Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0114-KDIP3-3.4011.231.2018.2.PP
z 7 sierpnia 2018 r.

 

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA


Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2018 r., poz. 800, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 27 kwietnia 2018 r. (data wpływu 30 kwietnia 2018 r.) uzupełniony pismem z dnia 20 czerwca 2018 r. (data nadania 21 czerwca 2018 r., data wpływu 25 czerwca 2018 r.) na wezwanie z dnia 13 czerwca 2018 r. (data nadania 14 czerwca 2018 r., data odbioru 14 czerwca 2018 r.) Nr 0114-KDIP3-3.4011.231.2018.1.PP o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie w zakresie skutków podatkowych otrzymania na podstawie wyroku sądowego odszkodowania oraz odsetek za zwłokę – jest:

  • prawidłowe - w części dotyczącej otrzymanego odszkodowania,
  • nieprawidłowe– w części dotyczącej otrzymanych odsetek.


UZASADNIENIE


W dniu 30 kwietnia 2018 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych zwolnienia
z opodatkowania otrzymanego na podstawie wyroku sądowego odszkodowania oraz odsetek za zwłokę.


Z uwagi na braki formalne, pismem z dnia 13 czerwca 2018 r. (data nadania 14 czerwca 2018 r., data doręczenia 14 czerwca 2018 r.) Nr 0114-KDIP3-3.4011.231.2018.1.PP wezwano Wnioskodawcę do uzupełnienia wniosku.


Pismem z dnia 20 czerwca 2018 r. (data nadania 21 czerwca 2018 r., data wpływu 25 czerwca 2018 r.) Wnioskodawca uzupełnił wniosek w terminie.


We wniosku i uzupełnieniu przedstawiono następujący stan faktyczny.


Wnioskodawca jest osobą fizyczną i polskim rezydentem podatkowym. Wnioskodawca prowadzi działalność gospodarczą od 1 stycznia 1996 r., jednakże kwestie związane z wypłaconym odszkodowaniem nie miały związku z prowadzoną działalnością gospodarczą - zostały wypłacone w związku z roszczeniem i na rzecz osoby fizycznej.


W dniu 20 września 2012 r. w sprawie z powództwa Wnioskodawcy (będącego w sprawie jednym z dwóch powodów wnoszących powództwo) przeciwko Skarbowi Państwa o zapłatę - został wydany przez Sąd Okręgowy wyrok zasądzający m.in. od Skarbu Państwa na rzecz Wnioskodawcy kwotę 1.553.160 zł, wraz z odsetkami ustawowymi od 21 września 2012 r. do dnia zapłaty.

Powyższy wyrok został zmieniony przez Sąd Apelacyjny, który to Sąd w wyroku z dnia 2 czerwca 2015 r., m.in. zmniejszył ww. wysokość odszkodowania o kwotę 159,90 zł. W rezultacie, należna Wnioskodawcy kwota odszkodowania wyniosła 1.553.000,10 zł.


Dodatkowo, ww. wyrokach został zasądzony na rzecz Wnioskodawcy m.in. zwrot kosztów prowadzonego postępowania (koszty sądowe) oraz odsetki od dnia 21 września 2012 r. do dnia zapłaty.


W rezultacie, w dniu 8 lipca 2015 r. Wnioskodawca uzyskał od Skarbu Państwa przelew na kwotę: 2.166.667 zł, tytułem ww. odszkodowania wraz z odsetkami i zwrotem kosztów procesu. Koszty procesu zostały zwrócone Wnioskodawcy, bowiem kwoty te zostały przez Wnioskodawcę uprzednio wpłacone i nie stanowią przychodu Wnioskodawcy. Z kwoty 2.166.667 zł, kwota 1.553.000,10 zł stanowi kwotę odszkodowania, a pozostała kwota stanowi odsetki z tytułu wypłaconego odszkodowania przez Skarb Państwa na rzecz Wnioskodawcy oraz koszty procesu.


Biorąc pod uwagę powyżej opisany stan faktyczny, Wnioskodawca powziął wątpliwość w kwestii konsekwencji podatkowych w podatku dochodowym od osób fizycznych, dlatego też wnosi o potwierdzenie prawidłowości swojego stanowiska.


W uzupełnieniu wniosku Wnioskodawca wskazał, że odszkodowanie otrzymał z tytułu poniesienia szkody rzeczywistej.


Wnioskodawca wskazał, że podstawą prawna przyznania i wypłaty odszkodowania był przepis art. 160 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 roku Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 200 r., nr 98, poz. 1071) – obecnie już nieobowiązujący.


Zgodnie z art. 160 § 1 Kpa „Stronie która poniosła szkodę na skutek wydania decyzji z naruszeniem przepisu art. 156 § 1 albo stwierdzenia nieważności takiej decyzji, służy roszczenie o odszkodowanie za poniesioną rzeczywistą szkodę, chyba że ponosi ona winę za powstanie okoliczności wymienionych w tym przepisie”.


Sądy we wskazanych w treści wniosku wyrokach sądów obu instancji (tj. wyrokiem Sądu Okręgowego w dniu 20 września 2012 r. oraz zmienionym w części wyrokiem Sąd Apelacyjny z dnia 2 czerwca 2015 r.) zasądziły na rzecz Wnioskodawcy odszkodowanie wraz z odsetkami wypłacone w dniu 8 lipca 2015 r., tj. na podstawie art. 160 Kodeksu postępowania administracyjnego.

Sąd I instancji wskazał, że Wnioskodawca poniósł szkodę rzeczywistą, tj. uszczerbek majątkowy, jaki powstał na skutek niezaspokojenia uprawnienia do przyznania prawa własności czasowej, który w efekcie doprowadził do ostatecznego odjęcia jego poprzednikowi prawnemu prawa własności nieruchomości gruntowej i budynku o konkretnej wartości majątkowej w części dotyczącej sprzedanych lokali. Wobec powyższego w ocenie Sądu istnieje normalny związek przyczynowy pomiędzy wadliwym orzeczeniem z Ministra Gospodarki Komunalnej z 17 maja 1955 r., a sprzedażą lokali. Gdyby nie pozbawienie praw byłych właścicieli niemożliwe byłoby zbywanie lokali.


Odszkodowanie nie dotyczyło korzyści, które Wnioskodawca mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono.


Otrzymane przez Wnioskodawcę - osobę fizyczną - odszkodowanie nie dotyczyło korzyści, które Wnioskodawca mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono, albowiem było odszkodowaniem za poniesioną szkodę rzeczywistą (damnum emergens) - potwierdzają to wydane orzeczenia w stosunku do Wnioskodawcy przyznające kwotę odszkodowania wraz z odsetkami.

Sąd przyznając odszkodowanie z tytułu poniesienia szkody rzeczywistej, jednocześnie oddalił powództwo Wnioskodawcy zarówno co do nieudowodnionej wartości szkody rzeczywistej jak i w zakresie żądania dotyczącego utraconych korzyści. Oznacza to tym samym, że nie znajdzie w sprawie zastosowanie wyłączenie z art. 21 ust. 1 pkt 3b lit. b) ustawy o PIT, czyli: (...) z wyjątkiem odszkodowań lub zadośćuczynień (...) dotyczących korzyści, które podatnik mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono. (...).


Analogiczny stan faktyczny był przedmiotem interpretacji indywidualnej z dnia 20 marca 2012 r. w sprawie o numerze: IPPB2/415-110/12-2/AS, wydanej przez Izbę Skarbową w Warszawie.


W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania:


  1. Czy kwota zasądzonego na rzecz Wnioskodawcy odszkodowania będzie zwolniona z podatku dochodowego od osób fizycznych?
  2. Czy należne odsetki od kwoty głównej odszkodowania podlegają zwolnieniu z podatku dochodowego od osób fizycznych - podobnie jak należność główna?

Zdaniem Wnioskodawcy, w odpowiedzi na pytanie Nr 1, zasądzone na rzecz osoby fizycznej na podstawie art. 160 Kodeksu postępowania administracyjnego (dalej: „k p a.”) wyrokami sądów obu instancji (tj. wyrokiem Sądu Okręgowego w dniu 20 września 2012 r. oraz zmienionym w części wyrokiem Sąd Apelacyjny) i wypłacone w dniu 8 lipca 2015 r. odszkodowanie jest objęte zwolnieniem przedmiotowym przewidzianym przepisem z art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o PIT.


Zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o PIT wolne od podatku dochodowego są inne odszkodowania lub zadośćuczynienia otrzymane na podstawie wyroku lub ugody sądowej do wysokości określonej w tym wyroku lub tej ugodzie. Jednocześnie należy zaznaczyć, że odszkodowanie nie zostało otrzymane przez Wnioskodawcę - osobę fizyczną w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą. Otrzymane przez Wnioskodawcę - osobę fizyczną odszkodowanie nie dotyczyło również korzyści, które Wnioskodawca mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono, albowiem było odszkodowaniem za poniesioną szkodę rzeczywistą (damnum emergens).

W odpowiedzi na pytanie nr 2, w ocenie Wnioskodawcy, biorąc pod uwagę treść przywołanych orzeczeń, skoro wypłacone odszkodowanie jest zwolnione z podatku dochodowego (np. na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3b) ustawy o PIT), to także zwolnione z tego podatku są wypłacone wraz z odszkodowaniem odsetki, czyli tak samo jak zasądzona należność główna. Odsetki mają charakter akcesoryjny, a ich byt prawny zależy od należności, z którą są związane. Oznacza to, że skoro odszkodowanie i zadośćuczynienie są zwolnione z podatku dochodowego, to tak samo należy traktować odsetki. Odsetki stanowią konsekwencję zdarzenia prawnego, jakim jest wypłacenie odszkodowania i zadośćuczynienia. Mają charakter niesamoistny, nie mogą istnieć w oderwaniu od kwoty głównej, a ich istnienie podlega tej samej ocenie, co istnienie roszczenia głównego.


Uzasadnienie Stanowiska Wnioskodawcy.


W zakresie Pytania nr 1.


W ocenie Wnioskodawcy, wypłacona kwota odszkodowania podlega zwolnieniu z podatku dochodowego na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o PIT, dlatego też kwota ta nie podlega ujawnieniu w zeznaniach podatkowych, bowiem nie podlega opodatkowaniu (jest zwolniona z podatku).


Podstawą prawną zasądzonego odszkodowania był art. 160 k.p.a. Zgodnie z art. 160 § 1 k.p.a. stronie, która poniosła szkodę na skutek wydania decyzji z naruszeniem przepisu art. 156 § 1 albo stwierdzenia nieważności takiej decyzji, służy roszczenie o odszkodowanie za poniesioną rzeczywistą szkodę, chyba że ponosi ona winę za powstanie okoliczności wymienionych w tym przepisie.

W treści pozwu, powodowie (w tym Wnioskodawca) wystąpili z powództwem o zasądzenie od Skarbu Państwa - kwoty odszkodowania wraz z ustawowymi odsetkami, tytułem odszkodowania za szkodę z tytułu sprzedaży lokali w budynku. W dniu 5 sierpnia 2002 r. sprawie Samorządowe Kolegium Odwoławcze stwierdziło nieważność decyzji Naczelnika z dnia 6 czerwca 1975 r., z uwagi na fakt, że zakwestionowana decyzja została wydana w sprawie już rozstrzygniętej inną decyzją ostateczną, a mianowicie decyzją Ministra Gospodarki Komunalnej z dnia 17 maja 1955 r.


Dlatego też, Powodowie (w tym Wnioskodawca) źródła szkody upatrywali w decyzji Ministra Gospodarki Komunalnej z 17 maja 1955 r. utrzymującej w mocy orzeczenie administracyjne Prezydium Rady Narodowej odmawiające dotychczasowemu właścicielowi przyznania prawa własności czasowej do gruntu nieruchomości. Stanowiło ono podstawę do sprzedaży lokali w budynku na rzecz osób trzecich.


Przedmiotowa nieruchomość została objęta działaniem dekretu z dnia 26 października 1945 roku o własności i użytkowaniu gruntów na obszarze miasta i przeszła na własność Gminy, a od 1950 roku z chwilą likwidacji gmin na własność Skarbu Państwa. Następnie powyższy grunt, stał się własnością Gminy. Zgodnie z przepisami ustawy z dnia 25 marca 1994 r. o ustroju miasta - niniejsza nieruchomość stała się własnością Gminy, zaś na mocy przepisów ustawy z dnia 15 marca 2002 roku o ustroju miasta przedmiotowa nieruchomość stanowiła własność miasta.


W dniu 16 lutego 1949 roku pełnomocnik dotychczasowego właściciela złożył wniosek o przyznanie prawa własności czasowej. Prezydium Rady Narodowej miasta orzeczeniem z dnia 10 marca 1955 roku, odmówiło ustanowienia takiego prawa i stwierdziło, że budynki znajdujące się na gruncie przeszły na własność Skarbu Państwa. Orzeczenie to zostało utrzymane w mocy decyzja Ministra Gospodarki Komunalnej z 17 maja 1955 r.


Decyzją z dnia 13 listopada 2006 r. Minister Budownictwa stwierdził nieważność orzeczenia Prezydium Rady Narodowej z 10 marca 1955 r. oraz decyzji Ministra Gospodarki Komunalnej z dnia 17 maja 1955 r. po ponownym rozpoznaniu wniosku decyzja Ministra Budownictwa została utrzymana w mocy.


Decyzją z 4 lipca 2008 r. Minister Spraw Wewnętrznych i Administracji stwierdził nieważność decyzji Wojewody z 10 września 1991 r. stwierdzającej nabycie przez Gminę Dzielnicę miasta z mocy prawa w dniu 27 maja 1990 r. nieodpłatnie nieruchomości z wyłączeniem lokali sprzedanych.


Prezydent miasta decyzją z 26 stycznia 2009 r. ustanowił na rzecz powodów prawo użytkowania wieczystego gruntu.


Decyzją z 31 sierpnia 2009 r. Minister Infrastruktury zwrócił wniosek Wnioskodawcy o przyznanie odszkodowania za szkodę wyrządzoną w związku z wydaniem decyzji Ministerstwa Gospodarki Komunalnej z 17 maja 1955 r. utrzymującej w mocy orzeczenie Prezydium Rady narodowej z 10 marca 1955 r. odmawiające przyznania prawa własności czasowej do gruntu nieruchomości.

W rezultacie, Sąd Okręgowy w wyroku z dnia 20 września 2012 r. w sprawie z powództwa Wnioskodawcy (będącego w sprawie jednym z dwóch powodów wnoszących powództwo) przeciwko Skarbowi Państwa zasądził od Skarbu Państwa na rzecz Wnioskodawcy, kwotę 1.553.160 zł, wraz z odsetkami ustawowymi od 21 września 2012 r. do dnia zapłaty (oraz koszty prowadzonego postępowania).


Powyższy wyrok został zmieniony przez Sąd Apelacyjny, który to Sąd w wyroku z dnia 2 czerwca 2015 r., m.in. zmniejszył ww. wysokość odszkodowania o kwotę 159,90 zł. W rezultacie, należna Wnioskodawcy kwota odszkodowania wyniosła 1.553.000,10 zł.


Sąd Okręgowy w treści wyroku wskazał, że w niniejszej sprawie konieczne było wykazanie bezpośredniego, normalnego związku przyczynowego pomiędzy powstałą szkodą a orzeczeniem z dnia 10 lipca 1967 r. Sąd Okręgowy wyjaśnił, że szkodą rzeczywistą jest uszczerbek majątkowy, jaki powstał na skutek niezaspokojenia uprawnienia do przyznania prawa własności czasowej, który w efekcie doprowadził do ostatecznego odjęcia jego poprzednikowi prawnemu prawa własności nieruchomości gruntowej i budynku o konkretnej wartości majątkowej w części dotyczącej sprzedanych lokali.


Wobec powyższego w ocenie Sądu Okręgowego istniał normalny związek przyczynowy pomiędzy wadliwym orzeczeniem z Ministra Gospodarki Komunalnej z 17 maja 1955 r. a sprzedażą lokali. Gdyby nie pozbawienie praw byłych właścicieli niemożliwe byłoby zbywanie lokali. Nie ma przy tym znaczenia, że nie wszystkie lokale zostały sprzedane. Sąd wyjaśnił, że szkodą, której naprawienia domagają się powodowie jest uszczerbek majątkowy, jaki powstał na skutek bezprawnych rozporządzeń lokalami i w efekcie doprowadził do pozbawienia prawa własności o konkretnej wartości majątkowej.


Dlatego też, w treści wyroku z dnia 20 września 2012 r. Sąd wskazał, że należne powodom odszkodowanie zostało obliczone w oparciu o dowód z opinii


Co więcej, Sąd wskazał, że odsetki ustawowe z uwagi na odszkodowawczy charakter roszczenia (art. 363 § 2 k.c.) zostały zasądzone od daty następującej po dniu wydania wyroku.


Z tych względów Sąd uwzględnił powództwo w takim zakresie, w jakim jego zasadność co do wysokości wynikała z niekwestionowanej przez strony opinii biegłego. W pozostałym zakresie podlegało ono oddaleniu zarówno co do nieudowodnionej wartości szkody rzeczywistej jak i w zakresie żądania dotyczącego utraconych korzyści.


A zatem, w ocenie Wnioskodawcy w stosunku do zasądzonego odszkodowania zastosowanie znajdzie przepis z art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o PIT.


W myśl art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o PIT, wolne od podatku dochodowego są odszkodowania otrzymane na podstawie wyroku lub ugody sądowej do wysokości określonej w tym wyroku lub tej ugodzie, z wyjątkiem odszkodowań lub zadośćuczynień:

  1. otrzymanych w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą,
  2. dotyczących korzyści, które podatnik mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono.

W pierwszej kolejności należy wskazać, że otrzymane odszkodowanie (zasądzone wyrokiem) nie miało związku z prowadzoną przez Wnioskodawcę działalnością gospodarczą. Było to bowiem odszkodowanie przyznane osobie fizycznej, co oznacza, że w sprawie nie znajdzie zastosowanie wyłącznie z art. 21 ust. 1 pkt 3b lit. a) ustawy o PIT, czyli: (...) z wyjątkiem odszkodowań lub zadośćuczynień: otrzymanych w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą (...).


Co więcej, jak wynika z treści wyroku zasądzającego odszkodowanie - Sąd oddalił powództwo zarówno co do nieudowodnionej wartości szkody rzeczywistej jak i w zakresie żądania dotyczącego utraconych korzyści. Oznacza to tym samym, że nie znajdzie w sprawie zastosowanie wyłączenie z art. 21 ust. 1 pkt 3b lit. b) ustawy o PIT, czyli: (...) z wyjątkiem odszkodowań lub zadośćuczynień (...) dotyczących korzyści, które podatnik mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono. (...).


Innymi słowy, odszkodowanie nie obejmuje utraconych korzyści, które podatnik mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono, a co potwierdza Sąd Okręgowy w niniejszej sprawie.


Dlatego też, w ocenie Wnioskodawcy, cała kwota przyznanego odszkodowania, spełnia warunki z art. 21 ust. 1 pkt 3b) ustawy o PIT, zgodnie z którym: wolne od podatku dochodowego są odszkodowania otrzymane na podstawie wyroku lub ugody sądowej do wysokości określonej w tym wyroku (...).


Zasądzone odszkodowanie ma ewidentnie charakter odszkodowawczy, co wynika wprost z treści wyroku, a w sprawie nie znajdą zastosowania wyłączenia z art. 21 ust. 1 pkt 3b lit. a) i b) ustawy o PIT. Oznacza to, że cała kwota odszkodowania korzysta ze zwolnienia z podatku PIT.


Analogiczny stan faktyczny był przedmiotem interpretacji indywidualnej z dnia 20 marca 2012 r. w sprawie o numerze: IPPB2/415-110/12-2/AS, wydanej przez Izbę Skarbową w Warszawie.


Mając na uwadze powyższe zasadnym jest stwierdzeniem, że zasądzone na rzecz Wnioskodawcy osoby fizycznej, w oparciu o przepis art. 160 k.p.a., wyrokami sądów obu instancji i wypłacone w dniu 8 lipca 2015 r. odszkodowanie jest wolne od podatku dochodowego od osób fizycznych, na podstawie przepisu art. 21 ust. 1 pkt 3b) ustawy o PIT.

W zakresie pytania nr 2.


Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy o PIT opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.


W myśl art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o PIT, wolne od podatku dochodowego są odszkodowania otrzymane na podstawie wyroku lub ugody sądowej do wysokości określonej w tym wyroku lub tej ugodzie, z wyjątkiem odszkodowań lub zadośćuczynień:

  1. otrzymanych w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą,
  2. dotyczących korzyści, które podatnik mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono.

Wprawdzie, ww. przepis nie wymienia odsetek od zasądzonego odszkodowania, tym niemniej w ocenie Wnioskodawcy należy je przyporządkować do tego samego źródła przychodu co należność główną, a co za tym idzie podlegają one opodatkowaniu w ten sam sposób co należność główna.


Odsetek nie można bowiem traktować jako przychodu z innych źródeł w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 9 w zw. z art. 20 ust. 1 ustawy o PIT. Odsetki stanowią integralny element należności głównej w przewidzianym prawie terminie.


Co więcej, odsetki jako świadczenie akcesoryjne, są bezpośrednio i ściśle związane ze świadczeniem głównym, w tym przypadku przychodem z tytułu wypłaconego odszkodowania.


Zaniechanie leżące po stronie dłużnika z pewnością nie uzasadnia przypisania należności głównej i odsetek do różnych źródeł prawa, bowiem gdyby nie zachowanie dłużnika, odsetki nie mogłyby przecież powstać.


W przedstawionym stanie faktycznym, zasądzone na rzecz Wnioskodawcy odszkodowanie oraz zadośćuczynienie, jako niezwiązane z działalnością gospodarczą Wnioskodawcy oraz niebędące kwotą z tytułu utraconych korzyści, nie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym.


W związku z tym, zwolnieniu z opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlegają również zasądzone odsetki od przedmiotowego odszkodowania.


Stanowisko Wnioskodawcy, znajduje potwierdzenie w orzecznictwie sądowoadministracyjnym.


Przykładowo, w analogicznym stanie faktycznym został złożony wniosek o wydanie indywidualnej interpretacji, w rezultacie którego to wniosku została wydana interpretacja indywidualna przez Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 13 października 2017 r. Nr 0115-KDIT2-2.4011.263.2017.1.NPR. W treści interpretacji organ uznał stanowisko podatnika za nieprawidłowe wskazując, że odsetki nie dzielą losu należności głównej (która jest zwolniona na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3b) ustawy o PIT) i podlegają niezależnemu opodatkowaniu - wyjaśniając, że wyłączenie z opodatkowania należności głównej nie oznacza, że wolne od podatku są także odsetki od niej naliczone. Zwolnienie od podatku dochodowego otrzymanych odsetek przysługuje tylko wówczas, gdy przepis ustawy zawiera w tym przedmiocie (konkretnie odnosi się do odsetek) - wyraźne postanowienie. W rezultacie, w ocenie organu interpretacyjnego - odsetki podlegają opodatkowaniu, mimo, że należność główna jest z tego opodatkowania zwolniona.


Jednakże, powyższa interpretacja została uchylona przez Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku w wyroku z dnia 28 lutego 2018 r. sygn. akt: I SA/Gd 2/18, w którym to wyroku Sąd podzielił stanowisko podatnika, wyjaśniając, że:

„W ocenie Sądu, odsetki, jako świadczenie akcesoryjne, są bezpośrednio i ściśle związane ze świadczeniem głównym, w tym przypadku przychodem z tytułu wypłaconego odszkodowania. Źródło odsetek stanowi wprawdzie nieterminowe wywiązanie się dłużnika z obowiązku zapłaty świadczenia głównego, niemniej jednak odsetki nie mogłyby powstać, gdyby nie obowiązek jego wypłaty. Nie ma zatem uzasadnionych podstaw do przyjęcia, że świadczenia te, ze względu na ich odrębny charakter, powinny być przypisane do dwóch niezależnych od siebie źródeł przychodów. (...) Charakter odsetek wypłaconych skarżącej przemawia za objęciem wypłaty tych odsetek zwolnieniem podatkowym przewidzianym w art. 21 ust. 1 pkt 3b u.p.d.o.f. Odsetki te mają bowiem charakter rekompensaty za brak możliwości korzystania z należnych stronie tytułem odszkodowania środków pieniężnych. Związek odsetek z odszkodowaniem i czasem prowadzenia postępowania sądowego, które doprowadziło do zasądzenia odszkodowania, jest oczywisty. Trudno w tej sytuacji podzielić pogląd organu interpretującego o tym, że na gruncie prawa podatkowego, istnieje konieczność odrębnego potraktowania obu świadczeń. Przeciwne rozumienie omawianego przepisu byłoby sprzeczne z zasadą sprawiedliwości społecznej. ”


W wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 10 października 2011 r. sygn. akt: III SA/Wa 746/11, w którym Sąd uchylił interpretację podatkową został podtrzymany przez Naczelny Sąd Administracyjny z dnia 17 stycznia 2014 r. w sprawie o sygn. akt: II FSK 289/12, w którym to wyroku NSA stwierdził, że:

„Naczelny Sąd Administracyjny w pełni aprobuje konkluzję sądu pierwszej instancji, że odsetki należy przypisać do tego samego źródła przychodów co należność główną - a co za tym idzie, podlegają one opodatkowaniu w ten sam sposób. Odsetki stanowią integralny element przychodu ze sprzedaży nieruchomości, ponieważ mają charakter akcesoryjny, a ich byt prawny zależy od należności, z którą są związane. W konsekwencji tego, skoro Minister Finansów w interpretacji indywidualnej uznał, że przychód ze sprzedaży nieruchomości nie stanowił źródła przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 u.p.d.o.f., związane z nim odsetki również nie stanowiły przychodu podatkowego."


Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 25 lutego 2014 r. sygn. akt: II FSK 702/12, stwierdził, że:

„W istocie zatem nie wiadomo, dlaczego organ uznaje wykładnię art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a u.p.d.o.f. za błędną, skoro co do zasady zgadza się z argumentacją Sądu, że odsetki stanowią roszczenie akcesoryjne, a ta właśnie cecha odsetek przemawiała zdaniem Sądu za zaliczeniem ich do tego samego źródła przychodów, co należność główna”.


Powyższy pogląd znajduje również potwierdzenie w wyrokach NSA z dnia z dnia 29 stycznia 2014 r. II FSK 333/12; NSA z dnia 17 stycznia 2014 r. II FSK 289/12, NSA z dnia 20 grudnia 2013 r. II FSK 115/12, wyroki WSA w Łodzi z dnia 25 marca 2015 r. I SA/Łd 1414/14, WSA we Wrocławiu z 21 marca 2017 r. I SA/Wr 1100/16, WSA w Gdańsku z dnia 14 czerwca 2016 r. I SA/Gd 250/16, a także WSA w Gdańsku w wyroku z dnia 29 czerwca 2016 r., sygn. akt I SA/Gd 380/16.


A zatem, mając na uwadze treść ww. orzeczeń, skoro wypłacone odszkodowanie jest zwolnione z podatku dochodowego (np. na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3b) ustawy o PIT), to także zwolnione z tego podatku są wypłacone wraz z odszkodowaniem odsetki, czyli tak samo jak zasądzona należność główna.


Odsetki mają charakter akcesoryjny, a ich byt prawny zależy od należności, z którą są związane, trudno jest zatem podzielić pogląd, że na gruncie prawa podatkowego, istnieje konieczność odrębnego potraktowania obu świadczeń. Tym samym oznacza to, że skoro odszkodowanie i zadośćuczynienie są zwolnione z podatku dochodowego, to tak samo należy traktować odsetki. Odsetki stanowią konsekwencję zdarzenia prawnego, jakim jest wypłacenie odszkodowania i zadośćuczynienia. Mają charakter niesamoistny, nie mogą istnieć w oderwaniu od kwoty głównej, a ich istnienie podlega tej samej ocenie, co istnienie roszczenia głównego.


Wnioskodawca wyjaśnia, że wskazane odszkodowanie nie było jedynym odszkodowaniem, jakie Wnioskodawca uzyskał od Skarbu Państwa, jednakże w przypadku pozostałych odszkodowań, Skarb Państwa przesyłał Wnioskodawcy deklaracje PIT-11 wskazując uzyskane kwoty przychodów. W tym natomiast wypadku, Wnioskodawca nie uzyskał od Skarbu Państwa deklaracji PIT-11, co wskazuje, że również w ocenie Skarbu Państwa Wnioskodawca nie uzyskał dochodu do opodatkowania, zarówno w zakresie kwoty głównej odszkodowania, jak i odsetek od tej należności.

W podsumowaniu, w ocenie Wnioskodawcy, w przypadku odpowiedzi potwierdzające, że kwota wypłaconego odszkodowania jest zwolniona z podatku PIT, to również i wypłacone odsetki są zwolnione z tego podatku, bowiem odsetki dzielą los należności głównej (mają charakter akcesoryjny). Zasadne jest bowiem założenie, że zasądzone odsetki ustawowe powinny korzystać ze zwolnienia z podatku dochodowego od osób fizycznych. Nie można zapominać, że odsetki są świadczeniem akcesoryjnym, warunkiem powstania uprawnienia do odsetek jest bowiem istnienie i wymagalność długu pieniężnego.


W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej opisanego stanu faktycznego w zakresie skutków podatkowych otrzymania odszkodowania wraz z odsetkami za zwłokę jest:

  • prawidłowe - w części dotyczącej otrzymanego odszkodowania,
  • nieprawidłowe – w części dotyczącej otrzymanych odsetek.


Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2018 r., poz. 200, z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Odnosząc się do skutków podatkowych otrzymanego odszkodowania, wskazać należy, że stanowi ono co do zasady przychód w rozumieniu art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. W myśl tego przepisu, przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19, art. 25b i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Powyższe nie oznacza, że wszystkie odszkodowania podlegają opodatkowaniu. Niektóre z nich, wymienione w katalogu zwolnień przedmiotowych określonym w art. 21 ust. 1 ustawy, korzystają ze zwolnienia od podatku. Jednakże należy podkreślić, że korzystanie z każdej preferencji podatkowej, w tym zwolnienia od podatku, jest możliwe wyłącznie w sytuacji, gdy spełnione są wszelkie przesłanki określone w przepisie stanowiącym podstawę prawną danej preferencji.


Zgodnie z treścią art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wolne od podatku dochodowego są otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, oraz otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z postanowień układów zbiorowych pracy, innych opartych na ustawie porozumień zbiorowych, regulaminów lub statutów, o których mowa w art. 9 § 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (Dz. U. z 2018 r., poz. 108), z wyjątkiem:

  1. określonych w prawie pracy odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia umowy o pracę,
  2. odpraw pieniężnych wypłacanych na podstawie przepisów o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników,
  3. odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia funkcjonariuszom pozostającym w stosunku służbowym,
  4. odszkodowań przyznanych na podstawie przepisów o zakazie konkurencji,
  5. odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą,
  6. odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzeniem działów specjalnych produkcji rolnej, z których dochody są opodatkowane według skali, o której mowa w art. 27 ust. 1, lub na zasadach, o których mowa w art. 30c,
  7. odszkodowań wynikających z zawartych umów lub ugód innych niż ugody sądowe.

Natomiast w przypadku, gdy wysokość lub zasady ustalania odszkodowania lub zadośćuczynienia nie wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, oraz gdy wysokość lub zasady ustalania odszkodowania lub zadośćuczynienia nie wynikają wprost z postanowień układów zbiorowych pracy, innych opartych na ustawie porozumień zbiorowych, regulaminów lub statutów, o których mowa w art. 9 § 1 ustawy Kodeks pracy, a podstawą ich otrzymania jest wyrok lub ugoda sądowa, wówczas odszkodowanie takie korzysta ze zwolnienia od podatku dochodowego od osób fizycznych na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy, z wyjątkiem odszkodowań w tym przepisie wymienionych.


Zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 3b ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wolne od podatku dochodowego są inne odszkodowania lub zadośćuczynienia otrzymane na podstawie wyroku lub ugody sądowej do wysokości określonej w tym wyroku lub tej ugodzie, z wyjątkiem odszkodowań lub zadośćuczynień:

  1. otrzymanych w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą,
  2. dotyczących korzyści, które podatnik mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono.

Powołane wyżej uregulowania prawne wskazują jednoznacznie, że nie wszystkie odszkodowania otrzymane przez osoby fizyczne wolne są od podatku dochodowego. Ze zwolnienia przedmiotowego na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3 ww. ustawy, korzystają jedynie te odszkodowania, których wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw bądź postanowień układów zbiorowych pracy, innych opartych na ustawie porozumień zbiorowych, regulaminów lub statutów, o których mowa w art. 9 § 1 Kodeksu pracy, z wyjątkiem wyłączonych ze zwolnienia wolą ustawodawcy. Nie jest więc wystarczające, aby w przepisach prawa określone były same tylko przesłanki powodujące powstanie roszczenia o odszkodowanie.


Natomiast w zakresie zwolnienia wynikającego z powołanego art. 21 ust. 1 pkt 3b ww. ustawy, mieszczą się tylko inne niż ww. odszkodowania otrzymane na podstawie wyroku lub ugody sądowej, obejmujące tzw. szkodę rzeczywistą, czyli poniesione straty, a nie dotyczące utraconych korzyści.


Występujące w ww. przepisie sformułowanie „inne odszkodowania lub zadośćuczynienia” należy rozumieć, jako te odszkodowania lub zadośćuczynienia, których wprost nie wymieniono w katalogu zwolnień podatkowych. Będą to zwolnienia inne niż te, których wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw. Ze zwolnienia z ww. przepisu nie korzysta odszkodowanie otrzymane na podstawie wyroku sądowego lub ugody sądowej w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą oraz odszkodowanie obejmujące tzw. utracone korzyści.


Specyfika prawa podatkowego nakazuje inaczej traktować odszkodowania lub zadośćuczynienia z tytułu poniesionych przez poszkodowanego strat i odszkodowania lub zadośćuczynienia z tytułu utraconego zysku. Odszkodowanie lub zadośćuczynienie z tytułu utraconych korzyści, jakich poszkodowany mógł się spodziewać, gdyby mu szkody nie wyrządzono, podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym.


Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, że w dniu 20 września 2012 r. w sprawie z powództwa Wnioskodawcy (będącego w sprawie jednym z dwóch powodów wnoszących powództwo) przeciwko Skarbowi Państwa o zapłatę - został wydany przez Sąd Okręgowy wyrok zasądzający m.in. od Skarbu Państwa na rzecz Wnioskodawcy kwotę 1.553.160 zł, wraz z odsetkami ustawowymi od 21 września 2012 r. do dnia zapłaty.


Powyższy wyrok został zmieniony przez Sąd Apelacyjny, który to Sąd w wyroku z dnia 2 czerwca 2015 r., m.in. zmniejszył ww. wysokość odszkodowania o kwotę 159,90 zł. W rezultacie, należna Wnioskodawcy kwota odszkodowania wyniosła 1.553.000,10 zł.


Ponadto Wnioskodawca wskazał, że podstawą prawną przyznania i wypłaty odszkodowania był przepis art. 160 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 roku Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2000 r., nr 98, poz. 1071) - obecnie już nieobowiązujący.


Sąd I instancji wskazał, że Wnioskodawca poniósł szkodę rzeczywistą, tj. uszczerbek majątkowy, jaki powstał na skutek niezaspokojenia uprawnienia do przyznania prawa własności czasowej, który w efekcie doprowadził do ostatecznego odjęcia jego poprzednikowi prawnemu prawa własności nieruchomości gruntowej i budynku o konkretnej wartości majątkowej w części dotyczącej sprzedanych lokali. Wobec powyższego w ocenie Sądu istnieje normalny związek przyczynowy pomiędzy wadliwym orzeczeniem z Ministra Gospodarki Komunalnej z 17 maja 1955 r., a sprzedażą lokali. Gdyby nie pozbawienie praw byłych właścicieli niemożliwe byłoby zbywanie lokali.


W myśl art. 160 § 1 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2000 r. Nr 98, poz. 1071, z późn. zm.) stronie, która poniosła szkodę na skutek wydania decyzji z naruszeniem przepisu art. 156 § 1 Kodeksu albo stwierdzenia nieważności takiej decyzji, służy roszczenie o odszkodowanie za poniesioną rzeczywistą szkodę, chyba że ponosi ona winę za powstanie okoliczności wymienionych w tym przepisie. Natomiast zgodnie z art. 160 § 2 Kodeksu postępowania administracyjnego do odszkodowań stosuje się przepisy Kodeksu cywilnego, z wyłączeniem art. 418 tego Kodeksu.


Odszkodowanie przysługuje od organu, który wydał decyzję z naruszeniem przepisu art. 156 § 1, chyba że winę za powstanie okoliczności wymienionych w ww. przepisie ponosi inna strona postępowania dotyczącego tej decyzji; w tym ostatnim przypadku roszczenie o odszkodowanie służy w stosunku do strony winnej powstania tych okoliczności, o czym stanowi art. 160 § 3 Kodeksu postępowania administracyjnego.


Jednocześnie zgodnie z § 4 tego artykułu o odszkodowaniu przysługującym od organu wymienionego w § 1 orzeka organ administracji publicznej, który stwierdził nieważność decyzji z powodu naruszenia przepisu art. 156 § 1 albo stwierdził - w myśl art. 158 § 2 - że decyzja została wydana z naruszeniem przepisu art. 156 § 1. Dochodzenie odszkodowania od strony winnej powstania okoliczności wymienionych w art. 156 § 1 następuje w postępowaniu przed sądem powszechnym.


Przepis art. 160 został jednakże uchylony z dniem 1 września 2004 r. przez art. 2 pkt 2 ustawy z dnia 17 czerwca 2004 r. o zmianie ustawy - Kodeks cywilny oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 162, poz. 1692). Jednocześnie na mocy art. 5 ww. nowelizacji stosuje się go w tych sprawach, w których decyzja nieważnościowa (art. 156 § 1 Kodeksu postępowania administracyjnego) stała się ostateczna przed dniem 1 września 2004 r. Natomiast wydanie w tym trybie decyzji po tej dacie skutkuje objęciem wniosku odszkodowawczego regulacją art. 417 § 2 Kodeksu cywilnego, a zatem jego rozpoznanie następuje przed sądem powszechnym.


W myśl art. 417 § 1 Kodeksu cywilnego, za szkodę wyrządzoną przez niezgodne z prawem działanie lub zaniechanie przy wykonywaniu władzy publicznej ponosi odpowiedzialność Skarb Państwa lub jednostka samorządu terytorialnego lub inna osoba prawna wykonująca tę władzę z mocy prawa.


Jeżeli wykonywanie tych zadań z zakresu władzy publicznej zlecono, na podstawie porozumienia, jednostce samorządu terytorialnego albo innej osobie prawnej, solidarną odpowiedzialność za wyrządzoną szkodę ponosi ich wykonawca oraz zlecająca je jednostka samorządu terytorialnego albo Skarb Państwa (art. 417 § 2 Kodeksu cywilnego).

Zgodnie z art. 4171 § 1 Kodeksu cywilnego jeżeli szkoda została wyrządzona przez wydanie aktu normatywnego, jej naprawienia można żądać po stwierdzeniu we właściwym postępowaniu niezgodności tego aktu z Konstytucją, ratyfikowaną umową międzynarodową lub ustawą.


Stosownie do art. 417 1 § 2 Kodeksu jeżeli szkoda została wyrządzona przez wydanie prawomocnego orzeczenia lub ostatecznej decyzji, jej naprawienia można żądać po stwierdzeniu we właściwym postępowaniu ich niezgodności z prawem, chyba że przepisy odrębne stanowią inaczej. Odnosi się to również do wypadku, gdy prawomocne orzeczenie lub ostateczna decyzja zostały wydane na podstawie aktu normatywnego niezgodnego z Konstytucją, ratyfikowaną umową międzynarodową lub ustawą.


Zgodnie z art. 4171 § 3 ww. ustawy jeżeli szkoda została wyrządzona przez niewydanie orzeczenia lub decyzji, gdy obowiązek ich wydania przewiduje przepis prawa, jej naprawienia można żądać po stwierdzeniu we właściwym postępowaniu niezgodności z prawem niewydania orzeczenia lub decyzji, chyba że przepisy odrębne stanowią inaczej.

W myśl art. 4171 § 4 ustawy jeżeli szkoda została wyrządzona przez niewydanie aktu normatywnego, którego obowiązek wydania przewiduje przepis prawa, niezgodność z prawem niewydania tego aktu stwierdza sąd rozpoznający sprawę o naprawienie szkody.


Zgodnie z treścią art. 4172 Kodeksu cywilnego jeżeli przez zgodne z prawem wykonywanie władzy publicznej została wyrządzona szkoda na osobie, poszkodowany może żądać całkowitego lub częściowego jej naprawienia oraz zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę, gdy okoliczności, a zwłaszcza niezdolność poszkodowanego do pracy lub jego ciężkie położenie materialne, wskazują, że wymagają tego względy słuszności.


Przepisów art. 417, art. 41711 i art. 4172 nie stosuje się, jeżeli odpowiedzialność za szkodę wyrządzoną przy wykonywaniu władzy publicznej jest uregulowana w przepisach szczególnych (art. 421 ustawy Kodeks cywilny).


Odnosząc się zatem do podniesionych przez Wnioskodawcę wątpliwości należy wskazać, że w omawianej sprawie niewątpliwie mamy do czynienia z odszkodowaniem za szkodę wyrządzoną wadliwą decyzją organu administracyjnego, zasądzonym przez sąd powszechny na podstawie art. 160 kodeksu postępowania administracyjnego, w brzmieniu obowiązującym przez 1 września 2004 r. Przy rozpatrywaniu przedmiotowej sprawy nie sposób pominąć kwestii nowelizacji kodeksu cywilnego dokonanej w 2004 r. dokonującej zmian w dziedzinie odpowiedzialności za szkody wyrządzone przez organy władzy publicznej.

Takim aktem normatywnym była ustawa z 17 czerwca 2004 r. o zmianie ustawy - Kodeks cywilny oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. nr 162, poz. 1692), która weszła w życie z dniem 1 września 2004 r., zmieniając sposób dochodzenia odszkodowań za szkody wyrządzone wadliwymi decyzjami administracyjnymi. Wprowadziła do kodeksu cywilnego nowe przepisy art. 417, 4171 i 4172 oraz związany z nimi art. 421 w nowym brzmieniu normujące odpowiedzialność za szkody wyrządzone przy wykonywaniu władzy publicznej. Nowelizacja ta spowodowała, że straciło rację bytu uregulowanie w Kodeksie postępowania administracyjnego sprawy odszkodowania w razie wzruszenia decyzji administracyjnej. W tych przypadkach podstawę odpowiedzialności odszkodowawczej stanowią przepisy art. 417 i 4171. Z tego względu uchylono m.in. art. 160 Kodeksu postępowania administracyjnego, a sprawy odszkodowawcze przekazano orzecznictwu sądów powszechnych.


Jednocześnie zgodnie z art. 5 ww. ustawy do zdarzeń i stanów prawnych powstałych przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy stosuje się przepisy art. 417, art. 419, art. 420, art. 4201, art. 4202 i art. 421 ustawy, o której mowa w art. l (tj. kc przyp. red.), oraz art. 153, art. 160 i art. 161 § 5 ustawy, o której mowa w art. 2 (tj. kpa przyp. red.), w brzmieniu obowiązującym do dnia wejścia w życie niniejszej ustawy.


Wątpliwości interpretacyjne dotyczące pojęcia „zdarzenia i stany prawne powstałe przed dniem wejścia w życie ustawy nowelizującej”, a co za tym idzie - wątpliwości co do tego, w jakich sytuacjach zastosowanie znajdują przepisy dotychczasowe, a w jakich nowe, usunęła uchwała pełnego składu Izby Cywilnej SN z 31 marca 2011 r. (III CZP 112/10). Zgodnie z powołaną uchwałą, „do roszczeń o naprawienie szkody wyrządzanej ostateczną decyzją administracyjną wydaną przed 1 września 2004 r. , której nieważność lub wydanie z naruszeniem art. 156 k.p.a stwierdzono po tym dniu ma zastosowanie art. 160 § 1, 2, 3 i 6 k.p.a. W uzasadnieniu uchwały stwierdzono również, że „chodzi o rozgraniczenie zastosowania art. 160 k.p.a., uchylonego z dniem 1 września 2004 r. i ustanowionego z mocą od tego dnia art. 4171 § 2 k.c. Praktyczne znaczenie tej kwestii wiąże się z tym, że w przepisach, którymi zastąpiono art. 160 k.p.a., nie unormowano odrębnie, wzorem art. 160 § 6 k.p.a., przedawnienia ani nie przewidziano specjalnego trybu dochodzenia odszkodowania”.

Kolejną istotną kwestią wymagającą podkreślenia jest to, że przed nowelizacją wskazanych przepisów o odszkodowaniu o którym mowa w art. 160 § 1 k.p.a. orzekał organ administracji publicznej, który stwierdził nieważność decyzji administracyjnej. Natomiast po nowelizacji, nawet w sytuacji, gdy zastosowanie znajdzie na podstawie przepisów przejściowych art. 160 k.p.a., odszkodowanie zasądzane jest przez sąd powszechny, co miało miejsce w przedstawionej przez Wnioskodawcę sprawie. Nie sposób więc pominąć faktu, że odszkodowanie, które otrzymał Wnioskodawca otrzymane zostało na podstawie wyroku sądu, który przyznając je na podstawie art. 160 kpa ustalił jego wysokość.

Powyższe potwierdza wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 16 stycznia 2018 r. sygn. akt II FSK 1123/16. W którym sąd wskazał m.in. że cyt.: „wbrew stanowisku organu, ponieważ wysokość odszkodowania ani zasady jego ustalania nie wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów do nich wykonawczych, to w sprawie nie znajdzie też zastosowania art. 21 ust. 1 pkt 3 u.p.d.o.f. Wysokość odszkodowania jest co prawda wypadkową wartości nieruchomości oraz długości okresu, przez który Skarb Państwa bezprawnie posiadał grunt przez wszystkie lata od złożenia wniosku o ustanowienie prawa własności czasowej, ale nie oznacza to jeszcze, że ta wysokość lub te zasady "...wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw...". Dla spełnienia się hipotezy tego przepisu konieczne byłoby, aby odrębny przepis (odrębny względem ogólnych zasad prawa cywilnego) wskazywał konkretną wysokość odszkodowania lub sposób, w jaki należy je ustalić. Takiego przepisu w sprawie zabrakło.


W ocenie Sądu pierwszej instancji, zwolnienie z opodatkowania samego odszkodowania wynika z art. 21 ust. 1 pkt 3b u.p.d.o.f. - zostało ono przecież przyznane na mocy wyroku sądowego, a z wniosku nie wynikało, aby spełniła się negatywna przesłanka zwolnienia, o której mowa pod. lit. "b" tego przepisu, tzn. aby odszkodowanie obejmowało tzw. lucrum cessans”.

Stanowisko w sprawie potwierdza również wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 16 stycznia 2018 r., sygn. akt II FSK 978/16.


Biorąc pod uwagę powyższe w części, dotyczącej zwolnienia z opodatkowania otrzymanego odszkodowania, stanowisko Wnioskodawcy należy uznać za prawidłowe, gdyż jak wynika z przedstawionego stanu faktycznego wypłacone odszkodowanie jest odszkodowaniem, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, tj. nie zostało wypłacone w związku z działalnością gospodarczą oraz nie dotyczyło korzyści, które Wnioskodawca mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono.


Natomiast odnosząc się do kwestii opodatkowania zasądzonych wyrokiem sądu odsetek, należy wskazać, że w art. 10 ust. 1 pkt 9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wyszczególniono odrębne źródło przychodów w postaci „innych źródeł”.


Stosownie do art. 11 ust. 1 ww. ustawy, przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19, art. 25b i art. 30f są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.


Zgodnie z art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, świadczenia otrzymane z tytułu umowy o pomocy przy zbiorach, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nie należące do przychodów określonych w art. 12 - 14 i 17 oraz przychody nie znajdujące pokrycia w ujawnionych źródłach.

Użycie w powyższym przepisie sformułowania „w szczególności" wskazuje, że definicja przychodów z innych źródeł ma charakter otwarty i nie ma przeszkód, aby do tej kategorii zaliczyć również przychody inne niż wymienione wprost w przepisie art. 20 ust. 1 ustawy. O przychodzie podatkowym z innych źródeł będziemy mówić w każdym przypadku, kiedy u podatnika wystąpią realne korzyści majątkowe.

Instytucję prawną odsetek reguluje art. 481 ustawy Kodeks cywilny, zgodnie z którym jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi. Jeżeli stopa odsetek za opóźnienie nie była z góry oznaczona, należą się odsetki ustawowe. Odsetki wypłacone za okres pomiędzy datą zasądzenia i datą wypłaty odszkodowania nie są wliczane do wartości odszkodowania. Zgodnie bowiem z treścią art. 20 ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. Kodeks postępowania cywilnego (Dz. U. Nr 43, poz. 296, z późn. zm.), do wartości przedmiotu sporu nie wlicza się odsetek, pożytków i kosztów, żądanych obok roszczenia głównego. Przepis ten ma zastosowanie do odsetek ustawowych, z którymi zasądzono świadczenie główne.


Zatem, nie można bowiem utożsamiać odsetek za zwłokę ze świadczeniem odszkodowawczym, czy też innym świadczeniem (naprawieniem szkody). Wierzyciel może ich żądać dopiero, jeżeli dłużnik opóźni się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego. Odsetki mają charakter uboczny względem świadczenia głównego - są skutkiem nie wykonania zobowiązań.

Należy również zwrócić uwagę, że w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych w katalogu zwolnień przedmiotowych wymieniono wprost odsetki wolne od podatku, co oznacza, że ustawodawca wyraźnie odróżnia je od odszkodowania i zadośćuczynienia.


Potwierdza to orzecznictwo sądów, m.in. Naczelnego Sądu Administracyjnego, który w wyroku z dnia 24 stycznia 2008 r. sygn. akt II FSK 1629/06 stwierdził „(...) Odsetki należne w razie uchybienia przez dłużnika terminowi świadczenia pieniężnego (art. 481 § 1 K.c.) należy traktować jako wynagrodzenie za przedłużone i pozbawione podstaw prawnych korzystanie z cudzego kapitału. Inaczej rzecz ujmując, jest to odszkodowanie za pozbawienie wierzyciela możliwości dysponowania kapitałem, a tym samym pozbawienie go spodziewanych z tego tytułu korzyści (np. przez korzystną lokatę) (…). W orzecznictwie Sądu Najwyższego wyjaśniono, że głównym motywem legislacyjnym uregulowania takiego jak w art. 481 § 1 K.c. jest uznanie, że wierzyciel ponosi przez opóźnienie co najmniej szkodę w postaci odsetek, na jakie mógłby ulokować otrzymaną w terminie sumę (wyrok z dnia 24 kwietnia 1997 r. sygn. akt II CKN 118/97, OSP 1998, Nr 1, poz. 3, z glosą A. Szpunara). Odsetki zatem są kompensatą tego, że wierzyciel nie mógł z pieniędzy skorzystać wcześniej. Prowadzi to do konkluzji, że odsetki otrzymane na podstawie wyroku z tytułu opóźnienia dłużnika ze spełnieniem świadczenia pieniężnego (art. 481 § 1 K.c.) stanowią odszkodowanie dotyczące korzyści, które podatnik mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono i jako takie nie są wolne od podatku dochodowego (art. 21 ust. 1 pkt 3b lit. b) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych)”.

Kwestia odsetek otrzymanych na podstawie wyroku z tytułu opóźnienia dłużnika ze spełnieniem świadczenia pieniężnego była również przedmiotem analizy w wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 26 sierpnia 2009 r. II FSK 588/2008 oraz w wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Rzeszowie z dnia 9 marca 2010 r., sygn. akt I SA/Rz 6/10. Także w tych wyrokach sądy administracyjne wyraziły pogląd, że odsetki otrzymane na podstawie wyroku z tytułu opóźnienia dłużnika ze spełnieniem świadczenia pieniężnego (art. 481 § 1 K.c.) stanowią świadczenia dotyczące korzyści, które podatnik mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono i jako takie nie są wolne od podatku dochodowego od osób fizycznych, ponieważ przepis art. 21 ust. 1 pkt 3b lit. b) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, jednoznacznie wyłącza ze zwolnienia podatkowego wskazane odszkodowania.

Powyższy pogląd w całej rozciągłości podzielił Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach. który w wyroku z dnia 11 lipca 2013 r. sygn. akt I SA/G1 145/13, który dodał, że „w żadnej jednostce redakcyjnej przepisu art. 21 u.p.d.o.f. nie została zakodowana norma o charakterze szczególnym statuująca zwolnienie podatkowe obejmujące wyżej opisane odsetki za zwłokę. Normy takiej nie ma również w innych regulacjach wchodzących w skład systemu prawą obowiązującego. W przepisie art. 21 u.p.d.o.f. zostały natomiast zawarte zwolnienia podatkowe dotyczące innego rodzaju odsetek. Wynik wnioskowania a contrario wskazuje, że odsetki, które nie zostały wymienione przez ustawodawcę jako zwolnione z podatku, podlegają opodatkowaniu. Sąd wskazuje, że dokonując interpretacji należy mieć na względzie i tę okoliczność, że zwolnienia podatkowe stanowią odstępstwo od zasady powszechności opodatkowania, co powoduje, że niedopuszczalne byłoby poszerzanie zakresu zwolnień w drodze wykładni; w szczególności wbrew jednoznacznej woli ustawodawcy wyrażonej w przepisie.

Ponadto w wyroku z dnia 25 marca 2015 r. sygn. akt III SA/Wa 2626/14, WSA w Warszawie zauważył, że, cyt. „To, że w świetle prawa cywilnego odsetki te wiążą się i zależą od zasadności roszczenia głównego, nie zmienia zupełnie odrębnego tytułu, z którego wywodzą się odsetki na gruncie podatkowym. Przychód odsetkowy Skarżącego ma swoje źródło nie w odszkodowaniu lub zadośćuczynieniu, lecz w spóźnieniu dłużnika w wypłacie tego odszkodowania i zadośćuczynienia.”

Powyższe potwierdza także wyrok WSA w Warszawie z dnia 9 grudnia 2015 r., sygn. akt III SA/Wa 2675/14 w którym sąd podkreślił, że „podzielić należy ocenę Ministra, iż skoro zasądzone odsetki nie są zwolnione z opodatkowania tylko z tego tytułu, że wykazują związek z kwotą zasadniczą (nie są właściwym odszkodowaniem lub zadośćuczynieniem), to otwiera się kwestia ich ewentualnego zwolnienia na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy. Tak więc, gdyby nawet zasądzone odszkodowanie uznać za „...inne odszkodowania lub zadośćuczynienia otrzymane na podstawie wyroku lub ugody sądowej do wysokości określonej w tym wyroku lub tej ugodzie...”, to zwolnienie z opodatkowania wykluczone byłoby dlatego, że odsetki musiałyby zostać potraktowane jako forma odszkodowania za bezprawne korzystanie z cudzego kapitału, czyli jako „...dotyczące korzyści, które podatnik mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono;” (art. 21 ust. 1 pkt 3b lit. b ustawy). W tej sytuacji skutek jest identyczny – brak zwolnienia odsetek od opodatkowania”.

Ponadto powyższe stanowisko potwierdzają także wyroki WSA w Łodzi z dnia 21 maja 2015 r. sygn. akt I SA/Łd 1234/14 oraz z dnia 20 września 2016 r. sygn. akt I SA/Łd 596/16, w którym to sąd wskazał, że „należy mieć na uwadze, że przepisy regulujące zwolnienia podatkowe powinny być interpretowane ściśle. Nie należy ich interpretować rozszerzająco. Skoro odsetki za opóźnienie w spełnieniu świadczenia pieniężnego nie są ani właściwym odszkodowaniem, ani zadośćuczynieniem, to nie mieszczą się w zakresie zwolnienia podatkowego. Dodatkowo można wskazać, że w tych wypadkach, gdy ustawodawca chciał zwolnić od opodatkowania także odsetki, to wyraźnie to zaznaczał, np. w art. 21 ust. 1 pkt 95 u.p.d.o.f.”.

Stanowisko tut. Organu potwierdza również wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie z dnia 27 października 2015 r., sygn. akt I SA/Kr 1502/15, w którym stwierdzono, że „Skarżący oparł swoją interpretację na treści ww. wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 17 stycznia 2014 r., II FSK 289/12 i przekonaniu, że odsetki za zwłokę w wypłacie przyznanego przez sąd odszkodowania powinny być traktowane tak samo jak odszkodowanie, a tym samym powinny być zwolnione z podatku dochodowego od osób fizycznych. Skarżący wskazywał też na szczególną funkcję odsetek, co dodatkowo powinno przemawiać za zwolnieniem podatkowym. W ocenie Sądu, skarżący tak naprawdę pomija istniejące w tym zakresie, przepisy podatkowe. Niewątpliwie art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych zwalnia z podatku jedynie „inne odszkodowania lub zadośćuczynienia otrzymane na podstawie wyroku lub ugody sądowej do wysokości określonej w tym wyroku lub tej ugodzie”. Nie zostały więc w nim wymienione „odsetki” za zwłokę. Odszkodowanie jest czymś innym niż odsetki związane z opóźnieniem w jego wypłacie. Przyczyną wypłaty odszkodowania jest poniesienie szkody przez uprawnionego; natomiast źródłem obowiązku wypłaty odsetek jest niedotrzymanie terminu wypłaty odszkodowania przez zobowiązanego. Słusznie organ podkreślał, że cywilistycznie rozróżnia się odszkodowanie jako roszczenie główne od odsetek za zwłokę, jako roszczenie uzupełniające (tzw. roszczenie akcesoryjne)”.

Za słusznością stanowiska tut. organu, przemawia także uzasadnienie wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach w wyroku z dnia 23 lutego 2017 r., sygn. akt I SA/GI 1161/16, w którym stwierdzono że „Rozpatrując kwestię charakteru prawnego roszczenia o odsetki należy opowiedzieć się za powszechnym jego traktowaniem jako roszczenia o świadczenie uboczne względem roszczenia o dług główny, zależne od niego i dzielące jego losy, określane mianem roszczenia akcesoryjnego (por. uchwała Sądu Najwyższego z dnia 28 lipca 1992 r., III CZP 86/92, OSNC 1993, nr 1-2, poz. 17). Ich dochodzenie jest uprawnione tylko w razie zasadności dochodzenia długu głównego. Akcesoryjność dotyczy jednak tylko chwili powstania roszczenia o odsetki, później mają już one charakter samodzielny (samoistny) wobec roszczenia głównego i mogą być dochodzone oddzielnie, a nawet niezależnie od wytoczenia powództwa o roszczenie główne (por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 5 lutego 2015 r., sygn. akt V CSK 231/14 i przywołany tam wyrok Sądu Najwyższego z dnia 26 września 1990 r., sygn. akt I PR 168/90; Lex nr 1652407). Zatem odsetki za opóźnienie mają względem kwoty zasadniczej odszkodowania charakter akcesoryjny, ale jako takie, nie są częścią składową odszkodowania zasadniczego gdyż opierają się na odrębnym stanie faktycznym i odrębnej podstawie materialnoprawnej (tak uchwała Sądu Najwyższego z dnia 15 kwietnia 1991 r. III CZP 21/91; OSNC z 1991 r., z. 10-12, poz. 121). Powyższa kwalifikacja stanowi argument przemawiający za możliwością odrębnego traktowania odsetek i należności głównej na gruncie prawa podatkowego.”

Orzecznictwo w omawianej kwestii nie było jednolite, jednakże wątpliwości co do podatkowej kwalifikacji odsetek zostały ostatecznie rozstrzygnięte przez Naczelny Sąd Administracyjny w uchwale siedmiu sędziów NSA z dnia 6 czerwca 2016 r., sygn. akt II FPS 2/16. Zapadła ona na tle stanu faktycznego dotyczącego odsetek od nieterminowej zapłaty ceny za zbyte akcje, jednakże ma ona zastosowanie do wszystkich sytuacji związanych z zapłatą odsetek od należności głównej, których skutków podatkowych nie przewidziano w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych. Istota uchwały sprowadza się do twierdzenia, że czym innym jest świadczenie główne, a czym innym odsetki za opóźnienie w jego zapłacie, w związku z tym należy je rozliczać oddzielnie i zaliczyć do przychodów z innych źródeł, na podstawie art. 10 ust. 1 pkt 9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.


Analizując powyższe należy zauważyć, że wyłączenie z opodatkowania należności głównej nie oznacza, że wolne od podatku są także odsetki od niej naliczone. Zwolnienie od podatku dochodowego otrzymanych odsetek przysługuje tylko wówczas, gdy przepis ustawy wyraźnie o tym stanowi (konkretnie odnosi się do odsetek).


Ustawodawca przewidział w niektórych sytuacjach w odniesieniu do odsetek możliwość zwolnienia od podatku dochodowego. Jednakże takie zwolnienie przysługuje tylko wówczas, gdy przepis ww. ustawy zawiera w tym przedmiocie wyraźne postanowienie.


I tak, zgodnie z art. 21 ust. 1 ww. ustawy, wolne od podatku dochodowego od osób fizycznych są:

  • pkt 52 – odsetki i kwoty rekompensat otrzymanych na podstawie przepisów ustawy z dnia 20 grudnia 1996 r. o zasadach realizacji przedpłat na samochody osobowe (Dz. U., poz. 776);
  • pkt 95 – odsetki z tytułu realizacji nieterminowej wypłaty wynagrodzeń i świadczeń z tytułów, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 1;
  • pkt 119 – odsetki od papierów wartościowych emitowanych przez Skarb Państwa oraz obligacji emitowanych przez jednostki samorządu terytorialnego, w części odpowiadającej kwocie odsetek zapłaconych przy nabyciu tych papierów wartościowych od emitenta;
  • pkt 130 – odsetki lub dyskonto od obligacji emitowanych przez Skarb Państwa i oferowanych na rynkach zagranicznych oraz dochody z odpłatnego zbycia tych obligacji uzyskane przez osoby fizyczne, o których mowa w art. 3 ust. 2a.
  • pkt 130a - odsetki lub dyskonto od listów zastawnych uzyskane przez osoby fizyczne, o których mowa w art. 3 ust. 2a,
  • pkt 130b - odsetki lub dyskonto od obligacji emitowanych przez Bank Gospodarstwa Krajowego i oferowanych na rynkach zagranicznych, przeznaczonych na finansowanie ustawowych celów działalności Banku Gospodarstwa Krajowego, dotyczących wspierania polityki gospodarczej Rady Ministrów, realizacji rządowych programów społeczno-gospodarczych oraz programów samorządności lokalnej i rozwoju regionalnego oraz dochody z odpłatnego zbycia tych obligacji, uzyskane przez podatników, o których mowa w art. 3 ust. 2a.


Skoro ustawodawca wyraźnie określa, że w tych przypadkach także odsetki od określonych przychodów wolne są od podatku dochodowego, natomiast w stosunku do innych kategorii przychodów zwolnionych od podatku o odsetkach związanych z tymi należnościami nie wspomina, należy uznać że jest to zabieg celowy.


Zatem skoro ustawodawca nie zamieścił w katalogu zwolnień odsetek przysługujących od zasądzonych kwot tytułem odszkodowania określonego przez Wnioskodawcę w opisie stanu faktycznego, to należy stwierdzić, że odsetki te podlegają opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, zgodnie ze wskazaną powyżej regułą powszechności opodatkowania wyrażoną w art. 9 ust. 1 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.


Należy również pokreślić, że wszelkie zwolnienia podatkowe są odstępstwem od zasady powszechności opodatkowania, a przepisy dotyczące zwolnień podatkowych powinny być interpretowane ściśle, zgodnie przede wszystkim z ich wykładnią językową. Wykluczone jest w tym wypadku stosowanie wykładni rozszerzającej jak i zawężającej.

W przedmiocie stosowania wszelkiego rodzaju ulg podatkowych trzeba mieć na względzie także art. 84 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz. U. Nr 78, poz. 483, z późn. zm.), zgodnie z którym każdy jest obowiązany do ponoszenia ciężarów świadczeń publicznych, w tym podatków, określonych w ustawie. Nakładanie podatków, innych danin publicznych, określanie podmiotów, przedmiotów opodatkowania i stawek podatkowych, a także zasad przyznawania ulg i umorzeń oraz kategorii podmiotów zwolnionych od podatków następuje w drodze ustawy, co wynika z art. 217 Konstytucji. Tym samym, każdy wyjątek od zasady powszechności opodatkowania (w tym także ulga podatkowa) nie może być interpretowany dowolnie, ani uzupełniany w drodze interpretacji o treść, której nie zawiera.

Nie można przyjąć, że odsetki są odszkodowaniem sensu stricte i jako takie objęte są zwolnieniem od podatku dochodowego od osób fizycznych przewidzianym dla odszkodowania. Okoliczność, że odsetki stanowią najczęściej swoistą rekompensatę wynikającą z czasookresu jaki upłynął pomiędzy zaistnieniem zdarzeń skutkujących wypłatą odszkodowania, zadośćuczynienia lub renty, a skonkretyzowaniem obowiązku naprawienia szkody (krzywdy) w wyroku sądu, nie jest wystarczająca do objęcia zwolnieniem z opodatkowania przedmiotowych odsetek, na podstawie tychże przepisów, które mają zastosowanie do odszkodowania.

Jak zostało to już wskazane na początku, zwolnienie od podatku dochodowego otrzymanych odsetek przysługuje tylko wówczas, gdy przepis ustawy zawiera w tym przedmiocie (konkretnie odnosi się do odsetek) – wyraźne zwolnienie. Ustawodawca nie pomija bowiem odsetek w zwolnieniach, jeżeli uznaje zasadność ich zwolnienia w odniesieniu do dóbr, które w ocenie ustawodawcy zasługują na szczególną ochronę.

Biorąc powyższe pod uwagę, należy stwierdzić, że na gruncie opisanego we wniosku stanu faktycznego, otrzymane przez Wnioskodawcę odsetki od wypłaconego odszkodowania, otrzymanego na podstawie wyroku jako niewymienione w katalogu zwolnień przedmiotowych stanowią przychód z innych źródeł określonych w art. 10 ust. 1 pkt 9 w związku z art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym na zasadach ogólnych według skali podatkowej określonej w art. 27 ust. 1 ww. ustawy.


Tym samym, Wnioskodawca ma obowiązek wykazać kwotę przychodu uzyskaną z tytułu otrzymanych odsetek zasądzonych wyrokiem Sądu w zeznaniu podatkowym o wysokości osiągniętego dochodu (poniesionej straty) za rok podatkowy, w którym nastąpiła ich wypłata.


Zatem w tej części stanowisko Wnioskodawcy jest nieprawidłowe.


Końcowo, odnosząc się do powołanych przez Wnioskodawcę interpretacji indywidualnych oraz wyroków sądów administracyjnych wskazać należy, że dotyczą one tylko konkretnych, indywidualnych spraw podatników, w określonym stanie faktycznym czy zdarzeniu przyszłym i w tych sprawach rozstrzygnięcia w nich zawarte są wiążące. Natomiast Organy podatkowe pomimo że w ocenie indywidualnych spraw podatników posiłkują się wydanymi rozstrzygnięciami sądów i innych organów podatkowych, to nie mają możliwości zastosowania ich wprost z tego powodu, że nie stanowią materialnego prawa podatkowego. Zauważyć należy, że w obrocie prawnym są również orzeczenia sądów administracyjnych, które są tożsame z rozstrzygnięciem przedstawionym w niniejszej interpretacji indywidualnej. Ponadto stanowisko tutejszego organu jest zgodne z uchwałą siedmiu sędziów Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 6 czerwca 2016 r., sygn. akt II FPS 2/16.


Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona interpretacja traci swoją aktualność.


Przy wydawaniu niniejszej interpretacji tutejszy organ dokonał wyłącznie analizy okoliczności podanych we wniosku. Rolą postępowania w sprawie wydania indywidualnej interpretacji przepisów prawa podatkowego nie jest bowiem ustalanie, czy przedstawiony we wniosku stan faktyczny jest zgodny ze stanem rzeczywistym. W ramach postępowania o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego organ nie przeprowadza postępowania dowodowego, lecz opiera się jedynie na stanie faktycznym przedstawionym we wniosku. Ustalenie stanu rzeczywistego stanowi domenę ewentualnego postępowania podatkowego. To na podatniku ciąży obowiązek udowodnienia w toku tego postępowania okoliczności faktycznych, z których wywodzi on dla siebie korzystne skutki prawne.


Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.


Zgodnie z art. 14na Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k–14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

  1. z zastosowaniem art. 119a;
  2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2018 r., poz. 1302) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.


doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji
Dołącz do zarejestrowanych użytkowników i korzystaj wygodnie z epodatnik.pl.   Rejestracja jest prosta, szybka i bezpłatna.

Reklama

Przejrzyj zasięgi serwisu epodatnik.pl od dnia jego uruchomienia. Zobacz profil przeciętnego użytkownika serwisu. Sprawdź szczegółowe dane naszej bazy mailingowej. Poznaj dostępne formy reklamy: display, mailing, artykuły sponsorowane, patronaty, reklama w aktywnych formularzach excel.

czytaj

O nas

epodatnik.pl to źródło aktualnej i rzetelnej informacji podatkowej. epodatnik.pl to jednak przede wszystkim źródło niezależne. Niezależne w poglądach od aparatu skarbowego, od wymiaru sprawiedliwości, od inwestorów kapitałowych, od prasowego mainstreamu.

czytaj

Regulamin

Publikacje mają charakter informacyjny. Wydawca dołoży starań, aby informacje prezentowane w serwisie były rzetelne i aktualne. Treści prezentowane w serwisie stanowią wyraz przekonań autorów publikacji, a nie źródło prawa czy urzędowo obowiązujących jego interpretacji.

czytaj