływania biegłego w tym zakresie. Kwota ustalonego zwrotu nakładów wynikała z ugodowego zakończenia sprawy, które z istoty swojej polegać ma na poczynieniu sobie przez Strony wzajemnych ustępstw i była efektem uzgodnienia początkowo spornych stanowisk Stron w tym zakresie (tzn. w zakresie wysokości zwrotu nakładów, a nie meritum sprawy). Innych spłat ani dopłat Strony nie przewidziały.

Dodatkowo jednakże, już poza ugodą sądową, była żona Wnioskodawcy zobowiązała się przejąć całość pozostającego do spłaty kredytu mieszkaniowego (hipotecznego) – po uzyskaniu zgody banku z uwagi na fakt, że dom stanowi wyłączną jej własność i od rozwodu do chwili obecnej znajduje się wyłącznie w jej posiadaniu. Brak stosownych zapisów w tym przedmiocie w treści samej ugody wynikał z faktu, że Sąd, przed którym zawierana była ugoda, pouczył Strony, że długi nie podlegają podziałowi. Powyższe wpłynęło natomiast na ostateczną wartość zwrotu nakładów, którą Wnioskodawca pomniejszył o przypadającą na niego część zobowiązania kredytowego. W ugodzie znalazł się natomiast zapis, że poczynione w niej ustalenia wyczerpują w całości wzajemne roszczenia między Stronami.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania.

1. Czy w związku z zawarciem ugody w przedmiocie podziału majątku powstanie po Stronie Wnioskodawcy obowiązek zapłaty podatku od czynności cywilnoprawnych?
2. Czy przychód z tytułu rozliczenia nakładów z majątku wspólnego oraz majątku osobistego Wnioskodawcy na majątek osobisty byłej żony przy podziale majątku wspólnego po rozwodzie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych?
   
   

Niniejsza interpretacja dotyczy podatku od czynności cywilnoprawnych. W zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych zostanie wydane odrębne rozstrzygnięcie.

Zdaniem Wnioskodawcy, opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych podlegają czynności wymienione w art. 1 ustawy z dnia 09.09.2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (t.j. Dz. U. z 2016 r., poz. 223 ze zm.), który w ust. 1 pkt 1 lit. f) stanowi, ze przedmiotowemu podatkowi podlega umowa o dział spadku oraz umowa o zniesienie współwłasności – w części dotyczącej spłat lub dopłat.

W doktrynie i orzecznictwie podatkowym podkreśla się, że podział majątku wspólnego małżonków wykazuje cechy odrębne od zniesienia współwłasności unormowanego w Kodeksie cywilnym, jest bowiem instytucją typową dla prawa rodzinnego i opiekuńczego. Podział ten może odbyć się w trybie sądowym lub pozasądowym – w tym na podstawie zawartej przed sądem ugody. W ocenie Wnioskodawcy sam tryb dokonywania podziału majątku wspólnego małżonków pozostaje jednak bez znaczenia dla skutków w zakresie prawa podatkowego.

Reasumując, zawarta przez Wnioskodawcę ugoda w zakresie podziału majątku wspólnego nie może być traktowana jako zniesienie współwłasności w rozumieniu art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. f) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, a w konsekwencji nie podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej opisanego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie natomiast z art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (Dz. U. z 2016 r., poz. 223 z późn. zm.) podatkowi temu podlegają następujące czynności cywilnoprawne:

1. umowy sprzedaży oraz zamiany rzeczy i praw majątkowych,
2. umowy pożyczki pieniędzy lub rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku,
3. (uchylona),
4. umowy darowizny – w części dotyczącej przejęcia przez obdarowanego długów i ciężarów albo zobowiązań darczyńcy,
5. umowy dożywocia,
6. umowy o dział spadku oraz umowy o zniesienie współwłasności – w części dotyczącej spłat lub dopłat,
7. (uchylona),
8. ustanowienie hipoteki,
9. ustanowienie odpłatnego użytkowania, w tym nieprawidłowego, oraz odpłatnej służebności,
10. umowy depozytu nieprawidłowego,
11. umowy spółki.
    
    

Podatkowi od czynności cywilnoprawnych podlegają też zmiany ww. umów, jeżeli powodują one podwyższenie podstawy opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych oraz orzeczenia sądów, w tym również polubownych, oraz ugody, jeżeli wywołują one takie same skutki prawne (art. 1 ust. 1 pkt 2 i 3 ww. ustawy).

Mając powyższe na uwadze stwierdzić należy, że ustawodawca wprowadził zasadę enumeratywnego określenia czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Wobec tego wymienione w nim tytuły stanowią jedyne przypadki podlegające opodatkowaniu tym podatkiem.

Kwestie stosunków majątkowych małżeńskich reguluje ustawa z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz.U. z 2015 r., poz. 583).

Zgodnie z art. 31 tej ustawy z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków. Wspólność ustawową charakteryzują dwie podstawowe cechy: jest to wspólność dorobku i wspólność o charakterze łącznym. Z powyższego przepisu wynika również, że wspólność majątkowa małżeńska oparta jest na małżeństwie, jako stosunku prawnym osobistym. Powyższe oznacza, że ustanie małżeństwa, w wyniku np. orzeczenia sądu rozwiązującego małżeństwo, powoduje ustanie z mocy prawa tej wspólności.

Podział majątku wspólnego małżonków jest instytucją typową dla prawa rodzinnego i opiekuńczego. Należy podkreślić, że podział majątku wspólnego małżonków, wykazuje cechy odrębne od zniesienia współwłasności, unormowanego w Kodeksie cywilnym, i w związku z tym nie może być traktowany jako zniesienie współwłasności wymienione w art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.

Podział majątku między małżonkami nie został wymieniony jako czynność podlegająca opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Zaznaczyć jednakże należy, że podatkowi temu podlega zniesienie współwłasności w części dotyczącej spłat (lub dopłat).

Reasumując należy stwierdzić, że zawarcie ugody w przedmiocie podziału majątku jako czynność niewymieniona w art. 1 ust. 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, nie podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Ponadto tut. Organ informuje, że zgodnie z art. 14na pkt 2 ustawy Ordynacja podatkowa, przepisów art. 14k-14n dotyczących ochrony prawnej wynikającej z zastosowania się Wnioskodawcy do otrzymanej interpretacji nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe przedstawione we wniosku stanowią element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej z zastosowaniem art. 119a cyt. Ustawy.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2016 r., poz. 718). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Administracji Skarbowej w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.