Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie
IPPB1/4511-1206/15-2/ES
z 13 stycznia 2016 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r., poz. 613 z późn. zm.) oraz § 5 pkt 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r., poz. 643) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko - przedstawione we wniosku z dnia 1 października 2015 r. (data wpływu 15 października 2015 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie obowiązków płatnika- jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 15 października 2015 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie obowiązków płatnika.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Spółka prowadzi działalność gospodarczą obejmującą m.in. dystrybucję nowych samochodów marki X. oraz Y. (dalej: „Samochody”), jak również dystrybucję części zamiennych tych marek, w tym dystrybucję części regenerowanych (dalej: „Części”). Z uwagi na specyficzny charakter oferowanych produktów, na terytorium Polski, Litwy, Łotwy i Estonii, utworzono sieć dystrybucyjną umożliwiającą dostarczanie Samochodów i Części ostatecznym odbiorcom dokonując wyboru podmiotów współpracujących, sprzedających Samochody i Części ostatecznym odbiorcom (każdy z tych podmiotów będzie dalej określany jako „Koncesjonariusz”) przy zastosowaniu zdefiniowanych przez grupę kapitałową Spółki kryteriów jakościowych. Koncesjonariuszami mogą być zarówno osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, spółki osobowe, w których wspólnikami są osoby fizyczne jak i spółki kapitałowe. Zdecydowana większość Koncesjonariuszy to podmioty niepowiązane ze Spółką w rozumieniu przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Środki pieniężne: uzyskiwane przez Spółkę ze sprzedaży Samochodów i Części do Koncesjonariuszy są jednym z głównych źródeł jej przychodów.

Z każdym z Koncesjonariuszy Spółka zawiera umowę, której przedmiotem jest m.in. ustalenie zasad dystrybucji Samochodów i Części (dalej: „Umowa z Koncesjonariuszem”). Zakres Umowy z Koncesjonariuszem jest stosunkowo szeroki i obejmuje również postanowienia odnoszące się do standardu obsługi ostatecznych odbiorców przez Koncesjonariuszy oraz inne postanowienia, których celem jest promowanie marek X. i Y. Na podstawie tej umowy oraz corocznego aneksu do niej, Koncesjonariusz zobowiązany jest między innymi do dysponowania stałym składem dystrybucyjnym Samochodów i utrzymywania określonego poziomu zapasów Części.

Utrzymywanie przez Koncesjonariusza stałego składu Samochodów i dysponowanie określonymi zapasami Części związane jest z koniecznością utrzymywania standardów obowiązujących w grupie kapitałowej Spółki. Rozwiązanie to umożliwia prezentację Samochodów potencjalnemu odbiorcy oraz skrócenie czasu oczekiwania przez ostatecznego odbiorcę na odbiór zakupionego Samochodu, jeśli zdecyduje się on nabyć pojazd znajdujący się u Koncesjonariusza. W przypadku zamówienia przez ostatecznego odbiorcę Samochodu o innych cechach niż auta posiadane przez Koncesjonariusza (np. odmienny kolor nadwozia, inny typ silnika i jego rozmiar, alternatywne wyposażenie dodatkowe, itp.), Spółka dostarczy Koncesjonariuszowi zamówiony egzemplarz. Dysponowanie określonymi zapasami Części pozwala m.in. sprawnie serwisować samochody.

Na podstawie analizy dotychczasowej współpracy ustalane są plany sprzedaży, obejmujące ilość Samochodów, jakie powinien w danym roku sprzedać każdy Koncesjonariusz oraz tzw. prognozowane okresy sprzedaży poszczególnych kategorii Samochodów, czyli wynikające m.in. z dotychczasowych doświadczeń typowe okresy czasu upływające pomiędzy otrzymaniem Samochodu przez Koncesjonariusza a jego sprzedażą na rzecz ostatecznego odbiorcy, w tym zapłatą ceny przez tego odbiorcę na rzecz Koncesjonariusza. Prognozowane okresy sprzedaży poszczególnych kategorii Samochodów wskazują na zakładaną szybkość rotacji (zakładany wskaźnik rotacji) poszczególnych rodzajów towarów u Koncesjonariusza. Analogiczne zasady obowiązują przy ustalaniu planów sprzedaży Części.

Zgodnie z Umową z Koncesjonariuszem szczegółowe zasady płatności za dostarczane przez Spółkę Samochody i Części określone są w aneksie rocznym do tej umowy. Termin płatności za dostarczone Koncesjonariuszowi Samochody i Części przypada na dzień wystawienia przez Spółkę faktury dokumentującej sprzedaż. Termin taki jest stosowany niezależnie od tego czy Koncesjonariusz nabywa towar w celu utrzymywania stałego składu Samochodów lub określonego poziomu zapasów Części, czy też jest to produkt dostarczany na podstawie zamówienia złożonego przez ostatecznego odbiorcę i posiadające wybrane przez niego cechy.

Zgodnie z Umową z Koncesjonariuszem płatności na rzecz Spółki z tytułu sprzedaży Samochodów i Części są dokonywane przez Koncesjonariusza za pośrednictwem instytucji finansowej zaakceptowanej przez Wnioskodawcę - R. Spółka Akcyjna z siedzibą (Republika Francuska) prowadzący działalność gospodarczą przez Oddział w Polsce (dalej: „Bank”).

Wnioskodawca zawarł umowę z Bankiem. Na jej podstawie Bank m.in. prowadzi dla Spółki rachunek bankowy służący do rozliczeń z Koncesjonariuszami. Z informacji posiadanych przez Wnioskodawcę wynika, że poszczególni Koncesjonariusze również zawarli umowy z Bankiem. Na podstawie tych umów prowadzone są dla każdego Koncesjonariusza rachunki bankowe służące do rozliczeń ze Spółką oraz Bank udostępnia każdemu z Koncesjonariuszy linię kredytową.

Wnioskodawca zainteresowany jest zwiększaniem swojego udziału w rynku sprzedaży nowych samochodów w Polsce, przez co ważna dla Spółki jest stabilna kondycja finansowa Koncesjonariuszy, tworzących sieć dystrybucyjną Samochodów i Części. Mając na uwadze powyższe oraz uwzględniając obowiązek utrzymywania przez każdego z Koncesjonariuszy stałych składów dystrybucyjnych Samochodów i zapasów Części oraz stosowany termin płatności (tj. obowiązek Koncesjonariusza zapłaty za Samochód lub za Część w dniu wystawienia faktury sprzedaży przez Spółkę) chcąc utrzymać dotychczasową politykę w tym zakresie, Wnioskodawca zamierza zawrzeć z Bankiem i Koncesjonariuszem porozumienie trójstronne (dalej: „Porozumienie”).

Na podstawie Porozumienia Spółka zobowiąże się do partycypowania w kosztach finansowania przez Koncesjonariusza w Banku dla Samochodu lub Części nabywanych przez Koncesjonariusza (dalej: „partycypowanie w kosztach finansowania”). Partycypowanie w kosztach finansowania, za które na podstawie Porozumienia odpowiadać będzie wyłącznie Spółka, obejmować będzie ustalony w Porozumieniu okres, obejmujący czas pomiędzy terminem zapłaty za kupiony przez Koncesjonariusza Samochód lub Część (tj. dzień wystawienia przez Spółkę faktury sprzedaży dotyczącej tego pojazdu lub Części) oraz dniem obliczonym głównie na podstawie dotychczasowych doświadczeń wskazującym na typowy okres upływający pomiędzy otrzymaniem Samochodu/Części przez Koncesjonariusza a ich sprzedażą na rzecz ostatecznego odbiorcy (dalej: „okres objęty porozumieniem”). Obowiązek świadczenia pieniężnego, wynikający z partycypowania w kosztach finansowania, będzie zobowiązaniem ciążącym na Wnioskodawcy. W konsekwencji, Bank będzie obciążał Spółkę kwotami kalkulowanymi zgodnie z postanowieniami Porozumienia. Opłacone przez Spółkę na rzecz Banku w prawidłowej kwocie wydatki związane z partycypowaniem w kosztach finansowania nie zostaną Wnioskodawcy zwrócone przez pozostałe strony Porozumienia i Spółce nie będzie przysługiwać prawo dochodzenia zwrotu tych należności od pozostałych stron Porozumienia. Porozumienie wskazywać będzie także, że w pozostałym okresie - tj. po upływie okresu objętego porozumieniem - koszty finansowania w Banku obciążać będą wyłącznie Koncesjonariusza.

Wskazać należy, że wszystkie trzy strony zainteresowane są zawarciem Porozumienia na opisanych powyżej zasadach. Koncesjonariusz zainteresowany jest zawarciem Porozumienia, ze względu na możliwość zwiększenia elastyczności zarządzania sprzedażą Samochodów i Części. W okresie od dnia terminu płatności za dany Samochód lub Część na rzecz Spółki do końca okresu objętego porozumieniem nie będzie on ponosić kosztów finansowania w Banku. Zgodnie z założeniami, rozwiązanie takie powinno umożliwić Koncesjonariuszowi zamówienie większej ilości Samochodów i Części, a w konsekwencji wpływać korzystnie na wolumen sprzedaży Wnioskodawcy. Bank zawierając Porozumienie zyska korzyść w postaci terminowej spłaty odsetek od (części) udzielonego kredytu/finansowania w rachunku bieżącym. Porozumienie przewidywać będzie zobowiązanie się stron tego dokumentu do dostarczania pozostałym jego uczestnikom informacji umożliwiających prawidłowe wykonanie tego porozumienia. W przypadku konieczności, odpowiednie zmiany, wynikające ze schematu rozliczeń przewidzianego w Porozumieniu, wprowadzone zostaną do dwustronnych umów łączących strony tego porozumienia.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania.

1. Czy prawidłowe jest stanowisko Wnioskodawcy, zgodnie, z którym wydatki faktycznie poniesione (zapłacone) przez Spółkę w związku z partycypowaniem w kosztach finansowania stanowią dla Spółki koszty uzyskania przychodów, o których mowa w art. 15 ust. 1 o CIT?
2. Czy prawidłowe jest stanowisko Wnioskodawcy, zgodnie z którym Spółka - w związku z dokonanymi płatnościami w ramach partycypowania w kosztach finansowania - z uwagi na brak powstania przychodu podatkowego po stronie Koncesjonariusza, będącego osobą fizyczną i stroną Porozumienia, nie będzie miała obowiązku sporządzania w stosunku do takiego Koncesjonariusza informacji PIT-8C, o której mowa w art. 42a ustawy o PIT?
   
   

Odpowiedź w zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych stanowi przedmiot niniejszego rozstrzygnięcia. Odpowiedź w zakresie podatku dochodowego od osób prawnych zostanie udzielona odrębnie.

Zdaniem Wnioskodawcy, Spółka - w związku z dokonanymi płatnościami w ramach partycypowania w kosztach finansowania - z uwagi na brak powstania przychodu podatkowego po stronie Koncesjonariusza, będącego osobą fizyczną i stroną Porozumienia, nie będzie miała obowiązku sporządzania w stosunku do takiego Koncesjonariusza informacji PIT 8C, o której mowa w art. 42a ustawy o PIT.

Zgodnie z art. 42a ustawy o PIT obowiązek sporządzenia informacji PIT-8C oraz przesłania jej podatnikowi oraz właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego spoczywa na podmiotach dokonujących wypłat należności lub świadczeń, o których mowa m.in. w art. 20 ust. 1 tej ustawy (tj. wypłat przychodów z innych źródeł).

Z uwagi na planowane Porozumienie na podstawie którego Spółka zamierza partycypować w kosztach finansowania maksymalnie do upływu okresu objętego porozumieniem dla konkretnego Samochodu lub Części, dokonano analizy przepisów ustawy o PIT w celu ustalenia, czy wydatki jakie zamierza ponieść w tym zakresie Wnioskodawca będą mogły zostać uznane za przysporzenie (przychód podatkowy) Koncesjonariusza, będącego osobą fizyczną i czy w związku z tym Spółka będzie zobowiązana do sporządzenia informacji PIT-8C, o której mowa w art. 42a ustawy o PIT.

Specyfiką ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jest wyodrębnienie poszczególnych źródeł przychodów - zob. art. 10 ust. 1 ustawy o PIT. Jedną z konsekwencji tego wyodrębnienia jest ustalenie odmiennych metod poboru podatku (tj. samoobliczenie i wpłata podatku przez podatnika lub pobór podatku przez płatnika). W przypadku zdarzeń gospodarczych z udziałem osób fizycznych, z uwagi na powyższą specyfikę, konieczne jest przeprowadzenie dwuetapowej analizy. W pierwszej kolejności bada się czy konkretne zdarzenie prowadzi do powstania po stronie osoby fizycznej przychodu podatkowego podlegającego pod uregulowania ustawy o PIT. W drugim etapie następuje przyporządkowanie tego przychodu do jednego ze źródeł przychodów wskazanych w art. 10 ust. 1 ustawy o PIT. W sytuacji uznania, przychód ze źródła, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9 ustawy o PIT (zob. także art. 20 ustawy o PIT), podmiot dokonujący świadczeń na rzecz osoby fizycznej zobowiązany jest do sporządzenia informacji PIT-8C.

Jednocześnie wskazać należy, że pochopne byłoby przyjęcie założenia, iż sam fakt iż Koncesjonariusz jest osobą fizyczną prowadzącą działalność gospodarczą spowoduje, że ewentualnie stwierdzony przychód Koncesjonariusza powinien zostać uznany za przychód z pozarolniczej działalności gospodarczej, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 3 ustawy o PIT. Jak bowiem wskazuje praktyka organów podatkowych i orzecznictwo sądowe odnoszące się do osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą, nie każdy osiągnięty przez nie przychód (lub poniesiony koszt) kwalifikowany jest do źródła „pozarolnicza działalność gospodarcza”. Przykładowo wskazać można na wątpliwości i kontrowersje dotyczące kwalifikacji do właściwego źródła przychodów zdarzeń prowadzących do osiągania przez przedsiębiorców (osoby fizyczne) przychodów oraz kosztów wynikających z operacji dotyczących opcji walutowych (zob. wyroki o sygnaturach: II FSK 1984/10 i II FSK 2525/10 oraz interpretacje podatkowe o sygnaturach: ILPB1/415 943/10 2/AG, IBPBI/1/415-425/10/AB i IBPBI/1/415-335/10/AB). Przykład ten potwierdza konieczność każdorazowego dokonywania odrębnej analizy cech danego przypadku. Zasadne jest zatem zweryfikowanie, w ramach analizy konsekwencji podatkowych planowanego Porozumienia, również ewentualnego obowiązku sporządzenia deklaracji PIT-8C.

Konieczność przyporządkowania ewentualnego przysporzenia do danego źródła przychodu powstaje wyłącznie w przypadku uznania, że przysporzenie powstało i stanowi ono przychód podatkowy. Logika dokonywania wykładni prawa uzasadnia zatem przeprowadzenie wskazanej powyżej dwuetapowej analizy tj. (i) określenia czy płatności dokonywane przez Spółkę w ramach partycypowania w kosztach finansowania prowadzić będą do powstania przychodu podatkowego po stronie Koncesjonariusza, a w przypadku, gdy płatności takie zostaną uznane za prowadzące do powstania przychodu podatkowego (ii) przyporządkowania go do danego źródła przychodu.

Przystępując do pierwszego etapu analizy - tj. określenia czy płatności dokonywane przez Spółkę na podstawie Porozumienia w ramach partycypowania w kosztach finansowania prowadzić będą do powstania przychodu podatkowego po stronie Koncesjonariusza, będącego osobą fizyczną i stroną Porozumienia - zauważyć należy, że ustawa o PIT nie posługuje się precyzyjną i jednoznaczną definicją pojęcia przychód. Lektura art. 10 ust. 1 ustawy o PIT oraz kolejnych przepisów tej ustawy, odnoszących się do poszczególnych źródeł przychodów (zob. art. 12-20 ustawy o PIT), wskazuje na stosunkowo szeroki charakter pojęcia przychodu na gruncie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Świadczy o tym między innymi posługiwanie się przez ustawodawcę zwrotami wskazującymi na otwarty charakter wyliczeń zdarzeń powodujących powstanie przychodu podatkowego - np. użycie zwrotu „w szczególności” w treści art. 12 ust. 1, art. 18 oraz art. 20 ust. 1 ustawy o PIT oraz zwrotu „w tym również” w treści art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy o PIT.

Jednocześnie w treści art. 11 ust. 1 ustawy o PIT zawarto ogólną definicję przychodu, która znajduje zastosowanie, o ile szczególne przepisy nie stanowią inaczej. Zgodnie z nią przychodem, co do zasady, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń. Zgodnie z utrwaloną praktyką sądową i poglądami doktryny prawa podatkowego, cechą przychodu podatkowego jest trwałe (definitywne), bezzwrotne przysporzenie majątkowe osiągnięte przez podatnika tego podatku.

Odnosząc powyższe uwagi do zdarzenia przyszłego, będącego przedmiotem wniosku Spółki, zauważyć należy, że partycypując w kosztach finansowania Spółka dokonywać będzie płatności bezpośrednio na rzecz Banku. Koncesjonariusz nie będzie więc otrzymywać od Wnioskodawcy pieniędzy lub wartości pieniężnych, o których mowa w art. 11 ust. 1 ustawy o PIT.

Zdaniem Spółki, planowane płatności Wnioskodawcy na rzecz Banku nie będą również stanowić nieodpłatnych świadczeń na rzecz Koncesjonariusza. Spółka będzie spłacać swoje zobowiązanie, do którego ponoszenia zobowiązała się na podstawie Porozumienia. Innymi słowy, Spółka dokonując stosownych płatności na rzecz Banku nie będzie wyręczać Koncesjonariusza, lecz wypełniać własne zobowiązanie. Wnioskodawca, na mocy Porozumienia, zobowiąże się do partycypacji w kosztach finansowania i to Spółka będzie wyłącznie odpowiedzialna za poniesienie na rzecz Banku danych wydatków w ustalonej wysokości.

W celu poparcia powyższej argumentacji Spółka pragnie wskazać na stanowisko przedstawione przez Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji z dnia 6 maja 2011 r. (sygn. IPPB2/415-198/11-4/MS1). Choć interpretacja ta została wydana w odmiennym stanie faktycznym (tj. dotyczy solidarnej odpowiedzialności dłużników), to uwagi tam zawarte stanowić mogą dodatkowe wsparcie dla stanowiska Spółki. W przedmiotowej interpretacji uznano, że „w sytuacji więc gdy strona zobowiązania solidarnego spłaca całość zadłużenia bez woli czynienia tego w celu uzyskania korzyści przez pozostałe strony zobowiązania, a jedynie w zamiarze zwolnienia się z długu poprzez samą zapłatę całości, czy też części zobowiązania solidarnego, nie może dojść do powstania przychodu u któregokolwiek z pozostałych dłużników. Solidarny dłużnik spłaca bowiem własny dług nie cudzy.” Stosując wnioskowanie argumentum a maiori ad minus zauważyć należy, że skoro w przypadku solidarnie odpowiedzialnego dłużnika, zapłata zobowiązania przez innego solidarnie odpowiedzialnego dłużnika nie powoduje powstania przychodu podatkowego, to tym bardziej w sytuacji, w której Koncesjonariusz nie będzie zobowiązany do poniesienia kosztów finansowania do upływu okresu objętego porozumieniem i zobowiązanie to zostanie zapłacone przez wyłącznie zobowiązaną do jego zapłaty Spółkę, po stronie Koncesjonariusza nie powstanie przychód podatkowy. Gdyby jednak, niezależnie od powyższych argumentów, Minister Finansów próbował uznać opisany we wniosku planowany schemat rozliczeń oraz wynikające z Porozumienia płatności Spółki na rzecz Banku za nieodpłatne świadczenia na rzecz Koncesjonariusza, Spółka przedstawia argumenty wskazujące, iż partycypacja w kosztach finansowania nie stanowi nieodpłatnego świadczenia usług w rozumieniu art. 11 ust. 1, 14 ust. 2 pkt 8 oraz art. 20 ustawy o PIT. Otrzymanie nieodpłatnego świadczenia zakwalifikowane może zostać do źródła przychodów pozarolnicza działalność gospodarcza (art. 10 ust. 1 pkt 3 ustawy o PIT) lub inne źródła (art. 10 ust. 1 pkt 9 ustawy o PIT). W przepisach dotyczących tych dwóch źródeł przychodów pojawia się bowiem to pojęcie - tj. pojęcie nieodpłatnych świadczeń - zob. odpowiednio art. 14 ust. 2 pkt 8 oraz art. 20 ustawy o PIT.

Pojęcie nieodpłatnych świadczeń zostało użyte także w treści art. 12 ust. 1 oraz art. 17 ust. 1 pkt 4 lit d) ustawy o PIT. Pierwszy z tych przepisów dotyczy sytuacji zatrudniania osób fizycznych na m.in, podstawie umów o pracę. Drugi - tj. art. 17 ust. 1 pkt 4 lit. d) ustawy o PIT - dotyczy przychodów z tytułu udziału w zyskach prawnych. Przepisy te z całą pewnością nie będą mieć zastosowania do relacji prawnej łączącej Spółkę i Koncesjonariusza.

W przepisach ustawy o PIT brak jest definicji zwrotu „nieodpłatnych świadczeń". W doktrynie prawa podatkowego podnosi się, że cechą nieodpłatnego świadczenia jest otrzymanie świadczenia bez obowiązku wykonania jakiegokolwiek świadczenia wzajemnego (wobec podmiotu, od którego otrzymało się świadczenie lub wobec podmiotu trzeciego). Do nieodpłatnego otrzymania świadczeń dochodzi wyłącznie w przypadku, gdy otrzymujący takie świadczenie nie wykonuje w zamian żadnego świadczenia ze swojej strony (zob. uwagi zawarte w punkcie IV.B. komentarza do art. 12 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych [w]: W. Dmoch, Komentarz do podatku dochodowego od osób prawnych. Komentarz 2015, Legalis).

Podobnie pojęcie to definiowane w orzecznictwie sądów administracyjnych. Przykładowo, w uchwale siedmiu sędziów Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 18 listopada 2002 r. o sygn. FPS 9/02, dotyczącej pojęcia „nieodpłatne świadczenia”, użytego w art. 12 ust 1 pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych wskazano, że: „(...) ma [ono] szerszy zakres niż w prawie cywilnym. Obejmuje ono nie tylko świadczenie w cywilistycznym znaczeniu (działanie lub zaniechanie na rzecz innej strony - art. 353 KC), ale w jego zakres wchodzą także wszystkie zjawiska gospodarcze i zdarzenia prawne, których następstwem jest uzyskanie korzyści kosztem innego podmiotu, lub te wszystkie zdarzenia prawne i zdarzenia gospodarcze w działalności osób prawnych, których skutkiem jest nieodpłatne, to jest niezwiązane z kosztami lub inną formą ekwiwalentu, przysporzenie majątku tej osobie, mające konkretny wymiar finansowy".

Również interpretacje wydawane przez Ministra Finansów podkreślają brak ekwiwalentu jako cechę rozstrzygająca o możliwości uznania danego świadczenia za świadczenie uzyskane nieodpłatnie. Jak bowiem wskazano w interpretacji ogólnej nr DD5/033/2/DZQ/2012/DD-134 Ministra Finansów z dnia 27 kwietnia 2012 r. w sprawie podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie powstania przychodu z tytułu nieodpłatnych świadczeń w sytuacji udzielenia przez wspólnika spółki kapitałowej nieodpłatnego poręczenia w celu zabezpieczenia kredytu zaciągniętego przez tę spółkę „(...) o uznaniu nieodpłatnego poręczenia za nieodpłatne świadczenie, na gruncie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, można mówić, jeżeli:

• jedna ze stron otrzymuje materialną korzyść w związku z poręczeniem, której wartość można wycenić,
• udzielenie poręczenia nie pociąga za sobą żadnych kosztów bądź świadczenia wzajemnego ze strony podmiotu je otrzymującego,
• udzielenie poręczenia jest związane z wolą poręczyciela, co oznacza, że jest on gotowy udzielić poręczenia bez wynagrodzenia.”
  
  

W świetle powyższego, istotą nieodpłatnego świadczenia jest brak świadczenia wzajemnego. Choć powyższe przykłady dotyczą wprost ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych nie ma podstaw do różnicowania zakresu tego pojęcia w zależności od cech podatnika - tj. tego czy jest on osobą fizyczną czy osobą prawną.

Biorąc powyższe pod uwagę należy wskazać, że w opisanym we wniosku zdarzeniu przyszłym nie zostaną spełnione warunki uzasadniające uznanie płatności, które na podstawie porozumienia byłyby dokonywane przez Spółkę na rzecz Banku za nieodpłatne świadczenie. Nawet gdyby, wbrew przedstawionym przez Wnioskodawcę argumentom wskazującym iż płatności dokonywane przez Spółkę w ramach partycypowania w kosztach finansowania nie mogą zostać uznane za świadczenie na rzecz Koncesjonariusza, Minister Finansów próbował uznać, iż stanowią one świadczenie na rzecz Koncesjonariusza, wówczas w świetle okoliczności związanych z opisanym zdarzeniem przyszłym w tym wzajemnych relacji pomiędzy stronami porozumienia należałoby konsekwentnie uznać, iż wydatki te stanowią element świadczenia wzajemnego pomiędzy Spółką a Koncesjonariuszem.

Przede wszystkim wskazać należy, że planowane zawarcie Porozumienia i wynikające stąd zobowiązanie Spółki do partycypowania w kosztach finansowania stanowić będzie element szerszych relacji z Koncesjonariuszem. Jak bowiem wspomniano w opisie zdarzenia przyszłego, Spółka prowadzi działalność gospodarczą obejmującą m.in. dystrybucję Samochodów i Części. Z uwagi na specyficzny charakter oferowanych produktów utworzono sieć dystrybucyjną umożliwiającą dostarczanie Samochodów i Części ostatecznym odbiorcom dobierając Koncesjonariuszy w oparciu o kryteria selekcji jakościowej. Koncesjonariuszami są m.in. osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą. Z każdym z Koncesjonariuszy Spółka zawiera Umowę z Koncesjonariuszem. Na podstawie tej umowy oraz corocznego aneksu do niej, Koncesjonariusz zobowiązany jest do dysponowania stałym składem dystrybucyjnym Samochodów oraz utrzymywania określonego poziomu zapasów Części. Corocznie, na podstawie analizy dotychczasowej współpracy ustalane są plany sprzedaży, obejmujące ilość Samochodów i Części, jakie powinien w danym roku sprzedać każdy Koncesjonariusz oraz tzw. prognozowane okresy sprzedaży poszczególnych kategorii Samochodów i Części. Wnioskodawca stosuje termin płatności za dostarczone Koncesjonariuszowi Samochody i Części w dniu wystawienia przez Spółkę faktury dokumentującej tę dostawę.

Stosowany termin płatności za Samochody i Części - tj. zapłata przez Koncesjonariusza za pojazd w dniu wystawienia faktury przez Spółkę - wpływa na podział ryzyka gospodarczego pomiędzy Spółką a Koncesjonariuszem, przenosząc je głównie na ten drugi podmiot. Jednocześnie Spółka jest świadoma, że sytuacja ekonomiczna Koncesjonariuszy (w tym ich płynność finansowa), ma wymierne znaczenie dla przychodów osiąganych przez Wnioskodawcę. Mając na uwadze powyższą zależność, Spółka jest zainteresowana zabezpieczeniem jednego z głównych źródeł osiąganych przychodów. Cel ten wymaga utrzymania stabilnej sytuacji finansowej Koncesjonariuszy. Aby zrealizować ten cel Spółka postanowiła zawrzeć Porozumienie na mocy, którego będzie partycypowała w kosztach finansowania maksymalnie do końca okresu objętego porozumieniem dla konkretnego Samochodu lub Części. Z drugiej strony Koncesjonariusz godzi się na utrzymywanie stałego składu Samochodów i określonego poziomu zapasów Części oraz na termin płatności za zakupione Samochody i Części w terminie wystawienia faktury przez Spółkę. Ogół tych relacji gospodarczych wskazuje na wzajemność świadczeń i obustronne korzyści z stosowanych i planowanych rozwiązań.

Mając na uwadze powyższe ustalenia - tj. brak powstania po stronie Koncesjonariusza przychodu podatkowego - uznać należy za bezprzedmiotowe przeprowadzanie drugiego etapu analizy. Skoro przychód podatkowy nie powstanie nie powstanie również konieczność przypisania go do konkretnego źródła, o którym mowa w art. 10 ust. 1 ustawy o PIT. Mając na uwadze powyższe ustalenia, zdaniem Wnioskodawcy, w przypadku przedstawionych w opisie zdarzenia przyszłego Porozumień, gdzie Koncesjonariusz będzie osobą fizyczną prowadzącą działalność gospodarczą płatności dokonywane w ramach partycypowania w kosztach finansowania nie będą powodowały powstania po stronie Spółki miała obowiązku sporządzania w stosunku do takiego Koncesjonariusza informacji PIT 8C, o której mowa w art. 42a ustawy o PIT z uwagi na brak powstania przychodu podatkowego po stronie Koncesjonariusza, będącego osobą fizyczną i stroną Porozumienia.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz.U. z 2012 r. poz. 361 z późn. zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Stosowne do art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19, art. 20 ust. 3 i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Sposób ustalania wartości pieniężnej wyżej określonych świadczeń regulują dalsze przepisy przywołanego artykułu.

Zgodnie z art. 11 ust. 2 ww. ustawy wartość pieniężną świadczeń w naturze, z zastrzeżeniem art. 12 ust. 2-2c, określa się na podstawie cen rynkowych stosowanych w obrocie rzeczami lub prawami tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem w szczególności ich stanu i stopnia zużycia oraz czasu i miejsca ich uzyskania.

Zgodnie z art. 11 ust. 2b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jeżeli świadczenia są częściowo odpłatne, przychodem podatnika jest różnica pomiędzy wartością tych świadczeń, ustaloną według zasad określonych w ust. 2 lub 2a, a odpłatnością ponoszoną przez podatnika.

Ustawodawca nie sprecyzował, co należy rozumieć poprzez pojęcie „nieodpłatny”. Przepisy ustawy o podatku dochodowym określają jedynie sposoby i kryteria ustalania wartości nabytych nieodpłatnie rzeczy (praw) albo nieodpłatnych świadczeń. Na gruncie języka polskiego „nieodpłatny” znaczy tyle co: „nie wymagający opłaty; taki, za który się nie płaci; bezpłatny” (Nowy Słownik Języka Polskiego, PWN, 2003 r.).

W świetle powyższego, uznać należy, iż dla celów podatkowych, przez nieodpłatne świadczenie rozumie się te wszystkie zdarzenia prawne lub gospodarcze, których skutkiem jest nieodpłatne, tj. niezwiązane z kosztami lub inną formą ekwiwalentu, przysporzenie w majątku podatnika mające konkretny wymiar finansowy. Wskazać przy tym należy, iż zgodnie z art. 353 § 2 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm.), świadczenie może polegać na działaniu albo na zaniechaniu.

Za przychody należy zatem uznać każdą formę przysporzenia majątkowego, zarówno formę pieniężną jak i niepieniężną, w tym nieodpłatne świadczenia otrzymane przez podatnika.

Z opisu zdarzenia przyszłego przedstawionego we wniosku wynika, że Spółka na podstawie Porozumienia zobowiąże się do partycypowania w kosztach finansowania przez Koncesjonariusza w Banku dla Samochodu lub Części nabywanych przez Koncesjonariusza. Opłacone przez Spółkę na rzecz Banku w prawidłowej kwocie wydatki związane z partycypowaniem w kosztach finansowania nie zostaną Wnioskodawcy zwrócone przez pozostałe strony Porozumienia i Spółce nie będzie przysługiwać prawo dochodzenia zwrotu tych należności od pozostałych stron Porozumienia. Porozumienie wskazywać będzie także, że w pozostałym okresie - tj. po upływie okresu objętego porozumieniem - koszty finansowania w Banku obciążać będą wyłącznie Koncesjonariusza.

Odnosząc zdarzenie przedstawione we wniosku do przywołanych powyżej przepisów wskazać należy, że w związku ze spłatą odsetek od (części) udzielonego kredytu/finansowania w rachunku bieżącym przez Spółkę Koncesjonariusz czerpie korzyści w postaci możliwości zwiększenia elastyczności zarządzania sprzedażą Samochodów i Części. W wyniku spłaty części odsetek przez Wnioskodawcę Koncesjonariusz ma czasową możliwość korzystania z udzielonego kredytu/finansowania bezpłatnie.

Po stronie Koncesjonariusza w momencie uregulowania świadczenia pieniężnego przez Spółkę niewątpliwie będzie miało miejsce przysporzenie majątkowe.

Tym samym Wnioskodawca uzyska przychód w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, źródłem przychodów jest pozarolnicza działalność gospodarcza.

Stosownie do art. 5a pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ilekroć w ustawie jest mowa o działalności gospodarczej albo pozarolniczej działalności gospodarczej, oznacza to działalność zarobkową:

1. wytwórczą, budowlaną, handlową, usługową,
   
2. polegającą na poszukiwaniu, rozpoznawaniu i wydobywaniu kopalin ze złóż,
   
3. polegającą na wykorzystywaniu rzeczy oraz wartości niematerialnych i prawnych

- prowadzoną we własnym imieniu bez względu na jej rezultat, w sposób zorganizowany i ciągły, z której uzyskane przychody nie są zaliczane do innych przychodów ze źródeł wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 1, 2 i 4-9.

Zgodnie z art. 14 ust. 1 ww. ustawy, za przychód z działalności, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 3 (pozarolniczej działalności gospodarczej), uważa się kwoty należne, choćby nie zostały faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont. U podatników dokonujących sprzedaży towarów i usług opodatkowanych podatkiem od towarów i usług za przychód z tej sprzedaży uważa się przychód pomniejszony o należny podatek od towarów i usług.

Cytowany wyżej art. 14 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych zawiera ogólną definicję przychodu z pozarolniczej działalności gospodarczej, natomiast w art. 14 ust. 2 wymienione zostały jedynie przykładowe zdarzenia powodujące powstanie tego przychodu. Z powyższego wynika, że przychodem z pozarolniczej działalności gospodarczej są wszelkie przysporzenia lub korzyści majątkowe związane z tą działalnością. Zauważyć przy tym należy, że korzyść ta nie musi skutkować bezpośrednim zwiększeniem aktywów podmiotu gospodarczego. Korzyścią taką może być także zwolnienie podatnika z obowiązku wydatkowania określonych środków, co skutkuje brakiem uszczerbku w majątku podatnika jaki nastąpiłby w przypadku gdyby do takiego nieodpłatnego świadczenia nie doszło, a podatnik musiałby taką kwotę wydatkować.

W myśl art. 14 ust. 2 pkt 8 ww. ustawy, przychodem z działalności gospodarczej jest również wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń, obliczonych zgodnie z art. 11 ust. 2-2b z zastrzeżeniem art. 21 ust. 1 pkt 125.

Dla celów podatkowych przyjmuje się, że nieodpłatne świadczenie obejmuje każde działanie lub zaniechanie na rzecz innej osoby oraz wszystkie zjawiska gospodarcze i zdarzenia prawne, których następstwem jest uzyskanie korzyści kosztem innego podmiotu, lub te wszystkie zdarzenia prawne i zdarzenia gospodarcze w działalności podmiotów, których skutkiem jest przysporzenie majątku innej osobie, mające konkretny wymiar finansowy.

Za przychody należy zatem uznać każdą formę przysporzenia majątkowego, zarówno formę pieniężną jak i niepieniężną, w tym nieodpłatne świadczenia otrzymane przez podatnika.

W związku z powyższym partycypowanie przez Spółkę w kosztach finansowania przez Koncesjonariusza w Banku dla Samochodu lub Części nabywanych przez Koncesjonariusza stanowi dla niego przysporzenie majątkowe.

W myśl powołanych przepisów wszystkie nieodpłatne przysporzenia osób prowadzących działalność gospodarczą należy zaliczyć do przychodów z działalności gospodarczej.

Mając na uwadze powyższe uregulowania prawne stwierdzić należy, że jeżeli koncesjonariusz prowadzący działalność gospodarczą uzyskuje przychód z nieodpłatnych świadczeń, to przychód ten należy zakwalifikować do przychodów z działalności gospodarczej.

Odnosząc się do zatem do obowiązków Spółki jako płatnika w stosunku do uczestników wydarzeń prowadzących działalność gospodarczą, wskazać należy, że obowiązki płatnika regulują przepisy art. 41 oraz art. 42a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W myśl natomiast art. 42a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, osoby prawne i ich jednostki organizacyjne oraz jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, które dokonują wypłaty należności lub świadczeń, o których mowa w art. 20 ust. 1, z wyjątkiem dochodów (przychodów) wymienionych w art. 21, art. 52, art. 52a i art. 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku, od których nie są obowiązane pobierać zaliczki na podatek lub zryczałtowanego podatku dochodowego, są obowiązane sporządzić informację według ustalonego wzoru o wysokości przychodów i w terminie do końca lutego następnego roku podatkowego, z zastrzeżeniem art. 45ba ust. 4, przesłać ją podatnikowi oraz urzędowi skarbowemu, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania podatnika, a w przypadku podatników, o których mowa w art. 3 ust. 2a, urzędowi skarbowemu, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy w sprawach opodatkowania osób zagranicznych.

Z przepisów tych nie wynika, aby Spółka była zobowiązana jako płatnik do wystawienia informacji PIT-8C dla osób fizycznych prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą.

Skoro jak stwierdzono powyżej Koncesjonariusze prowadzący działalność gospodarczą z tytułu partycypowania w kosztach finansowania uzyskają przychód z działalności gospodarczej, to na Wnioskodawcy nie będą ciążyły obowiązki obowiązki informacyjne.

Wnioskodawca słusznie uważa, że nie będą na nim ciążyły obowiązki płatnika. Jednakże wyrażone przez Wnioskodawcę uzasadnienie tego stanowiska należało uznać za nieprawidłowe. Zdaniem Wnioskodawcy, nie będzie ciążył na spółce obowiązek sporządzenia dla Koncesjonariusza informacji PIT-8C z uwagi na brak powstania przychodu podatkowego po stronie Koncesjonariusza.

Jak wskazano powyżej, na spółce nie będą ciążyć obowiązek wystawienia informacji PIT-8C gdyż partycypowanie w kosztach finansowania stanowi dla Koncesjonariusza przychód, który musi wykazać w prowadzonej przez siebie działalności gospodarczej.

W konsekwencji, w myśl zasady, że wadliwa argumentacja prawna Wnioskodawcy, przy prawidłowo wywiedzionym skutku prawnym, winna skutkować uznaniem stanowiska podatnika za nieprawidłowe, stanowisko Wnioskodawcy w odniesieniu do obowiązku wystawienia informacji PIT-8C należało uznać za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2012 r., poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.