Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0114-KDIP4.4012.459.2017.2.MPE
z 8 grudnia 2017 r.

 

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1, art. 14r ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2017 r., poz. 201, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Zainteresowanych przedstawione we wniosku wspólnym z dnia 17 sierpnia 2017 r. (data wpływu 30 sierpnia 2017 r.) uzupełnione w dniu 3 listopada 2017 r. (data wpływu 6 listopada 2017 r.) na wezwanie organu z dnia 25 października 2017 r. (skuteczne doręczenie w dniu 27 października 2017 r.), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie rozliczenia otrzymanej kwoty dofinansowania oraz prawa do odliczenia podatku naliczonego - jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 30 sierpnia 2017 r. wpłynął do tutejszego Organu ww. wniosek wspólny o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie rozliczenia otrzymanej kwoty dofinansowania oraz prawa do odliczenia podatku naliczonego. Wniosek został uzupełniony w dniu 3 listopada 2017 r. (data wpływu 6 listopada 2017 r.) na wezwanie organu z dnia 25 października 2017 r. (skuteczne doręczenie w dniu 27 października 2017 r.).

Przedstawiono następujący stan faktyczny:


W ramach niniejszego wniosku grupa spółek zwraca się do Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej (dalej: „Organ”) w trybie art. 14r ustawy: Ordynacja Podatkowa o wydanie indywidualnej interpretacji przepisów prawa podatkowego.


Spółki, które występują z wspólnym wnioskiem o wydanie interpretacji indywidualnej to:

  1. Y. S.A. która jest koncernem zbrojeniowym w Polsce (dalej: „Y.”). Y. inwestuje w innowacyjne rozwiązania i systemy dla wszystkich rodzajów wojsk. Y. jest czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług (dalej: podatek VAT).
  2. E. S.A., która jest producentem światowej klasy wyrobów i zespołów do wszystkich rodzajów amunicji i rakiet, używanych przez Siły Zbrojne RP i podmioty odpowiedzialne za bezpieczeństwo państwa oraz uznanym dostawcą dla wojsk NATO (dalej: „E.”). E. jest czynnym podatnikiem podatku VAT.
  3. T. S.A., która jest jedną z najważniejszych i największych spółek działających w sektorze polskiego przemysłu obronnego i jednym z czołowych dostawców urządzeń z zakresu elektroniki profesjonalnej dla Sił Zbrojnych RP (dalej: „T.”). T. jest czynnym podatnikiem podatku VAT.
  4. Z. S.A., która zajmuje się między innymi produkcją, modernizacją i remontami sprzętu wojskowego (między innymi sprzętu radiolokacyjnego), (dalej: „Z.”). Z. jest czynnym podatnikiem podatku VAT.
  5. U. S.A., która działa na międzynarodowym rynku uzbrojenia, jako specjalistyczny zakład rakietowej techniki obronnej przede wszystkim średniego i dalekiego zasięgu (dalej: „U.”). U. jest czynnym podatnikiem podatku VAT.

W dalszej części wniosku wskazane powyżej spółki występujące z wspólnym wnioskiem o wydanie interpretacji indywidualnej będą określane łącznie jako: „Wnioskodawcy”.


Wnioskodawcy funkcjonują jako liderzy lub członkowie konsorcjów współtworzonych przez jednostki badawczo-rozwojowe, jednostki oświatowe oraz spółki prawa handlowego. Konsorcja są stronami umów zawartych z Narodowym Centrum Badań i Rozwoju (dalej: „NCBiR”) dotyczących prowadzenia przez Wnioskodawców badań naukowych i prac rozwojowych w rozumieniu ustawy z dnia 30 kwietnia 2010 r. o zasadach finansowania nauki (Dz.U. z 2010 r., Nr 96, poz. 615 ze zm.) na rzecz obronności i bezpieczeństwa państwa, finansowanych w zasadniczej części ze środków uzyskanych z NCBiR. Każda z umów pomiędzy NCBiR a danym konsorcjum, w którym uczestniczą poszczególni Wnioskodawcy (jako lider lub członek konsorcjum) dotyczy finansowania odrębnego projektu w zakresie prowadzenia badań naukowych i prac rozwojowych na rzecz obronności i bezpieczeństwa państwa.

Celem realizowanych projektów jest między innymi zwiększenie potencjału polskich podmiotów naukowych i przemysłowych, jak również dążenie do niezależności technologicznej poprzez tworzenie polskiego „know- how” w zakresie krytycznych technologii w zakresie bezpieczeństwa i obronności państwa.

Umowy zawierane przez NCBiR na dofinansowanie przedmiotowych projektów stanowią realizację zadań ustawowych NCBiR, którymi jest między innymi zarządzanie realizacją badań naukowych lub prac rozwojowych na rzecz obronności i bezpieczeństwa państwa oraz ich finansowanie lub współfinansowanie.

Na mocy zawartych umów NCBiR zobowiązuje się do wsparcia finansowego prowadzonych przez Wnioskodawców badań naukowych i prac rozwojowych poprzez pokrycie wydatków ponoszonych przez Wnioskodawców. Wsparcie finansowe jest udzielane przez NCBiR ze środków publicznych w rozumieniu art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (tekst jedn. Dz. U. z 2013 r. poz. 885, ze zm.).

Finansowanie udzielone przez NCBiR może dotyczyć wszystkich kosztów kwalifikowanych związanych z danym projektem lub też części kosztów kwalifikowanych. W przypadku finansowania częściowego koszty kwalifikowane nie finansowane przez NCBiR są pokrywane przez poszczególnych Wnioskodawców w drodze wkładu własnego.


Środki finansowe otrzymane od NCBiR nie mogą być wydatkowane na inne cele, niż określone w poszczególnych umowach.


Badania naukowe oraz prace rozwojowe, do wykonania których zobowiązują się Wnioskodawcy w związku z zawartymi umowami, mają być wykonywane w ramach następujących po sobie etapów, przy czym zgodnie z ustalonym harmonogramem, każdy z etapów składa się z kilku odrębnych zadań. Z kolei każde zadanie jest wykonywane przez jeden lub kilka różnych podmiotów uczestniczących w projekcie.

Finansowanie udzielone w ramach danej umowy jest przekazywane przez NCBiR podmiotowi pełniącemu funkcję lidera konsorcjum w transzach w formie zaliczek lub refundacji wypłacanych w wysokości określonej w harmonogramie płatności danego projektu, na podstawie złożonych przez lidera konsorcjum i zaakceptowanych przez NCBiR wniosków o płatność sporządzonych według określonego wzoru.

Zaliczki lub refundacje przekazywane są na rachunek bankowy podmiotu pełniącego w danym przypadku funkcję lidera konsorcjum. Następnie lider konsorcjum niezwłocznie przekazuje pozostałym członkom konsorcjum środki finansowe zgodnie z uzgodnionym kosztorysem projektu, harmonogramem płatności oraz harmonogramem wykonania danego projektu.

Lider konsorcjum oraz pozostali członkowie konsorcjum są zobowiązani do posiadania dokumentów potwierdzających wszystkie koszty poniesione na rzecz realizacji projektu, z zastrzeżeniem kosztów ogólnych rozliczanych ryczałtem. Dokumenty powinny być sporządzone i przechowywane z zachowaniem przepisów prawa. Każdy oryginał dokumentu księgowego należy opisać, wskazując następujące informacje: nr Umowy, odpowiednią kategorię kosztów oraz numer zadania realizowanego w danym projekcie oraz kwotę kosztów kwalifikowanych.

Lider konsorcjum oraz pozostali członkowie konsorcjum są zobowiązani do prowadzenia wyodrębnionej ewidencji księgowej środków finansowych w układzie rodzajowym z podziałem analitycznym kosztów, umożliwiającej identyfikację środków finansowych wydatkowych na realizację danego projektu.


NCBiR ma prawo do przeprowadzenia kontroli dokumentów potwierdzających koszty poniesione na rzecz realizacji danego projektu w każdym czasie i w każdej fazie lub na każdym etapie realizacji danego projektu oraz w okresie 5 lat po terminie zakończenia realizacji projektu.


Wypłata finansowania w związku z danym projektem jest uzależniona od otrzymania przez NCBiR dotacji celowej z budżetu państwa o której mowa w art. 46 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 30 kwietnia 2010 r. o Narodowym Centrum Badań i Rozwoju (tekst jedn. Dz. U. z 2016 r. poz. 900).


Koszty ponoszone w danym projekcie kwalifikują się do objęcia wsparciem finansowym przez NCBiR pod warunkiem łącznego spełnienia następujących warunków:

  1. Są niezbędne do zrealizowania celów projektu;
  2. Są zgodne z kosztorysem projektu;
  3. Są zaksięgowane i udokumentowane zgodnie z przepisami o rachunkowości oraz polityką rachunkowości stosowaną u lidera konsorcjum lub pozostałego członka konsorcjum oraz zgodnie z wymogami danej umowy co do sposobu dokumentowania kosztów;
  4. Zostały poniesione w okresie realizacji projektu wskazanym w umowie;
  5. Zostały poniesione zgodnie z zasadami racjonalnej gospodarki finansowej, w szczególności najkorzystniejszej relacji nakładów do rezultatów.

Wszystkie koszty kwalifikowalne muszą być ponoszone z zachowaniem zasad uczciwej konkurencji, jawności i przejrzystości oraz przy braku konfliktu interesów rozumianego jako brak bezstronności i obiektywizmu w związku z wykonaniem danej umowy.


Naliczony podatek od towarów i usług może być kosztem kwalifikowalnym, jeśli zgodnie z odrębnymi przepisami liderowi konsorcjum lub pozostałym członkom konsorcjum nie przysługuje prawo do jego zwrotu lub odliczenia oraz jeśli podatek ten został naliczony w związku z poniesionymi kosztami kwalifikowanymi.


Kontrole w zakresie realizacji danego projektu są przeprowadzane przez NCBiR lub upoważniony przez NCBiR podmiot. Kontrole mogą być przeprowadzane w dowolnym terminie w trakcie realizacji projektu oraz przez okres 5 lat od terminu zakończenia realizacji projektu wskazanego w umowie.


Każdorazowo w związku z otrzymaniem finansowania na rzecz realizacji danego projektu lider konsorcjum oraz pozostali członkowie konsorcjum zobowiązują się przenieść na Skarb Państwa reprezentowany przez Ministra Obrony Narodowej (dalej: „Uprawniony”) całość autorskich praw majątkowych do wszelkich efektów prowadzonych prac rozwojowych lub badań naukowych, stanowiących utwór w rozumieniu ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (tekst jedn. Dz. U. z 2016 r. poz. 666, ze zm.), (dalej: „Elementy Autorskie”), w tym ich uzupełnień, modyfikacji i uszczegółowień.

Planowany efekt końcowy realizowanych projektów w stosunku do których powstaną autorskie prawa majątkowe może obejmować np. dokumentację techniczną, model matematyczny, model fizyczny, prototyp wyrobu, dokumentacja konstrukcyjna, model systemów lub podsystemów technologii itp. Przeniesienie autorskich praw majątkowych będzie obejmować prawo zezwalania na wykonywanie zależnych praw autorskich oraz dotyczyć wszelkich pól eksploatacji, które będą znane w chwili zawarcia umowy z Uprawnionym.

Każdorazowo prawo do uzyskania patentu, prawa ochronnego lub prawa z rejestracji powstałe w razie dokonania - w związku z wykonywaniem umowy zawartej pomiędzy danym konsorcjum a NCBiR - wynalazku, wzoru użytkowego lub wzoru przemysłowego przysługiwać będą Uprawnionemu. Każdorazowo przeniesienie autorskich praw majątkowych do Elementów Autorskich powstałych w trakcie realizacji danej umowy następować będzie z chwilą zakończenia realizacji danego projektu.

W związku z tym, że każdorazowo prowadzone przez lidera konsorcjum oraz pozostałych członków konsorcjum, prace rozwojowe i badania naukowe, są finansowane przez NCBiR, przeniesienie autorskich praw majątkowych do Elementów Autorskich na rzecz Uprawnionego następować będzie w całości nieodpłatnie.


Przeniesienie autorskich praw majątkowych do Elementów Autorskich na rzecz Uprawnionego następować będzie każdorazowo na podstawie umowy zawartej pomiędzy liderem konsorcjum i pozostałymi członkami konsorcjum a Uprawnionym.


W przypadku projektów finansowanych ze środków NCBiR w całości w umowie przenoszącej autorskie prawa majątkowe do Elementów Autorskich na rzecz Uprawnionego zostanie jednocześnie udzielona liderowi konsorcjum oraz pozostałym członkom konsorcjum licencja na korzystanie z Elementów Autorskich oraz z wynalazków, wzorów użytkowych i wzorów przemysłowych, co do których prawa przysługują Uprawnionemu.

W przypadku projektów finansowanych ze środków NCBiR w części w umowie przenoszącej autorskie prawa majątkowe do Elementów Autorskich na rzecz Uprawnionego może zostać jednocześnie udzielona liderowi konsorcjum oraz pozostałym członkom konsorcjum licencja na korzystanie z Elementów Autorskich oraz z wynalazków, wzorów użytkowych i wzorów przemysłowych, co do których prawa przysługują Uprawnionemu.


Zgodnie z zawartymi umowami konsorcjum podmiot pełniący funkcję lidera konsorcjum zostaje wyznaczony do koordynowania prac w ramach danej umowy konsorcjum. Lider konsorcjum odpowiada między innymi za kontakty z podmiotami zewnętrznymi.


Do obowiązków wszystkich członków danego konsorcjum należy między innymi terminowa realizacja podjętych zobowiązań wynikających z umowy zawartej z NCBiR, wzajemne informowanie się stron o postępie realizacji prac, wykonywanie z należytą starannością realizowanych zadań wynikających z umowy konsorcjum, wzajemna współpraca z pozostałymi członkami konsorcjum.

W uzupełnieniu do wniosku wskazano, że Wnioskodawcy są uczestnikami projektów dotyczących realizacji badań naukowych i prac rozwojowych na rzecz obronności i bezpieczeństwa państwa. Wskazane projekty są realizowane na mocy umów zawartych z Narodowym Centrum Badań i Rozwoju. Wniosek wspólny o wydanie indywidualnej interpretacji przepisów prawa podatkowego został sporządzony w oparciu o jeden projekt tego typu, w którym uczestniczą wszyscy wymienieni we wniosku zainteresowani (dalej: „Projekt”). Jednocześnie wskazany Projekt ze względu na zasady jego realizacji, schemat rozliczeń itp. jest również reprezentatywny dla innych projektów tego typu, w których uczestniczą poszczególni Wnioskodawcy.


Wyczerpujący opis Projektu, w którym uczestniczą wszyscy Zainteresowani.


Termin realizacji Projektu został ustalony od dnia 27 grudnia 2016 r., a termin zakończenia realizacji Projektu na dzień 26 grudnia 2019 r. (36 miesięcy).


Całkowity koszt Projektu wynosi 72.000.000 zł., finansowaniu przez NCBiR podlega kwota 60.000.000 zł. (wypłacana w formie zaliczek bądź refundacji na podstawie wniosku o płatność), pozostałe 12.000.000 zł. to wkład własny następujących podmiotów: Y. S.A. będąca liderem konsorcjum, E. S.A., Instytut..., T. S.A., Z. S.A., U. S.A.


Cel główny Projektu:


Opracowanie szeregu technologii z zakresu układów wykonawczych sterowania rakiet. Projekt przewiduje wykonanie demonstratorów na VI poziomie gotowości technologii. Wyniki Projektu powinny zostać zweryfikowane i przetestowane poprzez próby laboratoryjne oraz próby poligonowe na demonstratorze technologii rakiety o zasięgu przynajmniej 10 km.

Cele szczegółowe Projektu:

  1. Opracowanie metodologii oraz zweryfikowanych metod obliczeniowych i doświadczalnych jak również narzędzi obliczeniowych dla obliczeń aerodynamicznych rakiet latających z prędkościami poddźwiękowymi, supersonicznymi, na potrzeby procesu badań i projektowania.
  2. Opracowanie demonstratorów aerodynamicznych układów wykonawczych sterowania rakiet poszczególnych zasięgów.
  3. Opracowanie demonstratorów gazodynamicznych układów wykonawczych sterowania rakiet krótkiego zasięgu.
  4. Opracowanie układów pomiaru i przekazania informacji o stanach lotu rakiety na potrzeby badań w locie (telemetria), przesyłanie i rejestracja danych z układu sterowania rakiety i urządzenia obserwacji naziemnej (radiolokacyjne, optyczne).
  5. Opracowanie modeli symulacyjnych rakiet i ich podsystemów.
  6. Opracowanie algorytmów sterowania rakiet w różnych stadiach lotu dla wybranych klas rakiet.
  7. Opracowanie demonstratora inercyjnego układu nawigacji.
  8. Opracowanie komputera pokładowego dla rakiety.

Poniżej Zainteresowani wskazują jakie czynności we wskazanym powyżej projekcie wykonuje każdy z uczestników konsorcjum (lider i członkowie), na czyją rzecz te czynności są wykonywane i do czego zgodnie z umową każdy z uczestników konsorcjum jest zobowiązany.


Zakres i podział zadań wykonywanych przez każdego z uczestników konsorcjum w ramach projektu został szczegółowo ustalony w harmonogramie wykonania Projektu, stanowiącym załącznik do umowy zawartej pomiędzy członkami konsorcjum, a NCBiR. Zgodnie z harmonogramem Projektu poszczególni zainteresowani realizują następujące zadania:

  • Y. S.A. - „Y. S.A.” - Lider Konsorcjum


Etap I: Realizacja badań naukowych - uzyskanie IV poziomu gotowości technologii.


Zadanie nr 1 - opracowanie narzędzi dla obliczeń aerodynamicznych rakiet latających z prędkościami supersonicznymi na potrzeby procesu badań i projektowania.

Zadanie nr 2 - projekt demonstratorów aerodynamicznych układów wykonawczych sterowania.
Zadanie nr 3 - projekt demonstratorów gazodynamicznych układów wykonawczych sterowania.
Zadanie nr 4 - projekt telemetrii wraz z systemami obserwacji rejestracji naziemnej.

Zadanie nr 5 - projekt demonstratora układu nawigacji i sterowania rakiet.


Etap II: Realizacja badań naukowych - uzyskanie V poziomu gotowości technologii.


Zadanie nr 1 - opracowanie demonstratorów aerodynamicznych układów wykonawczych sterowania.

Zadanie nr 2 - opracowanie demonstratorów gazodynamicznych układów wykonawczych sterowania.

Zadanie nr 3 - opracowanie telemetrii wraz z systemami obserwacji rejestracji naziemnej.

Zadanie nr 4 - opracowanie demonstratora układu nawigacji i sterowania rakiet.


Etap III: Realizacja badań naukowych - uzyskanie VI poziomu gotowości technologii.


Zadanie nr 1 - testy laboratoryjne i próby poligonowe poszczególnych podsystemów na demonstratorze rakiety.


  • E. S.A. - Członek Konsorcjum


Etap 1: Realizacja badań naukowych - uzyskanie IV poziomu gotowości technologii.


Zadanie nr 1 - opracowanie narzędzi dla obliczeń aerodynamicznych rakiet latających z prędkościami supersonicznymi na potrzeby procesu badań i projektowania.

Zadanie nr 2 - projekt demonstratorów aerodynamicznych układów wykonawczych sterowania.
Zadanie nr 3 - projekt demonstratorów gazodynamicznych układów wykonawczych sterowania.
Zadanie nr 5 - projekt demonstratora układu nawigacji i sterowania rakiet.


Etap II: Realizacja badań naukowych - uzyskanie V poziomu gotowości technologii.


Zadanie nr 1 - opracowanie demonstratorów aerodynamicznych układów wykonawczych sterowania.

Zadanie nr 2 - opracowanie demonstratorów gazodynamicznych układów wykonawczych sterowania.

Zadanie nr 4 - opracowanie demonstratora układu nawigacji i sterowania rakiet.


Etap III: Realizacja badań naukowych - uzyskanie VI poziomu gotowości technologii.


Zadanie nr 1 - testy laboratoryjne i próby poligonowe poszczególnych podsystemów na demonstratorze rakiety.


  • Instytut... - „W...” - Członek Konsorcjum


Etap I: Realizacja badań naukowych - uzyskanie IV poziomu gotowości technologii.


Zadanie nr 1 - opracowanie narzędzi dla obliczeń aerodynamicznych rakiet latających z prędkościami supersonicznymi na potrzeby procesu badań i projektowania.

Zadanie nr 2 - projekt demonstratorów aerodynamicznych układów wykonawczych sterowania.
Zadanie nr 3 - projekt demonstratorów gazodynamicznych układów wykonawczych sterowania.
Zadanie nr 5 - projekt demonstratora układu nawigacji i sterowania rakiet.


Etap II: Realizacja badań naukowych - uzyskanie V poziomu gotowości technologii.


Zadanie nr 1 - opracowanie demonstratorów aerodynamicznych układów wykonawczych sterowania.

Zadanie nr 2 - opracowanie demonstratorów gazodynamicznych układów wykonawczych sterowania.


Etap III: Realizacja badań naukowych - uzyskanie VI poziomu gotowości technologii.


Zadanie nr 1 - testy laboratoryjne i próby poligonowe poszczególnych podsystemów na demonstratorze rakiety.


  • T. S.A. - Członek Konsorcjum


Etap I: Realizacja badań naukowych - uzyskanie IV poziomu gotowości technologii.


Zadanie nr 1 - opracowanie narzędzi dla obliczeń aerodynamicznych rakiet latających z prędkościami supersonicznymi na potrzeby procesu badań i projektowania.

Zadanie nr 4 - projekt telemetrii wraz z systemami obserwacji rejestracji naziemnej.

Zadanie nr 5 - projekt demonstratora układu nawigacji i sterowania rakiet.


Etap II: Realizacja badań naukowych - uzyskanie V poziomu gotowości technologii.


Zadanie nr 3 - opracowanie telemetrii wraz z systemami obserwacji rejestracji naziemnej.

Zadanie nr 4 - opracowanie demonstratora układu nawigacji i sterowania rakiet.


Etap III: Realizacja badań naukowych - uzyskanie VI poziomu gotowości technologii.


Zadanie nr 1 - testy laboratoryjne i próby poligonowe poszczególnych podsystemów na demonstratorze rakiety.


  • Z. S.A. - „Z.” - Członek Konsorcjum


Etap I: Realizacja badań naukowych - uzyskanie IV poziomu gotowości technologii.


Zadanie nr 1 - opracowanie narzędzi dla obliczeń aerodynamicznych rakiet latających z prędkościami supersonicznymi na potrzeby procesu badań i projektowania.

Zadanie nr 5 - projekt demonstratora układu nawigacji i sterowania rakiet.


Etap II: Realizacja badań naukowych - uzyskanie V poziomu gotowości technologii.


Zadanie nr 4 - opracowanie demonstratora układu nawigacji i sterowania rakiet.


Etap III: Realizacja badań naukowych - uzyskanie VI poziomu gotowości technologii.


Zadanie nr 1 - testy laboratoryjne i próby poligonowe poszczególnych podsystemów na demonstratorze rakiety.


  • U. S.A. - „U.” - Członek Konsorcjum


Etap I: Realizacja badań naukowych - uzyskanie IV poziomu gotowości technologii.


Etap II: Realizacja badań naukowych - uzyskanie V poziomu gotowości technologii.


Zadanie nr 2 - opracowanie demonstratorów gazodynamicznych układów wykonawczych sterowania.


Etap III: Realizacja badań naukowych - uzyskanie VI poziomu gotowości technologii.


Zadanie nr 1 - testy laboratoryjne i próby poligonowe poszczególnych podsystemów na demonstratorze rakiety.


Podmiot pełniący funkcję lidera konsorcjum jest podmiotem koordynującym i reprezentującym innych uczestników Projektu we wszystkich sprawach związanych z realizacją Projektu. W związku z powyższym na mocy umowy zawartej pomiędzy wszystkimi zainteresowanymi a NCBiR lider konsorcjum zobowiązuje się:

  • przekazywać NCBiR wnioski o płatność i raporty,
  • informować NCBiR o zamiarze dokonania takich zmian prawno-organizacyjnych u siebie lub pozostałych uczestników, które mogą mieć bezpośredni wpływ na realizację Projektu,
  • wnieść zadeklarowany wkład własny i zapewnić jego wniesienie przez pozostałych uczestników,
  • realizować Projekt zgodnie z opisem projektu, harmonogramem wykonania projektu i kosztorysem projektu oraz zapewnić realizację Projektu przez pozostałych uczestników,
  • zarządzać realizacją Projektu zgodnie z ogólnie przyjętymi metodykami zarządzania projektami.


Poniżej Zainteresowani wskazują, jakie wydatki ponoszone w ramach wskazanego powyżej Projektu finansowane są z dotacji z Narodowego Centrum Badań i Rozwoju.


Inne koszty operacyjne - materiały, koszty utrzymania linii technologicznych, elementy służące do budowy i na stałe zainstalowane w prototypie, instalacji pilotażowej lub demonstracyjnej, sprzęt laboratoryjny, usługi obce (usługi serwisowe, koszty napraw, usługi transportowe), koszty uczestnictwa w konferencjach, koszty szkoleń pracowników realizujących zadania badawcze, koszty szkoleń związanych z obsługą zakupionej aparatury naukowo-badawczej, koszty prowadzenia wyodrębnionego rachunku bankowego, koszty promocji projektu (publikacje, koszty strony internetowej, itp.), koszt audytu zewnętrznego, koszt delegacji.


Koszty wynagrodzeń - koszty wynagrodzeń wraz z pozapłacowymi kosztami pracy, w tym składkami na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne, osób zatrudnionych przy prowadzeniu badań przemysłowych lub prac rozwojowych.


Ponadto z dotacji finansowane są następujące rodzaje kosztów: koszty aparatury naukowo-badawczej i WNiP, koszty budynków i gruntów, koszty podwykonawstwa, koszty ogólne ( m.in. najem lub utrzymanie budynku, adaptacja pomieszczeń dla celów realizacji projektu, utrzymanie infrastruktury, usługi pocztowe, telefoniczne, internetowe, kurierskie, itp., czyli koszty których wielkości nie można jednoznacznie przyporządkować do projektu).


Rodzaj dofinansowania


Zasady dotyczące finansowania Projektu wynikają z umowy zawartej pomiędzy zainteresowanymi a NCBiR. Zgodnie z umową całkowity koszt realizacji Projektu wynosi: 72.000.000 zł. NCBiR zobowiązuje się udzielić finansowania na realizację Projektu w wysokości: 60.000.000 zł.

Finansowanie jest przekazywane przez NCBiR w transzach w formie zaliczek lub refundacji wypłacanych w wysokości określonej w harmonogramie płatności Projektu, stanowiącym załącznik do umowy zawartej z NCBiR. Harmonogram płatności jest tworzony w oparciu o kosztorys Projektu, w którym wskazana jest wartość kosztów kwalifikowanych przypadających na poszczególne zadania oraz na poszczególnych uczestników Projektu.

Jednym z długoterminowych celów Projektu realizowanego w ramach umowy zawartych z NCBiR jest wykorzystanie wypracowanego know-how w działalności gospodarczej prowadzonej przez lidera oraz pozostałych uczestników konsorcjum. Przejawem takiego wykorzystania może być np. produkcja nowoczesnych rakiet sterowanych lub też udzielenie sublicencji innym podmiotom na korzystanie z wytworzonego know-how. W tym kontekście zdaniem Wnioskodawców dofinansowanie otrzymane na realizację Projektu nie będzie miało bezpośredniego związku z ceną świadczeń, jakie mogą być w przyszłości realizowane przez lidera lub członków konsorcjum.


Przeniesienie praw autorskich


We wskazanym projekcie (jak i w innych projektach tego typu) przeniesienie praw autorskich następować będzie bezpośrednio na Uprawnionego zarówno przez lidera jak i pozostałych członków konsorcjum.


W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania:

  1. Czy kwota dofinansowania otrzymanego od Narodowego Centrum Badań i Rozwoju przez lidera konsorcjum podlega opodatkowaniu podatkiem VAT?
  2. Czy kwoty przekazywane przez lidera konsorcjum na rzecz pozostałych uczestników konsorcjum jako podział dofinansowania otrzymanego z Narodowego Centrum Badań i Rozwoju podlegają opodatkowaniu podatkiem VAT?
  3. Czy liderowi konsorcjum będzie przysługiwało prawo do odliczenia podatku VAT od wydatków ponoszonych w ramach realizacji projektu?
  4. Czy pozostałym uczestnikom konsorcjum będzie przysługiwało prawo do odliczenia podatku VAT od wydatków ponoszonych w ramach realizacji projektu?
  5. W przypadku gdy w zakresie pytania oznaczonego nr 1 Organ podatkowy uzna, że kwota dofinansowania otrzymanego od Narodowego Centrum Badań i Rozwoju przez lidera konsorcjum podlega opodatkowaniu podatkiem VAT to czy w takim razie kwota dofinansowania otrzymanego od Narodowego Centrum Badań i Rozwoju będzie zdaniem Organu opodatkowana jako dotacja mająca bezpośredni wpływ na cenę o której mowa w art. 29a ust. 1 ustawy VAT czy też jako wynagrodzenie za świadczenie usługi w rozumieniu art. 8 ustawy VAT?
  6. W przypadku gdy w zakresie pytania oznaczonego nr 1 organ podatkowy uzna, że kwota dofinansowania otrzymanego od Narodowego Centrum Badań i Rozwoju przez lidera konsorcjum podlega opodatkowaniu podatkiem VAT to co w takim razie będzie stanowiło podstawę opodatkowania podatkiem VAT przez lidera konsorcjum? Czy będzie to cała kwota otrzymanego dofinansowania czy też kwota otrzymanego dofinansowania, pomniejszona o kwoty przekazane na rzecz pozostałych uczestników umowy konsorcjum?
  7. W przypadku gdy w zakresie pytania oznaczonego nr 1 organ podatkowy uzna, że kwota dofinansowania otrzymanego od Narodowego Centrum Badań i Rozwoju przez lidera konsorcjum podlega opodatkowaniu podatkiem VAT to w jaki sposób lider konsorcjum powinien udokumentować opodatkowanie otrzymanego dofinansowania podatkiem VAT? Czy właściwym dokumentem będzie w tym przypadku faktura VAT czy też inny dowolny dokument rozliczeniowy np. faktura wewnętrzna? W przypadku gdy właściwym dokumentem będzie faktura VAT to na kogo powinna zostać wystawiona?
  8. W przypadku gdy w zakresie pytania oznaczonego numerem 2 Organ podatkowy uzna, że kwoty przekazywane przez lidera konsorcjum na rzecz pozostałych uczestników konsorcjum, stanowiące podział dofinansowania otrzymanego z NCBiR podlegają opodatkowaniu podatkiem VAT to czy w takim razie wskazane kwoty będą opodatkowane jako dotacja mająca bezpośredni wpływ na cenę o której mowa w art. 29a ust. 1 ustawy VAT czy też jako wynagrodzenie za świadczenie usługi w rozumieniu art. 8 ustawy VAT?
  9. W przypadku gdy w zakresie pytania oznaczonego numerem 2 Organ podatkowy uzna, że kwoty przekazywane przez lidera konsorcjum na rzecz pozostałych uczestników konsorcjum, stanowiące podział dofinansowania otrzymanego z NCBiR podlegają opodatkowaniu podatkiem VAT to co w takim razie będzie stanowiło podstawę opodatkowania podatkiem VAT przez członka konsorcjum?
  10. W przypadku gdy w zakresie pytania oznaczonego numerem 2 Organ podatkowy uzna, że kwoty przekazywane przez lidera konsorcjum na rzecz pozostałych uczestników konsorcjum, stanowiące podział dofinansowania otrzymanego z NCBiR podlegają opodatkowaniu podatkiem VAT to w jaki sposób w takim przypadku członek konsorcjum powinien udokumentować opodatkowanie otrzymanego dofinansowania podatkiem VAT? Czy właściwym dokumentem będzie w tym przypadku faktura VAT czy też inny dowolny dokument rozliczeniowy np. faktura wewnętrzna?
  11. Czy nieodpłatne przekazanie przez lidera i pozostałych uczestników konsorcjum na rzecz Skarbu Państwa całości autorskich praw majątkowych do wszelkich efektów prowadzonych prac rozwojowych lub badań naukowych powstałych w związku z realizacją projektu będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem VAT?
  12. W przypadku gdy w zakresie pytania oznaczonego nr 11 Organ podatkowy uzna, że nieodpłatne przekazanie przez lidera konsorcjum i pozostałych uczestników konsorcjum na rzecz Skarbu Państwa całości autorskich praw majątkowych do wszelkich efektów prowadzonych prac rozwojowych lub badań naukowych powstałych w związku z realizacją danego projektu będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem VAT to co w takim razie będzie stanowiło podstawę opodatkowania podatkiem VAT? W szczególności czy podstawą opodatkowania będzie w tym przypadku koszt świadczenia wskazanej usługi (rozumianej jako przeniesienie autorskich praw majątkowych) poniesiony przez lidera i pozostałych uczestników konsorcjum zgodnie z art. 29a ust. 5 ustawy VAT oraz jeśli tak to co w przedmiotowym stanie faktycznym będzie składało się na koszt świadczenia wskazanej usługi? (Całkowita kwota wydatków poniesionych na realizację projektu przez danego uczestnika czy też tylko kwota wkładu własnego?)?
  13. W przypadku gdy w zakresie pytania oznaczonego nr 11 Organ podatkowy uzna, że nieodpłatne przekazanie przez lidera konsorcjum i pozostałych uczestników konsorcjum na rzecz Skarbu Państwa całości autorskich praw majątkowych do wszelkich efektów prowadzonych prac rozwojowych lub badań naukowych powstałych w związku z realizacją danego projektu będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem VAT to w jaki sposób lider konsorcjum i pozostali uczestnicy konsorcjum powinni udokumentować nieodpłatne przekazanie na rzecz Skarbu Państwa całości autorskich praw majątkowych do wszelkich efektów prowadzonych prac rozwojowych lub badań naukowych powstałych w związku z realizacją projektu? Czy właściwym dokumentem będzie w tym przypadku faktura VAT czy też inny dowolny dokument rozliczeniowy?
  14. W przypadku gdy w zakresie pytania oznaczonego nr 11 Organ podatkowy uzna, że nieodpłatne przekazanie przez lidera konsorcjum i pozostałych uczestników konsorcjum na rzecz Skarbu Państwa całości autorskich praw majątkowych do wszelkich efektów prowadzonych prac rozwojowych lub badań naukowych powstałych w związku z realizacją danego projektu będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem VAT to w którym momencie powstanie obowiązek podatkowy z tego tytułu?

Zdaniem Zainteresowanych:


Ad. 1


Zdaniem Wnioskodawców kwota dofinansowania otrzymanego od NCBiR przez lidera konsorcjum nie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT.


Stosownie do art. 5 ust. 1 ustawy VAT opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.


Przez dostawę towarów, w myśl art. 7 ust. 1 ustawy VAT, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel.


W świetle art. 8 ust. 1 ustawy VAT, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7.


Zgodnie z zapisem art. 15 ust. 1 ustawy VAT, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.


Zgodnie z art. 15 ust. 2 ustawy VAT działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Stosownie do art. 29a ust. 1 ustawy VAT, podstawą opodatkowania, z zastrzeżeniem ust. 2-5, art. 30a-30c, art. 32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5, jest wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z otrzymanymi dotacjami, subwencjami i innymi dopłatami o podobnym charakterze mającymi bezpośredni wpływ na cenę towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika.

Z treści cytowanych wyżej przepisów wynika, że w sytuacji gdy podatnik, w związku z konkretną dostawą towarów lub świadczeniem usług, otrzymuje dofinansowanie (dotacje, subwencje itp.), stanowiące dopłatę do ceny towaru lub usługi, tego rodzaju dofinansowanie stanowi obok ceny, uzupełniający element podstawy opodatkowania z tytułu danej dostawy lub świadczenia.

Do podstawy opodatkowania zaliczane są więc tylko takie dotacje, subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze, które są bezpośrednio przeznaczone na dofinansowanie konkretnego towaru czy też konkretnego rodzaju usługi. Jeżeli otrzymana dotacja jest w sposób zindywidualizowany i policzalny związana z ceną danego świadczenia (tj. świadczenie dzięki dotacji ma cenę niższą o konkretną kwotę lub świadczeniobiorca otrzymuje je za darmo), taka dotacja podlega VAT. Jeżeli natomiast związek tego rodzaju nie występuje i równocześnie dotacja nie jest elementem wynagrodzenia związanego z danymi dostawami towarów lub usług, wówczas można - i należy - potraktować ją jako płatność niepodlegającą podatkowi VAT.

Zatem podstawę opodatkowania podatkiem VAT zwiększa się tylko o takie dotacje, które w sposób bezwzględny i bezpośredni są związane z daną dostawą towarów lub świadczeniem usług. Jeżeli taki bezpośredni związek nie występuje, dofinansowanie ogólne - na pokrycie kosztów działalności (czy też na pokrycie kosztów realizacji konkretnego zadania) nie zwiększa podstawy opodatkowania, a tym samym nie podlega opodatkowaniu.

W tym miejscu warto zaznaczyć, że dofinansowanie otrzymywane przez Wnioskodawców na realizację danego projektu badawczo-rozwojowego pokrywa tylko koszty z nim związane. Oznacza to, zdaniem Wnioskodawców, że wskazane dofinansowanie ma charakter zakupowy/kosztowy. Postanowienia umów z NCBiR zawieranych przez konsorcja, w których uczestniczą Wnioskodawcy nie przewidują, iż otrzymane dofinansowanie stanowi dopłatę do ceny oferowanych przez poszczególnych Wnioskodawców towarów bądź usług.

Biorąc pod uwagę powyższe zdaniem Wnioskodawców dofinansowanie otrzymywane z NCBiR na realizację badań naukowych i prac rozwojowych w ramach danego projektu nie będzie stanowiło dotacji, subwencji ani innej dopłaty o podobnym charakterze mającej bezpośredni wpływ na cenę towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez Wnioskodawców. W konsekwencji kwota dofinansowania otrzymanego od NCBiR przez lidera konsorcjum nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem VAT.


Jednocześnie zdaniem Wnioskodawców kwota dofinansowania otrzymywanego od NCBiR nie stanowi wynagrodzenia za jakąkolwiek usługę świadczoną przez lidera konsorcjum na rzecz NCBiR.


W tym kontekście należy między innymi zwrócić uwagę na fakt, że dofinansowanie zostaje w przedmiotowym stanie faktycznym przyznane na pokrycie określonych wydatków, które będą ponoszone przez członków konsorcjum w ramach realizacji danego projektu. Przy czym umowa o dofinansowanie zawarta z NCBiR może zakładać, że część wydatków zostanie pokryta przez członków konsorcjum z własnych środków (tzw. wkład własny).

W profesjonalnym obrocie gospodarczym wynagrodzenie płacone przez usługobiorcę na rzecz świadczącego usługę, ma z perspektywy podmiotu świadczącego usługę stanowić zapłatę, która co do zasady pokryje koszty poniesione przez ten podmiot w związku z wyświadczeniem usługi, jak również zagwarantuje temu podmiotowi realizację określonego poziomu zysku.

W profesjonalnym obrocie gospodarczym nie są natomiast spotykane sytuacje aby w ramach zawartej umowy dany podmiot świadczący usługę oczekiwał od usługobiorcy zapłaty stanowiącej równowartość części poniesionych przez ten podmiot kosztów, i jednocześnie zakładał że pozostałą część poniesionych kosztów pokryje z własnych środków. Taka sytuacja powodowałaby, że nie dość że podmiot świadczący usługę z góry zakładałby, że nie tylko nie zrealizuje żadnego zysku na danej transakcji, lecz co więcej z góry zakładałby że część kosztów wyświadczonej usługi sfinansuje on z własnych środków.

Biorąc pod uwagę powyższe nie sposób zdaniem Wnioskodawców twierdzić, że w przypadku umów o dofinansowanie przedmiotowych projektów intencją stron jest świadczenie jakichkolwiek usług na rzecz NCBiR w zamian za wynagrodzenie w postaci otrzymanego dofinansowania.


Ad. 2


Zdaniem Wnioskodawców kwoty przekazywane przez lidera konsorcjum na rzecz pozostałych uczestników konsorcjum jako podział dofinansowania otrzymanego z Narodowego Centrum Badań i Rozwoju nie podlegają opodatkowaniu podatkiem VAT.


Wskazać należy, że środki finansowe przekazywane przez lidera konsorcjum na rzecz pozostałych uczestników konsorcjum nie są dystrybuowane na podstawie odrębnego tytułu. Są to środki finansowane stanowiące wsparcie finansowe udzielone przez NCBiR na realizację badań naukowych i prac rozwojowych w ramach danego projektu przyznane wszystkim członkom konsorcjum na podstawie umowy zawartej pomiędzy członkami konsorcjum a NCBiR.


Lider konsorcjum pełni w tym przypadku jedynie funkcję techniczną dystrybutora tychże środków pomiędzy pozostałych uczestników konsorcjum. Środki te są dystrybuowane przez lidera konsorcjum zgodnie z ustalonym pomiędzy uczestnikami konsorcjum podziałem.


Przykładowo jeżeli umowa zawarta pomiędzy danym konsorcjum a NCBiR określa, że NCBiR udzieli wsparcia finansowego członkom konsorcjum na realizację projektu w wysokości 100 jednostek pieniężnych to przykładowo tylko 60 jednostek pieniężnych jest przyznanych na sfinansowanie wydatków poniesionych przez lidera konsorcjum w ramach realizacji tego projektu. Pozostałe 40 jednostek pieniężnych jest natomiast przyznanych na pokrycie wydatków poniesionych przez pozostałych uczestników konsorcjum w ramach realizacji tego projektu.

Powyższe znajduje swoje odzwierciedlenie w faktycznym obiegu środków pieniężnych, który wygląda w ten sposób, że na rachunek bankowy wskazany przez lidera konsorcjum wpływa całość 100 jednostek pieniężnych przekazanych przez NCBiR, jednocześnie jednak 40 jednostek pieniężnych jest następnie przekazywanych przez lidera konsorcjum na rachunki bankowe wskazane przez pozostałych uczestników konsorcjum zgodnie z ustalonym podziałem.

Tak więc, ponieważ środki otrzymywane przez pozostałych uczestników konsorcjum od lidera konsorcjum nie są dystrybuowane na podstawie odrębnego tytułu (np. umowy o świadczenie usług), to argumenty przedstawione przez Wnioskodawców w uzasadnieniu ich stanowiska do pytania nr 1 będą miały również zastosowanie w uzasadnieniu stanowiska Wnioskodawców do pytania nr 2.

Wskazane kwoty stanowić będą zdaniem Wnioskodawców dotację o charakterze zakupowym/kosztowym. W szczególności nie będą one stanowiły dotacji, subwencji ani innej dopłaty o podobnym charakterze mającej bezpośredni wpływ na cenę towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez pozostałych uczestników konsorcjum.

Jednocześnie nie sposób zdaniem Wnioskodawców twierdzić, że w przypadku umów o dofinansowanie przedmiotowych projektów intencją stron jest świadczenie przez pozostałych uczestników konsorcjum jakichkolwiek usług na rzecz NCBiR (czy też lidera konsorcjum) w zamian za wynagrodzenie w postaci otrzymanego dofinansowania.

Biorąc pod uwagę powyższe zdaniem Wnioskodawców kwoty przekazywane przez lidera konsorcjum na rzecz pozostałych uczestników konsorcjum jako podział dofinansowania otrzymanego z Narodowego Centrum Badań i Rozwoju nie podlegają opodatkowaniu podatkiem VAT.


Ad. 3 i 4


Zdaniem Wnioskodawców liderowi konsorcjum jak i pozostałym uczestnikom konsorcjum będzie przysługiwało prawo do odliczenia podatku VAT od wydatków ponoszonych w ramach realizacji projektu. W szczególności lider konsorcjum ani pozostali uczestnicy konsorcjum nie będą musieli stosować tzw. pre-współczynnika odliczenia VAT o którym mowa w art. 86 ust. 2a ustawy VAT.

W myśl generalnej zasady wyrażonej w art. 86 ust. 1 ustawy VAT, podatnik ma prawo do odliczenia podatku naliczonego od nabywanych towarów i usług, jeżeli te towary czy usługi mają związek z wykonywanymi przez niego czynnościami opodatkowanymi.


Innymi słowy do powstania prawa do odliczenia wystarczające jest istnienie związku pomiędzy podatkiem naliczonym a tą częścią działalności podatnika, która jest przedmiotem opodatkowania VAT.


W związku z tym VAT naliczony przy nabyciu towarów i usług związanych z tą częścią działalności, która jest przedmiotem opodatkowania VAT, może podlegać odliczeniu.


Przepisy ustawy VAT nie precyzują, jaki związek musi istnieć pomiędzy zakupami a sprzedażą, żeby podatnik mógł skorzystać z prawa do odliczenia. Związek ten może mieć więc charakter bezpośredni lub pośredni.


Wnioskodawcy pragną również podkreślić, że prawo do odliczenia podatku VAT jest elementem konstrukcyjnym tego podatku oraz podstawowym prawem podatnika. Wszystkie ograniczenia w prawie do odliczenia podatku naliczonego muszą być wyraźnie określone w ustawie, a ponadto ograniczenia te muszą wynikać z Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej.

Prawo do odliczenia podatku naliczonego było także przedmiotem licznych orzeczeń Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (dalej: „Trybunał Sprawiedliwości”). Przykładowo w wyroku z 22 lutego 2001 r. sprawie C-408/98 (Abbey National pic v. Commissioners of Customs Excise) Trybunał Sprawiedliwości wskazał, że system odliczenia podatku VAT „(...) ma na celu całkowite uwolnienie przedsiębiorców od ciężaru podatku VAT, zapłaconego lub do zapłaty, w ramach prowadzonej przez nich działalności gospodarczej. W konsekwencji wspólny system VAT zapewnia całkowitą neutralność opodatkowania VAT wszelkiej działalności gospodarczej, bez względu na jej cel i rezultat, przy założeniu, że ona sama, co do zasady, podlega opodatkowaniu VAT”.

W tym miejscu należy wskazać, że uczestnictwo w projektach finansowanych przez NCBiR jest związane z działalnością gospodarczą prowadzoną przez Wnioskodawców, w ramach której dokonują oni dostawy towarów lub usług opodatkowanych podatkiem VAT.

Jednym z długoterminowych celów projektów realizowanych w ramach umów zawartych z NCBiR jest wykorzystanie wypracowanego know-how w działalności gospodarczej prowadzonej przez lidera oraz pozostałych uczestników konsorcjum. Przejawem takiego wykorzystania może być np. produkcja nowoczesnej amunicji czołgowej albo produkcja nowoczesnych rakiet sterowanych. Przejawem takiego wykorzystania może być także udzielenie sublicencji innym podmiotom na korzystanie z wytworzonego know-how.

Tak więc w przedmiotowym stanie faktycznym istnieje związek pomiędzy zakupami ponoszonymi przez poszczególnych Wnioskodawców (działających jako liderzy lub członkowie konsorcjum) w związku z realizacją projektów dofinansowywanych z NCBiR a przyszłą sprzedażą opodatkowaną dokonywaną przez te podmioty.

Ponadto Wnioskodawcy pragną zaznaczyć, że w przedmiotowym stanie faktycznym nie znajdzie zastosowania art. 86 ust. 2a ustawy VAT. Zgodnie z tym przepisem w przypadku nabycia towarów i usług wykorzystywanych zarówno do celów wykonywanej przez podatnika działalności gospodarczej, jak i do celów innych niż działalność gospodarcza, z wyjątkiem celów osobistych, do których ma zastosowanie art. 7 ust. 2 i art. 8 ust. 2, oraz celów, o których mowa w art. 8 ust. 5 - w przypadku, o którym mowa w tym przepisie, gdy przypisanie tych towarów i usług w całości do działalności gospodarczej podatnika nie jest możliwe, kwotę podatku naliczonego, o której mowa w ust. 2, oblicza się zgodnie ze sposobem określenia zakresu wykorzystywania nabywanych towarów i usług do celów działalności gospodarczej, zwanym dalej "sposobem określenia proporcji".


Sposób określenia proporcji powinien najbardziej odpowiadać specyfice wykonywanej przez podatnika działalności i dokonywanych przez niego nabyć.


Wskazana regulacja dotyczy sytuacji w których dany podmiot działa niejako dwutorowo tj. wykonuje działalność gospodarczą której efektem jest dokonywanie sprzedaży opodatkowanej podatkiem VAT oraz wykonuje inną działalność pozostającą poza sferą opodatkowania podatkiem VAT. Przykładem takich podmiotów są np. instytucje publiczne takie jak muzea które oprócz prowadzenia działalności gospodarczej realizują też inne cele ustawowe takie jak upowszechnianie podstawowych wartości historii, nauki i kultury polskiej.

Działalność Wnioskodawców natomiast skoncentrowana jest tylko i wyłącznie na prowadzeniu działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy VAT. Wnioskodawcy nie podejmują innej aktywności, która pozostawałaby jako taka poza sferą opodatkowania podatkiem VAT.

Ponadto jak zostało to już wskazane powyżej jednym z długoterminowych celów projektów realizowanych w ramach umów zawartych z NCBiR jest wykorzystanie wypracowanego know-how w działalności gospodarczej prowadzonej przez Wnioskodawców w ramach której dokonują oni dostawy towarów lub usług opodatkowanych podatkiem VAT.


W konsekwencji zdaniem Wnioskodawców liderowi konsorcjum jak i pozostałym uczestnikom konsorcjum będzie przysługiwało prawo do odliczenia podatku VAT od wydatków ponoszonych w ramach realizacji projektu.


Ad. 5


Zdaniem Wnioskodawców tak jak zostało to już przedstawione w uzasadnieniu stanowiska Wnioskodawców odnośnie pytania nr 1 kwota dofinansowania otrzymanego od Narodowego Centrum Badań i Rozwoju przez lidera konsorcjum nie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT.


W szczególności zdaniem Wnioskodawców w przedmiotowym stanie faktycznym nie zachodzą przesłanki do uznania, że kwota dofinansowania stanowi dotację mającą bezpośredni wpływ na cenę o której mowa w art. 29a ust. 1 ustawy VAT.


Wnioskodawcy pragną jeszcze raz podkreślić, że tylko w przypadku gdy otrzymana dotacja jest w sposób zindywidualizowany i policzalny związana z ceną danego świadczenia (tj. świadczenie dzięki dotacji ma cenę niższą o konkretną kwotę) taka dotacja podlega VAT. Jeżeli natomiast związek tego rodzaju nie występuje dotację należy potraktować jako płatność niepodlegającą podatkowi VAT. Jednocześnie zdaniem Wnioskodawców niezasadnym byłoby przyjęcie przez organ podatkowy stanowiska, że w ramach realizacji projektu dofinansowanego przez NCBiR lider konsorcjum dokonuje świadczenia usług w zamian za wynagrodzenie w postaci dofinansowania. Przyjęcie takiego stanowiska byłoby między innymi sprzeczne z istotą obrotu gospodarczego dokonywanego pomiędzy profesjonalnymi podmiotami.


Ad. 6


Zdaniem Wnioskodawców tak jak zostało to już przedstawione w uzasadnieniu stanowiska Wnioskodawców odnośnie pytania nr 1 kwota dofinansowania otrzymanego od Narodowego Centrum Badań i Rozwoju przez lidera konsorcjum nie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT.


W konsekwencji zdaniem Wnioskodawców otrzymanie przez lidera konsorcjum dofinansowania od NCBiR nie będzie wiązało się po jego stronie z obowiązkiem określenia podstawy opodatkowania podatkiem VAT.


Ad. 7


Zdaniem Wnioskodawców tak jak zostało to już przedstawione w uzasadnieniu stanowiska Wnioskodawców odnośnie pytania nr 1 kwota dofinansowania otrzymanego od Narodowego Centrum Badań i Rozwoju przez lidera konsorcjum nie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT.


W konsekwencji zdaniem Wnioskodawców otrzymanie kwoty dofinansowania z NCBiR nie nakłada na lidera konsorcjum obowiązku wystawienia faktury VAT zgodnie z przepisami ustawy VAT. Lider konsorcjum może więc udokumentować otrzymanie dofinansowania dowolnym dokumentem rozliczeniowym niebędącym fakturą VAT np. fakturą wewnętrzną.

Ad. 8


Zdaniem Wnioskodawców tak jak zostało to już przedstawione w uzasadnieniu stanowiska Wnioskodawców odnośnie pytania nr 2 kwoty przekazywane przez lidera konsorcjum na rzecz pozostałych uczestników konsorcjum jako podział dofinansowania otrzymanego z Narodowego Centrum Badań i Rozwoju nie podlegają opodatkowaniu podatkiem VAT.

W szczególności zdaniem Wnioskodawców w przedmiotowym stanie faktycznym nie zachodzą przesłanki do uznania, że kwoty dofinansowania przekazywane przez lidera konsorcjum na rzecz pozostałych uczestników stanowią dotację mającą bezpośredni wpływ na cenę o której mowa w art. 29a ust. 1 ustawy VAT, jak również nie zachodzą przesłanki do tego aby uznać, że w przedmiotowym stanie faktycznym członkowie konsorcjum w ramach realizacji projektu dofinansowanego przez NCBiR dokonują świadczenia usługi na rzecz NCBiR bądź też na rzecz lidera konsorcjum w zamian za co otrzymują wynagrodzenie w postaci przedmiotowego dofinansowania.


Ad. 9


Zdaniem Wnioskodawców tak jak zostało to już przedstawione w uzasadnieniu stanowiska Wnioskodawców odnośnie pytania nr 2 kwoty przekazywane przez lidera konsorcjum na rzecz pozostałych uczestników konsorcjum jako podział dofinansowania otrzymanego z Narodowego Centrum Badań i Rozwoju nie podlegają opodatkowaniu podatkiem VAT.


W konsekwencji zdaniem Wnioskodawców otrzymanie od lidera konsorcjum przez pozostałych uczestników konsorcjum kwot dofinansowania otrzymanego z NCBiR nie będzie wiązało się po ich stronie z obowiązkiem określenia podstawy opodatkowania podatkiem VAT.


Ad. 10


Zdaniem Wnioskodawców tak jak zostało to już przedstawione w uzasadnieniu stanowiska Wnioskodawców odnośnie pytania nr 2 kwoty przekazywane przez lidera konsorcjum na rzecz pozostałych uczestników konsorcjum jako podział dofinansowania otrzymanego z Narodowego Centrum Badań i Rozwoju nie podlegają opodatkowaniu podatkiem VAT.

W konsekwencji zdaniem Wnioskodawców otrzymanie kwot dofinansowania z NCBiR nie nakłada na członków konsorcjum obowiązku wystawienia faktury VAT zgodnie z przepisami ustawy VAT. Wnioskodawcy mogą więc udokumentować otrzymanie dofinansowania dowolnym dokumentem rozliczeniowym niebędącym fakturą VAT np. fakturą wewnętrzną.

Ad. 11


Zdaniem Wnioskodawców nieodpłatne przekazanie przez lidera i pozostałych uczestników konsorcjum na rzecz Skarbu Państwa całości autorskich praw majątkowych do wszelkich efektów prowadzonych prac rozwojowych lub badań naukowych powstałych w związku z realizacją projektu nie będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem VAT.


Stosownie do art. 5 ust. 1 ustawy VAT opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.


Przez dostawę towarów, w myśl art. 7 ust. 1 ustawy VAT, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel.


W świetle art. 8 ust. 1 ustawy VAT, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7.


Zgodnie z przepisem art. 8 ust. 1 pkt 1 ustawy VAT świadczeniem usługi jest przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej. Wartości niematerialne i prawne to przede wszystkim wszelkiego rodzaju prawa tzw. własności intelektualnej, w tym: prawa autorskie; prawa pokrewne (prawa do artystycznych wykonań, prawa do fonogramów i wideogramów, prawa do nadań programów oraz prawa do pierwszych wydań oraz wydań naukowych i krytycznych); prawa własności przemysłowej (prawo do wynalazków, znaków towarowych, topografii układów scalonych, wzorów przemysłowych oraz użytkowych).


Wskazany przepis jednoznacznie zalicza przeniesienie praw do korzystania wartości niematerialnych i prawnych na inny podmiot do świadczenia usług.


Jednocześnie jednak wskazać należy że zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy VAT opodatkowaniu podatkiem VAT podlega jedynie odpłatne świadczenie usług.


Od tej ogólnej zasady opodatkowania jedynie odpłatnego świadczenia usług ustawa VAT przewiduje pewne wyjątki, z których jeden został uregulowany w art. 8 ust. 2 pkt 2 ustawy VAT.


Zgodnie z art. 8 ust. 2 pkt 2 ustawy VAT za odpłatne świadczenie usług (podlegające opodatkowaniu) uznaje się również: nieodpłatne świadczenie usług na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, oraz wszelkie inne nieodpłatne świadczenie usług do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika. Wskazany przepis stanowi więc, że opodatkowaniu podlega takie nieodpłatne świadczenie usług, które następuje na cele inne niż działalność gospodarcza podatnika. Oznacza to, że wszelkie nieodpłatne świadczenie usług, które jest związane z wykonywaną przez podatnika działalnością gospodarczą nie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT.

Jak zostało to już wskazane w stanie faktycznym każdorazowo w związku z otrzymaniem dofinansowania na rzecz realizacji danego projektu lider konsorcjum oraz pozostali członkowie konsorcjum zobowiązują się przenieść na Skarb Państwa całość autorskich praw majątkowych do wszelkich efektów prowadzonych prac rozwojowych lub badań naukowych, stanowiących utwór w rozumieniu ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych w tym ich uzupełnień, modyfikacji i uszczegółowień.

W związku z tym, że każdorazowo prowadzone przez lidera konsorcjum oraz pozostałych członków konsorcjum, prace rozwojowe i badania naukowe, są finansowane przez NCBiR, przeniesienie autorskich praw majątkowych do Elementów Autorskich na rzecz Uprawnionego następować będzie w całości nieodpłatnie.

W przypadku projektów finansowanych ze środków NCBiR w części w umowie przenoszącej autorskie prawa majątkowe do Elementów Autorskich na rzecz Uprawnionego zostanie jednocześnie udzielona liderowi konsorcjum oraz pozostałym członkom konsorcjum licencja na korzystanie z Elementów Autorskich oraz z wynalazków, wzorów użytkowych i wzorów przemysłowych, co do których prawa przysługują Uprawnionemu.

W przypadku projektów finansowanych ze środków NCBiR w części w umowie przenoszącej autorskie prawa majątkowe do Elementów Autorskich na rzecz Uprawnionego może zostać jednocześnie udzielona liderowi konsorcjum oraz pozostałym członkom konsorcjum licencja na korzystanie z Elementów Autorskich oraz z wynalazków, wzorów użytkowych i wzorów przemysłowych, co do których prawa przysługują Uprawnionemu.


W tym miejscu należy wskazać, że uczestnictwo w projektach finansowanych przez NCBiR jest związane z działalnością gospodarczą prowadzoną przez poszczególnych Wnioskodawców.


Celem realizowanych projektów jest nie tylko zwiększenie potencjału polskich podmiotów naukowych i przemysłowych, ale także dążenie do niezależności technologicznej poprzez tworzenie polskiego „know-how” w zakresie krytycznych technologii w zakresie bezpieczeństwa i obronności państwa.

W ramach tak określonego celu projekty realizowane w ramach umów zawartych z NCBiR mają umożliwić wykorzystanie wypracowanego know-how w działalności gospodarczej prowadzonej przez lidera oraz pozostałych uczestników konsorcjum. Przejawem takiego wykorzystania może być np. produkcja nowoczesnej amunicji czołgowej albo produkcja nowoczesnych rakiet sterowanych. Przejawem takiego wykorzystania może być także udzielenie sublicencji innym podmiotom na korzystanie z wytworzonego know-how.

Tak więc poszczególni uczestnicy projektów dofinansowywanych z NCBiR widzą swój interes gospodarczy w realizacji tychże projektów, poprzez możliwość późniejszego wykorzystania zdobytej wiedzy, umiejętności, know-how w prowadzonej przez siebie działalności gospodarczej polegającej na dostawie towarów i usług.

Biorąc pod uwagę powyższe zdaniem Wnioskodawców w przedmiotowym stanie faktycznym nie spełniona zostanie przesłanka o której mowa w art. 8 ust. 2 pkt 2 ustawy VAT. Nieodpłatne przekazanie przez lidera i pozostałych uczestników konsorcjum na rzecz Skarbu Państwa całości autorskich praw majątkowych do wszelkich efektów prowadzonych prac rozwojowych lub badań naukowych powstałych w związku z realizacją projektu będzie dokonywane dla celów działalności gospodarczej prowadzonej prze lidera konsorcjum oraz pozostałych uczestników konsorcjum. W konsekwencji nie będzie ono podlegało opodatkowaniu podatkiem VAT.


Ad. 12


Zdaniem Wnioskodawców tak jak zostało to już przedstawione w uzasadnieniu stanowiska Wnioskodawców odnośnie pytania nr 11 nieodpłatne przekazanie przez lidera i pozostałych uczestników konsorcjum na rzecz Skarbu Państwa całości autorskich praw majątkowych do wszelkich efektów prowadzonych prac rozwojowych lub badań naukowych powstałych w związku z realizacją projektu nie będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem VAT.

W konsekwencji zdaniem Wnioskodawców nieodpłatne przekazanie przez lidera i pozostałych uczestników konsorcjum na rzecz Skarbu Państwa całości autorskich praw majątkowych nie będzie wiązało się po ich stronie z koniecznością określenia podstawy opodatkowania podatkiem VAT.


Ad. 13


Zdaniem Wnioskodawców tak jak zostało to już przedstawione w uzasadnieniu stanowiska Wnioskodawców odnośnie pytania nr 11 nieodpłatne przekazanie przez lidera i pozostałych uczestników konsorcjum na rzecz Skarbu Państwa całości autorskich praw majątkowych do wszelkich efektów prowadzonych prac rozwojowych lub badań naukowych powstałych w związku z realizacją projektu nie będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem VAT.

W konsekwencji zdaniem Wnioskodawców nieodpłatne przekazanie przez lidera i pozostałych uczestników konsorcjum na rzecz Skarbu Państwa całości autorskich praw majątkowych nie będzie nakładało na członków konsorcjum obowiązku wystawienia faktury VAT zgodnie z przepisami ustawy VAT.


Ad. 14


Zdaniem Wnioskodawców tak jak zostało to już przedstawione w uzasadnieniu stanowiska Wnioskodawców odnośnie pytania nr 11 nieodpłatne przekazanie przez lidera i pozostałych uczestników konsorcjum na rzecz Skarbu Państwa całości autorskich praw majątkowych do wszelkich efektów prowadzonych prac rozwojowych lub badań naukowych powstałych w związku z realizacją projektu nie będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem VAT.

W konsekwencji zdaniem Wnioskodawców nieodpłatne przekazanie przez lidera i pozostałych uczestników konsorcjum na rzecz Skarbu Państwa całości autorskich praw majątkowych do wszelkich efektów prowadzonych prac rozwojowych lub badań naukowych powstałych w związku z realizacją projektu nie spowoduje powstania obowiązku podatkowego z tego tytułu po stronie lidera i pozostałych uczestników konsorcjum.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r., o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2017 r. poz. 1221 z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.


W myśl art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).


Na podstawie art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

  1. przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
  2. zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
  3. świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Pod pojęciem usługi (świadczenia) należy rozumieć każde zachowanie, na które składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś na rzecz innej osoby), jak i zaniechanie (nieczynienie bądź też tolerowanie). Przy ocenie charakteru świadczenia jako usługi należy mieć na względzie, że ustawa zalicza do „grona” usług każde świadczenie, które nie jest dostawą w myśl art. 7 ustawy.


Zauważyć należy, że jak wynika z powołanego przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy dla uznania, że dostawa towarów oraz świadczenie usługi podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, bezwzględnym warunkiem jest „odpłatność” za daną czynność.


Zgodnie z art. 8 ust. 2 ustawy, za odpłatne świadczenie usług uznaje się również:

  1. użycie towarów stanowiących część przedsiębiorstwa podatnika do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika, w tym w szczególności do celów osobistych podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów lub ich części składowych;
  2. nieodpłatne świadczenie usług na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, oraz wszelkie inne nieodpłatne świadczenie usług do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika.

Z tak szeroko sformułowanej definicji wynika, że przez pojęcie świadczenia usług należy rozumieć przede wszystkim określone zachowanie się podatnika na rzecz innego podmiotu, które wynika z dwustronnego stosunku zobowiązaniowego, zakładającego istnienie podmiotu będącego odbiorcą (nabywcą usługi), jak również podmiotu świadczącego usługę. Przy czym, o ile dane zachowanie podatnika mieści się w ustawowej definicji świadczenia usług, to – co do zasady - niezbędnym elementem do uznania tego zachowania za czynność podlegającą opodatkowaniu jest spełnienie przesłanki odpłatności.


Odpłatność oznacza wykonanie czynności (dostawy towarów oraz świadczenia usług) za wynagrodzeniem. W znaczeniu potocznym wynagrodzenie to zapłata za pracę, należność. Natomiast odpłatny to taki, który wymaga zapłacenia, zwrotu kosztów, płatny.


Zatem pod pojęciem odpłatności świadczenia usług rozumieć należy prawo podmiotu sprzedającego towar lub świadczącego usługę do żądania od nabywcy towaru, odbiorcy usługi lub osoby trzeciej zapłaty ceny lub ekwiwalentu (np. w postaci świadczenia wzajemnego).


Należy wskazać, że kwestia odpłatności była wielokrotnie przedmiotem rozstrzygnięć Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej.


Należy podkreślić, że przepisy dotyczące funkcjonowania podatku VAT w krajach członkowskich Unii Europejskiej podlegają harmonizacji na zasadach określonych w dyrektywie 2006/112/WE/Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L 347 z 11.12.2006, str. 1, z późn. zm.) dalej: „dyrektywa VAT”.

Uszczegółowieniem zasad obowiązywania i funkcjonowania podatku VAT określonych w dyrektywie są wyroki Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej.


TSUE, w wyroku z dnia 27 października 2011 r. w sprawie C-93/10 Finanzamt Essen-NordOst przeciwko GFKL Financial Services AG, ECLI:EU:C:2011:700 wskazał: „17 (...) należy przypomnieć, że w ramach systemu podatku VAT czynnościami podlegającymi opodatkowaniu są transakcje między stronami, przewidujące zapłatę ceny lub inne wynagrodzenie. Zatem jeżeli czynność polega jedynie na świadczeniu jednej ze stron, bez bezpośredniego wynagrodzenia, nie ma podstawy opodatkowania, w związku z czym świadczenie takie nie podlega podatkowi VAT.

18. W tym świetle świadczenie usługi następuje „odpłatnie” w rozumieniu art. 2 pkt 1 szóstej dyrektywy VAT, a zatem podlega opodatkowaniu, tylko jeżeli pomiędzy usługodawcą a usługobiorcą istnieje stosunek prawny, w ramach którego następuje wymiana świadczeń wzajemnych, gdyż świadczenie otrzymywane przez usługodawcę stanowi rzeczywiste odzwierciedlenie wartości usługi świadczonej usługobiorcy (ww. wyrok w sprawie MKGKraftfahrzeuge-Factoring, pkt 47).

19. Zgodnie z utrwalonym orzecznictwem „świadczenie usług dokonywane odpłatnie” w rozumieniu art. 2 pkt 1 szóstej dyrektywy wymaga bezpośredniego związku między wyświadczoną usługą a otrzymanym wynagrodzeniem (wyrok z dnia 29 lipca 2010 r. w sprawie C-40/09 Astra Zeneca UK i przytoczone orzecznictwo).”.


Ponadto, TSUE w pkt 34 wyroku z dnia 27 marca 2014 r. w sprawie C-151/13 Le Rayon dOr SARL przeciwko Ministre de lÉconomie et des Finances, ECLI:EU:C:2014:185 wskazał, że: „ (...) aby świadczenie usług mogło być uznane za „odpłatne” w rozumieniu tej dyrektywy, nie wymaga ona, aby świadczenie wzajemne za taką usługę było uzyskane bezpośrednio od jej odbiorcy. Świadczenie wzajemne może pochodzić także od osoby trzeciej. (zob. podobnie wyrok w sprawach połączonych C-54/09 i C-55/09, Loyalty Management UK i Baxi Group EU:C:2010:590, pkt 56)”.


Ponadto w wyroku C-89/81 z dnia 15 lipca 1982 r. w sprawie Hong-Kong Trade Development Council, TSUE stwierdził, iż wskazane w sprawie czynności podlegają opodatkowaniu jedynie wtedy, gdy zostały wykonane odpłatnie.


Pojęcie „odpłatności” pojawiło się również w orzeczeniu z dnia 5 lutego 1981 r. C-154/80, które zapadło na tle przepisów I Dyrektywy VAT z dnia 11 kwietnia 1967 r. w sprawie harmonizacji przepisów Państw Członkowskich w zakresie podatków obrotowych (67/227/EWEC). Trybunał wskazał, że termin „zapłata” stanowi integralną część przepisów prawa wspólnotowego, które nie odwołuje się do prawa państw członkowskich dla ustalenia jego znaczenia i zakresu. Stąd też wykładnia tego wyrażenia nie może być pozostawiona dyskrecjonalnemu władztwu każdego państwa członkowskiego. Ponadto Trybunał przypomniał, że świadczenie podlega opodatkowaniu jedynie w wypadku, gdy podstawę opodatkowania stanowi świadczenie wzajemne otrzymane przez świadczącego usługę. Musi również istnieć możliwość wyrażenia w pieniądzu wartości tego świadczenia wzajemnego. W końcu – jak wskazał Trybunał – świadczenie wzajemne musi stanowić pewną wartość subiektywną, gdyż podstawą opodatkowania jest świadczenie wzajemne rzeczywiście otrzymane, nie zaś wartość otrzymana według kryteriów obiektywnych.

Na uwagę zasługuje także orzeczenie w sprawie C-16/93 pomiędzy R. J. Tolsma a Inspecteur der Omzetbelasting Leeuwarden (Holandia), w którym Trybunał zauważył, iż czynność „podlega opodatkowaniu wyłącznie wtedy, gdy istnieje związek prawny między usługodawcą i usługobiorcą, w ramach którego następuje świadczenie wzajemne, przy czym wynagrodzenie otrzymane przez usługodawcę stanowi wartość faktycznie przekazaną w zamian za usługi świadczone na rzecz usługobiorcy”.

W konsekwencji powyższego stwierdzić należy, iż opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług będzie podlegało tylko to świadczenie (dostawa lub usługa), w przypadku którego istnieje konsument, tj. odbiorca świadczenia odnoszący z niego choćby potencjalną korzyść. Dopóki nie istnieje podmiot który odnosiłby lub powinien odnosić konkretne korzyści o charakterze majątkowym związanym z danym świadczeniem, dopóty świadczenie to nie będzie czynnością podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.


Taka konstrukcja definicji świadczenia usług jest wyrazem zasady powszechności opodatkowania podatkiem od towarów i usług transakcji dokonywanych w ramach profesjonalnego obrotu gospodarczego.


Należy wskazać, że opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług zgodnie z zasadą powszechności opodatkowania podlegają wszelkie transakcje, których przedmiotem jest dostawa towarów lub świadczenie usług, pod warunkiem, że są one realizowane przez podatników w rozumieniu ustawy i są wykonywane w ramach działalności gospodarczej.

Pojęcie „dostawa towarów” w rozumieniu przepisów ustawy o VAT, obejmuje wszelkie czynności, w ramach których następuje przeniesienie prawa do rozporządzania towarem jak właściciel.


Z kolei każde świadczenie niebędące dostawą towarów polegające na działaniu, zaniechaniu lub tolerowaniu czyjegoś zachowania stanowi co do zasady usługę w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług. Niemniej muszą być przy tym spełnione następujące warunki:

  • w następstwie zobowiązania, w wykonaniu którego usługa jest świadczona, druga strona (wierzyciel/nabywca) jest bezpośrednim beneficjentem świadczenia,
  • świadczonej usłudze odpowiada świadczenie wzajemne ze strony nabywcy (wynagrodzenie).


Należy podkreślić, że oba ww. warunki winny być spełnione łącznie, aby świadczenie podlegało, jako usługa, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.


Aby dana czynność (usługa) podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT musi istnieć bezpośredni związek o charakterze przyczynowym, pomiędzy świadczoną usługą, a otrzymanym świadczeniem wzajemnym, w ten sposób, że zapłacone kwoty stanowią rzeczywiste wynagrodzenie za wyodrębnioną usługę świadczoną w ramach stosunku prawnego lub dochodzi do wymiany świadczeń wzajemnych. Otrzymana zapłata powinna być konsekwencją wykonania świadczenia. Wynagrodzenie musi być należne za wykonanie tego świadczenia.

W świetle art. 29a ust. 1 ustawy o VAT, podstawą opodatkowania z zastrzeżeniem ust. 2-5, art. 30a-30c, art. 32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5, jest wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z otrzymanymi dotacjami, subwencjami i innymi dopłatami o podobnym charakterze mającymi bezpośredni wpływ na cenę towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika.

Powyższe przepisy stanowią implementację art. 73 dyrektywy VAT. Zgodnie z art. 73 dyrektywy VAT w odniesieniu do dostaw towarów i świadczenia usług innych niż te, o których mowa w art. 74-77, podstawa opodatkowania obejmuje wszystko, co stanowi zapłatę otrzymaną lub którą dostawca lub usługodawca otrzyma w zamian za dostawę towarów lub świadczenie usług, od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z subwencjami związanymi bezpośrednio z ceną takiej dostawy lub świadczenia.

Związane jest to z tym, że podstawa opodatkowania stanowi wartość faktycznie uzyskaną przez sprzedawcę z tytułu danej opodatkowanej czynności. Należy jednocześnie wskazać, że nie ma tu znaczenia status podmiotu wypłacającego subwencję ani pochodzenie środków, z których ta subwencja jest wypłacana.

Z brzmienia powołanych wyżej przepisów wynika, że nie każda subwencja uwzględniana jest w podstawie opodatkowania dostawy towaru lub świadczenia usługi (tylko subwencje związane bezpośrednio z ceną takiej dostawy lub świadczenia). Zgodnie z orzecznictwem TSUE, do podstawy opodatkowania podatkiem VAT zalicza się, w przypadkach, które określa art. 73 dyrektywy VAT, m.in. przyznane podatnikom subwencje bezpośrednio związane z ceną dostawy lub świadczenia. Przepis ten zmierza do obciążenia podatkiem VAT całej wartości towarów lub usług, a przez to do uniknięcia zmniejszenia przychodu z podatku na skutek przyznania subwencji (np. pkt 26 wyroku z dnia 15 lipca 2004 r. w sprawie C-144/02 Komisja Wspólnot Europejskich przeciwko Republice Federalnej Niemiec, ECLI:EU:C:2004:444). TSUE wskazywał wielokrotnie, że aby subwencja była uznana za bezpośrednio związaną z ceną danej transakcji, powinna ona być przyznawana konkretnie podmiotowi subwencjonowanemu po to, by dostarczał on określony towar lub wykonywał określoną usługę. Jedynie w tym przypadku subwencja może być uznana za świadczenie wzajemne względem dostawy towaru lub świadczonej usługi, a w związku z tym podlegać opodatkowaniu (np. pkt 28 ww. wyroku C-144/02).

Ponadto, subwencje związane bezpośrednio z ceną interpretuje się jako obejmujące jedynie subwencje, które stanowią całość lub część wynagrodzenia za dostawę towarów lub świadczenie usług i które są płacone przez stronę trzecią sprzedawcy lub dostawcy (np. wyrok TSUE z dnia 22 listopada 2001 r. w sprawie C-184/00, Office des produits wallons ASBL przeciwko państwu belgijskiemu, ECLI:EU:C:2001:629, pkt 18). Niezbędne jest, by cena, którą ma zapłacić nabywca lub usługobiorca, była ustalona w taki sposób, by zmniejszała się w stosunku odpowiadającym subwencji przyznanej sprzedawcy towarów lub świadczącemu usługi, która stanowiłaby zatem element determinujący cenę, jakiej ten ostatni żąda (także pkt 29 ww. wyroku C-144/02).


Z powyższego wynika, że nie ma znaczenia od kogo dostawca towaru lub świadczący usługę otrzymuje zapłatę – czy od nabywcy czy od osoby trzeciej, ważne jest aby było to wynagrodzenie za dane konkretne świadczenie lub za daną konkretną dostawę.


Z przedstawionego we wniosku opisu sprawy wynika, że Zainteresowani funkcjonują jako liderzy lub członkowie konsorcjów współtworzonych przez jednostki badawczo-rozwojowe, jednostki oświatowe oraz spółki prawa handlowego. Konsorcja są stronami umów zawartych z Narodowym Centrum Badań i Rozwoju dotyczących prowadzenia przez Zainteresowanych badań naukowych i prac rozwojowych w rozumieniu ustawy z dnia 30 kwietnia 2010 r. o zasadach finansowania nauki na rzecz obronności i bezpieczeństwa państwa, finansowanych w zasadniczej części ze środków uzyskanych z NCBiR. Każda z umów pomiędzy NCBiR a danym konsorcjum, w którym uczestniczą poszczególni Zainteresowani (jako lider lub członek konsorcjum) dotyczy finansowania odrębnego projektu w zakresie prowadzenia badań naukowych i prac rozwojowych na rzecz obronności i bezpieczeństwa państwa.

Celem realizowanych projektów jest między innymi zwiększenie potencjału polskich podmiotów naukowych i przemysłowych, jak również dążenie do niezależności technologicznej poprzez tworzenie polskiego „know- how” w zakresie krytycznych technologii w zakresie bezpieczeństwa i obronności państwa. Umowy zawierane przez NCBiR na dofinansowanie przedmiotowych projektów stanowią realizację zadań ustawowych NCBiR, którymi jest między innymi zarządzanie realizacją badań naukowych lub prac rozwojowych na rzecz obronności i bezpieczeństwa państwa oraz ich finansowanie lub współfinansowanie. Na mocy zawartych umów NCBiR zobowiązuje się do wsparcia finansowego prowadzonych przez Zainteresowanych badań naukowych i prac rozwojowych poprzez pokrycie wydatków ponoszonych przez Zainteresowanych. Wsparcie finansowe jest udzielane przez NCBiR ze środków publicznych w rozumieniu ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych. Finansowanie to może dotyczyć wszystkich kosztów kwalifikowanych związanych z danym projektem lub też części kosztów kwalifikowanych. W przypadku finansowania częściowego koszty kwalifikowane nie finansowane przez NCBiR są pokrywane przez poszczególnych Zainteresowanych w drodze wkładu własnego. Środki finansowe otrzymane od NCBiR nie mogą być wydatkowane na inne cele, niż określone w poszczególnych umowach.

Badania naukowe oraz prace rozwojowe, do wykonania których zobowiązują się Zainteresowani w związku z zawartymi umowami, mają być wykonywane w ramach następujących po sobie etapów, przy czym zgodnie z ustalonym harmonogramem, każdy z etapów składa się z kilku odrębnych zadań. Z kolei każde zadanie jest wykonywane przez jeden lub kilka różnych podmiotów uczestniczących w projekcie. Finansowanie udzielone w ramach danej umowy jest przekazywane przez NCBiR podmiotowi pełniącemu funkcję lidera konsorcjum w transzach w formie zaliczek lub refundacji wypłacanych w wysokości określonej w harmonogramie płatności danego projektu, na podstawie złożonych przez lidera konsorcjum i zaakceptowanych przez NCBiR wniosków o płatność sporządzonych według określonego wzoru. Zaliczki lub refundacje przekazywane są na rachunek bankowy podmiotu pełniącego w danym przypadku funkcję lidera konsorcjum. Następnie lider konsorcjum niezwłocznie przekazuje pozostałym członkom konsorcjum środki finansowe zgodnie z uzgodnionym kosztorysem projektu, harmonogramem płatności oraz harmonogramem wykonania danego projektu.

Lider konsorcjum oraz pozostali członkowie konsorcjum są zobowiązani do posiadania dokumentów potwierdzających wszystkie koszty poniesione na rzecz realizacji projektu, z zastrzeżeniem kosztów ogólnych rozliczanych ryczałtem jak i do prowadzenia wyodrębnionej ewidencji księgowej środków finansowych w układzie rodzajowym z podziałem analitycznym kosztów, umożliwiającej identyfikację środków finansowych wydatkowych na realizację danego projektu. NCBiR ma prawo do przeprowadzenia kontroli dokumentów potwierdzających koszty poniesione na rzecz realizacji danego projektu w każdym czasie i w każdej fazie lub na każdym etapie realizacji danego projektu oraz w okresie 5 lat po terminie zakończenia realizacji projektu.


Wypłata finansowania w związku z danym projektem jest uzależniona od otrzymania przez NCBiR dotacji celowej z budżetu państwa.


Każdorazowo w związku z otrzymaniem finansowania na rzecz realizacji danego projektu lider konsorcjum oraz pozostali członkowie konsorcjum zobowiązują się przenieść na Skarb Państwa reprezentowany przez Ministra Obrony Narodowej (dalej: „Uprawniony”) całość autorskich praw majątkowych do wszelkich efektów prowadzonych prac rozwojowych lub badań naukowych, stanowiących utwór w rozumieniu ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych, w tym ich uzupełnień, modyfikacji i uszczegółowień.

Planowany efekt końcowy realizowanych projektów w stosunku do których powstaną autorskie prawa majątkowe może obejmować np. dokumentację techniczną, model matematyczny, model fizyczny, prototyp wyrobu, dokumentacja konstrukcyjna, model systemów lub podsystemów technologii itp. Przeniesienie autorskich praw majątkowych będzie obejmować prawo zezwalania na wykonywanie zależnych praw autorskich oraz dotyczyć wszelkich pól eksploatacji, które będą znane w chwili zawarcia umowy z Uprawnionym.

Każdorazowo prawo do uzyskania patentu, prawa ochronnego lub prawa z rejestracji powstałe w razie dokonania - w związku z wykonywaniem umowy zawartej pomiędzy danym konsorcjum a NCBiR - wynalazku, wzoru użytkowego lub wzoru przemysłowego przysługiwać będą Uprawnionemu. Każdorazowo przeniesienie autorskich praw majątkowych do Elementów Autorskich powstałych w trakcie realizacji danej umowy następować będzie z chwilą zakończenia realizacji danego projektu.

W związku z tym, że każdorazowo prowadzone przez lidera konsorcjum oraz pozostałych członków konsorcjum, prace rozwojowe i badania naukowe, są finansowane przez NCBiR, przeniesienie autorskich praw majątkowych do Elementów Autorskich na rzecz Uprawnionego następować będzie w całości nieodpłatnie.


Przeniesienie autorskich praw majątkowych do Elementów Autorskich na rzecz Uprawnionego następować będzie każdorazowo na podstawie umowy zawartej pomiędzy liderem konsorcjum i pozostałymi członkami konsorcjum a Uprawnionym.


W przypadku projektów finansowanych ze środków NCBiR w całości w umowie przenoszącej autorskie prawa majątkowe do Elementów Autorskich na rzecz Uprawnionego zostanie jednocześnie udzielona liderowi konsorcjum oraz pozostałym członkom konsorcjum licencja na korzystanie z Elementów Autorskich oraz z wynalazków, wzorów użytkowych i wzorów przemysłowych, co do których prawa przysługują Uprawnionemu.

W przypadku projektów finansowanych ze środków NCBiR w części w umowie przenoszącej autorskie prawa majątkowe do Elementów Autorskich na rzecz Uprawnionego może zostać jednocześnie udzielona liderowi konsorcjum oraz pozostałym członkom konsorcjum licencja na korzystanie z Elementów Autorskich oraz z wynalazków, wzorów użytkowych i wzorów przemysłowych, co do których prawa przysługują Uprawnionemu.


Zgodnie z zawartymi umowami konsorcjum podmiot pełniący funkcję lidera konsorcjum zostaje wyznaczony do koordynowania prac w ramach danej umowy konsorcjum. Lider konsorcjum odpowiada między innymi za kontakty z podmiotami zewnętrznymi.


Do obowiązków wszystkich członków danego konsorcjum należy między innymi terminowa realizacja podjętych zobowiązań wynikających z umowy zawartej z NCBiR, wzajemne informowanie się stron o postępie realizacji prac, wykonywanie z należytą starannością realizowanych zadań wynikających z umowy konsorcjum, wzajemna współpraca z pozostałymi członkami konsorcjum.

Wskazane projekty są realizowane na mocy umów zawartych z Narodowym Centrum Badań i Rozwoju. Wniosek wspólny o wydanie indywidualnej interpretacji przepisów prawa podatkowego został sporządzony w oparciu o jeden projekt tego typu, w którym uczestniczą wszyscy wymienieni we wniosku zainteresowani. Jednocześnie wskazany Projekt ze względu na zasady jego realizacji, schemat rozliczeń itp. jest również reprezentatywny dla innych projektów tego typu, w których uczestniczą poszczególni Wnioskodawcy.


Termin realizacji Projektu został ustalony od dnia 27 grudnia 2016 r., a termin zakończenia realizacji Projektu na dzień 26 grudnia 2019 r. (36 miesięcy).


Celem głównym Projektu jest opracowanie szeregu technologii z zakresu układów wykonawczych sterowania rakiet. Projekt przewiduje wykonanie demonstratorów na VI poziomie gotowości technologii. Wyniki Projektu powinny zostać zweryfikowane i przetestowane poprzez próby laboratoryjne oraz próby poligonowe na demonstratorze technologii rakiety o zasięgu przynajmniej 10 km.


Cele szczegółowe Projektu to:

  1. Opracowanie metodologii oraz zweryfikowanych metod obliczeniowych i doświadczalnych jak również narzędzi obliczeniowych dla obliczeń aerodynamicznych rakiet latających z prędkościami poddźwiękowymi, supersonicznymi, na potrzeby procesu badań i projektowania.
  2. Opracowanie demonstratorów aerodynamicznych układów wykonawczych sterowania rakiet poszczególnych zasięgów.
  3. Opracowanie demonstratorów gazodynamicznych układów wykonawczych sterowania rakiet krótkiego zasięgu.
  4. Opracowanie układów pomiaru i przekazania informacji o stanach lotu rakiety na potrzeby badań w locie (telemetria), przesyłanie i rejestracja danych z układu sterowania rakiety i urządzenia obserwacji naziemnej (radiolokacyjne, optyczne).
  5. Opracowanie modeli symulacyjnych rakiet i ich podsystemów.
  6. Opracowanie algorytmów sterowania rakiet w różnych stadiach lotu dla wybranych klas rakiet.
  7. Opracowanie demonstratora inercyjnego układu nawigacji.
  8. Opracowanie komputera pokładowego dla rakiety.

Zakres i podział zadań wykonywanych przez każdego z uczestników konsorcjum w ramach projektu został szczegółowo ustalony w harmonogramie wykonania Projektu, stanowiącym załącznik do umowy zawartej pomiędzy członkami konsorcjum, a NCBiR. Podmiot pełniący funkcję lidera konsorcjum jest podmiotem koordynującym i reprezentującym innych uczestników Projektu we wszystkich sprawach związanych z realizacją Projektu. W związku z powyższym na mocy umowy zawartej pomiędzy wszystkimi zainteresowanymi a NCBiR lider konsorcjum zobowiązuje się:

  • przekazywać NCBiR wnioski o płatność i raporty,
  • informować NCBiR o zamiarze dokonania takich zmian prawno-organizacyjnych u siebie lub pozostałych uczestników, które mogą mieć bezpośredni wpływ na realizację Projektu,
  • wnieść zadeklarowany wkład własny i zapewnić jego wniesienie przez pozostałych uczestników,
  • realizować Projekt zgodnie z opisem projektu, harmonogramem wykonania projektu i kosztorysem projektu oraz zapewnić realizację Projektu przez pozostałych uczestników,
  • zarządzać realizacją Projektu zgodnie z ogólnie przyjętymi metodykami zarządzania projektami.


Finansowanie jest przekazywane przez NCBiR w transzach w formie zaliczek lub refundacji wypłacanych w wysokości określonej w harmonogramie płatności Projektu, stanowiącym załącznik do umowy zawartej z NCBiR. Harmonogram płatności jest tworzony w oparciu o kosztorys Projektu, w którym wskazana jest wartość kosztów kwalifikowanych przypadających na poszczególne zadania oraz na poszczególnych uczestników Projektu.

Jednym z długoterminowych celów Projektu realizowanego w ramach umowy zawartych z NCBiR jest wykorzystanie wypracowanego know-how w działalności gospodarczej prowadzonej przez lidera oraz pozostałych uczestników konsorcjum. Przejawem takiego wykorzystania może być np. produkcja nowoczesnych rakiet sterowanych lub też udzielenie sublicencji innym podmiotom na korzystanie z wytworzonego know-how. W tym kontekście zdaniem Wnioskodawców dofinansowanie otrzymane na realizację Projektu nie będzie miało bezpośredniego związku z ceną świadczeń, jakie mogą być w przyszłości realizowane przez lidera lub członków konsorcjum.


We wskazanym projekcie (jak i w innych projektach tego typu) przeniesienie praw autorskich następować będzie bezpośrednio na Uprawnionego zarówno przez lidera jak i pozostałych członków konsorcjum.


Na tle przedstawionego opisu sprawy wątpliwości Zainteresowanych dotyczą rozliczenia otrzymanej kwoty dofinansowania.


W pierwszej kolejności należy wskazać, że konsorcjum jest organizacją zrzeszającą kilka podmiotów gospodarczych na określony czas, w konkretnym celu. Jakkolwiek ani w prawie cywilnym ani w prawie podatkowym nie występuje legalna definicja konsorcjum, przyjmuje się, że zawarcie umowy konsorcjum możliwe jest na podstawie art. 3531 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz.U. z 2017 r., poz. 459 z późn. zm.), w ramach tzw. swobody umów.

W konsekwencji strony zawierające umowę konsorcjum mogą ją ukształtować w sposób dowolny, byleby jej treść lub cel nie sprzeciwiały się ustawie, zasadom współżycia społecznego oraz właściwości takiego stosunku. Konsorcjum nie jest jednak podmiotem gospodarczym, nie posiada osobowości prawnej ani podmiotowości prawnej, nie musi być rejestrowane, ani mieć odrębnej nazwy czy też siedziby. Podmioty tworzące konsorcjum są, co do zasady, niezależne w swoich dotychczasowych działaniach (czyli w działaniach niezwiązanych z konsorcjum), a w działaniach związanych z konsorcjum realizują wspólne przedsięwzięcie objęte porozumieniem. Zawierając umowę konsorcyjną podmioty mogą określić, kto będzie reprezentował konsorcjum na zewnątrz (może to być także osoba trzecia). Co do zasady, konsorcja nie mają też wspólnego majątku (chociaż mogą mieć wspólne konto rozliczeniowe), a wszelkie formy płatności regulowane są przez firmę lub osobę reprezentującą konsorcjum.

Przechodząc zatem na grunt prawa podatkowego, należy zauważyć, że zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza, zgodnie z art. 15 ust. 2 ustawy, obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Dodać należy, że polski ustawodawca nie skorzystał z możliwości wynikającej z art. 11 Dyrektywy Rady 2006/112/WE z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L Nr 347, s. 1, ze zm.), zgodnie z którym, po konsultacji z Komitetem ds. VAT, każde państwo członkowskie może uznać za jednego podatnika osoby mające siedzibę na terytorium tego samego państwa członkowskiego, które będąc niezależnymi pod względem prawnym, są ściśle powiązane pod względem finansowym, ekonomicznym i organizacyjnym.

Konsorcjum – w świetle obowiązujących przepisów prawa podatkowego – nie może być zatem uznane za podatnika VAT. Oznacza to, że relacji zachodzących pomiędzy stronami umowy konsorcjum (podatnikami VAT), dla potrzeb podatku od towarów i usług, nie należy oceniać na zasadach wewnętrznych rozliczeń konsorcjum.

A zatem przedsiębiorcy działający w ramach konsorcjum są odrębnymi podatnikami VAT. Powyższe oznacza, że działając w ramach konsorcjum powinni oni do wzajemnych rozliczeń stosować ogólne reguły wynikające z ustawy o podatku od towarów i usług oraz aktów wykonawczych do niej, w tym także w zakresie wystawiania faktur VAT dokumentujących wykonywane przez nich czynności.


Ad. 1, 2, 5, 8 i 11


Wątpliwości Zainteresowanych dotyczą tego czy kwota dofinansowania otrzymanego od NCBiR przez lidera konsorcjum jak i kwoty przekazywane przez lidera konsorcjum na rzecz pozostałych uczestników konsorcjum jako podział dofinansowania otrzymanego z NCBiR podlega opodatkowaniu podatkiem VAT oraz w przypadku uznania przez Organ, że wskazane kwoty podlegają opodatkowaniu podatkiem VAT - czy kwoty te będą opodatkowane jako dotacja mająca bezpośredni wpływ na cenę o której mowa w art. 29a ust. 1 ustawy czy jako wynagrodzenie za świadczenie usługi w rozumieniu art. 8 ustawy. Przedmiotem wątpliwości Zainteresowanych jest również kwestia opodatkowania nieodpłatnego przekazania przez lidera i pozostałych uczestników konsorcjum na rzecz Skarbu Państwa całości autorskich praw majątkowych do wszelkich efektów prowadzonych prac rozwojowych lub badań naukowych powstałych w związku z realizacją projektu.

Zdaniem Zainteresowanych zarówno kwota dofinansowania otrzymanego od NCBiR przez lidera konsorcjum jak i kwoty przekazywane przez lidera konsorcjum na rzecz pozostałych uczestników konsorcjum jako podział dofinansowania otrzymanego z NCBiR nie podlegają opodatkowaniu podatkiem VAT. Otrzymane przez Zainteresowanych dofinansowanie na realizację danego projektu badawczo-rozwojowego pokrywa tylko koszty z nim związane, co zdaniem Zainteresowanych oznacza, że wskazane dofinansowanie ma charakter zakupowy/kosztowy i w istocie nie stanowi dotacji, subwencji ani innej dopłaty o podobnym charakterze mającej bezpośredni wpływ na cenę dostarczanych towarów lub usług świadczonych przez Zainteresowanych oraz nie stanowi wynagrodzenia za jakąkolwiek usługę świadczoną przez lidera konsorcjum na rzecz NCBiR ani przez członków konsorcjum na rzecz NCBiR bądź lidera konsorcjum. W związku z tym, że każdorazowo prowadzone przez lidera konsorcjum oraz pozostałych członków konsorcjum, prace rozwojowe i badania naukowe, są finansowane przez NCBiR, przeniesienie autorskich praw majątkowych do Elementów Autorskich na rzecz Uprawnionego, zdaniem Zainteresowanych następować będzie w całości nieodpłatnie, a że będzie dokonywane dla celów działalności gospodarczej prowadzonej przez lidera konsorcjum oraz pozostałych uczestników konsorcjum, w konsekwencji nie będzie ono podlegało opodatkowaniu podatkiem VAT.

W odniesieniu do przedstawionych kwestii należy wskazać, że opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług zgodnie z zasadą powszechności opodatkowania podlegają wszelkie transakcje, których przedmiotem jest dostawa towarów lub świadczenie usług, pod warunkiem, że są one realizowane przez podatników w rozumieniu ustawy i są wykonywane w ramach działalności gospodarczej.

W omawianej sprawie mamy do czynienia z sytuacją, w której występują skonkretyzowane świadczenia w zamian za określone wynagrodzenia. Przekazywane środki finansowe podmiotowi pełniącemu funkcję lidera konsorcjum przez NCBiR na realizację opisanego projektu na rzecz obronności i bezpieczeństwa państwa polegającego na opracowaniu szeregu technologii z zakresu układów wykonawczych sterowania rakiet, które następnie zgodnie z harmonogramem lider przekazuje pozostałym członkom konsorcjum - należy uznać za otrzymane od osoby trzeciej środki (dotacje, subwencje, lub dopłaty o podobnym charakterze) mające bezpośredni wpływ na cenę świadczonych przez poszczególnych uczestników konsorcjum (lidera i członków konsorcjum) usług. Należy bowiem zauważyć, że otrzymane środki od NCBiR nie zostaną przeznaczone na ogólną działalność lidera i członków konsorcjum lecz mogą zostać wykorzystane tylko i wyłącznie na określone i wskazane w umowie zawartej pomiędzy konsorcjum a NCBiR działanie, tj. na wykonanie ww. projektu zgodnie z Umową oraz na konkretne działania wykonywane w ramach tego projektu przez wszystkich uczestników konsorcjum.

Z opisu sprawy wynika, że każdorazowo w związku z otrzymaniem finansowania na rzecz realizacji projektu lider konsorcjum oraz pozostali członkowie konsorcjum zobowiązują się przenieść na Uprawnionego, tj. Skarb Państwa reprezentowany przez Ministra Obrony Narodowej całość autorskich praw majątkowych do wszelkich efektów prowadzonych prac rozwojowych lub badań naukowych, w tym ich uzupełnień, modyfikacji i uszczegółowień, natomiast Uprawniony udzieli lub może udzielić liderowi oraz pozostałym członkom konsorcjum licencji na korzystanie z Elementów Autorskich oraz z wynalazków, wzorów użytkowych i wzorów przemysłowych. Zatem uznać należy, że otrzymane przez lidera konsorcjum środki z NCBiR na realizację danego projektu, które następnie zgodnie z harmonogramem lider przekazuje pozostałym członkom stanowią należności za świadczone usługi. Przy czym dla kwalifikacji otrzymanych od NCBiR środków jako zapłaty za świadczone usługi bez znaczenia jest fakt, że część wydatków zostanie pokryta ze środków własnych członków konsorcjum.

Tym samym realizację powierzonych zadań i w efekcie przekazanie praw autorskich do danego projektu na rzecz Skarbu Państwa należy uznać za podlegające opodatkowaniu świadczenie usług, bowiem w przedmiotowej sprawie zostały spełnione wszystkie przesłanki warunkujące uznanie wykonywanych przez lidera i członków konsorcjum w ramach projektu czynności za odpłatne usługi w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy podlegające opodatkowaniu podatkiem VAT na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, dla których ustawodawca nie przewidział możliwości zastosowania zwolnienia. W analizowanym przypadku istnieje bezpośredni związek pomiędzy dokonanym świadczeniem a otrzymanym od osoby trzeciej wynagrodzeniem w zamian za przekazanie praw autorskich. Zatem wbrew twierdzeniu Zainteresowanych przekazanie przez lidera i pozostałych uczestników konsorcjum na rzecz Skarbu Państwa całości autorskich praw majątkowych do wszelkich efektów prowadzonych prac rozwojowych lub badań naukowych powstałych w związku z realizacją projektu nastąpi odpłatnie.


Z uwagi na powyższe, dotacja otrzymana na sfinansowanie kosztów projektu będzie wchodziła do podstawy opodatkowania, o której mowa w art. 29a ustawy.


Zatem stanowisko Zainteresowanych przedstawione do pytań oznaczonych we wniosku nr 1, 2, 5, 8 i 11 uznaje się za nieprawidłowe.


Ad. 6, 7, 9 i 10


Wątpliwości Zainteresowanych przedstawione w niniejszym wniosku dotyczą również kwestii ustalenia podstawy opodatkowania otrzymanego przez lidera konsorcjum dofinansowania od NCBiR jak i otrzymanego przez pozostałych uczestników konsorcjum od lidera konsorcjum kwot dofinansowania z NCBiR oraz sposobu dokumentowania tych kwot.

Zdaniem Zainteresowanych otrzymanie przez lidera konsorcjum dofinansowania od NCBiR jak i otrzymanie przez pozostałych uczestników konsorcjum od lidera konsorcjum kwot dofinansowania otrzymanego z NCBiR nie będzie wiązało się po ich stronie z obowiązkiem określenia podstawy opodatkowania podatkiem VAT, w związku z czym członkowie konsorcjum mogą udokumentować otrzymanie dofinansowania dowolnym dokumentem rozliczeniowym niebędącym fakturą VAT np. fakturą wewnętrzną.

Z powołanego przepisu art. 29a ust. 1 ustawy wynika, że podstawą opodatkowania jest wszystko co stanowi zapłatę, którą usługodawca otrzyma z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej. Jednocześnie ustawodawca precyzuje, że za taką zapłatę należy uznać wszelkie dotacje, subwencje oraz inne dopłaty o podobnym charakterze mające bezpośredni wpływ na cenę.


Przepis art. 29a ust. 6 ustawy, precyzuje dodatkowe elementy jakie obejmuje podstawa opodatkowania. Jak stanowi ww. przepis podstawa opodatkowania obejmuje:

  1. podatki, cła, opłaty i inne należności o podobnym charakterze, z wyjątkiem kwoty podatku;
  2. koszty dodatkowe, takie jak prowizje, koszty opakowania, transportu i ubezpieczenia, pobierane przez dokonującego dostawy lub usługodawcę od nabywcy lub usługobiorcy.

W myśl art. 106b ust. 1 pkt 1 ustawy, podatnik jest obowiązany wystawić fakturę dokumentującą sprzedaż, a także dostawę towarów i świadczenie usług, o których mowa w art. 106a pkt 2, dokonywane przez niego na rzecz innego podatnika podatku, podatku od wartości dodanej lub podatku o podobnym charakterze lub na rzecz osoby prawnej niebędącej podatnikiem.

W analizowanej sprawie czynności dokonywane przy realizacji projektu należy zakwalifikować jako świadczenie usług – nastąpi przeniesienie praw autorskich, w związku z czym istnieje bezpośredni związek pomiędzy dokonanym świadczeniem a otrzymanym od osoby trzeciej (NCBiR) wynagrodzeniem. Jak wynika z uzupełnienia wniosku, przeniesienie praw autorskich następować będzie bezpośrednio na rzecz Uprawnionego - Skarbu Państwa zarówno przez lidera jak i pozostałych członków konsorcjum.

Zatem dotacja otrzymana przez lidera konsorcjum od NCBiR w części przysługującej liderowi jak i otrzymane przez pozostałych uczestników konsorcjum od lidera konsorcjum kwoty dofinansowania otrzymanego z NCBiR w częściach im przysługujących stanowi element podstawy opodatkowania w rozumieniu art. 29a ust. 1 ustawy. W konsekwencji czynność ta powinna być udokumentowana przez lidera jak i pozostałych członków konsorcjum fakturą stosownie do art. 106b ust. 1 ustawy, wystawioną na rzecz Uprawnionego.


Tym samym stanowisko Zainteresowanych przedstawione do pytań oznaczonych we wniosku nr 6, 7, 9 i 10 uznaje się za nieprawidłowe.


Ad. 3 i 4


Wątpliwości przedstawione w niniejszym wniosku dotyczą również prawa do odliczenia podatku VAT przez lidera oraz pozostałych uczestników konsorcjum od wydatków ponoszonych w ramach realizacji projektu.


Zdaniem Zainteresowanych, w związku z tym, że jednym z długoterminowych celów projektów realizowanych w ramach umów zawartych z NCBiR jest wykorzystanie wypracowanego know-how w działalności gospodarczej prowadzonej przez lidera oraz pozostałych uczestników konsorcjum istnieje związek pomiędzy zakupami ponoszonymi przez poszczególnych Zainteresowanych a przyszłą sprzedażą opodatkowaną dokonywaną przez te podmioty, co oznacza, że Zainteresowanym stosownie do art. 86 ust. 1 ustawy przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego.

Podstawowe zasady dotyczące odliczania podatku naliczonego zostały sformułowane w art. 86 ust. 1 ustawy. W myśl tego przepisu, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15 ustawy, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.


Zgodnie z art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy o VAT, kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu:

  1. nabycia towarów i usług,
  2. dokonania całości lub części zapłaty przed nabyciem towaru lub wykonaniem usługi.

Jak wynika z zacytowanych wyżej przepisów, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest niewątpliwy i bezsporny związek zakupów z wykonanymi czynnościami opodatkowanymi, tzn. których następstwem jest określenie podatku należnego.

Przedstawiona wyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania odliczenia podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystywania do czynności zwolnionych od podatku i niepodlegających temu podatkowi.

Na mocy art. 86 ust. 2a ustawy – w przypadku nabycia towarów i usług wykorzystywanych zarówno do celów wykonywanej przez podatnika działalności gospodarczej, jak i do celów innych niż działalność gospodarcza, z wyjątkiem celów osobistych, do których ma zastosowanie art. 7 ust. 2 i art. 8 ust. 2, oraz celów, o których mowa w art. 8 ust. 5 – w przypadku, o którym mowa w tym przepisie, gdy przypisanie tych towarów i usług w całości do działalności gospodarczej podatnika nie jest możliwe, kwotę podatku naliczonego, o której mowa w ust. 2, oblicza się zgodnie ze sposobem określenia zakresu wykorzystywania nabywanych towarów i usług do celów działalności gospodarczej, zwanym dalej „sposobem określenia proporcji”. Sposób określenia proporcji powinien najbardziej odpowiadać specyfice wykonywanej przez podatnika działalności i dokonywanych przez niego nabyć.


Z powołanych powyżej przepisów wynika, że w celu odliczenia podatku naliczonego, w pierwszej kolejności podatnik winien przyporządkować ponoszone wydatki do poszczególnych rodzajów działalności (opodatkowanej, zwolnionej i niepodlegającej opodatkowaniu).


W przypadku zakupów bezpośrednio związanych z działalnością opodatkowaną, podatnik, na podstawie art. 86 ust. 1 ustawy, odlicza podatek naliczony w całości. Natomiast w sytuacji, gdy takie przyporządkowanie nie jest możliwe, a wydatki służą zarówno do celów wykonywanej przez podatnika działalności gospodarczej, jak i do celów innych niż działalność gospodarcza, podatnik winien ustalić proporcję, o której mowa w art. 86 ust. 2a ustawy.

Ponadto, podkreślić należy, że ustawodawca stworzył podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy.

W niniejszej sprawie stwierdzono, że wykonanie prac wynikających z projektu i w efekcie przekazanie przez lidera i pozostałych uczestników konsorcjum na rzecz Skarbu Państwa całości autorskich praw majątkowych do wszelkich efektów prowadzonych prac rozwojowych lub badań naukowych powstałych w związku z realizacją projektu stanowi odpłatne świadczenie usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy podlegające opodatkowaniu, dla których ustawodawca nie przewidział możliwości zastosowania zwolnienia.

Zatem skoro nabywane przez lidera i pozostałych uczestników konsorcjum towary i usługi będą wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych to Zainteresowani mają prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z faktur dokumentujących nabycie tych towarów i usług.

W związku z powyższym stanowisko Zainteresowanych w zakresie prawa do odliczenia podatku naliczonego, uznaje się za nieprawidłowe gdyż prawo to wynika z faktu, że przekazanie praw autorskich przez lidera oraz pozostałych uczestników na rzecz Skarbu Państwa podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, a nie jak wskazali Zainteresowani z faktu, że istnieje związek pomiędzy zakupami ponoszonymi przez poszczególnych Zainteresowanych a przyszłą sprzedażą opodatkowaną dokonywaną przez te podmioty.


Z uwagi na uznanie, że Zainteresowani nie dokonują nieodpłatnego przekazania autorskich praw majątkowych na rzecz Skarbu Państwa (pytanie oznaczone we wniosku nr 11), odpowiedź na pytania nr 12-14 stała się bezprzedmiotowa.


Jednocześnie wskazuje się, że interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.


Zgodnie z art. 14na Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k–14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

  1. z zastosowaniem art. 119a;
  2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.


Zainteresowanemu będącemu stroną postępowania (art. 14r § 2 Ordynacji podatkowej) przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2017 r., poz. 1369, z późn. zm.) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.


doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji
Dołącz do zarejestrowanych użytkowników i korzystaj wygodnie z epodatnik.pl.   Rejestracja jest prosta, szybka i bezpłatna.

Reklama

Przejrzyj zasięgi serwisu epodatnik.pl od dnia jego uruchomienia. Zobacz profil przeciętnego użytkownika serwisu. Sprawdź szczegółowe dane naszej bazy mailingowej. Poznaj dostępne formy reklamy: display, mailing, artykuły sponsorowane, patronaty, reklama w aktywnych formularzach excel.

czytaj

O nas

epodatnik.pl to źródło aktualnej i rzetelnej informacji podatkowej. epodatnik.pl to jednak przede wszystkim źródło niezależne. Niezależne w poglądach od aparatu skarbowego, od wymiaru sprawiedliwości, od inwestorów kapitałowych, od prasowego mainstreamu.

czytaj

Regulamin

Publikacje mają charakter informacyjny. Wydawca dołoży starań, aby informacje prezentowane w serwisie były rzetelne i aktualne. Treści prezentowane w serwisie stanowią wyraz przekonań autorów publikacji, a nie źródło prawa czy urzędowo obowiązujących jego interpretacji.

czytaj