Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach
IBPB-2-1/4515-193/16-1/JWe
z 14 września 2016 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz.U. z 2015 r., poz. 613, ze zm.) oraz § 7 pkt 2 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz.U., poz. 643) – Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Finansów, stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z 28 czerwca 2016 r. (data wpływu do Biura – 29 czerwca 2016 r.) o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie skutków podatkowych darowizny nieruchomości – jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 29 czerwca 2016 r. wpłynął do Biura ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie skutków podatkowych darowizny nieruchomości.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Dnia 4 marca 2016 r. aktem notarialnym przed Wnioskodawcą – notariuszem, darujący: małżonkowie H.K. i W.K. darowali obdarowanym: synowi S.K. i synowej B. N-K., na ich ustawową małżeńską wspólność majątkową, własność nieruchomości położonej w R.

Z treści aktu notarialnego wynika, że nabycie nieruchomości nastąpiło bez przejęcia długów i ciężarów, a także że na nieruchomości tej nie zostało ustanowione na rzecz darczyńców jakiekolwiek ograniczone prawo rzeczowe.

Ponadto, z treści aktu notarialnego wynika, że nieruchomość zabudowana jest domem mieszkalnym o powierzchni użytkowej wynoszącej 236,40 m².

Strony podały następujące wartości:

1. nieruchomości gruntowej na kwotę 88.950 zł,
2. domu jednorodzinnego na kwotę 495.730,80 zł,
3. 1 m² domu jednorodzinnego na kwotę 2.097 zł.

Strony oświadczyły także, że darowizny te są pierwszymi pomiędzy nimi.

Notariusz ustalił, że obdarowany jest synem darujących małżonków, w wyniku czego zwolnił go od podatku od spadków i darowizn z tytułu otrzymanej darowizny, na podstawie art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn.

Obdarowana – synowa oświadczyła, że spełnia warunki do uzyskania ulgi, o której mowa w art. 16 ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn.

Notariusz pobrał podatek od spadków i darowizn od obdarowanej w wysokości 2 x 867 zł, po zaliczeniu obdarowanej do I grupy podatkowej, zastosowaniu ulgi z art. 16 ustawy o podatku od spadków i darowizn wynoszącej łącznie 110 m², zatem po 55 m² od każdego z darujących oraz kwoty wolnej od podatku w wysokości 9.637 zł.

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

Czy obdarowana – synowa była uprawniona do skorzystania z ulgi przewidzianej w art. 16 ustawy o podatku od spadków i darowizn?

Czy podatek ten z tytułu nabycia przez nią własności nieruchomości na prawach wspólności majątkowej małżeńskiej został obliczony w prawidłowy sposób oraz pobrany w odpowiedniej wysokości?

Wnioskodawca stoi na stanowisku, iż obdarowanej przysługiwała ulga z art. 16 ustawy o podatku od spadków i darowizn w pełnej wysokości, to jest łącznie 110 m², zatem po 55 m² od każdego z darujących.

Zdaniem Wnioskodawcy, wynika to z faktu, iż ustawowa wspólność majątkowa jest wspólnością bezudziałową, zatem przedmiotem umowy darowizny była cała nieruchomość, a nie udział w niej. Ponadto, obdarowany syn został zwolniony w całości z podatku zgodnie z art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn, w związku z czym nie korzysta z ulgi, o której mowa w art. 16 ustawy. Mając na względzie powyższe, Wnioskodawca stoi na stanowisku, że obdarowanej przysługiwało prawo do skorzystania z przedmiotowej ulgi w całości.

Dla potwierdzenia stanowiska we wniosku został powołany wyrok Sądu Najwyższego o sygn. akt III ARN 11/86.

Na tle przedstawionego stanu faktycznego stwierdzam, co następuje:

Stosownie do art. 1 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (Dz.U. z 2016 r., poz. 205, ze zm.), podatkowi od spadków i darowizn, zwanemu dalej „podatkiem”, podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem m.in. darowizny.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 pkt 1 ustawy, opodatkowaniu podlega nabycie przez nabywcę, od jednej osoby, własności rzeczy i praw majątkowych o czystej wartości przekraczającej 9.637 zł – jeżeli nabywcą jest osoba zaliczona do I grupy podatkowej.

Art. 14 ust. 1 cyt. ustawy stanowi, że wysokość podatku ustala się w zależności od grupy podatkowej, do której zaliczony jest nabywca. Natomiast zgodnie z art. 14 ust. 2 ww. ustawy zaliczenie do grupy podatkowej następuje według osobistego stosunku nabywcy do osoby, od której lub po której zostały nabyte rzeczy i prawa majątkowe.

W art. 14 ust. 3 pkt 1 powołanej ustawy wskazano, że do I grupy podatkowej zalicza się: małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, zięcia, synową, rodzeństwo, ojczyma, macochę oraz teściów.

W myśl art. 16 ust. 1 pkt 1 cyt. ustawy, w przypadku nabycia własności (współwłasności) budynku mieszkalnego lub lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość, spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub udziału w takim prawie, spółdzielczego prawa do domu jednorodzinnego albo udziału w takim prawie w drodze dziedziczenia, zapisu zwykłego, zapisu windykacyjnego, dalszego zapisu, polecenia testamentowego, darowizny lub polecenia darczyńcy przez osoby zaliczane do I grupy podatkowej – nie wlicza się do podstawy opodatkowania ich czystej wartości do łącznej wysokości nieprzekraczającej 110 m² powierzchni użytkowej budynku lub lokalu. W przypadku nabycia części (udziału) budynku mieszkalnego lub lokalu albo udziału w spółdzielczym prawie do budynku mieszkalnego lub lokalu ulga przysługuje stosownie do wielkości udziału.

Art. 16 ust. 2 cyt. ustawy stanowi jednocześnie, iż ulga, o której mowa w ust. 1, przysługuje osobom, które łącznie spełniają następujące warunki:

1. spełniają wymogi określone w art. 4 ust. 4 (tj. że w chwili nabycia nabywca posiadał obywatelstwo polskie lub obywatelstwo jednego z państw członkowskich Unii Europejskiej lub państw członkowskich Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) – stron umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym lub miał miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub na terytorium takiego państwa);
2. nie są właścicielami innego budynku mieszkalnego lub lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość bądź będąc nimi przeniosą własność budynku lub lokalu na rzecz zstępnych, Skarbu Państwa lub gminy w terminie 6 miesięcy od dnia złożenia zeznania podatkowego albo zawarcia umowy darowizny w formie aktu notarialnego;
3. nie przysługuje im spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu mieszkalnego, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego lub wynikające z przydziału spółdzielni mieszkaniowej: prawo do domu jednorodzinnego lub prawo do lokalu w małym domu mieszkalnym, a w razie dysponowania tymi prawami przekażą je zstępnym lub przekażą do dyspozycji spółdzielni, w terminie 6 miesięcy od dnia złożenia zeznania podatkowego albo zawarcia umowy darowizny w formie aktu notarialnego;
4. nie są najemcami lokalu lub budynku lub będąc nimi rozwiążą umowę najmu w terminie 6 miesięcy od dnia złożenia zeznania podatkowego albo zawarcia umowy darowizny w formie aktu notarialnego;
5. będą zamieszkiwać będąc zameldowanymi na pobyt stały w nabytym lokalu lub budynku i nie dokonają jego zbycia przez okres 5 lat:
   1. od dnia złożenia zeznania podatkowego lub zawarcia umowy darowizny w formie aktu notarialnego – jeżeli w chwili złożenia zeznania lub zawarcia umowy darowizny nabywca mieszka i jest zameldowany na pobyt stały w nabytym lokalu lub budynku,
   2. od dnia zamieszkania potwierdzonego zameldowaniem na pobyt stały w nabytym lokalu lub budynku – jeżeli nabywca zamieszka i dokona zameldowania na pobyt stały w ciągu roku od dnia złożenia zeznania podatkowego lub zawarcia umowy darowizny w formie aktu notarialnego.
   
   

Z treści wniosku wynika, iż Wnioskodawca – notariusz sporządził 4 marca 2016 r. akt notarialny dotyczący darowizny nieruchomości zabudowanej domem mieszkalnym o powierzchni 236,40 m². Darowizny dokonali H.K. i W.K. na rzecz swojego syna oraz synowej. Jako, że syn to osoba wymieniona w art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn, Wnioskodawca (płatnik) zastosował zwolnienie, o którym mowa w tym przepisie.

Wnioskodawca wskazał, że obdarowana – synowa darujących oświadczyła, iż spełnia warunki do uzyskania ulgi, o której mowa w art. 16 ust. 1 ustawy. W związku z powyższym Wnioskodawca obliczając należny podatek zastosował w stosunku do obdarowanej ulgę z art. 16 ww. ustawy, zgodnie z którą nie wliczył do podstawy opodatkowania czystej wartości nieruchomości w wysokości 110 m², tj. po 55 m² od każdego z darujących. Wnioskodawca zakwalifikował obdarowaną do I grupy podatkowej, w związku z czym zastosował zwolnienie w granicach kwoty wolnej od podatku w wysokości 9.637 zł, po czym pobrał podatek w wysokości 2 x 867 zł.

Wątpliwość Wnioskodawcy sprowadza się do ustalenia czy istotnie zastosował ulgę, o której mowa w cyt. przepisie, w prawidłowej wysokości, a tym samym czy prawidłowo wyliczył podatek.

Z cyt. przepisu art. 16 ustawy o podatku od spadków i darowizn wynika, że w przypadku nabycia własności (współwłasności) budynku mieszkalnego, do podstawy opodatkowania nie wlicza się jego czystej wartości o łącznej wysokości nieprzekraczającej 110 m² powierzchni użytkowej. Przy czym, jeżeli przedmiotem nabycia jest część (udział) budynku mieszkalnego to ulga przysługuje stosownie do wielkości udziału. W takim przypadku, z ulgi mogą skorzystać tylko ci spośród współwłaścicieli, którzy spełniają ustawowe warunki. W części natomiast przypadającej na udział osób nieuprawnionych do ulgi mieszkaniowej, przepada ona [por. A. Krukowski, G. Liszewski, P. Smoleń Komentarz do ustawy o podatku od spadków i darowizn, s. 226].

W analizowanej sytuacji, na podstawie zawartej umowy darowizny, w efekcie cały budynek został obdarowanym przekazany na współwłasność. Niemniej podkreślić należy, że darującymi są dwie osoby i obdarowanymi są dwie osoby. Obdarowana nabyła zatem udział w budynku na podstawie darowizny dokonanej przez dwie osoby, tj. od teścia i od teściowej. Taki sam udział nabył jej mąż.

Mając na względzie powyższe okoliczności należy zauważyć, iż pomimo, że w wyniku darowizny cała nieruchomość przestanie być własnością darujących, to przedmiotem darowizny są jednak udziały przysługujące w ¼ od każdego z darczyńców. Obdarowana otrzymała więc udział w nieruchomości w łącznej wysokości równej ½ (po ¼ od teścia i od teściowej).

Zgodnie z wyrokiem Sądu Najwyższego z 10 października 1986 r. sygn. akt III ARN 11/86 (OSNC 1987, nr 10, poz. 157), na który Wnioskodawca się powołuje, przewidziane w art. 16 ust. 1 ustawy ulgi podatkowe przysługują w pełnej wysokości wówczas, gdy przedmiotem nabycia w drodze spadku lub darowizny jest własność całego budynku mieszkalnego lub lokalu stanowiącego odrębną nieruchomość, względnie spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu. Gdy przedmiotem nabycia w drodze spadku lub darowizny jest udział we własności budynku mieszkalnego lub lokalu stanowiącego odrębną nieruchomość, względnie – w szczególnych przypadkach – udział w spółdzielczym własnościowym prawie do lokalu, przewidziane w art. 16 ust. 1 cyt. ustawy ulgi podatkowe przysługują w wysokości proporcjonalnej do wielkości udziału będącego przedmiotem dziedziczenia lub darowizny.

Biorąc pod uwagę treść wniosku oraz przywołane wyżej przepisy prawa należy stwierdzić, że w stosunku do obdarowanej Wnioskodawca winien był zastosować ulgę, o której mowa w art. 16 ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn wyłącznie w proporcji do wysokości nabytego przez nią udziału w nieruchomości, tj. 55 m². To oznacza, że Wnioskodawca obliczył podatek w sposób nieprawidłowy.

Bez znaczenia dla wysokości ulgi przysługującej żonie pozostaje fakt niekorzystania przez męża z ulgi określonej w art. 16 ustawy o podatku od spadków i darowizn z tytułu nabycia udziału w przedmiotowym budynku (gdyż spełnia on warunki do korzystania ze zwolnienia na podstawie art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn.

W świetle powyższego stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie, ul. Rakowicka 10, 31-511 Kraków, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa(art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz.U. z 2016 r., poz. 718, ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.