Interpretacja Szef Krajowej Administracji Skarbowej
DPP7.8222.74.2018.WAZ
z 4 lipca 2019 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

Na podstawie art. 14e § 1 pkt 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2019 r. poz. 900, z późn. zm.), w związku z art. 223 ust. 2 ustawy z dnia 16 listopada 2016 r. - Przepisy wprowadzające ustawę o Krajowej Administracji Skarbowej (Dz.U. poz. 1948, z późn. zm.), Szef Krajowej Administracji Skarbowej, w związku ze stwierdzeniem nieprawidłowości interpretacji indywidualnej z dnia 24 lipca 2015 r. Nr IPPB4/4511-487/15-4/JK2, wydanej w imieniu Ministra Finansów przez Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie, zmienia z urzędu wyżej wymienioną interpretację stwierdzając, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 30 marca 2015 r. (data wpływu 20 kwietnia 2015 r.) uzupełnione pismem z dnia 23 czerwca 2015 r. (data nadania 23 czerwca 2015 r., data wpływu 24 czerwca 2015 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych przyznania renty na podstawie przepisów Kodeksu cywilnego – jest prawidłowe.

Uzasadnienie

W dniu 20 kwietnia 2015 r. został złożony wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych przyznania renty na podstawie przepisów Kodeksu cywilnego.

We wniosku i uzupełnieniu przedstawiono następujący stan faktyczny:

Wnioskodawczyni zwróciła się z prośbą o indywidualną interpretację podatkową dotyczącą wyroku Sądu Rejonowego zasądzającego od pozwanego skapitalizowaną rentę za okres od 4 marca 2008 r. do 31 marca 2014 r. w kwocie 30.900 zł i bieżącą po 500 zł netto od kwietnia 2014 r. po wypadku śmiertelnym na budowie jej ojca w dniu 11 maja 2007 r.

W uzupełnieniu wskazano, że w maju 2007 r. ojciec Wnioskodawczyni uległ śmiertelnemu wypadkowi podczas pracy na budowie. W toku 7-letniego procesu Sąd uznał właściciela budowy winnym śmierci i zasądził od winnego skapitalizowaną rentę w wysokości 400 zł od marca 2008 r. do czerwca 2012 r., zaś od lipca 2012 r. do marca 2014 r. i na bieżąco co miesiąc po 500 zł. Renta została przyznana na podstawie (art. 434 K.c. w zw. z art. 446 § 2 i 3 K.c. w zw. z art. 446 § 1 K.c. oraz art. 415 K.c. i art. 6 K.c.) przepisów Kodeksu cywilnego.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:

Czy według przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (zwolnienia przedmiotowe art. 21) przyznana Wnioskodawczyni renta powinna być zwolniona od podatku?

Zdaniem Wnioskodawczyni, przyznana renta powinna być zwolniona od podatku. Kwota 500 zł miesięcznie nie pozwala w pełni zaspokoić nawet części potrzeb Jej córki związanych z wyżywieniem, odzieżą i nauką w szkole. Koszty utrzymania dziecka wykraczają poza 500 zł miesięcznie. Wnioskodawczyni sama wychowuje dwoje dzieci w wieku szkolnym i zmaga się z trudnościami utrzymania i zapewnienia wszystkiego co niezbędne do ich pełnej samodzielności, gdy dorosną.

Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji indywidualnej z dnia 24 lipca 2015 r. Nr IPPB4/4511-487/15-4/JK2 uznał stanowisko Wnioskodawczyni za nieprawidłowe.

Po zapoznaniu się z aktami sprawy Szef Krajowej Administracji Skarbowej stwierdza, że interpretacja indywidualna wydana przez Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie nie jest prawidłowa.

Zasady opodatkowania podatkiem dochodowym dochodów osób fizycznych określają przepisy ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2018 r. poz. 1509, z późn. zm.), zwanej dalej „ustawą PIT”.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy PIT, opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c ustawy PIT oraz dochodów, od których na podstawie przepisów ustawy – Ordynacja podatkowa zaniechano poboru podatku.

Moment powstania przychodu określa art. 11 ust. 1 ustawy PIT. Zgodnie z tym przepisem przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

W art. 10 w ust. 1 ustawy PIT określone zostały źródła przychodów, wśród których w pkt 1 wymieniono między innymi: stosunek pracy i stosunki pokrewne, emeryturę lub rentę.

Na mocy art. 12 ust. 7 ustawy PIT, przez emeryturę lub rentę rozumie się łączną kwotę świadczeń emerytalnych i rentowych, w tym kwoty emerytur kapitałowych wypłacanych na podstawie ustawy o emeryturach kapitałowych, wraz ze wzrostami i dodatkami, z wyłączeniem dodatków rodzinnych i pielęgnacyjnych oraz dodatków dla sierot zupełnych do rent rodzinnych.

Należy podkreślić, że definicja renty, określona w art. 12 ust. 7 ustawy PIT, nie ogranicza pojęcia renty wyłącznie do świadczeń rentowych wypłacanych z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Obejmuje również renty mające charakter odszkodowawczy, otrzymane na podstawie przepisów prawa cywilnego.

Zagadnienia dotyczące rent reguluje m.in. przepis art. 446 § 2 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2018 r., poz. 1025 z późn. zm.), który stanowi, że osoba względem której ciążył na zmarłym ustawowy obowiązek alimentacyjny, może żądać od zobowiązanego do naprawienia szkody renty obliczonej stosownie do potrzeb poszkodowanego oraz do możliwości zarobkowych i majątkowych zmarłego przez czas prawdopodobnego trwania obowiązku alimentacyjnego. Takiej samej renty mogą żądać inne osoby bliskie, którym zmarły dobrowolnie i stale dostarczał środków utrzymania, jeżeli z okoliczności wynika, że wymagają tego zasady współżycia społecznego.

Zgodnie z art. 446 § 3 Kodeksu cywilnego sąd może ponadto przyznać najbliższym członkom rodziny zmarłego stosowne odszkodowanie, jeżeli wskutek jego śmierci nastąpiło znaczne pogorszenie ich sytuacji życiowej.

Z wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej wynika, że ojciec Wnioskodawczyni uległ śmiertelnemu wypadkowi podczas pracy na budowie. W trakcie procesu sądowego, Sąd Rejonowy uznał właściciela budowy winnym śmierci i zasądził od niego skapitalizowaną rentę w wysokości 400 zł od marca 2008 r. do czerwca 2012 r., zaś od lipca 2012 r. do marca 2014 r. i na bieżąco co miesiąc po 500 zł. Renta została przyznana na podstawie przepisów Kodeksu cywilnego.

Oceniając przedstawiony stan faktyczny na gruncie przepisów podatkowych należy odwołać się do art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy PIT, zgodnie z którym wolne od podatku dochodowego są inne odszkodowania lub zadośćuczynienia otrzymane na podstawie wyroku lub ugody sądowej do wysokości określonej w tym wyroku lub tej ugodzie, z wyjątkiem odszkodowań lub zadośćuczynień:

1. otrzymanych w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą,
   
2. dotyczących korzyści, które podatnik mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono.
   
   

Z przepisu tego wynika, że zwolnienie, o którym w nim mowa dotyczy odszkodowań i zadośćuczynień otrzymanych na podstawie wyroku lub ugody sądowej, z wyjątkami w nim wskazanymi. Przy czym, odszkodowanie czy zadośćuczynienie to szczególny rodzaj świadczenia polegający na naprawieniu szkody, czyli uszczerbku, jakiego doznaje poszkodowany we wszelkiego rodzaju dobrach chronionych przez prawo. Chodzi więc zarówno o uszczerbek majątkowy, jak i niemajątkowy.

Ponadto należy pokreślić, że wszelkie zwolnienia podatkowe są odstępstwem od zasady powszechności opodatkowania, a przepisy dotyczące zwolnień podatkowych powinny być interpretowane ściśle, zgodnie przede wszystkim z ich wykładnią językową. Wykluczone jest w tym wypadku stosowanie wykładni nie tylko rozszerzającej, ale również zawężającej.

Kwestia konsekwencji podatkowych dotycząca zasadności opodatkowania rent przyznanych na podstawie wyroku sądu powszechnego była również badana przez sądy administracyjne. Jak stwierdził Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach w wyroku z dnia 6 października 2016 r. sygn. akt I SA/GI 496/16 Użyty przez ustawodawcę zwrot "inne odszkodowania lub zadośćuczynienia" nie ogranicza się jedynie do świadczeń, które w wyroku lub ugodzie sądowej tylko tak (wprost) zostały nazwane. Pozostawałoby to w sprzeczności z koniecznością respektowania podstawowych zasad konstytucyjnych, w tym zawierających gwarancje zaspokojenia określonych praw podmiotowych adresatom norm ustawowych. Przyznane przez sąd powszechny świadczenie jest bowiem niczym innym jak formą odszkodowania płaconą periodycznie (co miesiąc) na rzecz małoletniego dziecka, stanowiącym rekompensatę za utratę jednego z rodziców, nazwaną w Kodeksie cywilnym rentą. Zdaniem Sądu przyznana małoletniemu renta stanowi "inne odszkodowanie" zasądzone wyrokiem sądu i dlatego skarżąca winna korzystać ze zwolnienia podatkowego, o jakim mowa w art. 21 ust. 1 pkt 3b u.p.d.o.f . Stanowisko to znalazło potwierdzenie w wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 5 grudnia 2017 r. sygn. akt II FSK 3153/15.

Zatem, biorąc pod uwagę opisany we wniosku stan faktyczny oraz przedstawiony powyżej stan prawny stwierdzić należy, że otrzymana przez Wnioskodawczynię na podstawie wyroku Sądu Rejonowego renta, stanowi przychód, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 1 w związku z art. 12 ust. 7 ustawy PIT, korzystający jednocześnie ze zwolnienia z opodatkowania na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy PIT.

Wobec powyższego stwierdza się, że stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego we wniosku o wydanie interpretacji jest prawidłowe. W konsekwencji należało z urzędu dokonać zmiany pisemnej interpretacji indywidualnej wydanej przez Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie.

Zgodnie z art. 14e § 1 pkt 1 ustawy – Ordynacja podatkowa Szef Krajowej Administracji Skarbowej może, z urzędu, zmienić wydaną interpretację indywidualną, jeżeli stwierdzi jej nieprawidłowość, uwzględniając w szczególności orzecznictwo sądów, Trybunału Konstytucyjnego lub Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej. Przepis ten nie zawiera ograniczeń czasowych, co oznacza, że jeśli stwierdzona zostanie nieprawidłowość wydanej interpretacji indywidualnej, Szef Krajowej Administracji Skarbowej może, z urzędu, zmienić ją w dowolnym czasie.

Zmieniona interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego we wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stania faktycznym.

Pouczenie

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013, Warszawa, w terminie 30 dni od dnia jej doręczenia (art. 3 § 2 pkt 4a, art. 13 § 1 i § 2 i art. 53 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2018 r. poz. 1302, z późn. zm.).

Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach za pośrednictwem Szefa Krajowej Administracji Skarbowej, którego działanie jest przedmiotem skargi, na adres: Ministerstwo Finansów, ul. Świętokrzyska 12, 00-916 Warszawa (art. 47 i art. 54 § 1 ww. ustawy).

Zgodnie z art. 57a ww. ustawy skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.