Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0111-KDIB4.4014.431.2017.2.BB
z 5 lutego 2018 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz.U. z 2017 r., poz. 201, ze zm.) – Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z 06 grudnia 2017 r. (data wpływu – 12 grudnia 2017 r.), uzupełnionym 22 stycznia 2018 r. o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych nabycia przez spółkę udziałów celem ich umorzenia – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 12 grudnia 2017 r. wpłynął do Organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych nabycia przez spółkę udziałów celem ich umorzenia.

Z uwagi na fakt, że wniosek nie spełniał wymogów formalnych, w piśmie z 08 stycznia 2018 r. znak: 0111-KDIB4.4014.431.2017.1.BB, wezwano Wnioskodawcę do jego uzupełnienia. Wniosek uzupełniono 22 stycznia 2018 r.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny:

Z.S.K. ,, A.” Sp. z o.o. (dalej: „Wnioskodawca”, „Spółka”) jest spółką kapitałową podlegającą w Polsce podatkowi od całości swoich przychodów (tzw. nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu).

W dniu 16.11.2017 r. Nadzwyczajne Zgromadzenie Wspólników Spółki podjęło uchwałę o dobrowolnym umorzeniu udziałów w drodze ich nabycia przez Spółkę.

W zamian za umorzone udziały wspólnicy otrzymają wynagrodzenie z funduszu rezerwowego Spółki, który został utworzony z czystego zysku. Wspólnicy wyrazili zgodę na umorzenie ich udziałów za ustalonym w ww. uchwale wynagrodzeniem i terminem jego zapłaty.

Również w dniu 16.11.2017 r. zostały zawarte ze wspólnikami „Umowy sprzedaży udziałów w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością", w których Sprzedający oświadczył, że:

• jest wspólnikiem Spółki (Wnioskodawcy),
• Nadzwyczajne Zgromadzenie Wspólników Spółki 16 listopada 2017 roku podjęło uchwałę zaprotokołowaną w formie aktu notarialnego, o umorzeniu udziałów w kapitale zakładowym Spółki w drodze ich nabycia przez Spółkę, w tym za jego zgodą przysługującą mu ilość udziałów w kapitale zakładowym tej Spółki,
• sprzedaje Spółce wszystkie przysługujące mu w kapitale zakładowym Spółki udziały za ustaloną cenę a Prezes Zarządu działający w imieniu i na rzecz Spółki udziały te na rzecz reprezentowanej Spółki kupuje celem ich umorzenia.
  
  

Strony zgodnie postanowiły, że cena sprzedaży zostanie zapłacona Sprzedającemu przez Kupującego w ustalonym terminie, a w sprawach nieuregulowanych umową mają zastosowanie przepisy Kodeksu spółek handlowych oraz Kodeksu cywilnego.

Do umorzenia udziałów doszło z chwilą podpisania „Umowy sprzedaży udziałów w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością” na rzecz Spółki w celu ich umorzenia.

W wyniku umorzenia następuje prawne unicestwienie udziałów tj. wygaśnięcie wszelkich praw, zarówno o charakterze majątkowym jak i korporacyjnym wynikających z udziałów. W konsekwencji umorzenia pozostające w Spółce udziały będą przysługiwać jednemu wspólnikowi.

W piśmie z 16 stycznia 2018 r. (wpływ do Organu – 22 stycznia 2018 r.), będącym uzupełnieniem wniosku, Wnioskodawca wyjaśnił, że:

• „Umowę sprzedaży udziałów w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością”, „Wnioskodawca zawarła w oparciu o uchwałę Nadzwyczajnego Zgromadzenia Wspólników Spółki z 16 listopada 2017 r. o dobrowolnym umorzeniu udziałów w kapitale zakładowym Spółki, w drodze ich nabycia przez Spółkę, w zamian za wynagrodzenie wypłacone wspólnikom z funduszu rezerwowego, utworzonego z czystego zysku, w wysokości określonej w uchwale. Podstawą prawną ww. umowy jest art. 199 § 1 i § 2 Kodeksu spółek handlowych normujący nabycie udziału przez spółkę z o.o. w celu umorzenia, za zgodą wspólnika (umorzenie dobrowolne).
• W związku z powyższym ww. „umowa sprzedaży udziałów w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością”, którą Spółka zawarła ze wspólnikiem, w swej istocie jest umową nabycia udziałów przez spółkę od wspólnika w zamian za wynagrodzenie, w celu ich umorzenia i jest szczególnym rodzajem umowy, ze względu na uregulowania prawne tej instytucji zawarte w art. 199 Kodeksu spółek handlowych.
• Zbycie udziałów przez wspólnika na rzecz Spółki w celu ich umorzenia odbyło się za wynagrodzeniem dla wspólnika za zbyte udziały, które zostało określone w ww. uchwale Nadzwyczajnego Zgromadzenia Wspólników Spółki, będącej podstawą zawarcia ww. umowy.
• Podstawą czynności prawnej opisanej we wniosku o interpretację indywidualną były przepisy Kodeksu spółek handlowych.
  
  

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:

Czy „Umowa sprzedaży udziałów w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością”, na podstawie, której Spółka nabyła udziały od wspólnika w celu ich umorzenia podlega podatkowi od czynności cywilnoprawnych?

Zdaniem Wnioskodawcy „Umowa sprzedaży udziałów w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością", na podstawie której Spółka nabyła udziały od wspólnika nie podlega podatkowi od czynności cywilnoprawnych.

Ustawodawca w art. 1 ust. 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych wymienił zamknięty katalog czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Ustawa o podatku od czynności cywilnoprawnych nie zawiera własnych definicji. Przy kwalifikacji określonej umowy należy więc oprzeć się na odpowiednich przepisach regulujących daną umowę. Decydujące znaczenie mają elementy przedmiotowo istotne dla danej umowy oraz rzeczywiste prawa i obowiązki stron wynikające z tej umowy, pozwalające na jej kwalifikację pod względem prawnym, a nie nazwa nadana umowie.

Instytucja dobrowolnego umorzenia udziałów w spółce w drodze nabycia przez spółkę udziału jest ściśle związana ze stosunkiem uczestnictwa w spółce i musi wynikać z umowy spółki. Spółka nabywając udziały od wspólnika nie może nimi swobodnie dysponować i jest zobowiązana do ich umorzenia.

Art. 199 Kodeksu spółek handlowych normujący dobrowolne umorzenie jest przepisem o charakterze szczególnym w stosunku do przepisów Kodeksu cywilnego.

„Umowa sprzedaży udziałów w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością”, którą Spółka zawarła ze wspólnikiem w swej istotnej treści jest umową zbycia udziałów przez wspólnika na rzecz spółki w celu ich umorzenia i jako szczególny rodzaj umowy, ze względu na uregulowania prawne tej instytucji zawarte w art. 199 Kodeksu spółek handlowych, nie może zostać zakwalifikowana jako umowa sprzedaży na podstawie, której powstaje obowiązek podatkowy na gruncie podatku od czynności cywilnoprawnych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (Dz.U. z 2017 r., poz. 1150), podatkowi temu podlegają następujące czynności cywilnoprawne:

1. umowy sprzedaży oraz zamiany rzeczy i praw majątkowych,
2. umowy pożyczki pieniędzy lub rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku,
3. (uchylona),
4. umowy darowizny – w części dotyczącej przejęcia przez obdarowanego długów i ciężarów albo zobowiązań darczyńcy,
5. umowy dożywocia,
6. umowy o dział spadku oraz umowy o zniesienie współwłasności – w części dotyczącej spłat lub dopłat,
7. (uchylona),
8. ustanowienie hipoteki,
9. ustanowienie odpłatnego użytkowania, w tym nieprawidłowego, oraz odpłatnej służebności,
10. umowy depozytu nieprawidłowego,
11. umowy spółki.
    
    

Podatkowi od czynności cywilnoprawnych podlegają też zmiany umów, o których mowa w art. 1 ust. 1 pkt 1 ww. ustaw, jeżeli powodują one podwyższenie podstawy opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych oraz orzeczenia sadów, w tym także polubownych oraz ugody, jeżeli wywołują one takie same skutki prawne (art. 1 ust. 1 pkt 2 i 3 ww. ustawy).

Należy stwierdzić, że ustawodawca wprowadził zasadę enumeratywnego określenia czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych. W związku z tym, szczegółowe wyznaczenie zakresu przedmiotowego opodatkowania ww. podatkiem ma określone konsekwencje prawne. Oznacza to, że ustawodawca wprowadzając tę zasadę, wyłączył od opodatkowania inne podobne czynności, które nie zostały wyraźnie wskazane w omawianym przepisie. Tym samym należy stwierdzić, że czynności niewymienione w ustawowym katalogu nie podlegają opodatkowaniu nawet, gdy wywołują skutki w sferze gospodarczej takie same bądź podobne do tych, które zostały w nim wyliczone.

Z przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego wynika, że Nadzwyczajne Zgromadzenie Wspólników Wnioskodawcy – Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością podjęło uchwałę o dobrowolnym umorzeniu udziałów w drodze ich nabycia przez Spółkę.

W zamian za umorzone udziały wspólnicy otrzymają wynagrodzenie z funduszu rezerwowego Spółki, który został utworzony z czystego zysku. Wspólnicy wyrazili zgodę na umorzenie ich udziałów za ustalonym w ww. uchwale wynagrodzeniem i terminem jego zapłaty.

Do umorzenia udziałów doszło z chwilą podpisania „Umowy sprzedaży udziałów w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością” na rzecz Spółki w celu ich umorzenia. Podstawą prawną ww. umowy jest art. 199 § 1 i § 2 Kodeksu spółek handlowych normujący nabycie udziału przez spółkę z o.o. w celu umorzenia, za zgodą wspólnika (umorzenie dobrowolne).

Zgodnie z art. 199 § 1 ustawy z dnia 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych (Dz.U. z 2017 r. poz. 1577), udział może być umorzony jedynie po wpisie spółki do rejestru i tylko w przypadku, gdy umowa spółki tak stanowi. Udział może być umorzony za zgodą wspólnika w drodze nabycia udziału przez spółkę (umorzenie dobrowolne) albo bez zgody wspólnika (umorzenie przymusowe). Przesłanki i tryb przymusowego umorzenia określa umowa spółki. Umorzenie udziału wymaga uchwały zgromadzenia wspólników, która powinna określać w szczególności podstawę prawną umorzenia i wysokość wynagrodzenia przysługującego wspólnikowi za umorzony udział (art. 199 § 2 zdanie pierwsze ww. ustawy).

W myśl natomiast art. 535 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz.U. z 2017 r., poz. 459, ze zm.), przez umowę sprzedaży sprzedawca zobowiązuje się przenieść na kupującego własność rzeczy i wydać mu rzecz, a kupujący zobowiązuje się rzecz odebrać i zapłacić sprzedawcy cenę. Stosownie do art. 555 ww. ustawy, przepisy o sprzedaży rzeczy stosuje się odpowiednio między innymi do sprzedaży praw majątkowych.

Z powyższego wynika, że elementami przedmiotowo istotnymi umowy sprzedaży są: oznaczenie przedmiotu sprzedaży oraz cena. Innymi słowy, za umowę sprzedaży zostanie uznana tylko taka umowa, która definiuje zarówno przedmiot sprzedaży, jak i cenę należną sprzedającemu.

W przypadku określonego w art. 199 Kodeksu spółek handlowych nabycia od wspólnika udziałów przez spółkę w celu ich umorzenia występuje wynagrodzenie. Termin „wynagrodzenie” nie jest tożsamy z ceną. Użycie w art. 199 § 2 cytowanej ustawy terminu „wynagrodzenie” świadczy, iż na gruncie tego przepisu nie chodzi o sprzedaż w rozumieniu art. 535 Kodeksu cywilnego. Czynności tej zatem nie można zakwalifikować jako umowy sprzedaży.

Instytucja umorzenia udziału w spółce w drodze nabycia przez spółkę udziału jest ściśle związana ze stosunkiem uczestnictwa w spółce i musi wynikać z umowy spółki. Jest to norma o charakterze szczególnym w stosunku do przepisów Kodeksu cywilnego.

Pojęcie „ceny” zawarte w art. 535 Kodeksu cywilnego i pojęcie „wynagrodzenia” określone w art. 199 Kodeksu spółek handlowych nie są pojęciami tożsamymi, dlatego umowa nabycia udziałów przez Spółkę od wspólnika celem ich umorzenia regulowana przepisami art. 199 Kodeksu spółek handlowych nie jest umową sprzedaży, o której mowa w art. 535 Kodeksu cywilnego, w związku z czym nie podlega podatkowi od czynności cywilnoprawnych.

Biorąc powyższe pod uwagę należy stwierdzić, że jeżeli istotnie zawarcie przez Wnioskodawcę „Umowy sprzedaży udziałów w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością” w celu ich umorzenia za wynagrodzeniem nastąpiło, jak twierdzi Wnioskodawca, w trybie przepisów Kodeksu spółek handlowych, to jako szczególny rodzaj umowy niewymienionej w katalogu zawartym w art. 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych nie jest opodatkowane podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

W związku z powyższym stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem stanu faktycznego podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Zgodnie z art. 14na Ordynacji podatkowej, przepisów art. 14k–14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;
2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.
   
   

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Bydgoszczy, ul. Jana Kazimierza 5, 85-035 Bydgoszcz, w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz.U. z 2017 r., poz. 1369, ze zm.) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.