Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0114-KDIP3-2.4011.157.2018.1.MZ
z 5 kwietnia 2018 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2017 r., poz. 201, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 6 marca 2018 r. (data wpływu 14 marca 2018 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych sfinansowania z Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych w całości lub części kosztów wycieczki - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 14 marca 2018 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych sfinansowania z Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych w całości lub części kosztów wycieczki.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawca organizuje wyjazdy sportowo-rekreacyjne lub imprezy kulturalno-oświatowe oraz wycieczki dla pracowników. Wycieczki o charakterze turystyczno-krajoznawczym organizowane są zarówno w kraju jak i za granicą. Obejmuje przykładowo, przejazd autokarem, nocleg, wyżywienie, zwiedzanie obiektów i zakup biletów wstępu, koszty wynajmu pilota czy przewodnika, koszty ubezpieczenia itd.

Wspólne wyjazdy polegają na przebywaniu w innym miejscu w celach integracyjnych i wypoczynkowych. Wspólne wyjazdy służą relacjom integracyjnym. Na podstawie listy uczestników znana jest liczba osób biorących udział w wycieczce. W wycieczkach nie uczestniczą wszyscy pracownicy – udział jest dobrowolny. Zgodnie z Regulaminem Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych część kosztów uczestnictwa pracowników w kilkudniowej wycieczce pokrywana jest ze środków Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych a część przez pracownika. Wysokość dofinansowania dotycząca konkretnego pracownika jest zróżnicowana i uzależniona od jego sytuacji materialnej, finansowej i rodzinnej. W fazie propozycji składanej pracownikom przez pracodawcę znane są koszty uczestnictwa jednej osoby. Koszty uczestnictwa obejmują: koszty podróży, koszty zakwaterowania (jeżeli wyjazd jest dłuższy niż jeden dzień, koszty posiłków, koszty imprez, wycieczek, biletów wstępu).

Udział pracowników w wycieczce sfinansowanej w części z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych, która ma na celu zintegrowanie pracowników oraz umożliwienie aktywnego wypoczynku, co pozytywnie wpływa na wzajemne relacje i efektywność pracy, nie będzie stanowić dla pracownika przysposobienia majątkowego, a tym samym nieodpłatnego świadczenia, o którym mowa w art. 11 ust. 1 ustawy o PIT.

W konsekwencji, po stronie pracowników nie powstaje przychód ze stosunku pracy na podstawie art. 12 ust. 1 ustawy o PIT, który przy obliczeniu zaliczki na podatek dochodowy, zgodnie z art. 31 wymienionej ustawy, wnioskodawca miałby obowiązek doliczać do pozostałych przychodów pracowników. Celem organizowanych wycieczek jest integracja pracowników, która niewątpliwie będzie miała wpływ na polepszenie atmosfery w pracy, a w konsekwencji na zwiększenie jej wydajności oraz jakości.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy finansowanie części lub całości opisanych w stanie faktycznym świadczeń przez Wnioskodawcę z ZFŚS powoduje powstanie po stronie pracowników przychodu podatkowego opodatkowanego podatkiem dochodowym od osób fizycznych, a po stronie Wnioskodawcy powstanie obowiązku obliczenia i pobrania zaliczek na podatek dochodowy od osób fizycznych?

Zdaniem Wnioskodawcy, finansowanie części lub całości opisanych w stanie faktycznym świadczeń przez Wnioskodawcę z ZFŚS nie powoduje powstania po stronie pracowników przychodu podatkowego opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych, a w konsekwencji po stronie Wnioskodawcy nie powoduje powstania obowiązku obliczenia i pobrania zaliczek na podatek dochodowy od osób fizycznych. Udział pracowników w wycieczce nie będzie stanowić dla nich przysposobienia majątkowego, a tym samym nieodpłatnego świadczenia.

Zgodnie z przepisem art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych przychodami podatkowymi osoby fizycznej są co do zasady, otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń. Przez wiele lat punktem spornym pomiędzy podatnikami a organami podatkowymi była kwestia nieodpłatnych świadczeń otrzymanych przez pracownika od pracodawców oraz świadczeń częściowo odpłatnych, jako przychodu podatkowego pracowników. Spór został ostatecznie rozstrzygnięty wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego z dnia 8 lipca 2014 r. W wyroku tym Trybunał Konstytucyjny orzekł o zgodności z Konstytucją przepisów art. 12 ust. 1 w związku z art. 11 ust. 1 oraz art. 12 ust. 3 w związku z art. 11 ust. 2, 2b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, z tym, że Trybunał wyjaśnił, iż przepisy te należy rozumieć w ten sposób, że sformułowanie „inne nieodpłatne świadczenia” oznacza wyłącznie przysporzenie majątkowe o indywidualnie określonej wartości, otrzymane przez pracownika. W uzasadnieniu Trybunał Konstytucyjny stwierdził:

„Należy przyjąć, że za przychód pracownika mogą być uznane świadczenia, które:

• po pierwsze, zostały spełnione za zgodą pracownika (skorzystali z nich w pełni dobrowolnie),
• po drugie, zostały spełnione w jego interesie a nie w interesie pracodawcy i przyniosły mu korzyści w postaci powiększenia aktywów lub uniknięcia wydatku, który musiałby ponieść,
• po trzecie, korzyść ta jest wymierna i przypisana indywidualnemu pracownikowi (nie jest dostępna w sposób ogólny dla wszystkich podmiotów)”.
  
  

Czyli zgodnie z powołanym orzeczeniem, przychód pracownika powstaje, gdy łącznie spełnione są trzy warunki:

• zgoda pracownika,
• świadczenie jest w interesie pracownika,
• korzyść jest wymierna i zindywidualizowana.
  
  

W uzasadnieniu wyroku w części dotyczącej interesu pracownika TK stwierdził, że:

„Obiektywnym kryterium – wystąpienie po stronie pracownika przysporzenia majątkowego (korzyści) – nie jest natomiast spełnione, gdy pracodawca proponuje pracownikom udział w spotkaniach integracyjnych, czy szkoleniowych, choćby organizowanych poza miejscem pracy (imprezy wyjazdowe). W tym przypadku, nawet jeśli pracownik uczestniczy w spotkaniu (konferencji, szkoleniu) dobrowolnie, po jego stronie nie pojawia się korzyść, choćby w postaci zaoszczędzenia wydatku. Nie sposób bowiem zakładać, że gdyby nie „kursokonferencja” organizowana przez pracodawcę, pracownik wydałby pieniądze na uczestnictwo w takim przedsięwzięciu. Trudno też poważnie utrzymywać, że przychodem pracownika z umowy o pracę czy stosunku służbowego jest możliwość okazyjnego uczestnictwa w obiedzie czy kolacji, a wartość zjedzonych przez niego potraw i wypitych napojów wyznacza podstawę opodatkowania”.

Zatem TK uznał wyjazdy integracyjne i szkoleniowe za organizowane w interesie pracodawcy a nie pracownika i nie stanowiące z tego względu przychodu podatkowego pracownika.

W uzasadnieniu wyroku w części dotyczącej wymiaru korzyści TK, stwierdzić, że:

• „udział w spotkaniu (wyjeździe) integracyjnym czy szkoleniu zaoferowanym przez pracodawcę pracownikom, nie oznacza uzyskania przychodu przez pracownika, gdyż - pomijając w tym miejscu kryterium uniknięcia wydatku (por. pkt 3, 4, 7, uzasadnienia) - nie ma podstaw, by świadczenia adresowane do wszystkich przypisać indywidualnym uczestnikom, jako ich wymierną korzyść”.
  
  

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z przepisem art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2018 r., poz. 200, z późn. zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Stosownie do art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19, art. 25b i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Na podstawie art. 11 ust. 2a ww. ustawy, wartość pieniężną innych nieodpłatnych świadczeń ustala się, jeżeli:

1. przedmiotem świadczenia są usługi wchodzące w zakres działalności gospodarczej dokonującego świadczenia według cen stosowanych wobec innych odbiorców;
2. przedmiotem świadczeń są usługi zakupione według cen zakupu;
3. przedmiotem świadczeń jest udostępnienie lokalu lub budynku według równowartości czynszu, jaki przysługiwałby w razie zawarcia umowy najmu tego lokalu lub budynku;
4. w pozostałych przypadkach na podstawie cen rynkowych stosowanych przy świadczeniu usług lub udostępnianiu rzeczy lub praw tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem w szczególności ich stanu i stopnia zużycia oraz czasu i miejsca udostępnienia.
   
   

Jeżeli świadczenia są częściowo odpłatne, przychodem podatnika jest różnica pomiędzy wartością tych świadczeń, ustaloną według zasad określonych w ust. 2 lub 2a, a odpłatnością ponoszoną przez podatnika (art. 11 ust. 2b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych).

W myśl art. 10 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy, źródłem przychodów jest stosunek służbowy, stosunek pracy, w tym spółdzielczy stosunek pracy, członkostwo w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub innej spółdzielni zajmującej się produkcją rolną, praca nakładcza, emerytura lub renta.

W świetle art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Wartość pieniężną świadczeń w naturze przysługujących pracownikom na podstawie odrębnych przepisów ustala się według przeciętnych cen stosowanych wobec innych odbiorców jeżeli przedmiotem świadczenia są rzeczy lub usługi wchodzące w zakres działalności pracodawcy (art. 12 ust. 2 ww. ustawy).

W myśl art. 12 ust. 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wartość pieniężną innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych ustala się według zasad określonych w art. 11 ust. 2-2b.

Zgodnie z art. 31 ww. ustawy osoby fizyczne, osoby prawne oraz jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej, zwane dalej „zakładami pracy”, są obowiązane jako płatnicy obliczać i pobierać w ciągu roku zaliczki na podatek dochodowy od osób, które uzyskują od tych zakładów przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej lub spółdzielczego stosunku pracy, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego wypłacane przez zakłady pracy, a w spółdzielniach pracy wypłaty z tytułu udziału w nadwyżce bilansowej.

Z przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego wynika, że Wnioskodawca organizuje wyjazdy sportowo-rekreacyjne lub imprezy kulturalno-oświatowe oraz wycieczki dla pracowników. Wycieczki o charakterze turystyczno-krajoznawczym organizowane są zarówno w kraju jak i za granicą. Obejmuje przykładowo, przejazd autokarem, nocleg, wyżywienie, zwiedzanie obiektów i zakup biletów wstępu, koszty wynajmu pilota czy przewodnika, koszty ubezpieczenia itd. Wspólne wyjazdy służą relacjom integracyjnym. Na podstawie listy uczestników znana jest liczba osób biorących udział w wycieczce. W wycieczkach nie uczestniczą wszyscy pracownicy – udział jest dobrowolny. Zgodnie z Regulaminem Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych część kosztów uczestnictwa pracowników w kilkudniowej wycieczce pokrywana jest ze środków Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych, a część przez pracownika. Wysokość dofinansowania dotycząca konkretnego pracownika jest zróżnicowana i uzależniona od jego sytuacji materialnej, finansowej i rodzinnej. W fazie propozycji składanej pracownikom przez pracodawcę znane są koszty uczestnictwa jednej osoby. Koszty uczestnictwa obejmują: koszty podróży, koszty zakwaterowania (jeżeli wyjazd jest dłuższy niż jeden dzień, koszty posiłków, koszty imprez, wycieczek, biletów wstępu).

Wobec powyższego wyjaśnić należy, że przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie definiują pojęcia „nieodpłatne świadczenie”. Zasadne zatem jest odwołanie się do znaczenia tego pojęcia ukształtowanego w orzecznictwie sądowym.

W uchwałach z dnia 18 listopada 2002 r., sygn. akt FPS 9/02 oraz z dnia 16 października 2006 r., sygn. akt FPS 1/06 Naczelny Sąd Administracyjny ustalił znaczenie terminu „nieodpłatne świadczenie” na gruncie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Uznał, iż „ma ono szerszy zakres, niż w prawie cywilnym, obejmuje bowiem wszystkie zjawiska gospodarcze i zdarzenia prawne, których następstwem jest uzyskanie korzyści kosztem innego podmiotu lub te wszystkie zdarzenia prawne i zdarzenia gospodarcze w działalności osób prawnych, których skutkiem jest nieodpłatne, tj. niezwiązane z kosztami lub inną formą ekwiwalentu przysporzenie majątku tej osobie, mające konkretny wymiar finansowy”. W uchwale z dnia 24 maja 2010 r., sygn. akt II FPS 1/10 Naczelny Sąd Administracyjny potwierdził, że powyższe stanowisko ma zastosowanie również do podatku dochodowego od osób fizycznych w stosunku do sytuacji wynikających z art. 11 ust. 1 w związku z art. 12 ust. 1 i 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Z powodu niejednolitości stanowisk sądowych dotyczących kwestii „nieodpłatnego świadczenia”, zasadniczego znaczenia nabrał wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 8 lipca 2014 r., sygn. akt K 7/13 (Dz. U. z 2014 r., poz. 947), w którym to Trybunał dokonał ustalenia, jakie kryteria statuują nieodpłatne świadczenie do zakwalifikowania go jako przychodu z tytułu stosunku pracy.

Definiując pojęcie „innych nieodpłatnych świadczeń” jako przychodu, w rozumieniu art. 12 ust. 1 i art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych Trybunał Konstytucyjny wskazał, że za przychód pracownika mogą być uznane takie świadczenia, które:

1. zostały spełnione za zgodą pracownika (skorzystał z nich w pełni dobrowolnie),
2. zostały spełnione w jego interesie (a nie w interesie pracodawcy) i przyniosły mu korzyść w postaci powiększenia aktywów lub uniknięcia wydatku, który musiałby ponieść,
3. stanowią wymierną korzyść przypisaną indywidualnemu pracownikowi (korzyść nie jest dostępna w sposób ogólny dla wszystkich podmiotów).
   
   

W ocenie Trybunału Konstytucyjnego, obiektywne kryterium – wystąpienia po stronie pracownika przysporzenia majątkowego (korzyści) – nie jest natomiast spełnione, gdy pracodawca proponuje swoim pracownikom udział w spotkaniach integracyjnych czy szkoleniowych, choćby organizowanych poza miejscem pracy (imprezy wyjazdowe).

W tym przypadku, nawet jeśli pracownik uczestniczy w spotkaniu dobrowolnie, po jego stronie nie pojawia się żadna korzyść, choćby w postaci zaoszczędzenia wydatku. Natomiast bez elementu realnego w postaci otrzymania korzyści przez pracownika nie uzyskuje on przychodu. Nie występuje zdarzenie, z którym ustawa wiąże powstanie obowiązku podatkowego. Tym bardziej, bez skonkretyzowanego i indywidualnie przypisanego świadczenia, brak jest podstaw do określenia jego wysokości. Tak więc, udział w spotkaniu integracyjnym zaoferowanym przez pracodawcę pracownikom, nie oznacza uzyskania przychodu przez pracownika, gdyż brak jest podstaw, by świadczenie adresowane do wszystkich przypisać indywidualnym uczestnikom, jako ich wymierną korzyść.

Mając powyższe na uwadze należy wskazać, że udział w sfinansowanej w części lub całości ze środków ZFŚS wycieczce mającej charakter integracyjny, której celem jest zintegrowanie pracowników, umożliwienie efektywnego wypoczynku, co pozytywnie wpływa na wzajemne relacje i efektywność pracy, jak też polepszenie atmosfery w pracy, a w konsekwencji na zwiększenie jej wydajności oraz jakości (zwiększenie motywacji do pracy), nie stanowi dla pracowników przysporzenia majątkowego, a tym samym nieodpłatnego świadczenia, o którym mowa w art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. W konsekwencji po stronie pracowników nie powstanie przychód ze stosunku pracy na podstawie art. 12 ust. 1 ww. ustawy, który przy obliczaniu zaliczki na podatek dochodowy, zgodnie z art. 31 tej ustawy Wnioskodawca miałby obowiązek doliczać do pozostałych przychodów pracowników.

Wobec powyższego, stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

Należy wskazać, iż z uwagi na to, że interpretacje prawa podatkowego wydawane są w indywidualnej sprawie na wniosek zainteresowanego, co wynika z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej – niniejsza interpretacja jest wiążąca dla Wnioskodawczyni, jako występującej z wnioskiem. Małżonek Wnioskodawczyni chcąc uzyskać interpretację indywidualną powinien wystąpić z odrębnym wnioskiem o jej udzielenie i uiścić stosowną opłatę.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Zgodnie z art. 14na Ordynacji podatkowej, przepisów art. 14k–14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;
2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.
   
   

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2017 r., poz. 1369 z późn. zm.) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.