Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0111-KDIB1-2.4010.417.2018.1.AK
z 18 października 2018 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1, art. 14r ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2018 r., poz. 800, z późn. zm.), Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku wspólnym z 16 sierpnia 2018 r. (data wpływu 20 sierpnia 2018 r.), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie ustalenia, który z Zainteresowanych - Spółka Dzielona czy Spółka Przejmująca - będzie uprawniony do rozpoznania kosztów uzyskania przychodów związanych z wydzielaną ZCP oraz potrącalnych w dniu podziału bądź po tym dniu w zakresie:

• kosztów innych niż odpisy amortyzacyjne – jest prawidłowe,
• odpisów amortyzacyjnych – jest nieprawidłowe
• (pytanie oznaczone we wniosku nr 2).
  
  

UZASADNIENIE

W dniu 20 sierpnia 2018 r. do Organu wpłynął wniosek wspólny o wydanie w interpretacji przepisów prawa podatkowego, dotyczącej ordynacji podatkowej w zakresie ustalenia, który z Zainteresowanych - Spółka Dzielona czy Spółka Przejmująca - będzie uprawniony do rozpoznania kosztów uzyskania przychodów związanych z wydzielaną ZCP oraz potrącalnych w dniu podziału bądź po tym dniu w zakresie:

• kosztów innych niż odpisy amortyzacyjne,
• odpisów amortyzacyjnych.
  
  

We wniosku złożonym przez:

• Zainteresowanego będącego stroną postępowania:

Spółka Dzielona

• Zainteresowanego niebędącego stroną postępowania:

Spółka Przejmująca

przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe:

Wnioskodawca (dalej: „Spółka Dzielona”) oraz X Sp. z o.o. (dalej: „Spółka Przejmująca”) są spółkami kapitałowymi mającymi siedzibę na terytorium Polski, podlegającymi nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu w Polsce (art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz.U. z 2018 r., poz. 1036 z późn. zm.; dalej: „ustawa o CIT”)) oraz będącymi podatnikami VAT czynnymi.

Spółka Dzielona prowadzi działalność m.in. w zakresie udostępniania na rzecz odrębnych podmiotów infrastruktury kolejowej (w szczególności, torów oraz bocznic kolejowych) oraz rekultywacji terenów przekształconych w wyniku prowadzenia działalności górniczej, a także działalność serwisową taboru. Działalność ta prowadzona jest za pomocą zorganizowanego zespołu składników majątkowych, materialnych i niematerialnych, zobowiązań oraz określonego personelu (dalej: „Pion Operacyjny”).

Obok tego, Spółka Dzielona prowadzi również działalność polegającą na wydzierżawianiu posiadanego przez siebie (jako właściciel, leasingobiorca lub dzierżawca) specjalistycznego taboru w postaci lokomotyw oraz wagonów kolejowych dedykowanych do transportu odpadów i produktów ubocznych z kopalń węgla kamiennego. Działalność ta jest również prowadzona za pomocą zorganizowanego zespołu składników majątkowych, materialnych i niematerialnych oraz zobowiązań (a także dedykowanego pracownika) (dalej: „Pion Taboru”).

W przyszłości planowane jest dokonanie podziału Spółki Dzielonej poprzez wydzielenie części jego majątku w postaci Pionu Taboru do Spółki Przejmującej w trybie art. 529 § 1 pkt 4 ustawy z dnia 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych (t.j. Dz.U. z 2017 r., poz. 1577; dalej: „KSH”).

Zainteresowani pragną wskazać, że na moment podziału zarówno Pion Operacyjny jak i Pion Taboru stanowić będą zorganizowane części przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 4a pkt 4 ustawy o CIT oraz art. 2 pkt 27e ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz.U. z 2017 r. poz. 1221 ze zm.; dalej: „ustawa o VAT”), (dalej jako: „zorganizowana część przedsiębiorstwa”, „ZCP” - przy czym Zainteresowani pragną zwrócić uwagę, że użyte w dalszej części określenie „ZCP” odnosi się wyłącznie do Pionu Taboru).

Należy podkreślić, że kwalifikacja Pionu Operacyjnego oraz Pionu Taboru jako zorganizowanych części przedsiębiorstwa na gruncie ww. przepisów prawa podatkowego jest przedmiotem odrębnego wniosku. W związku z tym, powyższa kwestia nie jest przedmiotem zapytania we wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej.

Rok podatkowy Spółki Dzielonej oraz Spółki Przejmującej jest równy roku kalendarzowemu.

Rozliczenia CIT związane z transakcjami przeprowadzonymi przed dniem podziału i w dniu podziału bądź po tym dniu

Możliwe jest, że w związku z prowadzoną przez wydzielaną ZCP działalnością osiągane będą przychody, w stosunku do których, zgodnie z ustawą o CIT, data powstania przychodu będzie przypadała w dniu podziału bądź po tym dniu, podczas gdy dotyczyć one mogą również świadczeń/operacji zrealizowanych do dnia poprzedzającego dzień podziału.

Powyższe będzie mieć również analogiczne zastosowanie do kosztów ponoszonych w związku z prowadzoną przez wydzielaną ZCP działalnością. Sytuacje takie mogą mieć w szczególności miejsce, gdy wydatki związane z wydzielaną ZCP zostaną faktycznie poniesione do dnia poprzedzającego dzień podziału przez Spółkę Dzieloną, a jednocześnie przychody, z którymi wskazane wydatki będą bezpośrednio związane, zostaną osiągnięte w dniu podziału bądź po tym dniu. Podobnie, może się zdarzyć, że wydatki związane z wydzielaną ZCP zostaną faktycznie poniesione do dnia poprzedzającego dzień podziału przez Spółkę Dzieloną, niemniej jednak będą one z innych przyczyn podlegały rozpoznaniu w dniu podziału bądź po tym dniu.

Spółka Dzielona uiszcza miesięczne zaliczki na podatek dochodowy zgodnie z art. 25 ust. 1 ustawy o CIT (nie korzystając z uproszczonej metody wpłat zaliczek na podatek dochodowy określonej w art. 25 ust. 6 i następne ustawy o CIT). Zainteresowani nie mogą wykluczyć sytuacji, w której do dnia poprzedzającego dzień podziału dojdzie do uiszczenia przez Spółkę Dzieloną zaliczek na podatek CIT za rok podatkowy, w którym będzie miał miejsce podział (w sytuacji, gdy przed dniem podziału upłynie termin zapłaty chociażby jednej zaliczki miesięcznej za rok podziału, bądź taka zaliczka/zaliczki zostaną uiszczone przez Spółkę Dzieloną niezależnie od upływu wspomnianego terminu).

Mając na względzie treść art. 12 ust. 3a ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (t.j. Dz.U. z 2018 r. poz. 395 z późn. zm.), w związku z podziałem nie dojdzie do zamknięcia ksiąg rachunkowych Spółki Dzielonej.

Rozliczenia VAT związane z transakcjami przeprowadzonymi przed dniem podziału i w dniu podziału bądź po tym dniu

Możliwe jest, że do dnia poprzedzającego dzień podziału Spółka Dzielona dokona określonych czynności składających się na transakcje dostawy towarów i świadczenia usług realizowanych na rzecz nabywców/usługobiorców związanych z wydzielaną ZCP, co do których moment ich wykonania/zakończenia, a tym samym obowiązek podatkowy w podatku od towarów i usług (dalej: „VAT”) powstanie w dniu podziału bądź po tym dniu. Dotyczy to przypadków, dla których obowiązek podatkowy rozpoznawany jest na zasadach określonych w art. 19a ust. 1-4 ustawy o VAT, dla których nie otrzymano płatności (zaliczki) przed ich wykonaniem. Przykładowo, w przedmiotowym wypadku może nastąpić wykonanie usługi rozliczanej zgodnie z art. 19a ust. 3 ustawy o VAT w następujących po sobie miesięcznych okresach rozliczeniowych (tj. z końcem miesiąca powstanie dla niej obowiązek podatkowy w VAT), gdzie w trakcie tego miesiąca dojdzie do podziału Spółki Dzielonej.

Mogą również wystąpić przypadki, kiedy dla czynności, dla których obowiązek podatkowy powstaje zgodnie z art. 19a ust. 5 pkt 4 ustawy o VAT (np. usługi najmu, dzierżawy, dostawy mediów, usług telekomunikacyjnych), świadczonych w miesiącu (lub innym okresie rozliczeniowym), w którym będzie miała miejsce operacja podziału, odpowiednia faktura dokumentująca tego typu czynności zostanie wystawiona do dnia poprzedzającego dzień podziału lub w dniu podziału bądź po tym dniu (w odniesieniu do całego okresu rozliczeniowego, którego faktura dotyczy) - przykładowo, faktura za dany miesiąc, wystawiona z góry lub z dołu, gdzie w trakcie tego miesiąca dojdzie do podziału.

Analogicznie, w zakresie podatku naliczonego, mogą mieć miejsce sytuacje, kiedy w zakresie nabywanych przez Spółkę Dzieloną towarów lub usług w kraju, związanych z wydzielaną ZCP, obowiązek podatkowy dla tych transakcji powstanie do dnia poprzedzającego dzień podziału, a odpowiednia faktura dokumentująca te transakcje (i) zostanie otrzymana do dnia poprzedzającego dzień podziału lub (ii) zostanie otrzymana w dniu podziału bądź po tym dniu (przy czym faktury te mogą zostać wystawione odpowiednio na Spółkę Dzieloną, jak i na Spółkę Przejmującą).

Wystąpić mogą ponadto sytuacje, kiedy w odniesieniu do towarów nabywanych przez Spółkę Dzieloną na potrzeby ZCP od dostawców z innych krajów UE (deklarowanych w Polsce jako wewnątrzwspólnotowe nabycia towarów - dalej: „WNT”) Spółka Dzielona otrzyma fakturę wystawioną przez takiego dostawcę (będącego podatnikiem VAT w innym kraju UE) do dnia poprzedzającego dzień podziału, a towary zostaną dostarczone w dniu podziału bądź po tym dniu do Spółki Przejmującej. Analogicznie, mogą mieć miejsce przypadki, kiedy towary zostaną otrzymane przez Spółkę Dzieloną do dnia poprzedzającego dzień podziału, a zagraniczny dostawca wystawi fakturę dokumentującą tą dostawę już w dniu podziału bądź po tym dniu.

Korekta rozliczeń

W ramach prowadzonej działalności i umów zawieranych z kontrahentami Spółka Dzielona wystawia faktury korygujące (in minus oraz in plus), które wynikają z udzielonych kontrahentom rabatów bądź z innych okoliczności skutkujących koniecznością wystawienia faktury korygującej.

Możliwe jest, że w dniu podziału bądź po tym dniu będzie konieczne wystawienie faktur korygujących w stosunku do sprzedaży związanej z działalnością wydzielanej ZCP, zrealizowanej do dnia poprzedzającego dzień podziału.

Możliwe jest również, że w dniu podziału bądź po tym dniu otrzymywane będą faktury korygujące zakupy związane ze wspomnianą ZCP za okres do dnia poprzedzającego dzień podziału.

Możliwe są również sytuacje, w których w dniu podziału bądź po tym dniu konieczna będzie korekta złożonych za okres do dnia poprzedzającego dzień podziału deklaracji i zeznań podatkowych Spółki Dzielonej.

W związku z powyższym zadano m.in. następujące pytanie:

Który z Zainteresowanych - Spółka Dzielona czy Spółka Przejmująca - będzie uprawniony do rozpoznania kosztów uzyskania przychodów związanych z wydzielaną ZCP oraz potrącalnych w dniu podziału bądź po tym dniu? (pytanie oznaczone we wniosku nr 2)

Zdaniem Zainteresowanych, do rozpoznania kosztów uzyskania przychodów związanych z wydzielaną ZCP oraz potrącalnych w dniu podziału bądź po tym dniu uprawniona będzie Spółka Przejmująca.

Zgodnie z art. 93c § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2018 r., poz. 800, z późn. zm., dalej: „OP”), osoby prawne przejmujące lub osoby prawne powstałe w wyniku podziału wstępują, z dniem podziału lub z dniem wydzielenia, we wszelkie przewidziane w przepisach prawa podatkowego prawa i obowiązki osoby prawnej dzielonej pozostające w związku z przydzielonymi im, w planie podziału, składnikami majątku.

Powyższy przepis stosuje się, jeżeli majątek przejmowany na skutek podziału, a przy podziale przez wydzielenie - także majątek osoby prawnej dzielonej, stanowi zorganizowaną część przedsiębiorstwa (art. 93c § 2 OP).

Ustawodawca nie zdefiniował pojęcia „praw i obowiązków podatkowych związanych ze składnikami majątku”, będących przedmiotem sukcesji na podstawie art. 93c OP. Należy jednak uznać, że sukcesji podlegają te prawa i obowiązki podatkowe, które choć mogą wynikać ze zdarzeń mających miejsce przed podziałem, to jednak nie uległy konkretyzacji przed dniem wydzielenia. A zatem, w ocenie Zainteresowanych, kluczowe znaczenie ma okoliczność, czy dane prawo lub obowiązek zarówno powstało, jak i zostało skonkretyzowane na dzień wydzielenia, czy też nie.

Powyższy wniosek znajduje uzasadnienie w wykładni językowej art. 93c OP, zgodnie z którym sukcesji podatkowej podlegają prawa i obowiązki „pozostające” w związku z przydzielonymi spółce przejmującej składnikami majątku. Należy bowiem zwrócić uwagę na fakt, że w analizowanym przepisie ustawodawca posłużył się czasem teraźniejszym. W konsekwencji, uzasadnione jest przyjęcie stanowiska, że w przypadku podziału przez wydzielenie, przedmiotem sukcesji będą wyłącznie nieskonkretyzowane prawa i obowiązki wynikające z przepisów prawa podatkowego, które na dzień wydzielenia „pozostają” w związku z przydzielonymi spółce przejmującej składnikami majątku.

W praktyce oznaczać to będzie, że jeżeli dane prawo bądź obowiązek podatkowy nie uległo konkretyzacji do dnia poprzedzającego dzień podziału (tzn. zgodnie z przepisami prawa podatkowego nie może zostać uwzględnione w rachunku podatkowym do dnia poprzedzającego dzień podziału), realizacja tego prawa lub obowiązku powinna przypadać spółce przejmującej. Takie prawa i obowiązku podatkowe należy zatem uznawać za „pozostające” w związku z wydzielaną częścią przedsiębiorstwa.

Z kolei w przypadku, gdy dane prawo bądź obowiązek ulega konkretyzacji do dnia wydzielenia, realizacja tego prawa lub obowiązku przypada spółce dzielonej (takie prawa i obowiązki nie mogą być bowiem uznane za „pozostające” w związku z wydzielaną częścią przedsiębiorstwa).

W związku z powyższym, w opinii Zainteresowanych, dla oceny, która ze spółek będzie uprawniona do rozpoznania kosztów związanych z wydzielaną ZCP, będzie decydował określony w ustawie o CIT, w szczególności w przepisach art. 15 ust. 4-4e, moment, w którym koszt uzyskania przychodów powinien zostać rozpoznany (potrącony z przychodem).

Oznacza to, że koszty uzyskania przychodu związane z wydzielaną ZCP, w stosunku do których prawo rozpoznania zgodnie z ustawą o CIT powstanie w dniu podziału bądź po tym dniu, będą podlegały rozpoznaniu przez Spółkę Przejmującą. Jednocześnie, Spółka Dzielona będzie uprawniona do rozpoznania kosztów uzyskania przychodów związanych z wydzielaną ZCP, których moment rozpoznania przypadnie (zgodnie z odpowiednimi przepisami ustawy o CIT), do dnia poprzedzającego dzień podziału.

Wskazana powyżej zasada dotyczyć będzie w szczególności kosztów bezpośrednio związanych z przychodami, tj. w odniesieniu do kosztów bezpośrednio związanych z przychodami podlegającymi rozpoznaniu dla celów CIT w dniu podziału bądź po tym dniu, prawo do potrącenia takich kosztów będzie miała wyłącznie Spółka Przejmująca (niezależnie od tego, który z podmiotów dokona faktycznej płatności z tytułu wspomnianych kosztów).

W przypadku natomiast kosztów bezpośrednio związanych z przychodami rozpoznanymi dla celów CIT do dnia poprzedzającego dzień podziału (tj. przez Spółkę Dzieloną), prawo ich potrącenia będzie występowało wyłącznie po stronie Spółki Dzielonej (niezależnie od tego, która ze spółek, tj. Spółka Dzielona czy Spółka Przejmująca, dokona faktycznej płatności z tytułu wskazanych kosztów), pod warunkiem, że koszty takie zostaną poniesione przed terminem sporządzenia sprawozdania finansowego albo złożenia zeznania, nie później niż z upływem terminu do jego złożenia.

Wskazana zasada będzie również dotyczyła kosztów innych niż bezpośrednio związane z przychodami (tzw. kosztów pośrednich), tj. w odniesieniu do kosztów pośrednich poniesionych w dniu podziału bądź po tym dniu prawo do potrącenia takich kosztów będzie miała wyłącznie Spółka Przejmująca; podczas gdy prawo potrącenia kosztów poniesionych do dnia poprzedzającego dzień podziału prawo do potrącenia będzie leżało po stronie Spółki Dzielonej (w obu przypadkach, konkluzja ta jest niezależna od tego, który z podmiotów - tj. Spółka Dzielona czy Spółka Przejmująca, dokona faktycznej płatności z tytułu wskazanych kosztów).

Przedstawiona powyżej argumentacja znajduje zastosowanie również w odniesieniu do odpisów amortyzacyjnych dokonywanych od wartości początkowej środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych związanych z wydzielaną ZCP. Zatem, w odniesieniu do odpisów dokonanych w dniu podziału bądź po tym dniu, prawo do potrącenia kosztów z ich tytułu będzie miała wyłącznie Spółka Przejmująca; natomiast w odniesieniu do odpisów dokonanych do dnia poprzedzającego dzień podziału - Spółka Dzielona.

Stanowisko takie potwierdzają organy podatkowe, w szczególności:

• Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidualnej z 11 maja 2018 r., sygn. 0114-KDIP2-2.4010.115.2018.1.SO,
• Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidualnej z 7 grudnia 2017 r., sygn. 0111- KDIB1-1.4010.125.2017.2.SG,
• Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidualnej z 6 września 2017 r., sygn. 0111-KDIB1-2.4010.189.2017.1.MS,
• Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidualnej z 5 maja 2017 r., sygn. 0111-KDIB1-3.4010.20.2017.1.MST,
• Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidualnej z 4 maja 2017 r., sygn. 0111-KDIB1-3.4010.23.2017.1.AL.
  
  

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawców w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest w części prawidłowe, a w części nieprawidłowe.

Stosownie do art. 529 § 1 pkt 4 ustawy z dnia 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych, (t.j. Dz.U. z 2017 r. poz. 1577 z późn. zm., dalej: „KSH”) podział może być dokonany przez przeniesienie części majątku spółki dzielonej na istniejącą spółkę lub na spółkę nowo zawiązaną (podział przez wydzielenie).

Cechą szczególną tego trybu podziału spółki jest to, że spółka dzielona nie przestaje istnieć, a następuje tylko przeniesienie części majątku tej spółki na inną spółkę już istniejącą lub nowo zawiązaną. Wydzielenie nowej spółki następuje w dniu jej wpisu do rejestru. W przypadku przeniesienia części majątku spółki dzielonej na istniejącą spółkę, wydzielenie następuje w dniu wpisu do rejestru podwyższenia kapitału zakładowego spółki przejmującej (dzień wydzielenia) (art. 530 § 2 KSH).

W takiej sytuacji ma miejsce sukcesja uniwersalna częściowa (art. 531 § 1 KSH), tj. następstwo generalne dotyczące praw i obowiązków związanych z przenoszonymi składnikami majątku (określonymi w planie podziału).

Dla dokonania podziału konieczne jest uprzednie sporządzenie tzw. planu podziału. Jednym z koniecznych elementów tego dokumentu jest dokładny opis i podział składników majątku (aktywów i pasywów) oraz zezwoleń, koncesji lub ulg przypadających spółkom przejmującym lub spółkom nowo zawiązanym (art. 534 § 1 pkt 7 KSH).

Przepis art. 531 § 1 KSH przewiduje, że spółki przejmujące lub spółki nowo zawiązane powstałe w związku z podziałem wstępują z dniem podziału bądź z dniem wydzielenia w prawa i obowiązki spółki dzielonej, określone w planie podziału. Przepis ten ustanawia zasadę sukcesji uniwersalnej (częściowej), w zakresie praw i obowiązków cywilnoprawnych, składników majątku spółki dzielonej przypisanych w planie podziału określonej spółce przejmującej lub spółce nowo zawiązanej. Określa również moment wstąpienia spółki przejmującej lub nowo zawiązanej w prawa i obowiązki spółki dzielonej wskazując, że następuje to z dniem podziału (tzn. z dniem wykreślenia spółki dzielonej z rejestru) lub odpowiednio, z dniem wydzielenia (tzn. z dniem wpisu do rejestru spółki nowo zawiązanej bądź z dniem podwyższenia kapitału zakładowego istniejącej spółki przejmującej – w przypadku podziału przez wydzielenie). Oznacza to, że spółka przejmująca wstępuje w prawa i obowiązki cywilnoprawne spółki dzielonej w chwili podziału (dokonania odpowiedniego wpisu do rejestru).

Na gruncie prawa podatkowego przejście praw i obowiązków podatkowych w przypadku podziału przez wydzielenie reguluje art. 93c § 1 Ordynacji podatkowej (t.j. Dz.U. z 2018 r., poz. 800, z późn. zm.), zgodnie z którym osoby prawne przejmujące lub osoby prawne powstałe w wyniku podziału wstępują, z dniem podziału lub z dniem wydzielenia, we wszelkie przewidziane w przepisach prawa podatkowego prawa i obowiązki osoby prawnej dzielonej pozostające w związku z przydzielonymi im, w planie podziału, składnikami majątku. Powyższy przepis stosuje się, jeżeli majątek przejmowany na skutek podziału, a przy podziale przez wydzielenie - także majątek osoby prawnej dzielonej, stanowi zorganizowaną część przedsiębiorstwa (art. 93c § 2 Ordynacji podatkowej). Opisane w art. 93c § 1 Ordynacji podatkowej zasady przejścia praw i obowiązków noszą nazwę sukcesji uniwersalnej częściowej.

Opisane w przepisie zasady przejścia praw i obowiązków noszą nazwę sukcesji generalnej. W przypadku podziału przez wydzielenie sukcesja ta nabiera szczególnego charakteru, sukcesji generalnej częściowej. Oznacza to, że podmiot wydzielany przejmuje tylko te prawa i obowiązki, które zostały mu przypisane w planie podziału.

Z uwagi na fakt, że ustawodawca nie definiuje pojęcia „praw i obowiązków podatkowych związanych ze składnikami majątku”, będących przedmiotem sukcesji na podstawie art. 93c Ordynacji podatkowej, należy przyjąć, że sukcesji nie podlegają te prawa i obowiązki, które na mocy obowiązujących przepisów podatkowych zostały przypisane do osoby dzielonego podatnika. Sukcesji zaś podlegają prawa i obowiązki, które choć wynikają ze zdarzeń mających miejsce przed podziałem, to nie uległy konkretyzacji do tej daty na gruncie rozliczeń podatkowych (przychód i koszt).

W przypadku podziału przez wydzielenie decydujące znaczenie ma okoliczność, czy dane prawo lub obowiązek powstało i istniało przed dniem wydzielenia. Wniosek taki wynika z literalnej wykładni art. 93c Ordynacji podatkowej, zgodnie z którym sukcesji podlegają prawa i obowiązki „pozostające” w związku z przydzielonymi spółce przejmującej lub spółce nowo powstałej w wyniku podziału składnikami majątku. W przepisie tym, ustawodawca posłużył się czasem teraźniejszym. Stąd, przedmiotem sukcesji mogą być wyłącznie „stany otwarte”, tj. prawa i obowiązki, które na dzień wydzielenia „pozostają” jeszcze w związku z przydzielonymi spółce przejmującej lub spółce nowo powstałej w wyniku podziału składnikami majątku.

Z literalnej wykładni przepisu wynika zatem, że nie odnosi się on do praw i obowiązków, które „pozostawały” w związku z danymi składnikami majątku przed dniem wydzielenia.

W konsekwencji, jeżeli dane prawo bądź obowiązek powstało przed dniem wydzielenia lub dotyczy okresu poprzedzającego podział (powinno być rozliczone w tym właśnie czasie), skutki podatkowe z nim związane ściśle wiążą się z rozliczeniami podatkowymi spółki dzielonej, tj. na dzień wydzielenia nie „pozostają” w związku z wydzielanym majątkiem.

Z kolei, w przypadku, gdy dane prawo bądź obowiązek powstało w dniu wydzielenia lub po tej dacie (tj. „pozostaje” w dniu wydzielenia w związku ze składnikami majątku podlegającymi podziałowi), rozliczenia podatkowe z nim związane powinny dotyczyć wyłącznie spółki przejmującej.

Następstwo prawne (sukcesję generalną częściową), zgodnie z art. 93c Ordynacji podatkowej, należy rozumieć jako kontynuację - od dnia wydzielenia - rozliczeń podatkowych prowadzonych dotychczas przez spółkę dzieloną, a nie jako przejęcie przez spółki nowo zawiązane lub przejmujące całości rozliczeń podatkowych wydzielanych części przedsiębiorstwa z okresu przed podziałem.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz.U. z 2018 r. poz. 1036 z późn. zm.; dalej: „updop”), kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów ze źródła przychodów lub w celu zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1 updop.

Stosownie do art. 15 ust. 4 updop, koszty uzyskania przychodów bezpośrednio związane z przychodami, poniesione w latach poprzedzających rok podatkowy oraz w roku podatkowym, są potrącalne w tym roku podatkowym, w którym osiągnięte zostały odpowiadające im przychody, z zastrzeżeniem ust. 4b i 4c.

Zgodnie z art. 15 ust. 4b updop, koszty uzyskania przychodów bezpośrednio związane z przychodami, odnoszące się do przychodów danego roku podatkowego, a poniesione po zakończeniu tego roku podatkowego do dnia:

1. sporządzenia sprawozdania finansowego, zgodnie z odrębnymi przepisami, nie później jednak niż do upływu terminu określonego do złożenia zeznania, jeżeli podatnicy są obowiązani do sporządzania takiego sprawozdania, albo
2. złożenia zeznania, nie później jednak niż do upływu terminu określonego do złożenia tego zeznania, jeżeli podatnicy, zgodnie z odrębnymi przepisami, nie są obowiązani do sporządzania sprawozdania finansowego

-są potrącalne w roku podatkowym, w którym osiągnięte zostały odpowiadające im przychody.

Natomiast art. 15 ust. 4c updop, koszty uzyskania przychodów bezpośrednio związane z przychodami, odnoszące się do przychodów danego roku podatkowego, a poniesione po dniu, o którym mowa w ust. 4b pkt 1 albo pkt 2, są potrącalne w roku podatkowym następującym po roku, za który sporządzane jest sprawozdanie finansowe lub składane zeznanie.

Zgodnie z art. 15 ust. 4d updop, koszty uzyskania przychodów, inne niż koszty bezpośrednio związane z przychodami, są potrącalne w dacie ich poniesienia. Jeżeli koszty te dotyczą okresu przekraczającego rok podatkowy, a nie jest możliwe określenie, jaka ich część dotyczy danego roku podatkowego, w takim przypadku stanowią koszty uzyskania przychodów proporcjonalnie do długości okresu, którego dotyczą.

Za dzień poniesienia kosztu uzyskania przychodów, z zastrzeżeniem ust. 4a i 4f-4h, uważa się dzień, na który ujęto koszt w księgach rachunkowych (zaksięgowano) na podstawie otrzymanej faktury (rachunku), albo dzień, na który ujęto koszt na podstawie innego dowodu w przypadku braku faktury (rachunku), z wyjątkiem sytuacji gdy dotyczyłoby to ujętych jako koszty rezerw albo biernych rozliczeń międzyokresowych kosztów. (art. 15 ust. 4e updop)

Odnosząc powyższe do przedstawionego zdarzenia przyszłego, należy stwierdzić że koszty bezpośrednio związane z uzyskiwanymi przychodami związane z wydzielaną ZCP, w stosunku do których prawo rozpoznania zgodnie z updop powstanie w dniu podziału bądź po tym dniu, będą podlegały rozpoznaniu przez Spółkę Przejmującą. Podobnie będzie w stosunku do kosztów pośrednich poniesionych w dniu podziału bądź po tym dniu, również do potracenia takich kosztów będzie miała prawo Spółka przejmująca.

W odniesieniu do kwestii odpisów amortyzacyjnych dokonanych w dniu podziału lub po tym dniu związanych z wydzielana ZCP należy wskazać, że zgodnie z regulacją art. 16g ust. 9 updop, w razie przekształcenia formy prawnej, podziału albo połączenia podmiotów, z zastrzeżeniem ust. 19, dokonywanych na podstawie odrębnych przepisów - wartość początkową środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych ustala się w wysokości wartości początkowej określonej w ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, o której mowa w art. 9 ust. 1 tej ustawy, podmiotu przekształcanego, połączonego albo podzielonego.

Powyższy przepis ma zastosowanie, jeżeli z odrębnych przepisów wynika, że podmiot powstały z przekształcenia, podziału albo połączenia lub podmiot istniejący, do którego przeniesiono w wyniku wydzielenia część majątku podmiotu dzielonego, wstępuje we wszelkie prawa i obowiązki podmiotu przekształconego, połączonego albo podzielonego (art. 16g ust. 18 updop).

Przepisu ust. 9 nie stosuje się do podziału podmiotów, jeżeli majątek przejmowany na skutek podziału, a przy podziale przez wydzielenie także majątek pozostający w podmiocie dzielonym, nie stanowi zorganizowanej części przedsiębiorstwa. W takim przypadku dla wyceny przejmowanego majątku przepisy ust. 1 pkt 4 lub ust. 10 stosuje się odpowiednio. (art. 16g ust. 19 updop).

Zgodnie z art. 16h ust. 1 pkt 1 updop, odpisów amortyzacyjnych dokonuje się od wartości początkowej środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych, z zastrzeżeniem art. 16k, począwszy od pierwszego miesiąca następującego po miesiącu, w którym ten środek lub wartość wprowadzono do ewidencji, z zastrzeżeniem art. 16e, do końca tego miesiąca, w którym następuje zrównanie sumy odpisów amortyzacyjnych z ich wartością początkową lub w którym postawiono je w stan likwidacji, zbyto lub stwierdzono ich niedobór (…).

W oparciu o art. 16h ust. 3 updop podmioty, o których mowa w art. 16g ust. 9, powstałe z przekształcenia, podziału, z zastrzeżeniem ust. 5, albo połączenia podmiotów oraz podmioty, które przejęły całość lub część innego podmiotu na skutek tych zdarzeń, dokonują odpisów amortyzacyjnych z uwzględnieniem dotychczasowej wysokości odpisów oraz kontynuują metodę amortyzacji przyjętą przez podmiot przekształcony, podzielony, połączony, z uwzględnieniem art. l6i ust. 2-7.

Z uwagi na to, że otrzymany przez Spółkę Przejmującą majątek, zgodnie z opisem przedstawionym przez Zainteresowanych będzie stanowił ZCP, to Spółka ta zobowiązana będzie wprowadzić do odpowiednich ewidencji środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych w wartości przyjętej już przez Spółkę Dzieloną i stosować również przyjęte przez nią zasady amortyzacji. W związku z kontynuacją działalności gospodarczej prowadzonej od dnia wydzielenia przez Spółkę Przejmującą w ramach otrzymanej wydzielonej ZCP, dzień wydzielenia będzie dniem, w którym majątek otrzymany/nabyty przez Spółkę Przejmującą został przekazany do używania w tym podmiocie.

W związku z powyższym, zgodnie z regulacją art. 16h ust. 1 pkt 1 updop, Spółka Przejmująca powinna dokonywać odpisów amortyzacyjnych od poszczególnych środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych wchodzących w skład majątku nabytego w związku z podziałem, począwszy od miesiąca następującego po miesiącu, w którym majątek ten został wprowadzony do ewidencji środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych w tej Spółce – z uwzględnieniem regulacji art. 16g ust. 9 oraz 16h ust. 3 updop.

W sytuacji, gdy podział będzie mieć miejsce w trakcie trwania miesiąca, to Spółka Dzielona a nie Spółka Przejmująca będzie uprawiona do uwzględnienia w kosztach podatkowych odpisów amortyzacyjnych od składników majątkowych wchodzących w skład wydzielonego ZCP za miesiąc, w którym nastąpił podział przez wydzielenie. Tym samym stanowisko Zainteresowanych, że w odniesieniu do odpisów dokonanych w dniu podziału bądź po tym dniu, prawo do potrącenia kosztów z ich tytułu będzie miała wyłącznie Spółka Przejmująca jest nieprawidłowe.

W świetle powyższego, stanowisko Zainteresowanych w zakresie ustalenia, który z Zainteresowanych - Spółka Dzielona czy Spółka Przejmująca - będzie uprawniony do rozpoznania kosztów uzyskania przychodów związanych z wydzielaną ZCP oraz potrącalnych w dniu podziału bądź po tym dniu w zakresie:

• kosztów innych niż odpisy amortyzacyjne – jest prawidłowe,
• odpisów amortyzacyjnych – jest nieprawidłowe.
  
  

Odnosząc się do powołanych przez Zainteresowanych interpretacji indywidualnych wskazać należy, że nie są one wiążące dla organu podatkowego. Funkcjonowanie w obrocie prawnym interpretacji indywidualnych, w których odmiennie oceniono takie same lub zbliżone stany faktyczne lub zdarzenia przyszłe choć jest niewątpliwie niepożądane z punktu widzenia zasady prowadzenia postępowania w sposób budzący zaufanie do organów, niemniej jednak, w praktyce może mieć miejsce. W związku z powyższym ustawodawca przewidział możliwość zmiany już wydanych interpretacji indywidualnych w trybie art. 14e § 1 pkt 1 Ordynacji podatkowej. Zgodnie z tym przepisem, Szef Krajowej Administracji Skarbowej może z urzędu zmienić wydaną interpretację indywidualną, jeżeli stwierdzi jej nieprawidłowość, uwzględniając w szczególności orzecznictwo sądów, Trybunału Konstytucyjnego lub Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej. Trzeba jednak pamiętać, że proces zmiany interpretacji indywidualnych w trybie art. 14e § 1 Ordynacji podatkowej jest długotrwały, poprzedza go bowiem dogłębna analiza z zachowaniem stosownych procedur, które dopiero w końcowej fazie powodują wycofanie z systemu informacji podatkowej poprzednio wydanych interpretacji. Powołane we wniosku interpretacje indywidualne potraktowane zostały jako element własnego stanowiska Zainteresowanych.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Zainteresowanych i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy zdarzenie przyszłe sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywać się będzie ze zdarzeniem przyszłym podanym przez Zainteresowanych w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Zgodnie z art. 14na Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

• z zastosowaniem art. 119a;
• w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.
  
  

W zakresie pytań oznaczonych we wniosku nr 1 i 3-17 wydano/wydane zostaną odrębne rozstrzygnięcia.

Zainteresowanemu będącemu stroną postępowania (art. 14r § 2 Ordynacji podatkowej) przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, ul. Prymasa S. Wyszyńskiego 2, 44-100 Gliwice, w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz.U. z 2018 r., poz. 1302) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy). Jednocześnie, zgodnie art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.