Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0111-KDIB3-1.4012.483.2019.1.IK
z 31 października 2019 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz.U. z 2019 r., poz. 900, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z 30 lipca 2019 r. (data wpływu 2 sierpnia 2019 r.) o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania sprzedaży zabudowanego gruntu będącego w użytkowaniu wieczystym na rzecz dotychczasowego użytkownika wieczystego – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 2 sierpnia 2019 r. do tut. organu wpłynął ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania sprzedaży zabudowanego gruntu będącego w użytkowaniu wieczystym na rzecz dotychczasowego użytkownika wieczystego.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe:

Gmina jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku VAT.

Gmina jest właścicielem nieruchomości gruntowej położonej we W. przy ul. K. (działka nr ... o pow.0,0635 ha, AM 24, obręb S.), zabudowanej budynkiem, który pełni obecnie funkcję biurowo-usługową.

I. - obecny użytkownik wieczysty nieruchomości, wystąpiła o sprzedaż nieruchomości na jej rzecz. Sprzedaż nastąpi w drodze bezprzetargowej, na podstawie art. 32 ust. 1 w związku z art. 37 ust. 2 pkt 5 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz.U. z 2018 r. poz. 2204).

Historycznie nieruchomość była przedmiotem następujących czynności:

W dniu 14 marca 1962 r. Wydział Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej Prezydium Rady Narodowej wydał decyzję, podpisaną przez zastępcę kierownika Wydziału Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej, orzekającą o przekazaniu S. w użytkowanie wieczyste na okres 99 lat parceli zabudowanej budynkiem z ówczesnym adresem ul. K. i „D.”, o pow. 635 m². W decyzji orzeczono, że wysokość opłaty w stosunku rocznym za czas trwania wieczystego użytkowania parceli zostanie ustalona po ukazaniu się rozporządzeń wykonawczych do ówcześnie obowiązującej ustawy z dnia 14 lipca 1961 r. o gospodarce terenami w miastach i osiedlach (Dz.U. z 1961 r. Nr 32, poz. 159). W decyzji ustalono również, że za korzystanie z budynku znajdującego się na parceli, ustala się opłatę w wysokości 1,5% wartości budynku, w stosunku rocznym, płatną w okresach kwartalnych.

Podstawą prawną wydania decyzji był art. 2 i 3 ust. 1 ustawy o gospodarce terenami w miastach i osiedlach oraz § 1 i § 3 Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 16 lutego 1962 r. w sprawie korzystania przez wieczystych użytkowników terenu z niektórych budynków i urządzeń (Dz.U. z 1962 r. Nr 13, poz. 58).

W dniu 28 listopada 1963 r., uzupełniająco do decyzji powyższej, przez ten sam organ, wydana została decyzja ustalająca opłatę roczną za wieczyste użytkowanie terenu o pow. 635 m², w wysokości 2667 zł (stare złote) oraz opłatę za korzystanie z budynku odpowiadającą 1,5% wartości budynku w stosunku rocznym, płatną w okresach kwartalnych w ratach w wysokości 872,87 zł (stare złote). W decyzji ustalono, że obowiązek uiszczania opłat powstaje z dniem zawarcia umowy notarialnej. Decyzja ta przedłożona została do umowy.

Zgodnie z art. 3 ust. 1 powołanej ustawy o gospodarce terenami w miastach i osiedlach, tereny państwowe mogą być przekazywane jednostkom państwowym i organizacjom społecznym w użytkowanie, innym zaś osobom prawnym i osobom fizycznym w wieczyste użytkowanie.

Zgodnie natomiast z art. 12 ust. 1 tej ustawy, wieczyste użytkowanie może być ustanowione tylko na terenie państwowym, na podstawie natomiast art. 12 ust. 2 cyt. ustawy, ustanowienie użytkowania wieczystego terenu zabudowanego następuje jednocześnie z zawarciem umowy sprzedaży budynków, do których mają zastosowanie przepisy o sprzedaży przez Państwo domów mieszkalnych i działek budowlanych. Warunki korzystania z innych budynków i urządzeń określi Rada Ministrów w drodze rozporządzenia. Jak dalej wynika z art. 12 ust. 4 cyt. ustawy prawo wieczystego użytkowania podlega wpisowi do księgi wieczystej.

Stosownie zaś do art. 6 cyt. ustawy, wieczyste użytkowanie terenu państwowego uprawnia do korzystania z niego z wyłączeniem innych osób oraz do rozporządzania nim w granicach ustawy. Zgodnie z § 1 rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie korzystania przez wieczystych użytkowników terenu z niektórych budynków i urządzeń, za korzystanie z budynków znajdujących się na terenie objętym wieczystym użytkowaniem, do których nie mają zastosowanie przepisy o sprzedaży przez Państwo domów mieszkalnych i działek budowlanych, oraz za korzystanie z innych urządzeń na tym terenie wieczysty użytkownik obowiązany jest do ponoszenia opłat określonych w § 2. Zgodnie z § 2 ust. 1 cyt. rozporządzenia, opłatę za korzystanie z budynków i urządzeń wymienionych w § 1 ustala organ gospodarki komunalnej i mieszkaniowej prezydium powiatowej (miejskiej, dzielnicowej) rady narodowej w decyzji o zawarciu umowy wieczystego użytkowania zabudowanego terenu; opłata ta odpowiada 1,5% wartości budynku lub urządzenia w stosunku rocznym i płatna jest w okresach kwartalnych. Minister Gospodarki Komunalnej może ustalić obniżkę tej opłaty dla niektórych kategorii budynków i urządzeń. Zgodnie z § 2 ust. 2 cyt. rozporządzenia, wartość budynków stanowiących podstawę do ustalenia opłaty za ich korzystanie ustala się na podstawie przepisów ustawy z dnia 28 maja 1957 r. o sprzedaży przez Państwo domów mieszkalnych i działek budowlanych (Dz.U. Nr 31, poz. 132); wartość urządzeń ustala się na podstawie ich wartości technicznej, pomniejszonej o stopień zużycia.

Następnie, umową wieczystego użytkowania terenu i budynku - akt notarialny sporządzony w dniu 14 maja 1964 r. w Państwowym Biurze Notarialnym działający w imieniu Państwa pełnomocnik ustanowił na rzecz S. prawo wieczystego użytkowania terenu o ówczesnym adresie ul. K. wraz z wybudowanym na tym terenie budynkiem, odpłatnie na okres 99 lat, tj. do 14 maja 2063 r. W akcie notarialnym ustalono opłatę roczną za użytkowanie wieczyste terenu na kwotę 2667 zł (stare złote), oraz opłatę za korzystnie z budynku na kwotę 872,87 zł (stare złote) kwartalnie.

Zgodnie z obecnym wpisem w księdze wieczystej urządzonej dla przedmiotowej nieruchomości, w Dziale l-SP „SPIS PRAW ZWIĄZANYCH Z WŁASNOŚCIĄ”, w rubryce „sposób korzystania” znajduje się zapis: „działka gruntu i budynek w użytkowaniu wieczystym”. Z zapisów w księdze wieczystej wynika, że dokumentami będącymi podstawą wpisów są umowa użytkowania wieczystego terenu i budynku z 14 maja 1964 r. oraz postanowienie o sprostowaniu błędów migracji, tj. Postanowienie Sądu Rejonowego IV Wydział Ksiąg Wieczystych z 23 kwietnia 2015 r., którym sprostowano błędy powstałe w wyniku migracji księgi wieczystej i wpisano w dziale I -Sp „sposób korzystania”, w miejsce nieprawidłowego wpisu:

„działka gruntu w użytkowaniu wieczystym i budynek stanowiący odrębny od gruntu przedmiot własności” wpis prawidłowy tj: „grunt i budynek oddany w użytkowanie wieczyste”.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o księgach wieczystych i hipotece (Dz.U. z 2018 r. poz. 1916 ze zm.), księgi wieczyste prowadzi się w celu ustalenia stanu prawnego nieruchomości, zgodne zaś z art. 3 ust. 1 - domniemywa się, że prawo jawne z księgi wieczystej jest wpisane zgodnie z rzeczywistym stanem prawnym. Jak natomiast wynika z art. 27 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (tekst jednolity Dz.U. z 2018 r. poz. 2204 ze zm.), oddanie nieruchomości gruntowej w użytkowanie wieczyste i przeniesienie tego prawa w drodze umowy wymaga wpisu w księdze wieczystej (co stanowi powtórzenie treści art. 12 ustawy o gospodarce terenami w miastach i osiedlach).

Na dzień dzisiejszy, nieruchomość z obecnym adresem „ul. K.” stanowi własność Gminy, co ujawnione jest w dziale II księgi wieczystej, gdzie jako podstawę wpisu powołano decyzję Wojewody z dnia 7 października 1993r.

W księdze wieczystej prowadzonej dla przedmiotowej nieruchomości, w dziale II, jako użytkownik wieczysty ujawniona jest I., która nabyła w roku 2007 prawo użytkowania wieczystego przedmiotowej nieruchomości w drodze umowy darowizny od S. i …

Mając na uwadze powyższy stan faktyczny, obecnie w użytkowaniu wieczystym I. jest zarówno grunt jak i budynek. Umowa użytkowania wieczystego została zawarta na okres 99 lat, tj. do dnia 14 maja 2063 r.

Obecnie użytkownik wieczysty wnosi opłaty roczne z tytułu użytkowania wieczystego gruntu w wysokości 43.372,40 zł, wyliczone według 3% stawki, po zastosowaniu 10% bonifikaty z tytułu wpisania do rejestru zabytków.

Opłaty roczne z tytułu użytkowania wieczystego nie są opodatkowane VAT, co jest zgodne z tezą uchwały 7 sędziów NSA o sygn. I FPS 1/06 z dnia 8 stycznia 2007 r., zgodnie z którą opłata roczna z tytułu użytkowania wieczystego gruntów, ustanowionego przed dniem 1 maja 2004 r, gdy taka czynność nie podlegała podatkowi od towarów i usług, po wejściu w życie ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm.) ani nie zawiera w sobie należnego podatku, ani też nie powinna być powiększona o taki podatek na podstawie przepisów tej ustawy.

Obecnie nie są wnoszone opłaty z tytułu korzystania z budynku.

Zgodnie z art. 67 ust. 3 ustawy o gospodarce nieruchomościami, przy sprzedaży nieruchomości w drodze bezprzetargowej, o której mowa w art. 37 ust. 2 i 3, cenę nieruchomości ustala się w wysokości nie niższej niż jej wartość, z zastrzeżeniem ust. 3a. Zgodnie natomiast z art. 69 ustawy o gospodarce nieruchomościami, na poczet ceny nieruchomości gruntowej sprzedawanej jej użytkownikowi wieczystemu zalicza się kwotę równą wartości prawa użytkowania wieczystego tej nieruchomości, określoną według stanu na dzień sprzedaży.

Ponadto, zgodnie z § 9 ust. 1 uchwały Rady Miejskiej z dnia 27 lutego 1998 r. w sprawie zasad gospodarowania nieruchomościami stanowiącymi własność Gminy, w przypadku sprzedaży nieruchomości wpisanej do rejestru zabytków cenę sprzedaży ustaloną w drodze przetargu lub w trybie bezprzetargowym obniża się o 30%. W szczególnie uzasadnionych okolicznościach cena sprzedaży tych nieruchomości może być obniżona przez Prezydenta o więcej niż 30%, nie więcej jednak niż o 50%.

Cena nieruchomości ustalana jest w wysokości nie niższej niż jej wartość wynikająca z operatu szacunkowego sporządzanego przez rzeczoznawcę majątkowego zgodnie z art. 67 ust. 3 ustawy o gospodarce nieruchomościami; rzeczoznawca majątkowy określa również wartość prawa użytkowania wieczystego.

Dla przedmiotowej nieruchomości sporządzony został operat szacunkowy, określający wartość rynkową prawa własności nieruchomości, a w niej również wartość prawa własności działki gruntu, wartość prawa własności budynku i wartość prawa użytkowania wieczystego gruntu.

Stosownie do uzyskanej opinii prawnej - od wartości własności/ceny budynku winna być udzielona 30% bonifikata z tytułu wpisana do rejestru zabytków, na poczet wartości/ceny gruntu należy zaliczyć tylko wartość prawa użytkowania wieczystego gruntu, z uwagi na brak możliwości wyliczenia wartości prawa użytkowania wieczystego budynku (brak przepisów w tym zakresie) i niewnoszenie przez użytkownika wieczystego, opłat za korzystanie z budynku.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania:

1. Czy w niniejszym stanie faktycznym sprzedaż na rzecz dotychczasowego użytkownika wieczystego prawa własności budynku oraz gruntu będących w użytkowaniu wieczystym tego użytkownika wieczystego stanowi czynność podlegającą opodatkowaniu VAT?
2. Czy w niniejszym stanie faktycznym cena, którą dotychczasowy użytkownik wieczysty zobowiązany będzie zapłacić na rzecz Gminy z tytułu sprzedaży na jego rzecz prawa własności budynku oraz gruntu będących w użytkowaniu wieczystym tego użytkownika wieczystego podlega opodatkowaniu podatkiem VAT?
   
   

Stanowisko Wnioskodawcy:

Ad. 1 i 2 Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. z 2018 r. poz. 2174 z póżn. zm.), opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zwanym dalej „podatkiem”, podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Zgodnie natomiast z art. 7 ust. 1 pkt 6 ustawy o VAT, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, w tym również oddanie gruntów w użytkowanie wieczyste. Zgodnie natomiast z pkt 7 tego przepisu przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. .1 pkt 1, rozumie się również zbycie praw, o których mowa w pkt 5 i 6.

Zgodnie z art. 2 pkt 6 ustawy o VAT towarami są rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Zgodnie z art. 233 Kodeksu cywilnego, w granicach, określonych przez ustawy i zasady współżycia społecznego oraz przez umowę o oddanie gruntu Skarbu Państwa lub gruntu należącego do jednostek samorządu terytorialnego bądź ich związków w użytkowanie wieczyste, użytkownik może korzystać z gruntu z wyłączeniem innych osób. W tych samych granicach użytkownik wieczysty może swoim prawem rozporządzać.

Zgodnie natomiast z art. 238 kodeksu cywilnego, wieczysty użytkownik uiszcza przez czas trwania swego prawa opłatę roczną.

Na podstawie art. 71 ust. 1 ustawy o gospodarce nieruchomościami, za oddanie nieruchomości gruntowej w użytkowanie wieczyste pobiera się pierwszą opłatę i opłaty roczne.

Zgodnie z art. 71 ust. 4 cyt. ustawy, opłaty roczne wnosi się przez cały okres użytkowania wieczystego, w terminie do dnia 31 marca każdego roku, z góry za dany rok. Opłaty rocznej nie pobiera się za rok, w którym zostało ustanowione prawo użytkowania wieczystego. Właściwy organ, na wniosek użytkownika wieczystego złożony nie później niż 14 dni przed upływem terminu płatności, może ustalić inny termin zapłaty, nieprzekraczający danego roku kalendarzowego.

Na podstawie art. 71 ust. 6 cyt. ustawy, w razie wygaśnięcia użytkowania wieczystego opłata roczna z tytułu użytkowania wieczystego za rok, w którym prawo wygasło, podlega zmniejszeniu proporcjonalnie do czasu trwania użytkowania wieczystego w tym roku.

Zgodnie z art. 32 ust. 1 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz.U. z 2018 r. poz. 2204), nieruchomość gruntowa oddana w użytkowanie wieczyste może być sprzedana wyłącznie użytkownikowi wieczystemu, z zastrzeżeniem ust. 1a i ust. 3.

Na podstawie art. 32 ust. 2 cyt. ustawy, z dniem zawarcia umowy sprzedaży nieruchomości wygasa, z mocy prawa, uprzednio ustanowione prawo użytkowania wieczystego. Przepisu art. 241 Kodeksu cywilnego nie stosuje się.

Zgodnie z art. 241 Kodeksu cywilnego, wraz z wygaśnięciem użytkowania wieczystego wygasają ustanowione na nim obciążenia.

Co do zasady więc oddanie gruntów w użytkowanie wieczyste oraz zbycie prawa użytkowania wieczystego jest opodatkowane podatkiem VAT, dochodzi bowiem w tym przypadku do przeniesienia prawa do dysponowania towarem jak właściciel. Należy zaznaczyć, że dla istnienia dostawy na gruncie VAT nie musi dojąć do cywilistycznego przeniesienia własności ale wystarczającym jest zbycie w sensie ekonomicznym, które wyraża się w tym, że nabywca ma prawo do faktycznego dysponowania rzeczą jak właściciel.

W wyniku ustanowienia prawa użytkowania wieczystego dochodzi do przeniesienia władztwa ekonomicznego nad przedmiotem tego użytkowania, w przypadku niniejszej sprawy będzie to grunt oraz budynek, którymi użytkownik wieczysty może rozporządzać jak właściciel. Powyższe znajduje swoje uzasadnienie w przepisie art. 7 ust. 1 pkt 6 ustawy o VAT, zgodnie z którym przez dostawę towarów rozumie się w szczególności oddanie gruntów w użytkowanie wieczyste.

Przed dniem wejścia w życie ustawy o podatku VAT, tj. przed dniem 1 maja 2004 r. ustanowienie użytkowania wieczystego gruntu nie podlegało opodatkowaniu VAT, ponieważ na podstawie poprzednio obowiązującej ustawy o VAT grunt nie mieścił się w definicji towaru. W sprawie opodatkowania VAT opłat rocznych wnoszonych z tytułu użytkowania wieczystego ustanowionego jak w niniejszej sprawie przed dniem 1 maja 2004 r. Naczelny Sąd Administracyjny w składzie 7 sędziów podjął dnia 8 stycznia 2007 r. uchwałę o sygn. I FPS 1/06, zgodnie z którą opłata roczna z tytułu użytkowania wieczystego gruntów, ustanowionego przed dniem 1 maja 2004 r., gdy taka czynność nie podlegała podatkowi od towarów i usług, po wejściu w życie ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm.) ani nie zawiera w sobie należnego podatku, ani też nie powinna być powiększona o taki podatek na podstawie przepisów tej ustawy.

W uzasadnieniu ww. uchwały podano, że „Konsekwencją stanowiska, że oddanie nieruchomości w użytkowanie wieczyste stanowi dostawę towarów, będzie stwierdzenie, że jeżeli taka czynność nastąpiła przed dniem 1 maja 2004 r. (przed tym dniem dokonano wpisu prawa użytkowania wieczystego w księdze wieczystej na podstawie zawartej w formie aktu notarialnego umowy o ustanowieniu tego prawa), nie podlega ona obecnie podatkowi od towarów i usług. Zasadą jest bowiem, że przy dostawie towarów obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wydania towaru (art. 19 ust. 1 ustawy). Ta czynność zaś w momencie ustanowienia użytkowania wieczystego nie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na podstawie ustawy z dnia 8 stycznia 1993 r. o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym (Dz. U. Nr 11, poz. 50 ze zm ). Tym samym opłaty dotyczące czynności niepodlegającej opodatkowaniu nie mogą być objęte podatkiem od towarów i usług po wejściu w życie nowej ustawy. Taki pogląd został również wyrażony w piśmiennictwie (Ustawa o VAT. Komentarz pod redakcją J. Martiniego, s. 97).”

W niniejszej sprawie użytkowanie wieczyste budynku jak i gruntu zostało ustanowione przed dniem 01 maja 2004 r. Obecnie Gmina zamierza zbyć własność nieruchomości (gruntu oraz budynku, na których ustanowione zostało prawo użytkowania wieczystego) na rzecz dotychczasowego użytkownika wieczystego. Będzie to czynność odpłatna, cena nieruchomości zostanie ustalona w sposób opisany w stanie faktycznym.

W niniejszej sprawie w ocenie Gminy zbycie nieruchomości (budynku jak i gruntu) na rzecz dotychczasowego użytkownika wieczystego będzie czynnością niepodlegającą podatkowi VAT. Będzie tak z tego względu, że skoro ustanowienie użytkowania wieczystego należy uznać za dostawę towarów, ponieważ użytkownik wieczysty może nim rozporządzać jak właściciel, to sprzedaż gruntu oraz budynku dotychczasowemu użytkownikowi wieczystemu stanowi w istocie przekształcenie prawa użytkowania wieczystego we własność, przy czym z tego względu, że dostawa miała miejsce już przy ustanowieniu użytkowania wieczystego budynku oraz gruntu, przeniesienie własności w sensie cywilnoprawnym nie będzie miało znaczenia dla opodatkowania podatkiem VAT. W związku z tym, czynność zbycia prawa użytkowania wieczystego budynku oraz gruntu na rzecz użytkownika wieczystego będzie czynnością niepodlegającą opodatkowaniu VAT. Powyższe znajduje uzasadnienie w wyroku z dnia 7 maja 2018 r. WSA w Gliwicach sygn. III SA/GI 92/18, zgodnie z którym:

1. Definicja dostawy towaru, zawarta w art. 7 ust. 1 u.p.t.u., celowo została oderwana od pojęcia przeniesienia własności w cywilistycznym tego słowa znaczeniu. Powyższe znalazło odzwierciedlenie w treści art. 7 ust. 1 pkt 6 u.p.t.u., wedle którego oddanie gruntów w użytkowanie wieczyste zalicza się do dostawy towarów, a nie świadczenia usług, do którego odnosi się art. 8 ust. 1 u.p.t.u.. W wyniku ustanowienia prawa użytkowania wieczystego dochodzi do ekonomicznego przeniesienia władztwa nad gruntem (towarem - w rozumieniu art. 2 pkt 6 u.p.t.u.) na rzecz użytkownika wieczystego, co sprawia, że może on rozporządzać nim jak właściciel. Znajduje to wyraz zarówno w swobodzie korzystania z gruntu i czerpania z niego pożytków w sposób niemalże taki jak w przypadku właściciela tego gruntu, jak i w możliwości przeniesienia takiego władztwa na inny podmiot, jak przy dokonywaniu sprzedaży gruntu przez właściciela.
2. Sprzedaż własności gruntu będącego w użytkowaniu wieczystym dotychczasowemu użytkownikowi wieczystemu, będąca w istocie przekształceniem prawa wieczystego użytkowania w prawo własności nieruchomości, nie może być traktowana jako ponowna dostawa tego samego towaru między tymi samymi stronami, bowiem nie została spełniona dyspozycja art. 7 ust. 1 u.p.t.u.. Podkreślić należy, że sprzedaż nieruchomości w trybie ustawy o gospodarce nieruchomościami stanowi w istocie jedynie zmianę tytułu prawnego do nieruchomości, nie wpływa natomiast na „władztwo do rzeczy”, które podatnik uzyskał już w dacie ustanowienia użytkowania wieczystego. Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, opodatkowaniu podlega odpłatna dostawa towarów, na podstawie natomiast art. 29a ust. 1 cyt. ustawy, podstawą opodatkowania, z zastrzeżeniem ust. 2-5, art. 30a-30c, art. 32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5, jest wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z otrzymanymi dotacjami, subwencjami i innymi dopłatami o podobnym charakterze mającymi bezpośredni wpływ na cenę towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika.
   
   

Powyższe oznacza, że o podstawie opodatkowania możemy mówić jedynie wówczas gdy dochodzi do opodatkowanej VAT czynności. W przedmiotowej sprawie ponieważ nie dochodzi do dostawy towarów, cena nieruchomości, którą dotychczasowy użytkownik wieczysty zapłaci Gminie z tytułu nabycia własności nieruchomości (gruntu oraz budynku) nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. z 2018 r., poz. 2174, z późn. zm.), zwanej dalej ustawą lub ustawą o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Przez towary, w myśl art. 2 pkt 6 ustawy – należy rozumieć rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Jak stanowi art. 7 ust. 1 ustawy – przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, w tym również:

(…),

6) oddanie gruntów w użytkowanie wieczyste;

7) zbycie praw, o których mowa w pkt 5 i 6.

W świetle przywołanych przepisów, grunt spełnia definicję towaru wynikającą z art. 2 pkt 6 ustawy, a jego sprzedaż, jak również oddanie w użytkowanie wieczyste, stanowi dostawę towarów, o której mowa w art. 7 ust. 1 ustawy.

Zaznaczenia wymaga, że ww. przepis art. 7 ust. 1 ustawy, definiujący pojęcie „dostawa towarów” nie odwołuje się do cywilistycznych pojęć sprzedaży, czy też przeniesienia prawa własności, stąd też nie można utożsamiać dostawy towarów w rozumieniu przepisów ustawy o podatku od towarów i usług z przeniesieniem prawa własności na gruncie prawa cywilnego.

W celu właściwego zinterpretowania pojęcia „przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel” należy mieć na uwadze, że dotyczy ono tego rodzaju czynności, które dają nabywcy prawo do postępowania z nim jak właściciel. Chodzi tutaj przede wszystkim o możliwość faktycznego dysponowania rzeczą, a nie rozporządzania nią w sensie prawnym.

Istotą dostawy towarów nie jest bowiem przeniesienie prawa własności, zatem wyrażenia „prawo do rozporządzania jak właściciel” nie można interpretować jako „prawo własności”. Należy ponadto wskazać, że czynności przejęcia własności ekonomicznej nie musi towarzyszyć przejęcie własności w sensie prawnym, bowiem „dostawa towarów” nie ogranicza się wyłącznie do zbycia prawa własności rzeczy. W konsekwencji pojęcie „dostawa towarów” oraz ekonomiczne aspekty transakcji, nie muszą wiązać się ze skutkami powstającymi na gruncie cywilistycznego prawa własności. Pozwala to na uznanie danej czynności za dostawę towarów, nawet w przypadkach nałożenia na nabywcę pewnych ograniczeń we władaniu towarem. Chwilą decydującą o przejściu na odbiorcę korzyści i ciężarów związanych z nabyciem towaru jest, co do zasady, wydanie towaru.

W wyroku TSUE C-320/88 (Shipping and Forwarding Enterprise – SAFE), TSUE stanął na stanowisku, że dla uznania danej czynności za opodatkowaną dostawę towarów nie ma znaczenia okoliczność, czy dochodzi do przeniesienia własności według prawa właściwego dla danego kraju. Regulacja ta ma zastosowanie do każdego przeniesienia prawa do rozporządzania towarem na inny podmiot, które to przeniesienie skutkuje tym, że strona ta uzyskuje możliwość korzystania z rzeczy jak właściciel, nawet jeśli nie wiązało się ono z cywilnoprawnym przeniesieniem własności.

W przedmiotowym orzeczeniu TSUE posłużył się terminem „przeniesienia własności w sensie ekonomicznym” (praktyczna kontrola nad rzeczą; możliwość swobodnego dysponowania), uniezależniając jednoznacznie opodatkowanie podatkiem VAT od przeniesienia własności rzeczy w sensie cywilnym.

Wobec powyższego, uwzględniając szerokie, ekonomiczne, a nie cywilistyczne rozumienie pojęcia „przeniesienie prawa do rozporządzenia towarami jak właściciel”, ustawodawca uznał, że oddanie gruntu w użytkowanie wieczyste stanowi dostawę towarów, wymieniając tę czynność w art. 7 ust. 1 pkt 6 ustawy. W wyniku ustanowienia prawa użytkowania wieczystego dochodzi do ekonomicznego przeniesienia władztwa nad gruntem na rzecz użytkownika wieczystego, co sprawia, że może on rozporządzać nim jak właściciel. Znajduje to wyraz zarówno w swobodzie korzystania z gruntu i czerpania z niego pożytków w sposób niemalże taki, jak w przypadku właściciela tego gruntu, jak i w możliwości przeniesienia takiego władztwa na inny podmiot, jak przy dokonywaniu sprzedaży gruntu przez właściciela.

Zaznaczyć należy, że ustanowienie prawa użytkowania wieczystego przed dniem 1 maja 2004 r. nie podlegało opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, gdyż na podstawie obowiązującej przed tym dniem ustawy z dnia 8 stycznia 1993 r. o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym (Dz.U. Nr 11, poz. 50, z późn. zm.), grunt nie był towarem i jego sprzedaż lub ustanowienie prawa użytkowania wieczystego nie stanowiło dostawy towarów. Natomiast ustanowienie prawa użytkowania wieczystego po dniu 30 kwietnia 2004 r. podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Jak wynika z opisu sprawy użytkowanie wieczyste gruntu oraz budynku zostało ustanowione na rzecz użytkownika wieczystego w 1962 r., a więc przed wprowadzeniem przepisów, którymi ustawodawca objął tę czynność opodatkowaniem, to ustanowienie tego prawa nie podlegało opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, niemniej jednak nastąpiło przeniesienie prawa do rozporządzania towarem jak właściciel. Wraz z przekazaniem użytkowania wieczystego gruntu nastąpiła również możliwość swobodnego i faktycznego dysponowania posadowionym na tym gruncie budynkiem. W związku z powyższym, planowana sprzedaż prawa własności tego zabudowanego gruntu na rzecz obecnego użytkownika wieczystego, będzie w istocie „przekształceniem” prawa wieczystego użytkowania w prawo własności nieruchomości. Będzie stanowiło jedynie zmianę tytułu prawnego do nieruchomości, natomiast nie wpłynie na „władztwo do rzeczy”, które użytkownik już uzyskał.

Czynność ta nie może być traktowana jako ponowna dostawa tej samej nieruchomości, w związku z czym nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Zatem, z tytułu przekształcenia użytkowania wieczystego zabudowanego gruntu w prawo własności nie powstanie obowiązek w zakresie podatku od towarów i usług.

W konsekwencji, przekształcenie prawa użytkowania wieczystego zabudowanej działki gruntu (gruntu oraz budynku) w prawo własności na rzecz użytkownika wieczystego tej działki nie będzie stanowić odpłatnej dostawy towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 w zw. z art. 7 ust. 1 ustawy, ani żadnej innej czynności podlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Tym samym wynagrodzenie jakie otrzyma Wnioskodawca z tytułu sprzedaży na rzecz użytkownika wieczystego prawa własności gruntu oraz budynku będących dotychczas w użytkowaniu wieczystym nie będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem VAT.

Tym samym stanowisko Wnioskodawcy jest prawidłowe.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki podatkowoprawne tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem zdarzenia przyszłego podanego przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;
2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
   
   

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193, z późn. zm.), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz.U. z 2018 r., poz. 1302, z późn. zm.). Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 54 § 1a ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy). W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.