Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0111-KDIB3-1.4012.570.2018.1.RSZ
z 18 września 2018 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz.U. z 2018 r., poz. 800 z późn. zm.), Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z 11 lipca 2018 r. (data wpływu 18 lipca 2018 r.) o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zastosowania właściwej stawki VAT do opłat pobieranych przez Spółdzielnię od właścicieli Wspólnot Mieszkaniowych za bieżące utrzymanie mienia Spółdzielni – dróg wewnątrz osiedlowych – jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 18 lipca 2018 r. do tut. organu wpłynął ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zastosowania właściwej stawki VAT do opłat pobieranych przez Spółdzielnię od właścicieli Wspólnot Mieszkaniowych za bieżące utrzymanie mienia Spółdzielni – dróg wewnątrz osiedlowych.

We wniosku przedstawiono następujący zaistniały stan faktyczny:

Spółdzielnia Mieszkaniowa w P. (Wnioskodawca) zarządza nieruchomościami stanowiącymi mienie Spółdzielni, mienie jej członków oraz osób niebędących członkami spółdzielni. W skład mienia Spółdzielni wchodzą między innymi drogi wewnątrz osiedlowe.

Spółdzielnia posiada tereny inwestycyjne, na których wybudowała budynki wielomieszkaniowe dla swoich członków oraz budynki wielomieszkaniowe na sprzedaż. Do czasu sprzedaży 100% lokali mieszkalnych spółdzielnia zarządzała poszczególnymi nieruchomościami. Po sprzedaży wszystkich lokali mieszkalnych, w danych nieruchomościach z mocy prawa Spółdzielnia rejestrowała Wspólnoty Mieszkaniowe, którymi zarządzała przez pewien okres. Następnie Wspólnoty Mieszkaniowe uchwałą właścicieli wypowiedziały Spółdzielni umowę o zarządzanie i wybrały innego zarządcę. W obrębie omawianego osiedla, drogi wewnątrz osiedlowe łączące Wspólnoty Mieszkaniowe z drogą publiczną są mieniem Spółdzielni. Z większości tych dróg korzystają wyłącznie właściciele Wspólnot.

W związku z tym, że Spółdzielnia jako posiadacz mienia ponosi koszty bieżącego utrzymania dróg wewnątrz osiedlowych na omawianym osiedlu t.j. podatek gruntowy, opłata za wieczyste użytkowanie terenu, koszty sprzątania całego pasa drogowego, zimowego utrzymania dróg oraz koszty zarządzania, Rada Nadzorcza Spółdzielni na podstawie sporządzonej kalkulacji kosztów na wniosek Zarządu Spółdzielni, podjęła uchwałę o obciążeniu właścicieli Wspólnot opłatą za bieżące utrzymanie dróg, z których korzystają. Właściciele Wspólnot nie są członkami spółdzielni i nie posiadają w zasobach spółdzielni lokali mieszkalnych. Spółdzielnia w zasobach Wspólnot również nie posiada lokali własnych. Do opłaty za bieżące utrzymanie dróg doliczony został podatek od towarów i usług VAT 23%.

Użytkownicy dróg na tym osiedlu (właściciele Wspólnot) kwestionują opodatkowanie opłaty podatkiem od towarów i usług VAT 23% stawką. Uważają, że opłata winna być ustalona na podstawie art. 4 ust. 4 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych który brzmi:

„Właściciele lokali niebędący członkami spółdzielni są obowiązani uczestniczyć w pokrywaniu kosztów związanych z eksploatacją i utrzymaniem ich lokali, eksploatacją i utrzymaniem nieruchomości wspólnych. Są oni również obowiązani uczestniczyć w wydatkach związanych z eksploatacją i utrzymaniem nieruchomości stanowiących mienie spółdzielni, które są przeznaczone do wspólnego korzystania przez osoby zamieszkują w określnych budynkach lub osiedlu. Obowiązki te wykonują przez uiszczanie opłat na takich samych zasadach, jak członkowie spółdzielni, z zastrzeżeniem art. 5”.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:

Czy opłata za bieżące utrzymanie mienia Spółdzielni służącego właścicielom Wspólnot Mieszkaniowych, w których spółdzielnia nie posiada żadnych lokali własnych, obciążająca właścicieli tych wspólnot winna być obciążona podatkiem od towarów i usług na zasadach ogólnych VAT 23% czy stawką VAT ZW (zwolniony)?

Stanowisko Wnioskodawcy:

Wnioskodawca obciąża na podstawie faktury właścicieli Wspólnot Mieszkaniowych w obrębie osiedla za bieżące utrzymanie mienia Spółdzielni - dróg wewnątrz osiedlowych, opłatą z naliczonym podatkiem od towarów i usług ze stawką VAT 23%.

Spółdzielnia uważa, że zastosowała prawidłową stawkę podatku od towarów i usług VAT 23% do opłaty za bieżące utrzymanie dróg wewnątrz osiedlowych dla właścicieli Wspólnot Mieszkaniowych korzystających z mienia Spółdzielni. Zdaniem Spółdzielni, art. 43 ust. 1 pkt 11 ustawy o podatku od towarów i usług, w rozporządzeniach wykonawczych do ustawy odnosi się do czynności związanych z lokalami mieszkalnymi. Zwolnienie z podatku VAT dotyczy wyłącznie czynności, za które są pobierane opłaty zgodnie z art. 4 ust. 1, 2, 4, 5 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych, związane z lokalami mieszkalnymi, nie dotyczy zaś czynności związanych z infrastrukturą towarzyszącą.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zaistniałego stanu faktycznego jest nieprawidłowe.

W myśl art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. z 2017 r. poz. 1221, z późn. zm.), dalej jako ustawa lub ustawa o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Jak stanowi art. 7 ust. 1 pkt 5, 6 i 7 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, w tym również:

• ustanowienie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego, ustanowienie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu oraz przekształcenie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego na spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, a także ustanowienie na rzecz członka spółdzielni mieszkaniowej odrębnej własności lokalu mieszkalnego lub lokalu o innym przeznaczeniu oraz przeniesienie na rzecz członka spółdzielni własności lokalu lub własności domu jednorodzinnego;
• oddanie gruntów w użytkowanie wieczyste;
• zbycie praw, o których mowa w pkt 5 i 6.

W art. 8 ust. 1 ustawy przewidziano, że przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (…).

Stawka podatku, stosownie do treści art. 41 ust. 1 ww. ustawy, wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1.

Na podstawie art. 146a pkt 1 ww. ustawy, w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2018 r., z zastrzeżeniem art. 146f, stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%.

Jednakże przepisy ustawy o podatku od towarów i usług oraz rozporządzeń wykonawczych do tej ustawy przewidują dla niektórych towarów i usług stawki obniżone lub zwolnienie od podatku.

I tak, w myśl art. 43 ust. 1 pkt 11 ww. ustawy, zwalnia się od podatku czynności wykonywane na rzecz członków spółdzielni, którym przysługują spółdzielcze prawa do lokali mieszkalnych, członków spółdzielni będących właścicielami lokali mieszkalnych lub na rzecz właścicieli lokali mieszkalnych niebędących członkami spółdzielni, za które są pobierane opłaty, zgodnie z art. 4 ust. 1, 2, 4 i 5 ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych (Dz. U. z 2018 r., poz. 845).

Zgodnie z § 3 ust. 1 pkt 9 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 grudnia 2013 r. w sprawie zwolnień od podatku od towarów i usług oraz warunków stosowania tych zwolnień (Dz. U. z 2018 r., poz. 701), zwalnia się od podatku czynności wykonywane na rzecz osób niebędących członkami spółdzielni, którym przysługują spółdzielcze własnościowe prawa do lokali mieszkalnych, za które są pobierane opłaty zgodnie z art. 4 ust. 1, 2, 4 i 5 ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych.

Powołany wyżej przepis art. 4 ust. 1, 2, 4 i 5 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych stanowi, że:

• członkowie spółdzielni, którym przysługują spółdzielcze prawa do lokali, są obowiązani uczestniczyć w pokrywaniu kosztów związanych z eksploatacją i utrzymaniem nieruchomości w częściach przypadających na ich lokale, eksploatacją i utrzymaniem nieruchomości stanowiących mienie spółdzielni przez uiszczanie opłat zgodnie z postanowieniami statutu,
• członkowie spółdzielni będący właścicielami lokali są obowiązani uczestniczyć w pokrywaniu kosztów związanych z eksploatacją i utrzymaniem ich lokali, eksploatacją i utrzymaniem nieruchomości wspólnych, eksploatacją i utrzymaniem nieruchomości stanowiących mienie spółdzielni przez uiszczanie opłat zgodnie z postanowieniami statutu,
• właściciele lokali niebędący członkami spółdzielni są obowiązani uczestniczyć w pokrywaniu kosztów związanych z eksploatacją i utrzymaniem ich lokali, eksploatacją i utrzymaniem nieruchomości wspólnych. Są oni również obowiązani uczestniczyć w wydatkach związanych z eksploatacją i utrzymaniem nieruchomości stanowiących mienie spółdzielni, które są przeznaczone do wspólnego korzystania przez osoby zamieszkujące w określonych budynkach lub osiedlu. Obowiązki te wykonują przez uiszczanie opłat na takich samych zasadach, jak członkowie spółdzielni, z zastrzeżeniem art. 5,
• członkowie spółdzielni uczestniczą w kosztach związanych z działalnością społeczną, oświatową i kulturalną prowadzoną przez spółdzielnię, jeżeli uchwała walnego zgromadzenia tak stanowi. Właściciele lokali niebędący członkami oraz osoby niebędące członkami spółdzielni, którym przysługują spółdzielcze własnościowe prawa do lokali, mogą odpłatnie korzystać z takiej działalności na podstawie umów zawieranych ze spółdzielnią.
  
  

Z powołanych przepisów wynika, że zwolnienie od podatku odnosi się do czynności wykonywanych na rzecz członków spółdzielni mieszkaniowych, a także osób niebędących członkami spółdzielni. Muszą być oni właścicielami lokali mieszkalnych, a w przypadku członka spółdzielni może przysługiwać mu spółdzielcze prawo do lokalu mieszkalnego. Rodzaje opłat wymienione w prawie spółdzielczym dotyczą opłat związanych z utrzymaniem lokalu mieszkalnego i nieruchomości wspólnych.

Zatem zwolnienie, o którym mowa w powołanym wyżej przepisie art. 43 ust. 1 pkt 11 ustawy jest związane z czynnościami, za które Spółdzielnia pobiera opłaty, a które dotyczą lokali mieszkalnych lub spółdzielczego prawa do lokalu mieszkalnego. Zwolnienie dotyczy wyłącznie czynności (za które są pobierane opłaty zgodnie z art. 4 ust. 1, 2, 4 i 5 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych) związanych z lokalami mieszkalnymi, nie dotyczy natomiast czynności związanych z lokalami użytkowymi.

Jak stanowi art. 241 ust. 1 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych, większość właścicieli lokali w budynku lub budynkach położonych w obrębie danej nieruchomości, obliczana według wielkości udziałów w nieruchomości wspólnej, może podjąć uchwałę, że w zakresie ich praw i obowiązków oraz zarządu nieruchomością wspólną będą miały zastosowanie przepisy ustawy z dnia 24 czerwca 1994 r. o własności lokali. Do podjęcia uchwały stosuje się odpowiednio przepisy tej ustawy.

Zgodnie z art. 241 ust. 6 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych, od dnia powstania wspólnoty mieszkaniowej właściciele lokali są obowiązani uczestniczyć w wydatkach związanych z eksploatacją i utrzymaniem nieruchomości stanowiących mienie spółdzielni, które są przeznaczone do wspólnego korzystania przez osoby zamieszkujące w określonym budynku lub osiedlu na podstawie zawartej ze spółdzielnią umowy.

Stosownie do art. 27 ust. 1 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych, w zakresie nieuregulowanym w ustawie do prawa odrębnej własności lokalu stosuje się odpowiednio przepisy ustawy o własności lokali, z zastrzeżeniem ust. 2 i 3.

Zgodnie z art. 27 ust. 2 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych, Zarząd nieruchomościami wspólnymi stanowiącymi współwłasność spółdzielni jest wykonywany przez spółdzielnię jak zarząd powierzony, o którym mowa w art. 18 ust. 1 ustawy z dnia 24 czerwca 1994 r. o własności lokali, z zastrzeżeniem art. 241 i art. 26. Przepisów ustawy z dnia 24 czerwca 1994 r. o własności lokali o zarządzie nieruchomością wspólną nie stosuje się, z wyjątkiem art. 22 oraz art. 29 ust. 1 i 1a, które stosuje się odpowiednio.

Stosownie do art. 12 ust. 1 ustawy z dnia 24 czerwca 1994 r. o własności lokali (Dz.U. z 2018 r., poz. 716, z późn. zm.), właściciel lokalu ma prawo do współkorzystania z nieruchomości wspólnej zgodnie z jej przeznaczeniem.

Art. 13 ust. 1 ustawy o własności lokali stanowi, że właściciel ponosi wydatki związane z utrzymaniem jego lokalu, jest obowiązany utrzymywać swój lokal w należytym stanie, przestrzegać porządku domowego, uczestniczyć w kosztach zarządu związanych z utrzymaniem nieruchomości wspólnej, korzystać z niej w sposób nieutrudniający korzystania przez innych współwłaścicieli oraz współdziałać z nimi w ochronie wspólnego dobra.

Jak stanowi art. 14 ww. ustawy o własności lokali, na koszty zarządu nieruchomością wspólną składają się w szczególności:

1. wydatki na remonty i bieżącą konserwację;
2. opłaty za dostawę energii elektrycznej i cieplnej, gazu i wody, w części dotyczącej nieruchomości wspólnej, oraz opłaty za antenę zbiorczą i windę;
3. ubezpieczenia, podatki i inne opłaty publicznoprawne, chyba że są pokrywane bezpośrednio przez właścicieli poszczególnych lokali;
4. wydatki na utrzymanie porządku i czystości;
5. wynagrodzenie członków zarządu lub zarządcy.
   
   

W myśl art. 18 ust. 1 ustawy o własności lokali, właściciele lokali mogą w umowie o ustanowieniu odrębnej własności lokali albo w umowie zawartej później w formie aktu notarialnego określić sposób zarządu nieruchomością wspólną, a w szczególności mogą powierzyć zarząd osobie fizycznej albo prawnej.

Zatem obowiązek partycypowania przez właścicieli lokali w kosztach utrzymania nieruchomości stanowiących mienie spółdzielni nie może wygasnąć, pomimo zaprzestania stosowania przepisów ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych, gdyż nadal korzystają oni z ww. nieruchomości spółdzielni. Jednocześnie przepisy ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych nie uzależniają istnienia tego obowiązku od administrowania przez spółdzielnię mieszkaniową nieruchomością należącą do właścicieli lokali stanowiących wspólnotę mieszkaniową.

Z przedstawionego we wniosku opisu sprawy wynika, że Spółdzielnia Mieszkaniowa (Wnioskodawca) zarządza nieruchomościami stanowiącymi mienie Spółdzielni, mienie jej członków oraz osób niebędących członkami spółdzielni. W skład mienia Spółdzielni wchodzą między innymi drogi wewnątrz osiedlowe. Do czasu sprzedaży 100% lokali mieszkalnych spółdzielnia zarządzała poszczególnymi nieruchomościami. Po sprzedaży wszystkich lokali mieszkalnych, w danych nieruchomościach z mocy prawa Spółdzielnia rejestrowała Wspólnoty Mieszkaniowe, którymi zarządzała przez pewien okres. Następnie Wspólnoty Mieszkaniowe uchwałą właścicieli wypowiedziały Spółdzielni umowę o zarządzanie i wybrały innego zarządcę. W obrębie omawianego osiedla, drogi wewnątrz osiedlowe łączące Wspólnoty Mieszkaniowe z drogą publiczną są mieniem Spółdzielni. Z większości tych dróg korzystają wyłącznie właściciele Wspólnot. W związku z tym, że Spółdzielnia jako posiadacz mienia ponosi koszty bieżącego utrzymania dróg wewnątrz osiedlowych na omawianym osiedlu,

tj. podatek gruntowy, opłata za wieczyste użytkowanie terenu, koszty sprzątania całego pasa drogowego, zimowego utrzymania dróg oraz koszty zarządzania, Rada Nadzorcza Spółdzielni na podstawie sporządzonej kalkulacji kosztów na wniosek Zarządu Spółdzielni, podjęła uchwałę

o obciążeniu właścicieli Wspólnot opłatą za bieżące utrzymanie dróg z których korzystają. Właściciele Wspólnot nie są członkami spółdzielni i nie posiadają w zasobach spółdzielni lokali mieszkalnych. Spółdzielnia w zasobach Wspólnot również nie posiada lokali własnych. Do opłaty za bieżące utrzymanie dróg doliczony został podatek od towarów i usług VAT 23%.

Na tym tle Spółdzielnia powzięła wątpliwość dotyczącą zastosowania właściwej stawki podatku VAT do opłat pobieranych przez Spółdzielnię od właścicieli Wspólnot Mieszkaniowych za bieżące utrzymanie mienia Spółdzielni – dróg wewnątrz osiedlowych.

Mając na uwadze przedstawiony we wniosku stan faktyczny, powołane regulacje ustawy o podatku od towarów i usług oraz przepisy odrębne stwierdzić należy, że opłaty za bieżące utrzymanie mienia Spółdzielni – dróg wewnątrz osiedlowych są pobierane od Wspólnot Mieszkaniowych zgodnie z art. 241 ust. 6 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych i mają charakter opłat, o których mowa w art. 4 ust. 4 tej ustawy. Pomimo, że wyodrębnione lokale nie stanowią zasobów Spółdzielni przepis art. 241 ust. 6 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych stanowi, że od dnia powstania wspólnoty mieszkaniowej właściciele lokali są obowiązani uczestniczyć w wydatkach związanych z eksploatacją i utrzymaniem nieruchomości stanowiących mienie spółdzielni, które są przeznaczone do wspólnego korzystania przez osoby zamieszkujące w określonym budynku lub osiedlu na podstawie zawartej ze spółdzielnią umowy. W konsekwencji powyższego, opłaty pobierane przez Spółdzielnię od właścicieli Wspólnot Mieszkaniowych za bieżące utrzymanie mienia Spółdzielni – dróg wewnątrz osiedlowych korzystają ze zwolnienia od podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 11 ustawy, a nie – jak oceniła Spółdzielnia – są opodatkowane stawką podatku w wysokości 23%.

W konsekwencji stanowisko Wnioskodawcy jest nieprawidłowe.

Tutejszy Organ informuje ponadto, że wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku (zapytania) Zainteresowanego. Inne kwestie przedstawione w opisie sprawy, które nie zostały objęte pytaniem – nie mogą być zgodnie z art. 14b § 1 ustawy Ordynacja podatkowa – rozpatrzone.

Nadmienia się, że niniejsza interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Ponadto tut. Organ informuje, że zgodnie z art. 14na ustawy Ordynacja podatkowa, przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;
2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.
   
   

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz.U. z 2018 r., poz. 1302, z późn. zm.) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.