Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0114-KDIP3-3.4011.140.2017.2.JK3
z 27 czerwca 2017 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2017 r., poz. 201, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 4 maja 2017 r. (data wpływu 5 maja 2017 r.) uzupełnionym pismem z dnia 8 czerwca 2017 r. (data nadania 8 czerwca 2017 r., data wpływu 14 czerwca 2017 r.) na wezwanie z dnia 30 maja 2017 r. Nr KDIP3-3.4011.140.2017.1.JK3 (data nadania 30 maja 2017 r., data doręczenia 5 czerwca 2017 r.), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych zwrotu przez spółdzielnię mieszkaniową wkładu dotyczącego spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszalnego – jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 5 maja 2017 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji w indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych zwrotu przez spółdzielnię mieszkaniową wkładu dotyczącego spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego.

Z uwagi na braki formalne, na podstawie art. 169 § 1 w zw. z art. 14h ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2017 r., poz. 201, z późn. zm.), pismem z dnia 30 maja 2017 r. Nr KDIP3-3.4011.140.2017.1.JK3 (data nadania 30 maja 2017 r., data doręczenia 5 czerwca 2017 r.) tut. Organ wezwał Wnioskodawczynię do uzupełnienia wniosku.

Pismem z dnia 8 czerwca 2017 r. (data nadania 8 czerwca 2017 r., data wpływu 14 czerwca 2017 r.) Wnioskodawczyni uzupełniła wniosek w terminie.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Po śmierci męża Wnioskodawczyni została w roku 1998 głównym lokatorem mieszkania spółdzielczego. Zajmowała je do dnia 1 sierpnia 2016 r. W tym dniu Wnioskodawczyni zdała mieszkanie do spółdzielni mieszkaniowej - po nakazie eksmisji. Zarząd Spółdzielni Mieszkaniowej rozliczył wkład dotyczący spółdzielczego lokatorskiego lokalu mieszkalnego na sumę 115.000 zł. Wnioskodawczyni otrzymała PIT-8C z suma przychodu 114.991,08 zł. Na konto Wnioskodawczyni wpłynęła suma pomniejszona o zadłużenie czynszowe - 26.758,07 zł. Po rozliczeniu PIT – 36 Wnioskodawczyni powstała do zapłaty na rzecz Urzędu Skarbowego kwota 20.142 zł. Jest to dla Wnioskodawczyni duża suma. Wnioskodawczyni wskazuje, że w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych jest zapis, że wolne od podatku są przychody otrzymane ze zwrotu wkładów od spółdzielni.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania.

1. Czy w związku z opisanym stanem faktycznym zwrot wkładu mieszkaniowego należy opodatkować jako dochód z innych źródeł?
2. Czy Wnioskodawczyni może skorzystać z alternatywy, o której mowa w art. 21 ust. 1 pkt 50 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych zwalniającym od zapłaty podatku zwrócone wkłady mieszkaniowe, czy Wnioskodawczyni może skorzystać ze zwolnienia od podatku dochodowego?
   
   

Zdaniem Wnioskodawczyni, uzyskany dochód na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 50 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jest wolny od podatku dochodowego. Zwrócona kwota stanowi realną wartość wniesionego ponad 30 lat temu wkładu mieszkaniowego. Kwota po rozliczeniu lokalu mieszkalnego. Sytuacja rodzinna i materialna w jakiej obecnie jest rodzina Wnioskodawczyni w żaden sposób nie może pokryć zobowiązania, które ciąży na Wnioskodawczyni.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2016 r., poz. 2032, z późn. zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Z treści art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wynika, że przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19, 25b i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Przepis art. 10 ust. 1 ww. ustawy zawiera katalog przychodów podlegających opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 9 ww. ustawy, źródłem przychodów są „inne źródła”.

W myśl art. 20 ust. 1 cytowanej ustawy za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12–14 i art. 17 oraz przychody nieznajdujące pokrycia w ujawnionych źródłach.

Użyte w tym przepisie sformułowanie „w szczególności” wskazuje, że definicja przychodów z innych źródeł ma charakter przykładowy i otwarty, zatem do tej kategorii można zaliczyć również przychody inne, niż wymienione wprost w przepisie art. 20 ust. 1 cytowanej ustawy. Z treści powyższego wynika, że opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlega dochód, uzyskiwany w wyniku określonych czynności faktycznych i prawnych, w następstwie, których mamy do czynienia z przyrostem mienia. Tak więc podstawą uzyskania przychodów z innych źródeł mogą być tylko takie czynności, w wyniku których następuje po stronie osoby fizycznej przysporzenie majątkowe.

Z kolei zgodnie z art. 922 § 1 § 2 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2017 r., poz. 459, z późn. zm.), prawa i obowiązki majątkowe zmarłego przechodzą z chwilą jego śmierci na jedną lub kilka osób. Nie należą do spadku prawa i obowiązki zmarłego ściśle związane z jego osobą, jak również prawa, które z chwilą jego śmierci przechodzą na oznaczone osoby niezależnie od tego, czy są one spadkobiercami.

W myśl art. 924 i 925 Kodeksu cywilnego, spadek otwiera się z chwilą śmierci spadkodawcy, natomiast spadkobierca nabywa spadek z chwila otwarcia spadku. Oznacza to, ze z chwilą śmierci należące do spadkodawcy prawa i obowiązki stają się spadkiem, który podlega przepisom prawa spadkowego, a data śmierci (chwila śmierci) spadkodawcy ustala, kto staje się spadkobiercą oraz co wchodzi w skład masy spadkowej. Z kolei postanowienie sądu o stwierdzeniu nabycia spadku lub akt poświadczenia dziedziczenia potwierdzają jedynie prawo spadkobiercy do tego spadku od momentu jego otwarcia.

Kwestię nabycia spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego oraz warunków zwrotu wniesionego wkładu reguluje ustawa z dnia 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych (Dz. U. z 2013 r., poz. 1222, z późn. zm.).

Stosownie do art. 4 ust. 1 ww. ustawy, członkowie spółdzielni, którym przysługują spółdzielcze prawa do lokali, są obowiązani uczestniczyć w pokrywaniu kosztów związanych z eksploatacją i utrzymaniem nieruchomości w częściach przypadających na ich lokale, eksploatacją i utrzymaniem nieruchomości stanowiących mienie spółdzielni przez uiszczanie opłat zgodnie z postanowieniami statutu.

Zgodnie z art. 4 ust. 3 ustawy, członkowie spółdzielni, którzy oczekują na ustanowienie na ich rzecz spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego albo prawa odrębnej własności lokalu, są obowiązani uczestniczyć w pokrywaniu kosztów budowy lokali przez wnoszenie wkładów mieszkaniowych lub budowlanych. Od chwili postawienia im lokali do dyspozycji uiszczają oni opłaty określone w ust. 1 albo 2.

W sprawach nieuregulowanych w ustawie prawa i obowiązki członków spółdzielni dotyczące w szczególności wnoszenia, ustalania i waloryzacji wkładu mieszkaniowego i budowlanego określają postanowienia statutu (art. 8 pkt 3 ww. ustawy).

Natomiast zgodnie z przepisem art. 11 ust. 1 ww. ustawy, spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu mieszkalnego wygasa z chwilą ustania członkostwa oraz w innych wypadkach określonych w Rozdziale 2 tej ustawy.

Zgodnie art. 11 ust. 21 ww. ustawy, w wypadku wygaśnięcia spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego spółdzielnia wypłaca osobie uprawnionej wartość rynkową tego lokalu. Przysługująca osobie uprawnionej wartość rynkowa nie może być wyższa od kwoty, jaką spółdzielnia uzyska od osoby obejmującej lokal w wyniku przetargu przeprowadzonego przez spółdzielnię zgodnie w postanowieniami statutu.

Z wartości rynkowej lokalu potrąca się przypadającą na dany lokal część zobowiązań spółdzielni związanych z budową, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 1, w tym w szczególności niewniesiony wkład mieszkaniowy. Jeżeli spółdzielnia skorzystała z pomocy uzyskanej ze środków publicznych lub z innych środków, potrąca się również nominalną kwotę umorzenia kredytu lub dotacji, w części przypadającej na ten lokal oraz kwoty zaległych opłat, o których mowa w art. 4 ust. 1, a także koszty określenia wartości rynkowej lokalu (art. 11 ust. 22).

W myśl art. 11 ust. 24 ww. ustawy warunkiem wypłaty, o której mowa w ust. 21, jest opróżnienie lokalu.

Nadmienić należy, że według brzmienia art. 11 ust. 21, ww. ustawy, obowiązującego do 30 lipca 2007 r. spółdzielnia zwracała osobie uprawnionej wniesiony wkład mieszkaniowy lub jego część, zwaloryzowany według wartości rynkowej lokalu. Aktualnie wypłaca wartość rynkową lokalu.

Mając powyższe na uwadze należy stwierdzić, że w przypadku spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu przedmiotem spadku nie jest to prawo, ale wkład mieszkaniowy z nim związany.

Stosownie do art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (Dz. U. z 2015 r. poz. 86, z późn. zm.) podatkowi od spadków i darowizn podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem m.in. dziedziczenia. W myśl art. 7 ust. 1 i 3 ww. ustawy, podstawę opodatkowania stanowi wartość nabytych rzeczy i praw majątkowych po potrąceniu długów i ciężarów (czysta wartość), ustalona według stanu rzeczy i praw majątkowych w dniu nabycia i cen rynkowych z dnia powstania obowiązku podatkowego.

W konsekwencji z wyłączenia od opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych na podstawie art. 2 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych korzysta wyłącznie taka część wartości rynkowej lokalu mieszkalnego jaka odpowiada wartości wkładu wniesionego przez spadkodawcę ustalonej dla potrzeb opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn.

Zatem kwota wypłacona przez spółdzielnię mieszkaniową w części, jaka odpowiada kwocie odziedziczonego w spadku udziału we wkładzie mieszkaniowym, podlega co do zasady opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn, a podstawę opodatkowania tym podatkiem stanowi nabyta część wkładu mieszkaniowego określona według wartości ustalonej na dzień śmierci spadkodawcy. Pozostała część wypłaconej kwoty nie podlega regulacjom ustawy o podatku od spadków i darowizn.

Wartość wniesionego wkładu ustalona według wartości z dnia śmierci spadkodawcy powinna zostać wykazana przez spadkobiercę w zgłoszeniu o nabyciu własności rzeczy lub praw majątkowych lub zeznaniu podatkowym o nabyciu rzeczy lub praw majątkowych.

Natomiast różnica pomiędzy wypłaconą spadkobiercy wartością rynkową lokalu, a kwotą wkładu do której zastosowanie mają przepisy ustawy o podatku od spadków i darowizn podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych jako przychód z innych źródeł. Do różnicy tej nie stosuje się ustawy o podatku od spadków i darowizn, i tym samym nie podlega ona wyłączeniu na podstawie art. 2 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W konsekwencji spółdzielnia wypłacająca spadkobiercom wartość rynkową lokalu w wysokości wyższej, niż odpowiadająca wartości wkładu wniesionego przez spadkodawcę ustalonej na dzień powstania obowiązku podatkowego w podatku od spadków i darowizn, winna sporządzić stosowną informację o wysokości osiągniętych dochodów, w której powinna wykazać wartość, będącą różnicą pomiędzy kwotą należną spadkobiercy, a wartością wkładu ustaloną na dzień powstania obowiązku podatkowego w podatku od spadków i darowizn. Tylko bowiem w takim przypadku spadkobierca osiąga przychód nie korzystający z wyłączenia z opodatkowania na podstawie art. 2 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a w konsekwencji podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym.

W sytuacji natomiast, gdy wartości te są sobie równe, lub kwota wypłacona jest niższa od wartości wkładu ustalonej na dzień powstania obowiązku podatkowego w podatku od spadków i darowizn obowiązek podatkowy w podatku dochodowym od osób fizycznych – z uwagi na dyspozycję art. 2 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych – nie powstanie.

Mając na względzie powyższe, zwrot wkładów wniesionych do spółdzielni stanowi przychód z innych źródeł, o którym mowa w art. 20 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Jednakże w myśl art. 21 ust. 1 pkt 50 ww. ustawy, wolne od podatku dochodowego są przychody otrzymane w związku ze zwrotem udziałów lub wkładów w spółdzielni, do wysokości wniesionych udziałów lub wkładów do spółdzielni.

Zwrócić należy uwagę, że precyzując zakres ustanowionego przepisem art. 21 ust. 1 pkt 50 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych zwolnienia, ustawodawca wskazał wyraźnie, że obejmuje ono uzyskane ze wskazanego wyżej tytułu przychody, jedynie do wysokości wniesionych udziałów lub wkładów do spółdzielni. Użyty w art. 21 ust. 1 pkt 50 ustawy zwrot: „do wysokości wniesionych udziałów lub wkładów” określa bowiem zakres opisanego zwolnienia przedmiotowego. Przepis ten wskazuje wprost, że zwolnieniu podlega nie cała kwota przychodu uzyskanego przez uprawnionego w wypadku wygaśnięcia spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego, tj. uzyskana przez niego kwota odpowiadająca „wartości rynkowej lokalu”, ale jedynie ta jego część, która odpowiada kwocie faktycznie wniesionego wkładu.

Z treści przepisu art. 21 ust. 1 pkt 50 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie wynika więc, że zakresem zwolnienia od podatku dochodowego objęta jest nadwyżka ponad wysokość wniesionego wkładu do spółdzielni, uwzględniająca np. inflację w odniesieniu do tego wkładu, w razie jego zwrotu. Żaden przepis, czy to zawarty w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych, czy to w ustawie o spółdzielniach mieszkaniowych nie pozwala na uznanie, że przez użyty w art. 21 ust. 1 pkt 50 zwrot: „do wysokości wniesionych udziałów lub wkładów”, należy rozumieć: „wysokości wkładu uwzględniającego inflację”.

W konsekwencji, kwota zwróconego Wnioskodawczyni wkładu mieszkaniowego (wartość rynkowa lokalu), jedynie do wysokości uprzednio wniesionego wkładu do spółdzielni mieszkaniowej korzysta ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych na mocy art. 21 ust. 1 pkt 50 ww. ustawy. Natomiast nadwyżka pomiędzy uzyskanym przychodem, tj. kwotą wypłaconą przez spółdzielnię a nominalną wartością wniesionego wkładu stanowi przysporzenie majątkowe, tj. przychód z innych źródeł, o którym mowa w art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, podlegający opodatkowaniu łącznie z innymi przychodami uzyskanymi przez Wnioskodawczynię w roku podatkowym.

Zatem w przedstawionym stanie faktycznym na spółdzielni mieszkaniowej ciążył obowiązek wystawienia informacji PIT-8C, o której mowa w art. 42a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Zgodnie bowiem z tym przepisem, osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, osoby prawne i ich jednostki organizacyjne oraz jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, które dokonują wypłaty należności lub świadczeń, o których mowa w art. 20 ust. 1, z wyjątkiem dochodów (przychodów) wymienionych w art. 21, art. 52, art. 52a i art. 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku, od których nie są obowiązane pobierać zaliczki na podatek lub zryczałtowanego podatku dochodowego, są obowiązane sporządzić informację według ustalonego wzoru o wysokości przychodów i w terminie do końca lutego następnego roku podatkowego przekazać podatnikowi oraz urzędowi skarbowemu, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania podatnika, a w przypadku podatników, o których mowa w art. 3 ust. 2a, urzędowi skarbowemu, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy w sprawach opodatkowania osób zagranicznych.

Reasumując stwierdzić należy, że kwota zwróconego wkładu mieszkaniowego według wartości rynkowej, jedynie do wysokości uprzednio wniesionego wkładu do spółdzielni mieszkaniowej korzysta ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych na mocy art. 21 ust. 1 pkt 50 ww. ustawy. Natomiast nadwyżka pomiędzy uzyskanym przychodem, tj. kwotą wypłaconą przez spółdzielnię a wartością wniesionego wkładu stanowi dla Wnioskodawcy przysporzenie majątkowe, tj. przychód z innych źródeł, o którym mowa w art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, podlegający opodatkowaniu łącznie z innymi przychodami w roku podatkowym, a tym samym na spółdzielni mieszkaniowej ciążył obowiązek sporządzenia informacji PIT-8C.

Zatem stanowisko Wnioskodawczyni jest nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2016 r., poz. 718, z późn. zm.) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.