Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie
IPPB1/4511-871/16-4/RK
z 29 września 2016 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa
(Dz. U. z 2015 r., poz. 613 z późń. zm.) oraz § 5 pkt 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r, poz 643) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko - przedstawione we wniosku z dnia 26 lipca 2016 r. (data wpływu 1 sierpnia 2016 r.) oraz piśmie uzupełniającym (brak daty pisma, data wpływu 7 września 2016 r.) na wezwanie organu z dnia 30 sierpnia 2016 r. nr IPPB1/4511-871/16-2/RK o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w zakresie możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodu w pozarolniczej działalności gospodarczej kwoty zapłaconej małżonce przy podziale majątku – jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 1 sierpnia 2016 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodu w pozarolniczej działalności gospodarczej kwoty zapłaconej małżonce przy podziale majątku.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe:

Wnioskodawca około 10 lat temu kupił wraz z żoną udziały w gruncie. Część z tych udziałów kupili na powiększenie swojej działki przy domu, a część na rozwój działalności gospodarczej prowadzonej przez Wnioskodawcę pod nazwą W., opodatkowanej na zasadach podatku liniowego 19% (podatkowa księga przychodów i rozchodów). Stosowny zapis istnieje w akcie notarialnym. W międzyczasie udziały przekształcili w cztery działki i część na drogę dojazdową do tych działek. Ostatecznie wszystkie działki Wnioskodawca przeznaczył na zabudowę w ramach prowadzonej działalności gospodarczej. Aby móc sprzedać wybudowane domy małżonkowie dokonali rozdzielności majątkowej i znieśli współwłasność w roku 2014 ugodą zawartą przed Sądem. Zgodnie z orzeczeniem Sądu wydanym przy zniesieniu współwłasności Wnioskodawca zobowiązany jest do spłaty udziałów żony. Takie jest orzeczenie Sądu.

W piśmie uzupełniającym (brak daty pisma, data wpływu 13 września 2016 r.) będącym odpowiedzią na wezwanie organu z dnia 30 sierpnia 2016 r. nr IPPB1/4511-871/16-2/RK Wnioskodawca wskazał, że:

• przedmiotem działalności Wnioskodawcy jest obrót nieruchomościami oraz wybudowanie i sprzedaż budynków zgodnie z załączoną kopią zaświadczenia o wpisie do ewidencji gospodarczej.
• nabyte udziały/działki wraz z wybudowanymi na nich budynkami stanowią towary handlowe.
• wydatki na nabycie udziałów/działek nigdy nie były uprzednio zaliczone przez Wnioskodawcę do kosztów uzyskania przychodu.
  
  

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:

Czy kwota spłaty udziałów na rzecz żony będzie stanowić koszt uzyskania przychodów w działalności gospodarczej prowadzonej przez męża w wysokości faktycznie wypłaconej?

Stanowisko Wnioskodawcy

Wydatki na rzecz żony, stanowiące spłatę jej udziału w majątku wspólnym wykorzystywanym w działalności gospodarczej męża, powinny stanowić koszt uzyskania przychodu, ponieważ stanowią koszt nabycia składników majątkowych związanych z działalnością, w kwocie faktycznie wypłaconej. Przy zniesieniu współwłasności istniało zobowiązanie do spłaty udziałów. Po zniesieniu współwłasności małżeńskiej Wnioskodawca może dokonać sprzedaży nieruchomości wraz z wybudowanym budynkiem jako jedyny właściciel i opodatkować osiągnięty przychód w 100% w działalności gospodarczej.

W myśl art. 22 ust.6c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, koszty uzyskania przychodu z tytułu odpłatnego zbycia, o którym mowa w art. 10 ust.1 pkt 8 lit a-c stanowią udokumentowane koszty nabycia lub udokumentowane koszty wytworzenia, powiększone o udokumentowane nakłady, które zwiększyły wartość rzeczy i praw majątkowych, poczynione w czasie ich posiadania.

Zacytowany przepis art. 22 ust. 6c ww ustawy w sposób jednoznaczny stanowi, że kosztem uzyskania przychodu w działalności gospodarczej prowadzonej przez męża jest kwota faktycznej spłaty na rzecz żony w celu nabycia udziałów.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 22 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r., poz. 361 z późn. zm.) kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23.

Kwalifikując zatem wydatek w koszty podatkowe trzeba stwierdzić, że spełnia on dwa warunki: wydatek musi być poniesiony w celu uzyskania przychodu lub zabezpieczenia albo zachowania źródła przychodów oraz nie może to być wydatek wymieniony w zamkniętym katalogu negatywnym, wymienionym w przepisie art. 23 ww. ustawy.

W przypadku źródła przychodów, jakim jest pozarolnicza działalność gospodarcza należy przyjąć, iż kosztami uzyskania przychodów są wszelkie racjonalne i gospodarczo uzasadnione wydatki związane z prowadzoną działalnością gospodarczą, których celem jest osiągnięcie przychodów, zabezpieczenie lub zachowanie źródła przychodów. Przy czym związek przyczynowy pomiędzy poniesieniem wydatku, a osiągnięciem przychodu bądź zachowaniem lub zabezpieczeniem jego źródła należy oceniać indywidualnie w stosunku do każdego wydatku. Zauważyć przy tym należy, iż konieczność poniesienia danego wydatku nie może wynikać z zaniedbań lub sprzecznych z prawem działań podatnika. Pamiętać przy tym należy, iż koszty uzyskania przychodów nie są kosztami uzyskania jakichkolwiek przychodów, lecz zawsze związane są z uzyskaniem przychodu z konkretnego źródła. Koszty uzyskania przychodu z danego źródła pomniejszają przychody z tego właśnie źródła. Koszty te są zatem ściśle i funkcjonalnie przyporządkowane do danego źródła przychodów.

W przepisie art. 23 ust. 1 pkt 1 lit. a) ww. ustawy wskazano, że nie uważa się za koszty uzyskania przychodów wydatków poniesionych na nabycie gruntów lub prawa wieczystego użytkowania gruntów, z wyjątkiem opłat za wieczyste użytkowanie gruntów.

Wydatki te, zaktualizowane zgodnie z odrębnymi przepisami, pomniejszone o sumę odpisów amortyzacyjnych, o których mowa w art. 22h ust. 1 pkt 1, są jednak kosztem uzyskania przychodów przy określaniu dochodu z odpłatnego zbycia rzeczy określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. d), oraz gdy odpłatne zbycie rzeczy i praw jest przedmiotem działalności gospodarczej, a także w przypadku odpłatnego zbycia składników majątku związanych z działalnością gospodarczą, o których mowa w art. 14 ust. 2 pkt 1, bez względu na czas ich poniesienia.

Powołany przepis nie będzie miał jednak zastosowania w przedmiotowej sprawie, gdyż z racji specyfiki prowadzonej działalności gospodarczej, zakupione grunty na sprzedaż stanowić będą towar handlowy.

W myśl art. 22 ust. 4 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych koszty uzyskania przychodów, z zastrzeżeniem ust. 5, 6 i 10, są potrącane tylko w roku podatkowym, w którym zostały poniesione.

Natomiast zgodnie z art. 22 ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, u podatników prowadzących księgi rachunkowe koszty uzyskania przychodów bezpośrednio związane z przychodami, poniesione w latach poprzedzających rok podatkowy oraz w roku podatkowym, są potrącalne w tym roku podatkowym, w którym osiągnięte zostały odpowiadające im przychody, z zastrzeżeniem ust. 5a i 5b.

Stosownie do treści art. 22 ust. 5c ustawy, koszty uzyskania przychodów, inne niż koszty bezpośrednio związane z przychodami, są potrącalne w dacie ich poniesienia. Jeżeli koszty te dotyczą okresu przekraczającego rok podatkowy, a nie jest możliwe określenie, jaka ich część dotyczy danego roku podatkowego, w takim przypadku stanowią koszty uzyskania przychodów proporcjonalnie do długości okresu, którego dotyczą.

Zasady rozliczania kosztów uzyskania przychodów przewidziane w art. 22 ust. 5-5c ustawy, mogą mieć odpowiednio zastosowanie również do podatników prowadzących podatkową księgę przychodów i rozchodów. Stosownie bowiem do art. 22 ust. 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych zasady określone w ust. 5-5c, z zastrzeżeniem ust. 6b, mają zastosowanie również do podatników prowadzących podatkowe księgi przychodów i rozchodów, pod warunkiem że stale w każdym roku podatkowym księgi te będą prowadzone w sposób umożliwiający wyodrębnienie kosztów uzyskania przychodów odnoszących się tylko do tego roku podatkowego.

Za dzień poniesienia kosztu uzyskania przychodów stosownie do art. 22 ust. 6b ww. ustawy w przypadku podatników, o których mowa w ust. 6, z zastrzeżeniem ust. 5e, 6ba i 7b, uważa się dzień wystawienia faktury (rachunku) lub innego dowodu stanowiącego podstawę do zaksięgowania (ujęcia) kosztu.

Z przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego i pisma uzupełniającego wynika, że Wnioskodawca wraz z żoną zakupił 10 lat temu udziały w gruncie, gdzie część tych udziałów stanowiła powiększenie działki przy domu a część została nabyta na rozwój działalności gospodarczej (podatkowa księga przychodów i rozchodów) prowadzonej przez Wnioskodawcę, co zostało zapisane w akcie notarialnym. Udziały w gruncie zostały przekształcone w cztery działki i część na drogę dojazdową do tych działek. Ostatecznie wszystkie działki Wnioskodawca przeznaczył na zabudowę w ramach prowadzonej działalności gospodarczej polegającej na obrocie nieruchomościami oraz budowie i sprzedaży budynków. Nabyte działki oraz wybudowane na nich budynki stanowią towary handlowe. Wydatki na nabycie udziałów/działek nie były uprzednio zaliczone przez Wnioskodawcę do kosztów uzyskania przychodu. Aby móc sprzedać ww. działki wraz z wybudowanymi budynkami w ramach prowadzonej działalności Wnioskodawca dokonał w 2014 r. rozdzielności majątkowej i zniósł współwłasność małżeńską. Zgodnie z orzeczeniem Sądu zobowiązany jest do spłaty udziałów żony.

Wątpliwości Wnioskodawcy budzi fakt, czy kwota spłaty udziałów na rzecz żony w wysokości faktycznie wypłaconej będzie stanowić koszt uzyskania przychodu w prowadzonej przez niego działalności gospodarczej.

Sposób prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów określa rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 26 sierpnia 2003 r. w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów (Dz. U. z 2014 r., poz.1037z późn. zm.).

Stosownie do § 3 pkt 1 lit. a) ww. rozporządzenia Ministra Finansów, towarami handlowymi są również wyroby przeznaczone do sprzedaży w stanie nieprzerobionym; towarami handlowymi są produkty uboczne uzyskiwane przy prowadzeniu działów specjalnych produkcji rolnej.

Natomiast zgodnie z pkt 2 ww. paragrafu cena zakupu oznacza cenę, jaką nabywca płaci za zakupione składniki majątku, pomniejszoną o podatek od towarów i usług, podlegający odliczeniu zgodnie z odrębnymi przepisami, a przy imporcie powiększoną o należne cło, podatek akcyzowy oraz opłaty celne dodatkowe, obniżoną o rabaty opusty, inne podobne obniżenia, w przypadku zaś otrzymania składnika majątku w drodze darowizny lub spadku - wartość odpowiadającą cenie zakupu takiego samego lub podobnego składnika.

Z kolei w myśl pkt 3 cytowanego powyżej paragrafu, przez cenę nabycia należy rozumieć cenę zakupu składnika majątku powiększoną o koszty uboczne związane z zakupem towarów i składników majątku do chwili złożenia w magazynie według ich cen zakupu, a w szczególności koszty transportu, załadunku i wyładunku oraz ubezpieczenia w drodze.

Należy nadmienić, że zgodnie z § 17 pkt 1 powołanego rozporządzenia Ministra Finansów zakup materiałów podstawowych oraz towarów handlowych musi być wpisany do księgi, z zastrzeżeniem § 30, niezwłocznie po ich otrzymaniu, najpóźniej przed przekazaniem do magazynu, przerobu lub sprzedaży.

Podkreślić przy tym należy, że jeżeli w roku podatkowym, w którym podatnik ujął w podatkowej księdze przychodów i rozchodów grunty nie osiągnął przychodu z ich zbycia, jest on zobowiązany do ujęcia wartości przedmiotowej nieruchomości w spisie z natury na koniec roku.

Stosownie bowiem do § 27 pkt 1 ww. rozporządzenia podatnicy są obowiązani do sporządzenia i wpisania do księgi spisu z natury towarów handlowych, materiałów (surowców) podstawowych i pomocniczych, półwyrobów, produkcji w toku, wyrobów gotowych, braków i odpadów, zwanego dalej „spisem z natury", na dzień 1 stycznia, na koniec każdego roku podatkowego, na dzień rozpoczęcia działalności w ciągu roku podatkowego, a także w razie zmiany wspólnika, zmiany proporcji udziałów wspólników lub likwidacji działalności.

Natomiast zgodnie z art. 24 ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych u podatników osiągających dochody z działalności gospodarczej i prowadzących księgi przychodów i rozchodów dochodem z działalności jest różnica pomiędzy przychodem w rozumieniu art. 14 a kosztami uzyskania powiększona o różnicę pomiędzy wartością remanentu końcowego i początkowego towarów handlowych, materiałów (surowców) podstawowych i pomocniczych, półwyrobów, wyrobów gotowych, braków i odpadków, jeżeli wartość remanentu końcowego jest wyższa niż wartość remanentu początkowego, lub pomniejszona o różnicę pomiędzy wartością remanentu początkowego i końcowego, jeżeli wartość remanentu początkowego jest wyższa.

W myśl § 29 pkt 1 ww. rozporządzenia Ministra Finansów w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów, podatnik jest obowiązany wycenić materiały i towary handlowe objęte spisem z natury według cen zakupu lub nabycia albo według cen rynkowych z dnia sporządzenia spisu, jeżeli są one niższe od cen zakupu lub nabycia; spis z natury półwyrobów (półfabrykatów), wyrobów gotowych i braków własnej produkcji wycenia się według kosztów wytworzenia, a odpadów użytkowych, które w toku działalności utraciły swoją pierwotną wartość użytkową, wycenia się według wartości wynikającej z oszacowania uwzględniającego ich przydatność do dalszego użytkowania.

Tym samym, wartość nieruchomości objęta remanentem, wyłączona zostanie z kosztów uzyskania przychodów w roku podatkowym, w którym nie osiągnięto przychodu z tytułu jej sprzedaży.

Mając na względzie cytowane wyżej przepisy stwierdzić należy, że koszty nabycia przedmiotowych działek wraz z wybudowanymi na nich budynkami w momencie sprzedaży ww. towarów handlowych zostaną w całości zaliczone do kosztów uzyskania przychodu w prowadzonej działalności gospodarczej w momencie ich sprzedaży. Zatem, spłata dokonana na rzecz małżonki w momencie faktycznego dokonania tej spłaty nie może stanowić ww. kosztu, bowiem skutkowałoby to zaliczeniem do kosztów uzyskania przychodu dwukrotnie tych samych wydatków. Poniesiony wydatek związany ze spłatą żony stanowi element wartości sprzedawanych nieruchomości (towarów handlowych).

Niezależnie od powyższego zaznaczyć należy, że opisana we wniosku spłata na rzecz żony nie może stanowić kosztów uzyskania przychodu prowadzonej przez Wnioskodawcę pozarolniczej działalności gospodarczej, gdyż nie stanowi ona wydatku poniesionego tytułem uzyskania przychodu z prowadzonej przez Wnioskodawcę pozarolniczej działalności gospodarczej, ani tytułem zachowania lub zabezpieczenia źródła przychodów jakie przynosi prowadzone przez niego przedsiębiorstwo. Obowiązek poniesienia tego wydatku jest bowiem skutkiem łączących małżonków stosunków osobistych. Zapłacona małżonce kwota stanowić będzie zatem wydatek na cele osobiste Wnioskodawcy i nie jest związana z uzyskaniem (uzyskiwaniem) przychodu z prowadzonej działalności gospodarczej, bądź też z zachowaniem lub zabezpieczeniem tego źródła przychodu.

Powołany przez Wnioskodawcę w uzasadnieniu wniosku art. 22 ust. 6c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w przedmiotowej sprawie nie będzie miał zastosowania. Z treści art. 22 ust. 6c wyraźnie wynika, że dotyczy on sposobu ustalania kosztów uzyskania przychodu z tytułu odpłatnego zbycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 a nie ze źródła przychodów wskazanego w art. 10 ust.1 pkt 3, tj. pozarolniczej działalności gospodarczej.

W związku z powyższym należało uznać stanowisko Wnioskodawcy za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2016 r., poz. 718). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.